Araştırmanın Dayandığı Hipotezlerin Test Edilmesi

Araştırmanın bu bölümünde, araştırmanın amaç ve kapsamı doğrultusunda çalışanların sahip oldukları duygusal zekâ düzeyleri ile işyerlerindeki mobbing’i algılama düzeyleri arasındaki farklılığın belirlenmesi ile ilgili bilgi ve bulgulara ulaşabilmek amacıyla önceden belirlenmiş olan hipotezler test edilecektir.

3.6.4.1. Duygusal Zekâ Ölçeğinin Mobbing Ölçeği Üzerine

Regresyonu

Araştırmanın bu aşamasında araştırma hipotezlerinin test edilebilmesi için regresyon analizi yapılmıştır. Regresyon analizi bir bağımlı değişken ile bir ya da birden fazla bağımsız değişken arasındaki ilişkileri test eden istatistiksel bir tekniktir (Nakip, 2004: 227).

Tablo 3.6: Duygusal Zekâ Ölçeğinin Mobbing Ölçeği Üzerine Regresyonu Regresyon Modeli R R² Determinasyon Katsayısı Tahmini Standart Hata ,239a _{0,057 0,051 0,61123}

a- Tahmin Ediciler: (Sabit), Duygusal Zeka

Tablo 3.6, katılımcıların duygusal zeka düzeyleri ile mobbing algıları arasındaki etkileşimi göstermektedir. Determinasyon katsayısı (Adjusted R Square) ile bağımsız değişkenimiz (X) olan duygusal zekâ düzeyinin, bağımlı değişkenimiz (Y) olan mobbing algısını açıklama gücünü göstermektedir. Tablo 3.6’da görüldüğü gibi determinasyon katsayısı 0,051 olarak hesaplanmıştır. Yani katılımcıların sahip oldukları duygusal zekâ düzeyleri, psikolojik şiddet algısını ancak %5,1 oranında açıklama gücüne sahiptir.

Regresyon analizinin sonucuna göre ortaya konulmuş olan etkinin anlamlı olup olmadığı olmadığını anlamak için ANOVA tablosuna bakmak gerekmektedir. Tablo 3.7’ye bakıldığında çalışanların duygusal zeka düzeyleri ile psikolojik şiddet algıları arasında anlamlı bir etkinin olduğu söylenebilir.

H1: Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile mobbing algıları arasında anlamlı bir ilişki vardır.

H0: Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile mobbing algıları arasında anlamlı bir ilişki yoktur.

Böylece araştırma için geliştirdiğimiz hipotez olan “Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile mobbing algıları arasında anlamlı bir ilişki vardır” şeklindeki H1 hipotezi kabul edilecektir.

Tablo 3.7: Regresyon Modelinin Anlamlılığı (ANOVA)

a- Tahmin Ediciler: (Sabit), Duygusal Zeka b- Bağımlı Değişken (Y): Mobbing

Tablo 3.8, regresyon denklemi için kullanılan regresyon katsayılarını ve bunların anlamlılık düzeylerini vermektedir. Çalışanlarının duygusal zekâ düzeyleri ile mobbing algılarının arasındaki ilişkiyi matematiksel olarak formüle etmek için bu katsayılar kullanılabilir. Modelde bir sabit bir de duygusal zekâ düzeyi değişkeni bulunmaktadır. Bu sabit ve değişkenin katsayıları istatistiksel olarak anlamlıdır. Model için katsayılar denkleme yerleştirildiğinde Y = 3,484 +0,262 X eşitliği elde edilir. Bu eşitlik duygusal zekâ düzeyinde bir birimlik artışın psikolojik şiddet algısında 0,262’lik bir değişime yol açtığını göstermektedir.

Regresyon Modelinin Anlamlılığı (ANOVA)

Model _Toplamı Kareler Serbestlik _{Derecesi Kareler Toplamı} Ortalama F Anlamlılık _Düzeyi

Regresyon 3,517 1 3,517 9,413 ,003a

Hata 57,908 155 ,374

Tablo 3.8: Regresyon Modelinin Katsayılar Tablosu

a- Bağımlı değişken (Y) : Mobbing

Y = 3,484 +0,262 X modeline genel olarak baktığımızda Tablo 3.6’da bulduğumuz determinasyon katsayısı (0,051), model için oldukça düşük bir orandır. Açıklama gücü %5 oranında kalmaktadır. Bunun anlamı psikolojik şiddet algısını açıklayacak pek çok faktör bulunduğudur. Bu çalışmada sadece duygusal zekânın etkisi araştırıldığından açıklama oranları düşük kalmıştır. Bundan dolayı mobbing davranışlarının alt boyutlarının detaylı ANOVA ve anlamlılık katsayı tablolarını incelemeye gerek duyulmamış; sadece alt boyutlara ait hipotezler için model açıklama oranlarının tabloları incelenmiştir. Analizlerin anlamlı olup olmadıklarına ise ilgili hipotezlerin kurulup sözel olarak ifade edilmesi yoluyla karar verilecektir.

Duygusal zekâ ölçeğinin Mobbing davranışlarının alt boyutları üzerine regresyon analizlerinin incelenmesine aşağıda yer verilmiştir.

3.6.4.1.1. Çalışanların Duygusal Zekâ Düzeylerinin Mobbing Ölçeğinin “İletişime Yönelik Saldırılar” Boyutuna Etkisi

Modele ilişkin determinasyon katsayısı ve R değerleri Tablo 3.9’da gösterilmiştir.

Tablo 3.9: Çalışanların Duygusal Zekâ Düzeylerinin Mobbing Ölçeğinin “İletişime Yönelik Saldırılar” Boyutuna Etkisini Gösteren Regresyon Modeli Katsayılar (Coefficients) Standardize Edilmemiş Katsayılar Standardize Edilmiş Katsayılar t Sig. B Std. Hata Beta Sabit 3,484 ,332 10,504 ,000 Duygusal Zekâ ,262 ,085 ,239 3,068 ,003 Regresyon Modeli

R R² Determinasyon _{Katsayısı Standart Hata} Tahmini

Katılımcıların duygusal zekâ düzeylerinin iletişime yönelik saldırılar boyutuna etkisi için hesaplanan determinasyon katsayısı 0,044’tür. Yani çalışanların sahip oldukları duygusal zekâ düzeylerinin iletişime yönelik saldırılar alt boyutunu açıklama gücü %4,4’tür.

H1a: Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile “İletişime Yönelik Saldırılar” alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki vardır.

H0a: Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile “İletişime Yönelik Saldırılar” alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki yoktur.

Bu regresyon modeli için yapılan varyans analizi sonucunda significiant değeri (0,005) olarak hesaplanmıştır. Yani araştırma hipotezimiz olan “Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile iletişime yönelik saldırılar alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki vardır” şeklindeki H1a hipotezimiz kabul edilmiştir.

Model için hesaplanan katsayılar istatistiksel olarak anlamlıdır. Model için katsayıları denkleme yerleştirdiğimizde, Y = 3,021 + 0,335 X eşitliğini elde ederiz. Bu eşitlik bize duygusal zekâ düzeyinde bir birimlik artışın iletişime yönelik saldırılar alt boyutunda 0,335 birimlik değişmeye yol açtığını göstermektedir.

3.6.4.1.2. Çalışanların Duygusal Zekâ Düzeylerinin Mobbing Ölçeğinin “Sosyal İlişkilere Saldırılar” Boyutuna Etkisi

Tablo 3.10’da çalışanların duygusal zekâ düzeylerinin sosyal ilişkilere saldırılar boyutuna etkisi için hesaplanan determinasyon katsayısı değeri verilmiştir (0,07). Bu değere göre çalışanların sahip oldukları duygusal zekâ düzeyleri, sosyal ilişkilere saldırılar alt boyutunu %7 oranında açıklamaktadır.

Tablo 3.10: Çalışanların Duygusal Zekâ Düzeylerinin Mobbing Ölçeğinin

“Sosyal İlişkilere Saldırılar” Boyutuna Etkisini Gösteren Regresyon Modeli Regresyon Modeli R R² Determinasyon Katsayısı Tahmini Standart Hata

H1b: Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile “Sosyal İlişkilere Saldırılar” alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki vardır.

H0b: Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile “Sosyal İlişkilere Saldırılar” alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki yoktur.

Yapılan varyans analizi sonucu p değerimiz (0,000) olarak hesaplanmıştır. Bu da gösteriyor ki “Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile sosyal ilişkilere saldırılar alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki vardır” şeklindeki H1b hipotezimiz kabul edilmiştir.

Hesaplanan katsayılara baktığımızda istatistiksel olarak anlamlıdır. Model için katsayıları denkleme yerleştirdiğimizde, Y = 3,068 + 0,372 X eşitliğini elde ederiz. Bu eşitlik bize duygusal zekâ düzeyindeki bir birimlik artışın sosyal ilişkilere saldırılar alt boyutunda 0,372 birimlik değişmeye yol açtığını göstermektedir.

3.6.4.1.3. Çalışanların Duygusal Zekâ Düzeylerinin Mobbing Ölçeğinin “Sosyal Konuma Saldırılar” Boyutuna Etkisi

Katılımcıların duygusal zekâ düzeylerinin sosyal konuma saldırılar boyutuna etkisi için determinasyon katsayısı Tablo 3.11’de verilmiştir (0,036). Bu katsayıya göre çalışanlarının sahip oldukları duygusal zekâ düzeylerinin sosyal konuma saldırılar alt boyutunu açıklama gücü %3,6’tür. Oldukça düşük bir açıklama gücü olduğu görülmektedir.

Tablo 3.11: Çalışanların Duygusal Zekâ Düzeylerinin Mobbing Ölçeğinin

“Sosyal Konuma Saldırılar” Boyutuna Etkisini Gösteren Regresyon Modeli

a- Tahmin Ediciler: (Sabit), Duygusal Zeka

H1c: Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile “Sosyal Konuma Saldırılar” alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki vardır.

Regresyon Modeli

R R² Determinasyon _{Katsayısı Standart Hata} Tahmini

H0c: Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile “Sosyal Konuma Saldırılar” alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki yoktur.

Modelin varyans analizi sonucuna göre sig. değerimiz (0,01) olarak hesaplanmıştır. %95 güvenilirlik seviyesinde araştırdığımız hipotezimiz “Çalışanların zekâ düzeyleri ile sosyal konuma saldırılar alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki vardır” şeklindeki H1c hipotezimiz kabul edilmiştir.

Model için hesaplanan katsayılar da istatistiksel olarak anlamlıdır. Bu katsayıları denkleme yerleştirdiğimizde, Y = 3,613 +0,235 X eşitliğini elde ederiz. Denklemden de anlaşıldığı üzere duygusal zekâ düzeyinde bir birimlik artış sosyal konuma saldırılar alt boyutunda 0,235 değişmeye yol açmaktadır.

3.6.4.1.4. Çalışanların Duygusal Zekâ Düzeylerinin Mobbing Ölçeğinin “Mesleki ve Özel Yaşamın Niteliğine Yönelik Saldırılar” Boyutuna Etkisi

Katılımcıların duygusal zekâ düzeylerinin mesleki ve özel yaşamın niteliğine yönelik saldırılar boyutuna etkisi için determinasyon katsayısı Tablo 3.12’de (0,034) olarak hesaplanmıştır. Bu katsayıya göre çalışanlarının sahip oldukları duygusal zekâ düzeylerinin çalışanların mesleki ve özel yaşamın niteliğine yönelik saldırılar alt boyutunu açıklama gücü %3,4’tür.

Tablo 3.12: Çalışanların Duygusal Zekâ Düzeylerinin Mobbing Ölçeğinin “Mesleki ve Özel Yaşamın Niteliğine Yönelik Saldırılar” Boyutuna Etkisini Gösteren Regresyon Modeli

a- Tahmin Ediciler: (Sabit), Duygusal Zeka

H1d: Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile “Mesleki ve Özel Yaşamın Niteliğine Yönelik Saldırılar” alt boyutu arasında anlamlı bir ilişki vardır.

H : Çalışanların duygusal zekâ düzeyleri ile “Mesleki ve Özel Yaşamın Regresyon Modeli

R R² Determinasyon _{Katsayısı Standart Hata} Tahmini