Çalışmanın evreni kullanılan yöntemlere göre şu şekilde sıralanabilir: ilk olarak devlet ve vakıf olmak üzere Türkiye’deki tüm iletişim fakülteleri kuruluş tarihi, bulunduğu şehir, eğitim verdiği bölümler, uygulama birimleri ve öğrencilere sunulan olanaklar bağlamında genel tarama yöntemiyle incelenmiştir. Hangi bölümün kaç farklı üniversitede yer aldığı da tablolaştırılmıştır. Ayrıca devlet ve vakıf üniversiteleri bölüm açısından karşılaştırılarak farklılıklar ortaya konulmuştur. Yine örneklem olarak seçilen üniversitelere içerik çözümlemesi uygulanarak ders analizleri yapılmıştır. Örneklem seçiminde devlet ve vakıf üniversiteleri için 2 farklı yol izlenmiştir. Devlet üniversitelerinde rastlantısal örneklem kullanılmıştır. Burada devlet üniversitelerinde kurulan fakülteler 2 gruba ayrılmıştır. Bunlar; 2000 yılından önce kurulan ve 2000 yılından sonra kurulan şeklindedir. Her 2 gruptan da gazetecilik bölümünün bulunduğu 5 iletişim fakültesi seçilmiştir. Selçuk Üniversitesi örneklem olarak seçilmemiş olup; ayrı bir başlık altında ayrıntılı şekilde incelenmiştir. 2000 yılından önce kurulan üniversitelerden örneklem olarak Gazi
Üniversitesi (1982), İstanbul Üniversitesi (1982), Ankara Üniversitesi (1992), Ege Üniversitesi (1992) ve Marmara Üniversitesi (1992) seçilmiştir. 2000 yılından sonra kurulan üniversiteleri temsil olarak da şu üniversiteler seçilmiştir: Erciyes Üniversitesi (2001), 19 Mayıs Üniversitesi (2010), Kastamonu Üniversitesi (2010), Süleyman Demirel Üniversitesi (2011) ve Uşak Üniversitesi (2011). Vakıf üniversiteleri içerisinde 5 üniversitede bulunan iletişim fakültesinde gazetecilik bölümü yer almaktadır. Burada amaçlı örneklem kullanılarak 5 üniversitede seçilmiştir. Bunlar şu şekilde sıralanabilir: Yeditepe Üniversitesi (1996), Maltepe Üniversitesi (1997), İstanbul Arel Üniversitesi (2007), İstanbul Aydın Üniversitesi (2007) ve Medipol Üniversitesi (2009). Türkiye’de toplam 40 devlet üniversiteleri 5 de vakıf üniversiteleri olmak üzere 45 iletişim fakültesinde gazetecilik eğitimi verilmektedir. Örneklem olarak seçilen 15 üniversitenin bu evreni temsil etmesi amaçlanmıştır.
Gazetecilik bölümlerinde uygulanan derslere yönelik içerik çözümlemesinde derslerin seçimi noktasında da 2 farklı yol izlenmiştir. Dersler 2 ana başlık altında incelenmiş olup; bunlar genel kültür dersleri ve mesleki derslerdir. Genel kültür derslerinin seçiminde amaçlı örneklem uygulanıp, bir fakültenin verebileceği bütün genel kültür dersleri incelenmiştir. Dersler şu şekildedir: sosyoloji, psikoloji / sosyal psikoloji, ekonomi, siyaset bilimi, Atatürk ilke ve inkılâpları, hukuk, İngilizce ve Türk dili. Genel kültür dersleri 8 farklı ders olup örneklem olarak seçilen 15 üniversite için uygulanmıştır. Mesleki derslerin seçiminde şu yol izlenmiştir: Dersler gazetecilik bölümü temel dersleri, kuram dersleri, mesleğe yönelik dersler, uzmanlaşmaya yönelik dersler, uygulama temelli dersler ve yöntem dersleri olmak üzere 6 gruba ayrılmış olup; bu 6 gruptan rastgele örneklem yöntemiyle dersler seçilmiştir. Gazetecilik bölümlerinde verilen dersleri temsil edecek 28 ders incelenmiştir. Dersler şu şekildedir: temel gazetecilik, temel fotoğrafçılık, haber toplama ve yazma, iletişim bilimi, iletişim sosyolojisi, haber sosyolojisi, haber kuramları, iletişim kuramları, iletişim tarihi, basın tarihi, siyasal iletişim, iletişim ve etik, masaüstü yayıncılık, uygulamalı gazetecilik, dergi yayıncılığı, gazete yazı türleri, yerel habercilik, spor haberciliği, araştırmacı gazetecilik, ekonomi haberciliği, basının güncel sorunları, röportaj teknikleri, uluslararası iletişim, medya
okuryazarlığı, yeni medya, sosyal bilimlere araştırma yöntemleri, söylem analizi, haber çözümlemeleri. Toplam 36 ders incelenmiştir.
Çalışmada yürütülen saha araştırması Selçuk Üniversitesi Gazetecilik bölümü öğrencilerine uygulanmıştır. Bundan dolayı fakülte ayrı başlık altında incelenmiş olup, anketten elde edilen verilerle karşılaştırma yapmak amacıyla incelenmiştir. Akademik kadronun durumuna yer verilmiştir. Burada de dersler incelenmiş olup hangi sınıfta hangi derslerin verildiği tablolaştırılmıştır. Ayrıca zorunlu ve seçmeli dersler gruplandırılarak incelenmiştir. Bölüme yerleşen öğrenci profili için de ayrı bir başlık açılmış olup bölümün kontenjan durumu, taban ve tavan puanları, yerleşen kız ve erkek öğrenci sayısı, yerleşen öğrencilerin hangi bölgeden geldikleri, öğrencilerin fakülteyi tercih sırası bilgileri verilmiştir. Bir önceki bölümde 15 üniversite için incelenen 36 derse göre de kısa bir karşılaştırma yapılmıştır. Dersler analiz edilirken 2017-2018 eğitim öğretim döneminde uygulanan ders programı dikkate alınmıştır.
İçerik çözümlemesinde kullanılacak veriler üniversitelerin sitesinden, fakültenin ders içerikleri ve 2017-2018 güz ve bahar dönemi ders programlarından elde edilmiştir. Ayrıca Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’nın sitesinde istatistikler başlığı altında sunulan veriler kullanılıp, tabloya dönüştürülmüştür. Son olarak da Yükseköğretim Program Atlası sitesinden Selçuk Üniversitesi Gazetecilik bölümü öğrenci profili bilgileri elde edilip, tablolaştırılmıştır.
Çalışmanın dördüncü bölümünde saha araştırması yöntemi kullanılmış olup; anket tekniği kullanılmıştır. Selçuk Üniversitesi Gazetecilik bölümünde eğitim gören 300 öğrenci araştırmaya katılmıştır. Katılımcılarla yüz yüze görüşme yapılmıştır. Saha araştırmasında evren olarak Selçuk Üniversitesi Gazetecilik bölümü seçilmiş olup, 300 öğrenci de evreni temsil etmiştir.
Çalışmanın son bölümünde akademi ve sektöre yönelik bulgular elde edilmesi amaçlanmıştır. Türkiye’de gazetecilik bölümünde ders veren akademisyenleri temsilen 12 farklı üniversiteden 13 akademisyenle görüşülmüştür. Görüşülen isimler şu şekildedir:
Prof. Dr. Ahmet Yalçın KAYA / Selçuk Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Öğretim Üyesi
Prof. Dr. Erkan YÜKSEL / Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Basın ve Yayın Bölümü Öğretim Üyesi
Prof. Dr. Mustafa ŞEKER / Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölüm Başkanı
Prof. Dr. Selda AKÇALI / Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Öğretim Üyesi
Doç. Dr. Berrin KALSIN / Medipol Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Öğretim Üyesi
Doç. Dr. Onur BEKİROĞLU / 19 Mayıs Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölüm Başkanı
Doç. Dr. Yusuf ÖZKIR / Medipol Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Öğretim Üyesi
Dr. Öğretim Üyesi Emre Vadi BALCI / Uşak Üniversitesi İletişim Fakültesi Yeni Medya Bölümü Öğretim Üyesi
Dr. Öğretim Üyesi Enes BAL / Necmettin Erbakan Üniversitesi Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü Öğretim Üyesi
Dr. Öğretim Üyesi Feryade Tokan ŞENOL / Yeditepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölümü Öğretim Üyesi
Dr. Öğretim Üyesi İnci TARI / İstanbul Arel Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölüm Başkanı
Dr. Öğretim Üyesi Mustafa İŞLİYEN / Aksaray Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölüm Başkanı
Dr. Öğretim Üyesi Olcay UÇAK / İstanbul Aydın Üniversitesi İletişim Fakültesi Gazetecilik Bölüm Başkanı
Sektöre yönelik araştırmada evren olarak Konya yerel basın çalışanları ele alınmıştır. Örneklem olarak 7 farklı yerel gazeteden 10 isim seçilmiştir.. Görüşülen isimler şu şekilde sıralanabilir:
Adem ALEMDAR / Türkiye Gazeteciler Konfederasyonu Genel Başkan Yardımcısı, İç Anadolu Gazeteciler Federasyonu Genel Başkanı, Memleket Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni
Lokman KOYUNCUOĞLU / Yeni Şafak Gazetesi Bölge Müdürü, Yeni Haber Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni
Emine GIYNAŞ / Rasyonel Haber Gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü Hasan AYHAN / Yenigün Gazetesi Sorumlu Yazı işleri Müdürü
İbrahim BÜYÜKEKEN / Merhaba Gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Zafer SAMANCI / Habertürk Gazetesi Konya Temsilcisi, Hakimiyet Gazetesi Sorumlu Yazı İşleri Müdürü
Hüseyin ALTAY / Pusula Gazetesi Yazı İşleri Müdürü
Seyfullah KOYUNCU / Yeni Haber Gazetesi Yazı İşleri Müdürü Gülşen YILMAZ / Yeni Haber Gazetesi Haber Müdürü
Mehmet Ali ELMACI / Memleket Gazetesi Haber Müdürü, İnternet Editörü
Akademi ve sektör temsilcileri ile görüşmede mülakat tekniği kullanılmıştır. Akademiden Prof. Dr. Ahmet Yalçın KAYA ile yüz yüze görüşülmüştür. Diğer 12 akademisyen ile mail üzerinden görüşülmüştür. Sektör temsilcilerinin tamamı ile yüz yüze görüşülmüştür.