Animasyon Faaliyetlerinin Turistik Ürüne Etkisi

Turistik ürün, turistik gezi boyunca yapılan ulaşım, konaklama, yeme-içme, eğlenme ve dinlenme gibi çeşitli mal ve hizmetlerin bütününden oluşan paket ürün niteliği taşır. Turistik ürünün halkalarından bir veya birden fazlasında meydana gelen olumsuzluklar ürün kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Diğer ürünlerin sağladığı fayda ise ürün miktarı arttıkça giderek azalmaktadır. Örneğin, susamış bir insanın içtiği su miktarı arttıkça suyun marjinal faydası da giderek azalmaktadır. Turistik ürün kalitesini ve halkalarını oluşturan, bunun yanında turistik ürünlerin çeşitliliğini arttıran en önemli halkaların başında animasyon faaliyetleri gelmekte, ayrıca animasyon faaliyetleri turistik ürüne destek olmak amacıyla yürütülen etkinlikler arasında yer almaktadır (Kozak ve diğ., 2012: 84; Hazar, 2003: 44). Bu ifadelere örnek verecek olursak beş yıldızlı bir otelde yeme-içme, dinlenme, deniz, kum ve güneşlenme ekseninde tatilini sürdüren turistler bir süre sonra sıkılacaklardır. Böyle durumlarda devreye giren animasyon faaliyetleri turistik ürünün cazibesini arttırmaktadır (Hazar, 2003: 44). Otel işletmelerinde sunulan animasyon faaliyetlerine bakıldığında; özellikle 1980’li yıllardan sonra başlamış İspanya, İtalya, Yunanistan Türkiye ve Kıbrıs gibi ülkelerde gelişmiştir. Bu faaliyetlerin spor ve kültürle ilişkilendirilebilecek eğlenceler (Adeboye, 2012: 31) olduğu da ifade edilmiştir. Ancak otel işletmelerinde sunulacak animasyon faaliyetlerinin yetersiz olması durumunda turistler için olumsuzluk teşkil edeceğini

67

Şekil 2: Turistik Ürünlerle Diğer Ürünlerin Sağladığı Faydaların Karşılaştırılması

Kaynak: Atilla Hazar, “Rekreasyon ve Animasyon”, 2. Basım. Ankara Detay

yayıncılık, 2003, s.38.

Otel işletmelerinde animasyon faaliyetleri genellikle yapılan bazı rekreasyon etkinliklerini tanımlamak için kullanılmaktadır (Mikulic ve Prebezac, 2010: 1). Animasyon faaliyetleri, işletme imajının güçlendirilmesinin yanında işletme gelirlerinin arttırılmasına da katkı sağlar. Bundan dolayı animasyona ilişkin müşteri beklenti ve ihtiyaçlarına cevap verebilmesi gerekir (Kozak ve diğ., 2012: 84). Son zamanlarda konaklama ağırlıklı işletmelerin önemini ortaya koyan ve rekabet elde etmede avantaj sağlayan alanlar, yiyecek içecek ve animasyondur. İnsanlar günlük tatil aktivitelerinde lezzet ve sunumu ön plana çıkaran yiyecek içecek ile sabahtan geceye kadar dolu dolu, eğlenceli, sportif, kültürel ve stres attıran, bire bir ilgiye hitap eden dinamik bir yapıya sahip olan animasyon faaliyetlerini de önemsemektedir. Bu anlamda özellikle şehirden uzak otel işletmelerinde eğlence ve animasyon ağırlıklı faaliyetler daha fazla önem kazanmakta ve bir ihtiyaç haline gelmektedir. Turistik taleplere etki edebilecek bu anlayışın sürdürülebilmesi için otel işletmeleri önemli çalışmalar yürütmektedir. Rekabette avantajlı olmayı ön plana çıkaran bu sürecin iyi yönetilmesi gerekmektedir. (Powers, 1995: 555-556; Yurtsever, 2012). Ayrıca kültür turizmi ve tatil turizmi için ön plana çıkan animasyon faaliyetlerinin iyi bir şekilde sergi, fuar, festival ve etkinliklerde de kullanılması turizm hareketleri açısından animasyonu daha iyi bir noktaya

Diğer Ürünlerin Sağladığı Marjinal Fayda Eğrisi Turistik Ürünlerin Sağladığı

Marjinal Fayda Eğrisi

M A R J İN A L F A Y D A

68

taşıyacaktır (Richards, 2005: 117). Bu bağlamda otel işletmelerinde sunulan animasyon faaliyetlerinin turistik ürünlere etkisi aşağıdaki gibi sıralanabilir (MEB 2007b: 8).

• Modern pazarlama sistemlerine uygun olarak turistlerin ihtiyaçlarının karşılanması amaçlandığı için turizm talebi artar, bununla beraber yeni iş alanları ve iş hacmi yaratılır.

• Türkiye’nin tanıtımına ve turistik ülke imajına önemli katkılar sağlar.

• Animasyon faaliyetlerinin tüm yıla yayılması ile beraber (festival vb.) turizm sezonu uzatılmış olur.

• Animasyon faaliyetleri sayesinde, Türk turizminin temel problemlerinden biri olan ürün çeşitliliği sorununa çözüm getirmektedir.

Otel işletmelerinde uygulanan animasyon faaliyetleri müşteri memnuniyetini arttırdığı için müşterilerin işletmede kalma sürelerini de arttırmaktadır. Bu durum müşterilerin işletme içerisinde daha fazla para harcamalarına ve sonuç olarak işletmenin iç gelirlerinin artmasına katkı sağlamaktadır. Animasyon faaliyetlerinin verilmesi de işletme için bir ek gelir kaynağıdır. Ayrıca turistler tatile giderken kafalarında bir takım hayaller bulunmaktadır. Tasarladıkları hayallerin gerçekleşmesinde ve turistlerin olumlu bir imaj algılayarak ülkelerine geri dönmelerinde animasyon faaliyetleri oldukça önemlidir (Gökdeniz ve Dinç, 2000: 101-103). Otel işletmelerinde animasyon faaliyetlerinin müşteri memnuniyeti üzerinde olumlu etkileri olduğu göz önünde bulundurulduğunda, müşterilerin animasyon beklentilerini karşılayamayan otel işletmelerinde müşteri memnuniyetinin azalması söz konusudur. Bu nedenle müşterilerin yapılan etkinliklere bağlı olarak yaşadıkları memnuniyet veya memnuniyetsizlik düzeylerinin iyi analiz edilmesi otel işletmeleri açısından oldukça önemlidir (Mikulic ve Prebezac, 2010: 2). Hatta bazı araştırmalarda animasyon faaliyetlerinin aynı turistlerin gelecek yıllarda aynı otel işletmelerini tercih etmelerine katkı sağlayabileceğini de Shportko, (2012: 1) belirtmiştir.

Animasyon faaliyetlerinin turizm hareketleri içinde gittikçe önemli hale geldiği günümüzde, otel işletmeleri bu alanda çalıştıracakları personeli iyi seçmek durumundadır. Özellikle turizm eğitimi alan öğrenciler başta olmak üzere sektörde çalışmak isteyen iş gücü bu açılardan eksikliklerini tamamlayarak, avantaj elde edebilmektedirler. Lisans düzeyinde eğitim alan turizm öğrencileri animasyon alanında

69

kendilerinin yetiştirip çalışma alanı bulabilirler (Erdem, 2010). Bu açık gerçeğe rağmen otel işletmelerinin konuya gerekli önemi vermedikleri ve animasyon faaliyetlerindeki iş gücünü dış kaynaklardan kullandıkları söylenilebilmektedir (Tetik ve Ören, 2007: 85).

Animasyon faaliyetleri bireysellikten öteye ekip işidir. Bu anlamda animasyon ekibinin önemli birkaç özelliği kendilerinde barındırması gerekmektedir. Bunlardan birincisi, animasyon konusunda sahip oldukları yetkinliklerdir. Kendini yetiştiremeyen personellerin bu alanda meslek icra etmeleri zaten zorlaşmaktadır. İşletme düzeyinde bakıldığında ise, otel işletmeleri animasyon ekiplerini yurt dışına göndererek gerekli eğitimi almalarına imkân sağlamaktadırlar. Özellikle İspanya başta olmak üzere Avrupa’nın büyük ülkelerinde konu ile ilgili en temel seviyeden başlamak üzere kurslar verilmektedir. İkinci yetkinlik ise animasyon faaliyetleri gerçekleştirilirken sahip olunması gereken davranış kurallarıdır. Animasyon ekibi gerekli sağlık ve temizlik kurallarına sahip, kültür seviyesi yüksek, aktüel ve sosyal olayları takip etme potansiyeli olan (Costa vd, 2003: 14-16; Yurtsever, 2012; Acttiv, 2014; HTL, 2014), iletişime açık ve insan ilişkilerinde aktif olmalıdır.

Otel işletmelerindeki animasyon faaliyetleri ile ilgili ele alınması gerek diğer bir konu da ne tür uygulamaların animasyon olarak değerlendirileceği veya yapılacağıdır. Öncellikle tesislerde bir standart haline gelmiş dart, boccia, uffleboard gibi aktivitelerin yerine daha büyük organizasyonlarda sunulan ve daha çok müşteri memnuniyeti sağlayan faaliyetler yapılmalıdır. Çocukların öne çıkarılacağı konseptler olmalı ve özellikle gündüz saatlerinde zengin programlar, havuz oyunları programı ile mini klüpler aktif bir şekilde kullanılmalıdır. Akşam ve gece saatlerine gelindiğinde konsept değişmeli ve büyüklere hitap edilen animasyon faaliyetleri yapılmalıdır. Giriş (Entrance) ve akşam programları, yarışma programları, guest contact’lar, büyük show’lar, skeçler, playback kabareler, özel geceler, müzikal ve dans ağırlıklı show’lar, disko aksiyonları, dışardan getirilebilecek show’lar gibi gösteri ve faaliyetler bunlara örnek gösterilebilir (Yurtsever, 2012).

Bu konu ile ilgili birkaç önemli nokta ele alınabilir. Animasyon faaliyetlerinin belli kısımlarına misafirlerin kültür, tarih ve sosyal yapılarına uygun programlar eklenmelidir. Bunun yanında işletmenin bulunduğu ya da tatilin yapıldığı bölgenin de kültürel, tarihsel ve sosyal ilişkilerinin ön plana çıkarılması fayda sağlayabilmektedir.

70

Çünkü bu tür animasyon faaliyetlerinin büyük çoğunluğu her şey dâhil sistemin olduğu tatil bölgelerinde yapılmaktadır. Buradaki insanlara bu faaliyetler yardımı ile deniz, kum ve güneşin dışında faydalı birkaç noktada katkı sağlanabileceği söylenebilir.