Akyaka’nın Yavaş Şehir Süreci

Akyaka bozulmamış doğasıyla, kuyrukta bekleyen insanlar olmamasıyla ve korna sesi dahi duyulmayan bir küçük kasabadır. Sakin olarak yaşayabildiğiniz bir yer ve yediğiniz, içtiğiniz her şey doğal sağlıklı ortamda yetişmektedir. Ulaşım

arabayla değil bisikletle sağlanmakta ve çevre kirliliği yok. Rahatsızlık verecek bir yapılaşmada olmadığından Akyaka toplumsal hareketin temsilcilerinden biri olmuştur. Akyaka Belediyesi ve Akyaka Kent Konseyi olarak; Akyaka’nın Uluslararası Yavaş Kentler Birliği, Yavaş Şehir üyeliği için projeler oluşturmuştur. Bu projeler için ilk olarak Akyaka Belediyesi ve Akyaka Kent Konseyi üyelerinin bir araya geldiği bir çalışma grubu seçildi. Başlangıç olarak üyelik başvurusundan önce Akyaka halkının konu hakkında yeterince bilgilendirilmesidir. Broşürler, afişler, bültenler, belediye ve kent konseyinin internet web yayınları ve bilgilendirme çalışmaları yapmak ve aktif rol oynayan halk için toplantılar yapılarak Yavaş Şehir olmak için çalışmalar yapılmıştır. Yavaş Şehir olmada amacımız Akyaka’nın çevre, kültür, tarih, turizm, sanat, vb alanlardaki farklılığını ve özgünlüğünü birlikte anlamak, görmek ve fark edebilmektir (http://www.akyaka.bel.tr/cittaslow.html).

2.4.3.1.Akyaka’nın Yavaş Şehir Adaylığı ve Kabul Edilmesi

Cittaslow Birliği’nin amacı çevreye ve doğaya sahip çıkan gelişmenin ve ilerlemenin mükemmelliğini yansıtan şehirler oluşturmaktır. Bununla birlikte şehirlerin kendine özgü özelliklerini, tarihlerini ve yaşam tarzlarına destek olarak yerel kültürü ön plana çıkaran bir yol izlemektir. Akyaka ise bu vizyonun özelliklerini sağlamaktadır. Akyaka’nın vizyonu ise doğaya saygılı, mimari yapısını koruyan, hizmet altyapısı güçlü, sürdürülebilir ve ekolojik turizme odaklı, insanların birlik ve beraberlik içinde ortak hareket edebilecekleri bir ortam oluşturmaktır. Bu vizyonu hayata geçirmek için Akyaka Yerel Yönetim İlkeleri oluşturularak Akyakalılar kararlılığını gözler önüne serilmiştir ( http://www.akyaka.bel.tr/cittaslow.html).

Yavaş Şehir olmak için sağlanması gereken şartlar vardır. Uluslararası Yavaş Şehir Birliği’nin merkezi İtalya’nın Chieva kasabasındadır ve bu birlik dünyanın her yerinden başvuruda bulunmak isteyen küçük şehirleri, sahip oldukları standartlara göre denetleyerek, şartları sağlaması halinde şehirlere bir sertifika ile birlikte ‘Salyangoz Bayrağı’ dalgalandırma hakkı verir. Dünya genelinde Yavaş Şehir olarak 129 tane şehir var ve bunların çoğu Avrupa, Avusturalya ve Asya kıtalarında mevcuttur ve Türkiye’de ilk olarak Yavaş Şehir unvanını alan Seferihisar’dır. Yavaş

Kentler Birliğine üyelik sürecinde başvuruda yapmış olan belediyenin ve şehrin sağladığı şartlar açısından değerlendirilmesi ile ilgili puanlama yapılmaktadır. Bu sürecin kabul olması için puanların %50’sini almak gerekiyor ve Yavaş Şehir Birliği’nin başvuru kabul edilmeden önce değerlendirme yapması gerekmektedir. İlk olarak başvurucu ücreti, değerlendirme ücretlerini karşılamak için; üyelik ücreti ise yıllık üyelik ücretini karşılamak için İtalya’daki merkeze gönderilmektedir ( http://www.akyaka.bel.tr/cittaslow.html).

Akyaka Muğla’nın Ula ilçesinde olan bir yerleşkedir ve 2011 yılında Yavaş Şehir olmuştur. Özel Çevre Koruma alanı adı altında 1988’den itibaren doğal güzellikleri, doğal bitki çeşitliliği, tarihi zenginlikleri ve kendine dair mimari dokusunun korunması amaçlanmıştır. Akyaka belediyesi ve halkıyla Yavaş Şehir kriterlerine uygun olarak doğaya saygılı, mimari dokuyu koruyan, hizmet altyapısı kuvvetli, alternatif turizme yönelik bir yol izlemektedir. Akyaka Belediyesi, Cittaslow üyeliğini referanduma sunmuş, bunun sonucunda 911 kişilik oylamada %95 oranda onay almış ve Yavaş Şehir olmuştur (Ünal,Zavalsız,2015:905).

2.4.3.2. Akyaka’nın Yavaş Şehir Olma için Yaptığı Uygulamaları

 Geri kazanım projeleri geliştirerek, çevresel politikalar amaçlayan,

 Sadece çevrede binalar inşa etmek yerine, toprağın çevre dostu şekilde kullanılabilmesine yönelik altyapı politikası destekleyen,

 Havanın ve kent yaşamının kalitesini arttırmak, bunun için uygun teknoloji kullanımını sağlamak,

 Organik ürünler üretilmesini ve tüketilmesine imkan vermek, genetiği değiştirilmiş organizmalardan (GDO) korunmak,

 Doğal, çevreyle uyumlu tekniklerin kullanımıyla üretilen yiyecek maddelerinin tüketimine destek vermek, genetik yapısıyla oynanmış ürünler dışında, Slow Food Ark ve Presidia projeleriyle işbirliği yaparak, zor durumlar için gereken tipik ürünleri sağlamak,

 Finansal zorluğa düşen yerel üreticilere imkan vererek,

 Kültür ve gelenekler korunarak, bölgenin sembolleşmesine katkıda bulunmak, kaliteli üreticiler ve satıcılar arasında doğrudan temas kurulabilmesi için uygun ortam ve çevreler yaratan,

 Gerçek misafirperverlik kalitesini gösteren,

 Şehrin kaynaklarının eksiksiz ve yaygın kullanımına izin vermeyen fiziksel ve kültürel engelleri kaldıran,

 Gençlerin ve okulların lezzet eğitimiyle tanışmasına destek olarak, sadece işletmecilerin değil bütün vatandaşlarının Yavaş Şehir’de yaşadıklarına dair

farkındalıklarını sağlayan bir AKYAKA olmaktır

(http://www.akyaka.bel.tr/cittaslow.html).

2.4.3.3.Akyaka’nın Yavaş Şehir Olma Sorunları

Cittaslow’un olumlu yanlarının yanında tabiki olumsuz yanları da bulunmaktadır. Cittaslow hareketi yerel bir hareket olarak çıkmış ve daha sonrasında ulusal bir boyut kazanmış, küreselleşmeye doğru ilerlemektedir. Cittaslow’un belli kriterleri bulunmaktadır ve bunlar büyün şehirler için uygulanmakta fakat bu uygulamanın farklı ölçüde olması sorun çıkarabilir. Diğer bir sorun ise Cittaslow başkenti seçilen şehirlerin ön elemeleri olurken tarafsızlıkları konusunda çıkabilir. Çünkü Cittaslow başkenti seçilen yerlerin bulundukları ülkede gelişmeleri yönetme olasılığı vardır. Diğer başka sorunlar ise;

 Halk Yavaş Şehir felsefesini ve buna bağlı çalışmaları ciddiye almayabilir,  Bu şehirler dışarıdan yavaş olarak düşünülebilir,

 Şehirler uzaktan elit olarak algılanabilir,

 Yavaş Şehir olduktan sonra taleplerin sağlanamaması, kontrol altına alınamaması ve yönlendirilememesi (Ergüven,2011:208).