Çalışmanın önceki bölümlerinde aile iletişim doyumu ve aile yaşam doyumu ile ilişkili olabilecek değişkenler, araştırma soruları ve hipotezlerde ele alınmıştır. Söz konusu araştırma tasarımına göre, yapılan alan araştırmasının bulguları ışığında, internet ve sosyal medya kullanım biçimi ve sıklığının, yüz yüze iletişim sıklığının,
katılımcıların niteliklerinin; aile iletişim doyumu ve aile yaşam doyumu ile ilişkisi bu başlık altında değerlendirilecektir.
3.8.1. İnternet Kullanımı ile Aile İletişim Doyumu ve Aile Yaşam Doyumu İlişkisi
Katılımcıların internet kullanım biçimi ve sıklığı; iletişim, bilgilenme ve eğlence alt boyutlarına sahip bir ölçekle belirlenmiştir. Çalışmanın bu bölümünde katılımcıların internet kullanımı ile aile iletişim doyum düzeylerinin var olabilecek ilişkisi korelasyon analizi ile ortaya konmaya çalışılmıştır. Tablo 22’ye göre, aile iletişim doyumu ile iletişim amaçlı, bilgilenme amaçlı ve genel internet kullanımının anlamlı ilişkisi görülmemektedir. Aile iletişim doyumu ile eğlence amaçlı internet kullanımının negatif yönde çok zayıf anlamlı ilişkisi görülmektedir (r= -,099, p<.05).
Bu sonuçtan hareketle eğlence amaçlı internet kullanımının artmasıyla, aile iletişim doyum düzeyinin azaldığı anlaşılmaktadır (Bkz: Ek-1, Tablo: 7).
Tablo 22’de aile yaşam doyumu ve internet kullanım ilişkisine bakıldığında iletişim amaçlı, bilgilenme amaçlı, eğlenme amaçlı ve genel internet kullanımı ile aile yaşam doyumu arasında anlamlı ilişki görülmemektedir.
Tablo 22: Katılımcıların İnternet Kullanımı ile Aile İletişim Doyumu İlişkisi Korelasyon Analizi Sonuçları
İletişim Amaçlı Bilgilenme Amaçlı Eğlence Amaçlı Genel İnternet Kullanımı Aile İletişim Doyumu ,000 ,056 -,099 * -,020 Aile Yaşam Doyumu ,008 ,074 ,000 ,019 N 887 702 672 937 Not: *p< .05
3.8.2. Sosyal Medya Kullanımı ile Aile İletişim Doyumu ve Aile Yaşam Doyumu İlişkisi
Çalışmanın bu bölümünde katılımcıların sosyal medya genel kullanım düzeyleri ve sosyal medya platform tercihleri ile aile iletişim doyum ve aile yaşam düzeyleri arasında korelasyon analizi yapılmıştır. Tablo 23’te görüleceği üzere; sosyal medya genel kullanım, Facebook, Twitter, Instagram ve WhatsApp kullanımı ile aile iletişim doyum düzeyi arasında anlamlı bir ilişki bulunmamaktadır. Youtube kullanımı ile aile iletişim doyum düzeyi arasında negatif yönde çok zayıf ilişki bulunmaktadır (r= -,176, p<.01). Bu sonuçtan hareketle katılımcıların Youtube kullanımının artmasıyla, aile iletişim doyum düzeyleri azaldığı anlaşılmaktadır. Diğer yandan katılımcıların platform tercihlerine bakılacak olduğunda WhatsApp uygulamasının daha yoğun tercih edildiği görülmektedir (N=683). Instagram (N=498) ve Youtube (N=484) kullanıcılarının da sayıları birbirine yakın aralıkta çıkmıştır. Youtube’un en fazla kullanıcı sayısına sahip olmamasına rağmen, Youtube kullanımı ile aile iletişim doyum düzeyi arasındaki negatif ilişki dikkat çekmektedir (Bkz: Ek-1, Tablo: 8).
Tablo 23: Katılımcıların Sosyal Medya Kullanımı ile Aile İletişim Doyumu İlişkisi Korelasyon Analizi Sonuçları
Genel
Kullanım Facebook Twitter Instagram YouTube WhatsApp
Aile İletişim
Doyumu -,039 ,045 ,127 ,014 -,176
** -,070
N 881 504 182 498 484 683
Not: **p< .01
Katılımcıların sosyal medya kullanımları ile aile yaşam doyum düzeyleri arasında korelasyon analizi yapılmıştır. Tablo 24’te görüldüğü üzere katılımcıların genel sosyal medya kullanımı, Facebook kullanımı, Twitter kullanımı ve Instagram kullanımı ile aile yaşam doyum düzeyleri arasında anlamlı ilişki bulunmamaktadır. Katılımcıların Youtube kullanımı (r= -,110, p< .05) ve Whatsapp kullanımı (r= -
,093, p< .05) ile aile yaşam doyum düzeyleri arasında negatif yönde çok zayıf anlamlı ilişki bulunmaktakdır. Analize göre katılımcıların Youtube ve Whatsapp kullanımları arttıkça aile yaşam doyum düzeylerinin azaldığı anlaşılmaktadır (Bkz: Ek-1, Tablo: 8).
Tablo 24: Katılımcıların Sosyal Medya Kullanımı ile Aile Yaşam Doyumu İlişkisi Korelasyon Analizi Sonuçları
Genel
Kullanım Facebook Twitter Instagram YouTube
WhatsApp Aile Yaşam Doyumu -,050 ,065 ,130 ,010 -,110* -,093* N 881 504 182 498 484 683 Not: *p< .05
3.8.3. Sosyal Medya Kullanım Amaçları ile Aile İletişim Doyumu ve Aile Yaşam Doyumu İlişkisi
Katılımcıların sosyal medya kullanım amaçları ile aile iletişim doyum ve aile yaşam doyum düzeyleri arasında korelasyon analizi yapılmıştır. Tablo 25’e göre arkadaşlık kurma amacıyla sosyal medya kullanımı ile aile iletişim doyumu arasında negatif yönlü zayıf kuvvette anlamlı ilişki bulunmaktadır (r= -.257, p<.01). Katılımcıların sosyal medyayı arkadaşlık kurma amacıyla kullanma düzeyleri arttıkça aile iletişim doyum düzeyleri düşmektedir.
Gündemi takip etme ve oyun oynama amacıyla sosyal medya kullanımı ile aile iletişim doyumu arasında anlamlı ilişki görülmemektedir. Sosyal medyayı kendini tanıtma amacıyla kullanıma ile aile iletişim doyum düzeyi arasında negatif yönlü zayıf düzeyde anlamlı ilişki tespit edilmiştir (r= -.304, p<.01). Sosyal medya kullanım amaçları ile aile iletişim doyum düzeyi arasındaki en kuvvetli ilişki; “kendini tanıtma” amacında görülmüştür. Katılımcıların sosyal medyada kendini tanıtma düzeyi arttıkça aile iletişim doyum düzeyleri düşmektedir.
Sosyal medyayı arkadaşlarını takip etme amacıyla kullanma ile aile iletişim doyumu arasında negatif yönlü çok zayıf ilişki bulunmaktadır (r= -.106, p<.01). Bu sonuçtan hareketle katılımcıların sosyal medyayı arkadaşlarını takip etmek için kullanma düzeylerinin artmasıyla aile iletişim doyum düzeyleri azalmaktadır.
Katılımcıların zaman geçirme amacıyla sosyal medya kullanımı ile aile iletişim doyum düzeyi arasında negatif yönlü zayıf ilişki bulunmaktadır (r= -.258, p<.01). Sosyal medyada zaman geçirme amaçlı kullanım arttıkça aile iletişim doyumu azalmaktadır. Bu bölümdeki bulgular çalışmanın geneli itibariyle önemli ipuçları içermektedir. İnternet ve sosyal medya kullanım süresinden ve genel kullanım verilerinden ziyade, sosyal medya kullanım amaçları ile aile iletişim doyum düzeyi arasında daha fazla anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Özellikle kendini tanıtma amaçlı kullanım ve aile iletişim doyum düzeyi arasındaki negatif anlamlı ilişki dikkat çekmektedir (Bkz: Ek-1, Tablo: 9).
Tablo 25: Katılımcıların Sosyal Medya Kullanım Amaçları ile Aile İletişim Doyumu İlişkisi Korelasyon Analizi Sonuçları
Arkadaşlık Kurma Gündemi Takip Etme Oyun Oynama Kendini Tanıtma Arkadaşları Takip Etme Zaman Geçirme Aile İletişim Doyumu -,257** -,050 -,072 -,304** -,106** -,258** N 120 553 181 94 383 452 Not: **p< .01
Katılımcıların sosyal medya kullanım amaçları ile aile yaşam doyum düzeyleri arasında korelasyon analizi yapılmıştır. Tablo 26’ya göre arkadaşlık kurma, gündemi takip etme, oyun oynama ve arkadaşları takip etme amaçlı kullanım türleri ile aile yaşam doyum düzeyi arasında anlamlı ilişki görülmemektedir. Kendini tanıtma amacıyla kullanım ile aile yaşam doyum düzeyi arasında negatif yönde zayıf anlamlı ilişki bulunmaktadır (r= -,346, p< .01). Katılımcıların kendini tanıtma amacıyla sosyal medya kullanımları arttıkça aile yaşam doyum düzeyleri azalmaktadır. Zaman geçirme amacıyla sosyal medya kullanımı ile aile yaşam doyum düzeyi arasında negatif yönde çok zayıf anlamlı ilişki bulunmaktadır (r= -
,156, p< .01) (Bkz: Ek-1, Tablo: 9). Sosyal medya kullanım amaçları ile aile iletişim doyumu ve aile yaşam doyumu arasındaki var olan anlamlı ilişkiler ortaya konulduğu için 7 numaralı hipotez kabul edilmiştir.
Tablo 26: Katılımcıların Sosyal Medya Kullanım Amaçları ile Aile Yaşam Doyumu İlişkisi Korelasyon Analizi Sonuçları
Arkadaşlık Kurma Gündemi Takip Etme Oyun Oynama Kendini Tanıtma Arkadaşları Takip Etme Zaman Geçirme Aile Yaşam Doyumu -,161 -,054 ,001 -,346** ,034 -,156** N 120 553 181 94 383 452 Not: **p< .01
3.8.4. Yüz Yüze İletişim Sıklığı ile Aile İletişim Doyumu ve Aile Yaşam Doyumu İlişkisi
Katılımcıların aile iletişim doyum düzeyleri ile yüz yüze iletişim sıklığı verilerinin ilişkisi, korelasyon analizi ile ortaya konmaya çalışılmıştır. Tablo 27’de görüldüğü üzere katılımcıların aile iletişim doyum düzeyleri ile yüz yüze iletişim sıklıkları arasında pozitif yönde zayıf anlamlı ilişki bulunmaktadır (r= ,247, p<.01). Korelasyon analizine göre aile bireylerinin yüz yüze iletişim sıklığı arttıkça aile iletişim doyum düzeylerinin arttığı sonucuna varılmaktadır (Bkz: Ek-1, Tablo: 6).
Tablo 27’de aile yaşam doyumu ile yüz yüze iletişim sıklığı ilişkisine bakıldığında pozitif yönde zayıf anlamlı ilişki görülmektedir (r= ,259, p<.01). Yüz yüze iletişim sıklığı arttıkça aile yaşam doyumu düzeyi yüksekmektedir. Çalışmanın önemli bulgularından olan pozitif yöndeki bu ilişkilerin tespiti ile 3 numaralı araştırma sorusu yanıtlanmıştır.
Tablo 27: Katılımcıların Yüz Yüze İletişim Sıklığı ile Aile İletişim Doyumu İlişkisi Korelasyon Analizi Sonuçları
Yüz Yüze İletişim Sıklığı
Aile İletişim Doyumu ,247**
Aile Yaşam Doyumu ,259**
N 1108
Not: **p< .01
3.8.5. Aile İletişim Doyumu ile Aile Yaşam Doyumu İlişkisi
Çalışmanın önemli belirleyicilerinden olan iki bağımlı değişken; aile iletişim doyumu ve aile yaşam doyumu ilişkisi bu bölümde incelenecektir. Aile yaşam doyumu ölçeği, araştırmaya, aile iletişim doyumu ölçeğinin bir sağlamasını yapmak üzere konulmuştur. Aile iletişim doyumu ile aile yaşam doyumunun birbirleriyle pozitif ilişkili değişkenler olması beklenmektedir. Compute edilen veriler ışığında aile iletişim doyumu ve aile yaşam doyumu arasında korelasyon analizi uygulanmıştır. Tablo 28’de görüleceği üzere, katılımcıların aile iletişim doyum düzeyi ile aile yaşam doyum düzeyleri arasında pozitif yönde kuvvetli anlamlı ilişki bulunmaktadır (r= .690, p<.01). Bu sonuca göre; aile iletişim doyum düzeyinin artması, aile yaşam doyum düzeyinin yükselmesini sağlamaktadır (Bkz: Ek-1, Tablo: 5). Araştırmanın en önemli bulgularından olan bu kuvvetli ilişki çalışmanın kendi içindeki tutarlılığına işaret etmektedir. Bu bulguların ışığında 5 numaralı araştırma sorusu yanıtlanmıştır.
Tablo 28: Katılımcıların Aile İletişim Doyumu ile Aile Yaşam Doyumu İlişkisi Korelasyon Analizi Sonuçları
Aile Yaşam Doyumu
Aile İletişim Doyumu ,690**
N 1108
Not: **p< .01
5.8.6. Katılımcıların Nitelikleri ile Aile İletişim ve Yaşam Doyumu İlişkisi
Katılımcıların demografik nitelikleriyle, aile iletişim doyumu ve aile yaşam doyumu düzeyleri arasında var olabilecek anlamlı ilişkiyi test etmek için bu çalışmanın demografik unsurları olan; yaş, evlilik sayısı, çocuk sayısı, gelir düzeyi ve evlilik süresi ile aile iletişim ve yaşam doyum düzeyleri arasında korelasyon, t testi ve tek yönlü varyans analizi yapılmıştır.
Cinsiyet
Katılımıcıların cinsiyet verileri ile aile iletişim doyum düzeyleri arasında bağımsız örneklem t testi yapılmıştır. Kadın (N=574) ve erkek (N=526) dağılımının dengeli görüldüğü alan araştırmasına göre; erkek katılımcıların aile iletişim doyum düzeyi ortalaması =3,84’tür. Kadın katılımcıların aile iletişim doyum düzeyi ortalaması ise =3,77’dir. Kadın ve erkek katılımcıların aile iletişim doyum düzeyi ortalaması yüksek düzey aralığındadır (Bkz: Ek-1, Tablo: 11). Tablo 29’da da görüleceği üzere erkek katılımcıların aile iletişim doyum düzeyi ortalaması kadın katılımcılara göre betimsel olarak yüksek görülse de anlamlı bir fark görülmemektedir (t=1,684, p>,05).
Tablo 29: Cinsiyet ve Aile İletişim Doyumu İçin Bağımsız Örneklem T Testi
Cinsiyet N Ortalama t Testi Sig.
Aile İletişim Doyumu Erkek 526 3,84 1,684 .076
Kadın 574 3.77
Katılımcıların cinsiyetleri ve aile yaşam doyum düzeyleri arasında bağımsız örneklem t testi yapılmıştır. Tablo 30’da görülebileceği üzere erkeklerin yaşam doyum düzeyi ortalaması =3,84’tür. Kadınların yaşam doyum düzeyi ortalaması ise =3,65’tir. Erkeklerin aile yaşam doyum düzeyi, kadınlarınkine göre betimsel olarak yüksek olsa da bu fark anlamlı bir düzeye ulaşmamıştır (t=4,006, p>0,5). Bu sonuçlardan 3 numaralı hipotez reddedilmiştir.
Tablo 30: Cinsiyet ve Aile Yaşam Doyumu İçin Bağımsız Örneklem T Testi
Cinsiyet N Ortalama t Testi Sig.
Aile Yaşam Doyumu
Erkek 526 3,847529
4,006 .146 Kadın 574 3,659756
Yaş
Katılımcıların yaşları ile aile iletişim doyumu ve aile yaşam doyumu düzeyleri arasında korelasyon analizi yapılmıştır. Tablo 31’de görüldüğü üzere katılımcıların yaşı ile aile iletişim doyum düzeyleri arasında çok zayıf negatif anlamlı ilişki bulunmaktadır (r= -,106, p< .01 ). Analiz sonucuna göre katılımcıların yaşları arttıkça iletişim doyum düzeylerinin düştüğü anlaşılmaktadır. Tablo 31’de görüleceği üzere katılımcıların yaşları ile aile yaşam doyum düzeyleri arasında anlamlı ilişki görülmemektedir (Bkz: Ek-1, Tablo: 12).
Tablo 31: Katılımcıların Yaşı ile Aile İletişim Doyumu ve Aile Yaşam Doyumu İlişkisi Korelasyon Analizi Sonuçları
Yaş
Aile İletişim Doyumu -,106**
Aile Yaşam Doyumu -,038
N
1102 Not: **p< .01
Evlilik Sayısı
Bu bölümde katılımcıların evlilik sayısı ile aile iletişim doyumu ve aile yaşam doyumu düzeyleri arasında korelasyon analizi yapılmıştır. Tablo 32’de görüleceği üzere katılımcıların evlilik sayısı ve aile iletişim doyum düzeyleri arasında anlamlı ilişki görülmemektedir. Evlilik sayısı ile ilgili negatif bir ilişki başlangıcı görülse de bu ilişki anlamlı düzeye ulaşmamıştır. Katılımcıların yaşları ile aile yaşam doyum düzeyleri arasında anlamlı ilişki tespit edilmemiştir (Bkz: Ek-1, Tablo: 12).
Tablo 32: Katılımcıların Evlilik Sayısı ile Aile İletişim Doyumu ve Aile Yaşam Doyumu İlişkisi Korelasyon Analizi Sonuçları
Evlilik Sayısı
Aile İletişim Doyumu -,041
Aile Yaşam Doyumu ,004
Çocuk Sayısı
Katılımcıların çocuk sayısı ile aile iletişim ve aile yaşam doyum düzeyleri arasında korelasyon analizi yapılmış, sonuçlar tabloda paylaşılmıştır. Tablo 33’te görüleceği üzere katılımcıların çocuk sayısı ile aile iletişim doyum düzeyleri arasında çok zayıf negatif anlamlı ilişki bulunmaktadır (r= -,170, p< .01). Katılımcıların çocuk sayısı ile aile yaşam doyum düzeyleri arasında yine negatif yönde çok zayıf anlamlı ilişki görülmektedir (r= -,118, p< .01). Katılımcıların çocuk sayısı arttıkça aile iletişim ve aile yaşam doyum düzeyleri düşmektedir (Bkz: Ek-1, Tablo: 12). Katılımcıların sahip oldukları çocuk sayısı ile aile iletişim ve yaşam doyum düzeyi arasında anlamlı ilişki olduğu için 2 numaralı hipotez doğrulanmıştır.
Tablo 33: Katılımcıların Çocuk Sayısı ile Aile İletişim Doyumu ve Aile Yaşam Doyumu İlişkisi Korelasyon Analizi Sonuçları
Çocuk Sayısı Aile İletişim Doyumu -,170 ** Aile Yaşam Doyumu -,118** N 1108 Not: **p< .01 Gelir Düzeyi
Katılımcıların gelir düzeyi ile aile iletişim doyumu ve aile yaşam doyumu düzeyleri arasında korelasyon analizi yapılmıştır. Tablo 34’te görüleceği üzere katılımcıların gelir düzeyi ve aile iletişim doyum düzeyleri arasında pozitif yönde çok zayıf anlamlı ilişki görülmektedir (r= ,144, p< .01). Gelir düzeyi ve aile yaşam doyumu arasında ise yine pozitf ve çok zayıf anlamlı ilişki tespit edilmiştir (r= ,177,
p< .01 ). Gelir düzeyinin artmasıyla ile aile yaşam ve iletişim doyum düzeyi artmaktadır (Bkz: Ek-1, Tablo: 12). Katılımcıların gelir düzeyi ile aile iletişim doyumu ve aile yaşam doyumu düzeyleri arasında anlamlı ilişki olduğu için 6 numaralı hipotez kabul edilmiştir.
Tablo 34: Katılımcıların Gelir Düzeyi ile Aile İletişim ve Aile Yaşam Doyumu İlişkisi Korelasyon Analizi
Gelir Düzeyi
Aile İletişim Doyumu ,144**
Aile Yaşam Doyumu ,177**
N
1042 Not: **p< .01
Evlilik Süresi
Bu bölümde katılımcıların evlilik süresi ile aile iletişim doyum ve aile yaşam doyum düzeyleri arasında var olabilecek ilişkiyi tespit etmek için korelasyon analizi uygulanmıştır. Analizin sonuçlarının yansıtıldığı Tablo 35’te görülebileceği üzere katılımcıların evlilik süresi ile aile iletişim doyum düzeyleri arasında negatif yönde çok zayıf anlamlı ilişki bulunmaktadır (r= -,187, p< .01). Evlilik süresi ile aile yaşam düzeyi arasında çok zayıf anlamlı ilişki görülmektedir (r= -,101, p< .01). Analizin sonuçlarına göre katılımcıların evlilik süresi arttıkça iletişim doyum düzeyleri ve aile yaşam doyum düzeyleri düşmektedir (Bkz: Ek-1, Tablo: 12). Bu sonuçtan hareketle 4 numaralı hipotez kabul edilmiştir.
Tablo 35: Evlilik Süresi ile Aile İletişim ve Aile Yaşam Doyum Düzeyleri Korelasyon Analizi
Evlilik Süresi
Aile İletişim Doyumu -,187**
Aile Yaşam Doyumu -,101**
N 1103
Not: **p< .01
Eğitim Durumu
Katılımcıların eğitim durumlarına göre aile iletişim doyum düzeylerini tespit etmek için tek yönlü varyans analizi kullanılmıştır. Tablo 36’ya göre en düşük aile iletişim doyum düzeyi ortalamasının ilkokul eğitim düzeyinde ortalama = 3,56 olarak ölçüldüğü görülmektedir. Aile iletişim doyum düzeyi, eğitim düzeyi arttıkça lisans seviyesine kadar yüksekmekte, lisans eğitim düzeyinde en yüksek ortalamaya ulaşmakta, lisans üstü eğitim seviyesinde tekrar azalmaya başlamaktadır. Bütün eğitim düzeyi aralıklarında aile iletişim doyum düzeyi ortalaması, yüksek düzey aralığındadır. Tüm eğitim durumu seçenekleri içerisinde en yüksek aile iletişim doyum düzeyi ortalaması (= 4,00) lisans eğitim seviyesinde görülmektedir (Bkz: Ek-1, Tablo: 13). Eğitim seviyelerine göre aile iletişim doyum düzeyi anlamlı şekilde farklılaşmaktadır (F= 18,82, p < ,01).
Tablo 36: Katılımcıların Eğitim Durumlarına Göre Aile İletişim Doyum Düzeylerinin Tek Yönlü Varyans Analizi
N O rt a la ma F T esti Sig. İlkokul 243 3,56 59 18,82 ,000 Ortaokul 119 3,72 06 Lise 251 3,77 81 Lisans 375 4,00 30 Lisans Üstü 99 3,92 58
Katılımcıların eğitim durumları arasında ortaya çıkan farklılaşmanın hangi eğitim seviyeri arasında olduğunu test etmek için çoklu karşılaştırma analizlerinden Tamhane testi yapılmıştır. Test sonucunda lise mezunlarının (=3,77), ilkokul mezunlarına (=3,56) göre anlamlı bir şekilde daha yüksek iletişim doyumu elde ettikleri görülmektedir. Lisans mezunlarının (= 4,00) ise ilkokul (=3,56), ortaokul (=3,72) ve lise mezunlarına (=3,77) göre iletişim doyum düzeyi anlamlı bir şekilde yüksektir. Lisans üstü (=3,92) mezunlarının ise ilkokul mezunlarına göre iletişim doyum düzeyi anlamlı bir şekilde daha yüksektir (Bkz: Ek- 1, Tablo: 13).
Katılımcıların eğitim durumları ile aile yaşam doyum düzeyleri arasında tek yönlü varyans analizi yapılmıştır. Tablo 37’de görüleceği üzere aile yaşam doyum düzeyi en yüksek eğitim seviyesi “lisans” olmuştur (= 3,89). En düşük aile yaşam doyum düzeyine sahip eğitim seviyesi ise ilkokuldur (= 3,59). Tüm eğitim düzeylerinin aile yaşam doyum ortalaması yüksek aralıkta çıkmıştır. Eğitim düzeyine göre aile yaşam doyumu düzeyi farklılaşmaktadır. Lisans üstü eğitim seviyesindeki göz ardı edilebilecek fark dikkate alınmayacak olursa, eğitim seviyesi arttıkça aile yaşam doyum düzeyinin arttığı yorumu yapılabilir. Aile yaşam doyumu ve aile iletişim doyumu ile eğitim düzeyi arasındaki ilişki yakın sonuçlar vermiştir. Bu bulgulardan hareketle 5 numaralı hipotez kabul edilmiştir.
Tablo 37: Katılımcıların Eğitim Durumlarına Göre Aile Yaşam Doyum Düzeylerinin Tek Yönlü Varyans Analizi
N O rt a la ma F T esti Sig. İlkokul 243 3,59 05 7,027 ,000 Ortaokul 119 3,60 00 Lise 251 3,75 62 Lisans 375 3,89 23 Lisans Üstü 99 3,81 62
Katılımcıların eğitim durumları arasında ortaya çıkan farklılaşmanın hangi eğitim seviyeleri arasında olduğunu test etmek için çoklu karşılaştırma analizlerinden Tamhane testi yapılmıştır. Test sonucuna göre lisans mezunlarının ( = 3,89), ilkokul (=3,59) ve ortaokul (=3,60) mezunlarına göre aile yaşam doyum düzeyi anlamlı bir şekilde yüksektir (Bkz: Ek-1, Tablo: 13).
Aile Tipleri
Katılımcıların aile tiplerine göre aile içi iletişim doyum düzeylerini tespit etmek için bağımsız örneklem t testi yapılmıştır. Tablo 38’de görüleceği üzere katılımcıların büyük bölümünü çekirdek aileye sahip evli bireylerden oluşmaktadır (N=936). Çekirdek aile yapısında aile iletişim doyum düzeyinin ortalaması = 3,83 olurken, geniş ailede bu değer = 3,66 olarak görülmektedir. Çekirdek aileye mensup katılımcıların aile iletişim doyum düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmektedir (Bkz: Ek-1, Tablo: 10).
Tablo 38: Aile Tipi ve Aile İletişim Doyumu İçin Bağımsız Örneklem T Testi
Aile Tipi N Ortalama t Testi Sig.
Aile İletişim Doyumu
Geniş Aile 155 3,66
-2,298 ,002 Çekirdek
Aile
Katılımcıların aile tipleri ve aile yaşam doyum düzeyleri arasında bağımsız örneklem t testi yapılmıştır. Tablo 39’a göre geniş aileye sahip katılımcıların aile