• Sonuç bulunamadı

Düstûrûn-i mükerremûn müşirûn-i müfehhamûn nizâmü’l-alem müdebbirû ümûri’l- cumhûr bi’l-fikri’s-sâkıb mütemmimû mehâmmi’l-enâmi bi’r-rayi’s-sâib bünyani’d- devleti ve’l-ikbâl müşeyyidû erkâni’s-saâdeti ve’l-iclâl el-mahkulân bi-sunûfi avâtıfi’l-mülkü’l-a’lâ Anadolunun orta kolu yemîn ve yesâriyle nihâyetine varınca vâki’ vüzerây-i i’zâm edâmellahü teâlâ iclâlehüm ve a’zâmü’l-ümeâi’l-kirâm efâhimü’l-küberâi’l-fihâm ülû’l-kadri ve’l-ihtirâm ashâbü’l-izzi ve’l-ihtişâm elmuhtassûne bi-mezîdi inâyeti’l-mülkü’l-a’lâ mîr-i mîrân dâme ikbâlühüm ve ekazî kuzâti’l-müslimîn evâli vülâti’l-muvahhıdîn me’âdinü’l-fezâili ve’l-yakîn rafiû a’lâmi’ş-şeriâti ve’d-din varisû ulûmi’l-enbiyâi ve’l-mürselîn elmuhtessûne bi- mezîdi inâyeti’l-mülkü’l-muîn mevâlî zîdet fezâilühüm ve mefâhirü’l-kuzât ve’l- hukkâm me’âdinü’l-fezâili ve’l-kelâm kuzât ve nüvvâb zîde fazlühüm ve mefâhiru’l- emâsil ve’l-akrân mütesellimîn ve voyvodagân ve â’yân ve vücûh-i memleket ve bi’l-cümle iş erleri zîde kadruhüm tevkî’-i refi’-ı hümâyûn vâsıl olacak ma’lûm ola ki memâlik-i mahrûse-i şâhânemde min el kadîm vaz’ ve tahsîs oluinmuş olan menzil nizâmı mürûr-i ezmine ile münhall ve müşevveş olub bu keyfiyyet fukarâ’nın iz’ac ve ızrârlarını mûcib olmuş oldığına mebnî zikr olunan menziller külliyen ref ve ilgâ ile kirâya tahvîl olunarak ümûr-i mühimmme ile gidüb gelen hademe-i devlet-i âliyyem ve tâtâran ve me’mûrin vesâir varacakları memleket mesâfesi kaç saat ise hisâbiyle saat başına yiğirmişer paradan lâzım gelen ücretleri bu tarafda cânib-i mîrîden an nakdin yedlerine i’tâ olunarak anlar dahi bir menzilhâneden diğer menzilhâneye varınca mesâfesine göre râkib oldıkları hayvânatın beher saat yiğirmişer paradan iktizâ’ iden ücretleri temâmen edâ ve kendü ümûr ve maslahatlar içün amed şüd idenler dahi binecekleri hayvânatın ücretlerini yedlerinde olan kirâ ahkâmı mûcibince kezâlik kendülerinden îfa itmek bu mukabelede kâffe-i eyâlet ve elviyede vâki’ kazâlardan hâl ve tahammüllerine göre cânib-i mîrîye bedel-i ra’-ı menzil nâmiyle akçe tertîb olunmasına ittifâk-ı ârâ ile karâr virilüb ol bâbda sâhife- pîray-i sudûr olan hatt-ı hümâyûn-i şevket-makrûn-i şâhâneyle nizâm-ı mezkûr te’sîs olunarak keyfiyyet Anadolu ve Rumelinin uç kollarına başka başka mufassal ve

meşrûh evâmir-i şerîfem isdâr ve tisyâriyle herkese i’lân kılınmış ve bir müddet sonra saat başına tahsîs olunan yiğirmişer para derecu-i kifâyeden ednâ oldığı tebeyyün ve tahakkuk iderek ana onar para zammiyle beher saatin ücreti otuz paraya iblâğ olunmuş olub bundan murâd hayriyyet-i itiyâd-ı şâhânem mücerred emânetüllah olan sekene-i bilâd ve aceze-i ibâdullahın şu menzil beliyyesinden tahlîsleriyle sâye-i merâhim-vâye-i hıdîvarımıza kemâl-i âsâyiş ve istirâhatları kaziyyesi iken el hâle hazih kirâhâneler dahi çığırından çıkub yine eski usûlüne girmiş ve kirâhânelere iâne diyerek belki merfû’ olan menzil mesârifini tecâvüz ile kazâlara bir para tekâyyüd olmuş idüği ve bundan sebeb ve hikmeti birkaç seneden berû sefer tekarübiyle kirâhânelerde kat’ı çok hayvânat telef olmasından ve hayvânat lâzime-i mekûlâtından olan arpa ve samanın dahi bahâ’ya çıkmasından ve kirâsıyle dinilerek herkes menzil ahkâmı virilüb irkâb olunmaları hasebiyle kirâhâneler de daima kilitlü ve hayvânat beslenmek icâb iderek saat başına tertîb olunan otuz para ücret akçesiyle kirâhânelerin nısf mesârifini bile idâre mümkin olamamasından neş’et eylediği bi’l-ihbâr tahkîkinizde şehryâranım oldığına ve fukarâ’ ve zuafâ ise zâtı hılâfet-meâb-ı mülûkânem vedîa-i Cenâb-ı Kibriyâ’ olarak bu mekûle giriftâr oldıkları bârgîran tekâlifinin tahfîfiyle sâye-i tûbâ vâye-i şehryâranımda müsterîhu’l- bal ve müreffehü’l-hâl olmaları nezd-i merâhim-vüfûr-i mülûkânemde matlûb ve mültezem idüğine binâen husûs-ı mezbûrun ber hüsn-i sûret ifrâğıyle sükkân-ı memleket ve aceze-i raiyyeti iz’ac ve tazrîrden tahlîsi zımnında saat başına mahsûs olan otuz para ücretinin üzerine onar para dahi zam ile kırkar paraya iblâğ olunmak ve bu kırkar para ücret dahi yalınız ümûr-i mühimmme ile mürûr ve ubûr idecek hademe ve me’mûrîn vesâire ve vülât ve mutasarrıfın ve muhâfızîn tâtârlarına mahsûs olub bunlardan mâ-adâ â’yân ve voyvodagân ve mültezimîn gürûhu vesâireleri vardıkları kirâhânelerde yaşlu kirâcıları usûl-i vechile kirâcı bâşı ile Pazar iderek bir rızâ kirâcı bâşılar dahi bulundıkları mahallerin hayvânatı ve mekûlatı râyicine ve kirâhânesinin mesârifine ücret alub zinhâr fâhiş kirâ mutâlebesiyle mârrîn ve âbirîn rencîde ve remîdeden vikâye ve bu husûsa hukkâm ve me’mûrîn ve â’yân ve vücûh taraflarından ale’d-devâm i’tinâ’ ve nezâret kılınmak ve bu cihetle hiçbir kazâ tarafından kirâhâneye bu sûretle iâne olunmamak husûslarına irâde-i seniyye-i şehriyâranım taalluk idüb ol bâbda hatt-ı hümâyûn merhâmet-nümûd-i pâdişâhânem sâhife-pîrây-i sudûr olmakdan nâşi siz ki vüzerây-i müşâr ve mîr-i mîrân ve mevlânâ

ve kuzât ve nüvvâb vesâir mûmâ-ileyhimsiz ba’de ezîn yedinde mühimme olmağla menzili bârgîri virilmek deyû musahhah buyuruldı menzil ahkâmı olan hademe ve me’mûrîn vesâir ulâklara ve vülât ve mutasarrifîn ve muhâfızîn taraflarından buyuruldıları olan tâtârlara vardıkları kirâhânelerde yedlerinde olan menzil ahkâmı ve buyuruldı mûcibince süvâr olacakları bârgîrlerin iktizâ’ iden ücretleri bu def’a tahsîs oldığı vechile sahîh saat başına kırk para hasebiyle alınarak irkâb olunması ve yedlerinde menzil ahkâmı ve buyuruldı olmıyanlara virilecek hayvânatın ücretleri dahi kendülerinin kirâcı bâşlarıyle söyleşüb bir rızâ kat’ idecekleri fiyât ile ahz olunub bu mukabilde hiçbir mahalde kirâhâneler içün fukarâ’dan akçe ve arpa ve saman ve cihet-i sâir ile bir akçe ve bir habbe mutâlebe ve ahz olunmaması husûsuna kemâliyle i’tinâ’ ve dikkat ve bundan sonra dahi kirâhânelerde tüvânâ ve müstevfâ hayvânat bulunmayub da varan evrâklar bârgîre intizâren bî-hûde tevkîf olunmak veyâhût kirâcı bâşılar bed-sirişt ile yedlerinde menzil ahkâmı ve buyuruldılar olmayanlardan aşırı ve fâhiş kirâ almak lâzim gelürse lede’t-tahkîk cesâret idenlerin ve ruhsat virenlerin bilâ ihmâl icrây-i te’dîblerine ibtidâr olunacağı muhakkak olmağla sûret-i irâde-i seniyye-i mülûkânemi kirâcı bâşılara vesâir lâzım gelenlere etrafiyle beyân ve işâat ve bu hallere tarafınızdan ale’d-devâm ikdâm ve nezâret olunarak kirâhâneler hakkında olan şu nizâmın daimen ve müstemirren icrâ ve infâziyle bir vaktde hılâf-ı vaz’ ve hareket vuku’a gelmemesi emr-i ehemmine ziyâde tekâyyüd ve sarf-ı makdûr eylemeniz fermânım olmağın ilâmen ve tenbîhen mahsûsen işbu emr-i celîlü’l-kadrim isdâr ve rikâb-ı hümâyûnum kaim-makâmı tâtârlarından kıdvetü’l-emâsil ve’l-akrân Mehmed zîde kadrühu ile tisyâr olunmuşdur. İmdi bâlâda muharrer olan vesâyâ ve tenbîhat-ı şâhânemin harf be harf icrâsına cümle tarafından bi’l-ittihâd ikdâm ve ihtimâm olunmak irâde-i katıa-ı hıdîvânem muktezâsından idüği ve bir mahalde mugâyir hal ve hareket vuku’a geldiği haber alınur ise cesâret idenler bilâ ihmâl icrâları te’dîblerine ibtidâr olunacağından gayri adem-i tekâyyüdünüze haml ile me’sûliyeti tarafınıza dahi âid ve raci’ olacağı ma’lûmunuz oldukda ber vech-i muharrer amel ve hareketle infâz-i emr ve irâde-i pâdişâhânem vüfûr ihtimâm ve gayret ve menâfiy-i emr ve rızâ hal ve hareketi tecvîzden begayet tevekkî ve mübâadet eylemeniz bâbında fermân-ı âlîşânım sâdır olmuşdur (boş) vüsûl buldukda bu bâbda vech-i meşrûh üzere şerefyâfte-i sudûr olan fermân-i vâcibü’l-ittibâ ve lâzımü’l-imtisâlimin mazmûn-ı

itâat-makrûniyle amel ve hareket ve hılâfından hazer ve mücânebet eyleyesiz şöyle bilesiz alâmet-i şerîfe i’timâd kılasız.Fi 15 Safer sene 246 (5 Ağustos 1830)