Son yıllar itibarıyla üye ülkelerdeki toplam Ödeme Kuruluşu sayısı 91’dir. Bazı ülkelerde tek bir Ödeme Kuruluşu mevcutken, bazı ülkelerde her bir ürün grubu veya bölgeye göre Ödeme Kuruluşları oluşturulduğu için çok sayıda Ödeme Kuruluşları bulunmaktadır. Ancak, bu durumda üye ülke, söz konusu Ödeme Kuruluşlarının Topluluk kurallarını harmonize şekilde uygulamalarını sağlayacak önlemleri almaktadır.
Ödeme Kuruluşlarının idari yapıları ve uygulamaları da ülkeden ülkeye farklılık göstermektedir. Bazı ülkelerdeki Ödeme Kuruluşları, doğrudan gelir ödemeleri, ihracat geri ödemeleri ve müdahale alımları fonksiyonlarının tümünü yerine getirir. Bazı ülkelerde ise her bir fonksiyon ayrı bir Ödeme Kuruluşu tarafından yerine getirilmektedir. Örneğin Birleşik Krallıkta; İrlanda, İskoçya ve Galler için doğrudan ödemeler (DGD) ayrı ayrı Ödeme Kuruluşlarınca yerine getirilirken, diğer fonksiyonlar için Birleşik Krallık genelinde tek bir Ödeme Kuruluşu (RPA) mevcut olup, ormancılıkla ilgili DGD’yi yürüten Orman Komisyonu ile birlikte toplam 6 Ödeme Kuruluşu vardır. Fransa ve Hollanda’da mevcut ortak piyasa organizasyonlarına göre ayrı ayrı Ödeme Kuruluşları oluşturulduğu için sayıları oldukça fazladır. İlk başlarda, Fransa’da ürün bazında oluşturulmuş 13, Hollanda’da ise 10 Ödeme Kuruluşu bulunmaktaydı. Ancak, ilerideki kısımlarda görüleceği üzere Fransa ve Hollanda’da Ödeme Kuruluşu sayılarının azaltılması gündemdedir. Almanya ve İtalya’daki Ödeme Kuruluşlarında biri ihracat geri ödemelerinden diğeri ise müdahaleden sorumlu iki ayrı birim vardır. Almanya’daki Ödeme Kuruluşu sayısı 21, İtalya’daki ise 7’dir.
Lüksemburg, İrlanda ve Yunanistan’da, tüm ödemeler doğrudan Tarım Bakanlıkları tarafından yapılmaktadır. İngiltere ve Danimarka’da ise, ödemeler Bakanlıkların özel birimleri tarafından gerçekleştirmektedir. Lüksemburg, Yunanistan ve Danimarka’da 1’er Ödeme Kuruluşu mevcuttur. Bu sayı Finlandiya’da da 1 olup, Tarım ve Ormancılık Bakanlığı Ödeme Kuruluşu olarak görev yapmaktadır. Belçika’da 4 ayrı Ödeme Kuruluşu varken, İspanya’da 19, Avusturya’da ise 3 ayrı Ödeme Kuruluşu ya da bu görevi yürüten belli kurumlar vardır. Portekiz ve İrlanda’da 2, İsveç’te ise 1 tane Ödeme Kuruluşu vardır. Ancak verilen bu rakamlar; tarımsal desteklerin yanı sıra balıkçılık, su ürünleri ve
konumuz dışında olan ormancılık desteklerini de veren Ödeme Kuruluşlarına aittir. Dolayısı ile ileriki kısımlarda detaylı tartışılırken aslında tarımsal destek veren Ödeme Kuruluşlarının sayısının biraz daha az olduğu görülecektir.
Son genişlemede üye olan 10 yeni ülkeye bakıldığında ise Polonya’da 2 ayrı Ödeme Kuruluşu olduğu ancak Estonya, Litvanya, Letonya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Slovenya, Kıbrıs Rum Kesimi ve Malta’da tek bir Ödeme Kuruluşu kurulduğu görülmektedir.
4.1 AB – 15 Ülkeleri (Eski Üyeler)
4.1.1 Birleşik Krallık
Birleşik Krallık bünyesindeki Ödeme Kuruluşları biraz farklılık göstermektedir. İlk başlarda 6 farklı Ödeme Kuruluşu mevcut idi. Müdahale Kurumu olarak görev yapan IBEA (Intervention Board Executive Agency) ile Tarım, Balıkçılık ve Gıda Bakanlığının (MAFF) bir kısmının Ekim – 2001’de birleşmesiyle kurulan RPA (Birleşik Krallık Kırsal Ödeme Kurumu), artık Britanya’daki tüm FEOGA Ödeme Kuruluşlarının koordinasyonunu üstlenmiştir. Eski durumda Koordinatör Kurum görevini IBEA yürütmekteydi72. MAFF’ın geri kalan kısımları ise yeniden re-organize edilerek, Birleşik Krallık Çevre, Gıda ve Köyişleri Bakanlığı (DEFRA) adını almıştır. RPA ise DEFRA’nın bağımsız ve icraci bir ajansı olarak çalışmakta olup FEOGA Ödeme Kuruluşu olarak akredite edilmiştir.
RPA, ulusal bazda yapılanmış olup yukarıda değinildiği üzere Britanya’daki diğer tüm FEOGA Ödeme Kuruluşlarının da koordinatörlüğünü üstlenmiştir. FEOGA’dan RPA’ya aktarılan kaynaklar daha sonra diğer Ödeme Kuruluşlarına aktarılmaktadır. İskoçya Ödeme Kuruluşu olan SEERAD (İskoçya Çevre ve Köyişleri Yöneticiliği) ise bu Ödeme Kuruluşlarından sadece birisidir. Daha önceki ismi İskoçya Tarım Dairesi (SOAD) olan bu Ödeme Kuruluşu, sadece İskoçya’daki DGD desteklerini yerine getirmekle yükümlü olup yıllık ortalama 570 milyon €
72 European Commission – DG Agri, Draft Notes on List of Accrediated EAGGF Paying Agencies,,
civarında FEOGA kaynaklı tarımsal desteğe ait ödemeleri yürütür73. Bahse konu re-organizasyon ile yeniden yapılandırılan Kuzey İrlanda Tarım Dairesi (DANI) ise, Kuzey İrlanda Tarım ve Kırsal Kalkınma Dairesi (DARDNI) ismini almıştır. FEOGA’dan yıllık 202.5 milyon € tutarında kaynak aktaran DARDNI, DGD desteklerinin Kuzey İrlanda’daki organizasyonundan sorumlu olup, Kuzey İrlanda’nın Ödeme Kuruluşudur74. Galler Tarım Dairesi Ofisi (WOAD) de bu yenilenmeden nasibini almıştır. Galler Tarım Dairesi Ulusal Asamblesi (NAWAD) ismiyle, Galler Ödeme Kuruluşuna dönüşen bu kurum, Galler’deki DGD desteklerini yerine getirmekte ve FEOGA’dan yıllık 275 milyon € kaynak aktarmaktadır. Birleşik Krallık’ta MAFF bünyesinde görev yapan Ormancılık Komisyonu (Forestry Commission) ise hala Britanya Ormancılık Ödeme Kurumu (FC) olarak görev yapmaktadır. Yıllık 21.2 milyon € civarında FEOGA fonunu ormancılık alanlarında kullanılmasını sağlayan FC, Birleşik Krallıktaki bir başka Ödeme Kuruluşudur. Tam anlamıyla bir Ödeme Kuruluşu olmasa da, Galler Kırsal Kesim Konseyini (CCW) burada zikretmeliyiz. Çünkü CCW, yıllık olarak yaklaşık 4.9 milyon civarındaki bir kaynağı, FEOGA’dan alarak Galler’deki kırsal kesime yönlendirmektedir.
Yukarıda isimleri verilen NAWAD (Galler), DARDNI (Kuzey İrlanda) ve SEERAD (İskoçya) bağlı oldukları ülkelerin DGD ödemelerini yerine getirmektedir. FC ormancılık ile ilgili destekleri ve CCW de kırsal kesimle ilgili bazı sosyal – tarımsal destekleri vermektedir. İngiltere’deki DGD ödemeleri ise RPA aracılığı ile yürütülür. Bu 5 ödeme kurumuyla birlikte RPA’nın FEOGA’dan aldığı AB kaynaklı fonlar yıllık olarak yaklaşık 4,2 milyar €’ya ulaşmaktadır. Bunun 3.2 milyar €’su RPA aracılığıyla dağıtılmaktadır.
Burada üzerinde asıl durulması gereken kurum, Britanya’daki Ödeme Kuruluşlarının koordinasyonunu da sağlayan RPA olmalıdır. Aşağıda, konuyla olan ilgisine binaen ve Türkiye’deki çalışmalara örnek olması amacıyla RPA ile ilgili bazı detaylı bilgilere yer verilmektedir.
Genel merkezi İngiltere’nin Reading şehrinde olan RPA (Rural Payment Agency), Birleşik Krallık Çevre, Gıda ve Köyişleri Bakanlığı (DEFRA) bünyesinde bağımsız bir ajans olarak görev yapan ve AB Ortak Tarım Politikası kapsamında
73 Fatih YILDIZ, Semiha AKIN, Oğuz ERDOĞAN, İngiltere Kırsal Ödeme Kurumu Seyahat Raporu,
Ankara, 2004. s.1, (yayımlanmamış)
yıllık yaklaşık 3,2 milyar Euro düzeyindeki bir tarımsal harcamayı, Avrupa Tarımsal Garanti ve Yönverme Fonundan (FEOGA) aktaran bir Ödeme Kuruluşudur. RPA, İngiltere için DGD ödemelerini yürütürken, tüm Birleşik Krallık geneli için de müdahale alımları, ihracat geri ödemeleri ve kırsal kalkınma desteklerini yerine getirir. Hayvan kimlik kayıtlarının tutulması, arazi ve çiftçi kayıtlarının yapılması, IACS, BSE’ye ilişkin imha işlemleri ve süt kotaları ile diğer Ödeme Kuruluşlarının denetlenmesi ve kontrolden geçirilmesi gibi işlemler de RPA’nın görevleri arasındadır75.
2002 – 2003 yıllarına ait dönemde, RPA’nın kendi sorumlu olduğu alanlara ilişkin 3,2 milyar Euro (€) düzeyindeki tarımsal harcamalar başlıca şu kalemlerden oluşmaktadır:
– DGD ödemeleri (İngiltere) : 2,3 milyar € – Müdahale depolama masrafları : 0,06 milyar € – BSE (Deli Dana) imha masrafları : 0,5 milyar € – İhracat Geri Ödemeleri : 0,4 milyar €
TOPLAM : 3,26 milyar €
Görüleceği üzere söz konusu harcamaların 2,3 milyar € düzeyindeki büyük kısmını (% 70) doğrudan gelir desteği (DGD) harcamaları oluşturmaktadır. DGD ödemelerinin başlıca kalemini “ekilebilir ürünler (hububat, yağlı tohumlar ve proteinli bitkiler)” için 41.300 çiftçi beyanına karşılık yapılan 1,3 milyar € dolayındaki ödeme oluşturmaktadır. Harcamaların kalan %15’lik kısmı (0,5 milyar €) Deli Dana Hastalığı görülen hayvanların imhası için, %13,5’lik kısmı ihracat geri ödemeleri (0,438 milyar €) ve çok küçük bir kısmını (%1,5) müdahale stoklama masraflarından (0,05 milyar €) oluşmaktadır76.
1992 yılında AB’de başlatılan reform süreci (MacSharry) ile müdahale fiyatlarının düşürülmesi ve DGD’nin uygulamaya sokulması ile diğer üye ülkelerde olduğu gibi İngiltere’de de müdahale alımları ve stokları hızla azalmıştır. Müdahale alımları 2002/2003 kampanya döneminde cüzi miktardaki süttozu ile (860 ton) sınırlı kalmış olup, diğer ürünlerde ise (hububat, et, tereyağı) hiç müdahale alımı
75www.rpa.gov.uk (14.07.2004)
gerçekleşmemiştir. Hali hazırda (Mart 2004 itibariyle) müdahale stoku olarak 3398 ton hububat, 12870 ton tereyağı ve 47.502 ton süttozu bulunmaktadır77.
2004 Şubat verilerine göre RPA’nın personel sayısı 3793’tür78. Personelin sayısal olarak dağılımı aşağıdaki gibidir:
- Yönetim Kurulu (Merkez Birim Yöneticileri ile Bölge Müdürleri) : 17 - İç Denetim Birimi : 26
- Operasyonel Birimler : 2785 - Bilgi Sistemleri : 142
- Finansman Birimi : 149
- İnsan Kaynakları Departmanı : 103
- Hukuk Müşavirliği : 15 (9 avukat ve 6 idareci) - Yolsuzlukla Mücadele ve Uyum Birimi : 55
- Workington Britanya Sığır Hareketleri Bölümü : 501
Merkezi Reading’de olan RPA’nın Bristol, Cambridge, Carlisle, Crewe, Exeter, Newcastle, Northallerton, Nottingham, Workington ve Worcester’de bölge ofisleri bulunmaktadır. RPA personelinin bölgesel ofislerdeki sayıları ise şu şekildedir: - Reading : 862 kişi, - Carlisle : 360 kişi, - Workington : 501 kişi, - Crewe : 107 kişi, - Exeter : 462 kişi, - Newcastle : 432 kişi, - Northallerton : 454 kişi, - Nottingham : 174 kişi ve 77 YILDIZ, AKIN, ERDOĞAN, a.g.e., s.3
- Kontrolörlerin görev yaptığı ve Birleşik Krallığı 3 ayrı bölgeye ayıran Bristol, Cambridge ve Worcester’de ise toplam 441 kişi.
RPA’nın DGD hizmetlerinde görevlendirdiği 1240 personelin dağılımı aşağıda görülmektedir:
• Ekili ürünlere ait ödemelerde : 500 kişi, • Yıllık koyun prim ödemelerinde : 40 kişi,
• Canlı hayvan (sığır) ödemelerinde : 650 kişi ve • Süt kotalarına ait ödemelerde : 50 kişi.
RPA Yönetim Kurulu, Bölge Müdürleri ve tüm Merkez Birimleri Başkanlarından oluşmakta olup, üye sayısı 17 civarında olmakla birlikte toplantılara katılanların sayısı değişebilir79. Aylık olarak toplanan ve üst düzey idari ve karar alma mekanizması olan Yönetim Kurulu, RPA’nın yönetilmesindeki stratejik kararların alınmasından sorumludur. Ayrıca, RPA’nın Çerçeve Belgesinde ortaya koyduğu hedeflere ulaşmasını sağlamak için kolektif olarak hareket etmesinin sağlamakla yükümlüdür. RPA Yönetim Kurulunda; “RPA Genel Müdürü, Operasyonel Birimlerin Müdürü, Finansman Birimi Müdürü, İş Geliştirme Müdürü, Bilgi Sistemleri Müdürü, İnsan Kaynakları Departmanı Müdürü, Hukuki İşler Müdürü, OTP Programları Müdürü, Operasyon Geliştirme Müdürü, Mali Kontroller Müdürü, Ticari Kontroller Müdürü, İç Denetim Birimi Başkanı, Meslek Kalite Müdürü, 6 ayrı bölgesel ofisin (Exeter, Carlisle, Newcastle, Northallerton ve Reading) müdürleri, Merkezi Program Yönetim Birimi (CSMU) Başkanı, Kontrolörlük Hizmetleri Başkanı, Yolsuzlukla Mücadele ve Uyum Birimi (CFCU) Başkanı, Genel Müdürlük Büro Başkanı ve Genel Müdür Asistanı” yer alabilir. Aşağıdaki şekilde, RPA’nın organizasyon şeması görülmektedir.
79 YILDIZ, AKIN, ERDOĞAN, a.g.e., s.5
Şekil – 2. İngiltere Kırsal Ödemeler Kurumunun (RPA) Organizasyon Şeması80
Operasyonel Birimler genel olarak OTP çerçevesinde, beyanların doğruluğunu denetleyip hak edişlerin yerine getirilmesini sağlamakla yükümlüdürler. Şekilden de anlaşılacağı üzere Operasyonel Birimlere bağlı olarak değişik bölgelerdeki sığır programları, ticari programlar ve kontrolörlük görevleri yürütülmektedir. Reading şehrindeki Merkezi Planlama Yönetim Birimi, OTP’nin uygulamaya geçirilebilmesi için operasyon grubunca yürütülen kontrol işlemleri ile akreditasyonu sağlamak ve bu iki görev için bir üst koordinasyon mercii olarak program yönetimi birimlerine destek vermekle yükümlüdür. Bu birim ayrıca AB Komisyonu, Ulusal Denetim Ofisi, AB Sayıştayı ve İç Denetim Bölümü arasındaki kontrol ve akreditasyon ile ilgili konulardaki karşılıklı işlemleri yürütmek ve yerinde sağlıklı idari raporlama ve uygulamanın en iyi şekilde yapılmasını temin etmekle 80 CREWE, a.g.e. Genel Müdür İç Denetim Bölümü Finansman
Birimi Kaynakları İnsan Hukuk İşleri Birimi Departmanı Operasyonel Birimler Bilgi Sistemleri Yolsuzlukla Mücadele ve Uyum Birimi Workington - Britanya Sığır Hareketleri Bölümü • Reading – Merkezi
Planlama Yönetim Birimi • Exeter – Kırsal Kalkınma
Fonu Yönetim Birimi • Newcastle – Ticari Progr.
Yönetim Birimi • Carlisle – Sığır Programı Yönetim Birimi • Northallerton – Arazi Tanımlama Yönetim Birimi • Kontrolörler
de görevlendirilmiştir. Diğer şehirlerde kurulmuş olan ve OTP’nin uygulanmasından sorumlu olan yönetim birimlerinin görevleri ise, plan mevzuatı ile ortaya konan bütün parametreler kapsamında ve DEFRA ile AB’de politika oluşturucu kesimler arasında varılan mutabakatlar dikkate alınarak programların geliştirilmesi ve yürütülmesini sağlamaktır. Aynı zamanda, denetim ve akreditasyon gereklilikleri de dikkate alan bu birimler; arazi kayıt, süt kotaları ve mandıra sübvansiyonları, ekilebilir ürünlerin DGD uygulamaları, koyun yetiştiriciliği ile ilgili prim ödemeleri ve gümrüklerle olan elektronik bağlantı projesinin yürütülmesi gibi konularda da çalışmaktadırlar.
RPA Operasyonel Birimleri içerisindeki Kontrolörlük Bölümü, OTP uygulamaları altında yapılan mali yardımlara (DGD, İhracat Geri Ödemeleri, Müdahale Alımları) ilişkin beyanların doğruluğunu temin etmek amacıyla, “yerinde kontrollerin” yapılmasından ve ilgili mevzuata uygunluğunu temin edilmesinden sorumludur. Bu bölümde, 441 kontrolör çalışmakta olup, İngiltere’de 40 dan fazla ofiste (3’ü İskoçya’da) ve 3 ayrı bölgede (1.Kuzey İngiltere ve İskoçya, 2. Orta İngiltere, 3.Güney İngiltere) denetim görevini yerine getirirler81.
RPA Finansman Birimi, kurum içerisindeki finansal yönetimden sorumludur. RPA’nın finans yönetiminin üç unsuru vardır:
• Mali kontrol : RPA’nın tüm mali bilgilerinin işlenmesi, kaydedilmesi ve bu konuda hesap verilmesi.
• Ticaret Kontrolü : RPA’nın kaynaklarının verimli ve etkin bir şekilde desteklenmesi ve AB akreditasyon kriterlerine uyumun sağlanması.
• Sözleşmeler ve tedarik : Etkin tedarik ve yönetim yoluyla, tedarik ve sevkıyat konusunda en iyi uygulamanın gerçekleştirilmesi.
RPA’nın Hukuki Müşavirliğinde, aynı zamanda RPA Yönetim Kurulunun bir üyesi olan Hukuki İşlerden sorumlu bir Müdür, avukatlardan oluşan bir ekip ve RPA destek personeli bulunmaktadır. Müdür dahil olmak üzere avukatlar DEFRA Hukuki İşler Genel Müdürlüğünün üyeleridir. Bu ekip, RPA’nın Reading şehrinde bulunan merkez binasında görev yapmaktadır. Yani, RPA’nın Hukuk müşavirliği Birimi aslında DEFRA’nın Hukuki İşler Genel Müdürlüğünce yürütülmektedir. DEFRA tarafından verilen hizmetler genel olarak iki alanda sınıflandırılabilir; dava açma ve yasal danışmanlık.
81www.rpa.gov.uk (20.04.2004)
RPA bünyesindeki Yolsuzlukla mücadele ve Uyum Birimi, RPA ve onun sorumluluğunda yürütülen programlara karşı yapılabilecek sahtekarlık işlemlerini ortaya çıkarma, araştırma ve RPA’nın böyle durumlara karşı caydırıcı önlemleri alma konusundaki yükümlülük ve sorumluluklarını yerine getirmekle mükelleftir. İlgili AB mevzuatı (4045/89 sayılı tüzük) doğrultusunda İngiltere’deki denetimleri yürüten bu birimde çalışan ekip, söz konusu tüzük çerçevesinde 2001 – 2002 yılları Denetim Programına göre toplam 314 adet soruşturma gerçekleştirmiştir. 2002 – 2003 denetim yılında ise bu birime 225 yeni olay intikal etmiş, 11 olayın bir kısmı için daha önce ödemesi yapılan meblağın geri iadesinin yapılması, bir kısmı için ise ödemelerin durdurulması tavsiye edilmiştir. Suç unsuru tespit edilen 8 olay ise mahkemeye intikal ettirilerek tüm davalar kazanılmıştır.
RPA’nın Finansman Birimine bağlı olarak çalışan Britanya Sığır Hareketleri Bölümü Workington’da yerleşiktir. Hayvan kimlik kayıt ve izleme konusunda görev yapan bu bölüm, aslında DEFRA'nın merkezi hizmet birimlerindendir.
RPA’nın İç Denetim Bölümü, RPA’nın risk yöntemi ve iç kontrol sisteminin yeterliliği konusunda güvence ve tavsiye sağlamaktadır. İç Denetim Bölümü, 18 sistem denetimi, 5 geçici denetim ve temel sistemler üzerinde 31 takip denetimi yapmıştır. Ayrıca, Bakanlar Kurulu başkanlığındaki Hükümet Denetleme Komitesinin de bir parçasını oluşturan bu bölümün yürüttüğü program geliştikçe, kontrollerle ilgili danışmanlık ve inceleme görevlerini de üstlenmiştir.
RPA’nın, Britanya’daki diğer Ödeme Kuruluşları ile AB Komisyonu arasında koordinasyon görevini gördüğü yukarıdaki satırlarda belirtilmişti. İşte bu görevi yürütmek için RPA bünyesinde bağımsız bir Koordinatör Kurum oluşturulmuştur. Reading şehrindeki Genel Merkez binasında koşullanan 12 kişilik bir ekip aracılığı ile görev yapan bu kurum, Koordinatör Kurum Başkanı ile İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda Tarım Bakanlıklarından gelen temsilcilerin oluşturduğu bir Yönetim Kurulu’na rapor sunar.
Birleşik Krallıkta, Ödeme Kuruluşları konusundaki tek Yetkili Otorite DEFRA olup, Sertifikasyon Kurumu görevini ise Ulusal Denetim Ofisi yürütmektedir. Böylelikle Yetkili Otorite ile Sertifikasyon Kurumunun birbirlerinden bağımsız ve yansız çalışmaları amaçlanmıştır. Benzer bir durum yeni üye olan 10 ülkede de görülmektedir.
4.1.2 Fransa
Fransa, Ödeme Kuruluşları açısından çeşitlilik göstermekte olup 13 farklı Ödeme Kuruluşu vardır82. Ürün bazında bir yapılanmanın olduğu Fransa’da, her bir ürün grubu için ayrı Ödeme Kuruluşları mevcut olup, Mart 2005 itibari ile 13 olan Ödeme Kuruluşu sayısının, 8’e indirilmesi ve ileriki bir dönemde bu sayının 3’e kadar düşürülmesi planlanmaktadır83. Bazı yorumlara göre bu sayının, AB içindeki genel eğilimin bir neticesi olarak, 1’e inmesi ve Fransa’da tek bir Ödeme Kuruluşunun oluşturulması gündeme gelecektir84. Birçok sakıncası olan bu eğilimi ileriki bölümlerde daha detaylı tartışacağız.
Fransa’daki 13 Ödeme Kuruluşunun isimleri ve faaliyet alanları şöyledir85: - CNASEA : Yapısal tedbirler,
- FIOM : Balıkçılık,
- FIRS : Şeker,
- PECHE : Kırsal kalkınma (DECONCENTRES), - ODEADOM : Muz,
- ONIC : Hububat,
- ONIFLHOR : Meyve – sebze ve tütün,
- ONIOL : Sıvı ve katı yağlar, proteinli bitkiler, tekstil (SIDO) - OFIVAL : Et,
- ONIVINS : Şarap, - ONILAIT : Süt ürünleri, - SAV : Alkol,
- TRESOR : Kırsal kesim desteklemeleri
Bu Ödeme Kuruluşları, kendi ürün gruplarındaki DGD, müdahale alımları ve ihracat geri ödemelerini gerçekleştirmektedir.
Burada, gerek konuyla ilgisi nedeniyle gerekse diğerlerine oranla daha fazla ön plana çıkan ve Fransa içinde daha önemli bir yeri olan ve ONIC’e daha fazla yer verilmesi uygun görülmektedir.
82 European Commission – DG Agri, a.g.e., s.12
83 Micheal FERRET, Fransız Hububat Ödeme Kurumu (ONIC) Danışmanı, TAIEX Sunumu, 25.Kasım.2004 84 Fatih Feramuz YILDIZ, Ödeme Kuruluşları Konferansı, TKB Konferans Salonu, 09.Haziran.2005
1936 yılında Fransa Tarım Bakanlığı ile Maliye Bakanlığının (Fransa’da, Maliye Bakanlığı; Ekonomi, Finans ve Sanayi Bakanlıklarının bir araya gelmesi ile organize olmuştur86) ikili kontrolü altında kamusal bir organizasyon olarak kurulan ONIC, 50 kişilik bir Merkez Konsey tarafından yönetilir. Merkez Konsey’de; üretici örgütlerinden 26 temsilci, fırıncı – değirmenci ve tüccar kesiminden 17 temsilci ve işçi sendikalarından da 5 temsilci yer alır. Ayrıca 4 tane de tüketici hakları derneklerinden gelen temsilciler vardır.
ONIC’in Merkez Konseyi yılda üç kez toplanır. Konsey’e bağlı olarak çalışan 17 kişilik Daimi Komite ise her ay toplanarak tarımsal hububat piyasasına ilişkin değerlendirmeler yapar. ONIC’ın 17 adet bölge müdürlüğü ve La Rochell’de bir laboratuarı vardır87. Fransa hububat piyasasının idaresinden sorumlu olan ONIC; üretici birlikleri, kooperatifler, lisanslı depolar, tüccarlar ve işleyiciler ile işbirliği halinde 60 yıldan fazla bir süredir görev yapmaktadır.
ONIC’in görevleri ise;
- piyasa fiyatları müdahale fiyatları seviyesine düştüğünde müdahale alımı yapmak ve depolamaya gitmek,
- hububat alımı yaparken şirketlere kefalet sağlayarak, üreticiler için ivedi finansman olanağı (yaklaşık yıllık 1 milyar € civarında) sağlamak,
- ihracat ve ithalat sertifikaları düzenlemek,
- ürün ihracatında geri ödemeleri gerçekleştirmek,
- müdahale stoklarının satışı için AB Komisyonunun onayını müteakip olarak ihale tekliflerini almak ve Komisyona iletmek,
- hububat ve yağlı tohumlar üreticilerine DGD ödemesi yapmak, - ekim alanlarını denetlemek,
- AB Fransız Delegasyonuna temsilci göndermek ve
- Fransa’nın hububat üretim ve ekim politikalarına yön vermek olarak sıralanabilir. Aşağıdaki şekilde ise kabaca ONIC’in organizasyon şeması yer almaktadır.
86 Fatih Feramuz YILDIZ, AB’de Müdahale ve Ödeme Kurumları, s.42 87www.tmo.gov.tr (11.07.2005)
Şekil – 3. Fransa Hububat Ödeme Kuruluşunun (ONIC) Organizasyon Şeması Genel Sekreter Genel Müdür Genel Müdür Yardımcısı Müdahale Servisi Üretim Servisi Dış Ticaret Servisi Kontrol Servisi Piyasa Servisi Ekonomi Servisi Bilgi İşlem Servisi İdari İşler Servisi Muhasebe Servisi Merkez Teşkilatı Müdahale Yardım ve Destekler Sertifikalar Müdahale Kontrolü Konjonktür Tahmin Üretim Personel Muhasebe İşletmeler Nadas Tahıllar İşletme Kontrolü Avrupa İstatistik Dış Ticaret Eğitim İşletmelere Yardım Yönlendirme Yemlik Tahıllar İşlenmiş Ürünler Şirketlerin Kontrolü Danışman Dökümantasyon Ortak Tarım Politikası Lojistik Üreticilere yardım Tekstil Atölye Numaralama Sergiler Basın Yayın Bilgi İşlem Mediko sosyal Tahsilat Bürolar 17 Bölge Müdürlüğü Laboratuvar Taşra Teşkilatı
ONIC’in yıllık 63 milyon € tutarındaki bütçesinin yarısı Fransa Tarım Bakanlığı tarafından diğer yarısı ise çiftçi mallarının pazarlanmasında ONIC adına ton başına yapılan 1 €’luk kesintilerden karşılanmaktadır. ONIC ayrıca üretim, depolama, işletme, pazarın gelişmesi, organik tarımın artırılması ve ürün çeşitliliğini artırma gibi konularda çiftçilere parasal destek vermektedir.
OTP’de yapılan reformlarla birlikte 1993 yılında tarım bütçesi uygulamalarında radikal bir devrim olmuş ve 1993’e kadar 2.000 muhatabı olan Fransız hububat müdahale birimi ONIC’ın muhatap olduğu yararlanıcı sayısı bir anda 450.000’e