BÖLÜM V SONUÇLAR VE ÖNERİLER
1- Üç yaş döneminde 35-40 aylık çocukların işitme 11 çocuğun 5’i çift taraflı
taşımaktadır.
Denel işlem sonucunda;
2- Çocukların genel olarak müziksel ses özelliklerini ayırt etme becerilerinin yani müziksel seslerin; tınısal, nüans, süre, ezgisel ve ritm özelliklerini ayırt edebilme becerilerinin geliştiği görülmüştür.
3- Hafif işitme kayıplı çocukların müziksel ses özelliklerini ayırt etme becerilerinin olumlu yönde değişme gösterdiği görülmüştür.
4- İşitme kaybı olmayan çocukların müziksel ses özelliklerini ayırt etme becerileri de olumlu yönde değişme göstermiştir.
5- Çocukların müziksel ses özelliklerini ayırt edebilme becerilerinin işitme kaybı değişkenine göre farklılık gösterip göstermediği incelenmiş, işitme kaybı olmayan çocuklarla işitme kaybı olan çocukların puanlarının sıra ortalamaları karşılaştırılarak işitme kaybı olmayan çocukların puanlarının işitme kaybı olan çocuklara göre daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuca göre, müziksel ses özelliklerini ayırt edebilmede işitme kaybı olmayan çocukların daha başarılı olduğu görülmektedir.
6- Çocukların genel olarak müziksel ses özelliklerine uygun olarak şarkı söyleyebilme becerileri gelişmiştir. Buna göre, şarkı söylemeye ruhsal ve bedensel açıdan gevşemiş biçimde hazırlanma, şarkı söylemeye uygun biçimde bedensel duruş alma, şarkı söylemeye uygun soluk alıp verme, şarkı söylemeye uygun ses üretme, şarkı sözlerini doğru boğumlama (artiküle etme), şarkı sözlerinde tam vuruş ritmini doğru söyleme, şarkı sözlerinde yarım vuruş ritmini doğru söyleme, şarkıyı kuvvetli nüans özelliğine uygun söyleme, şarkıyı hafif nüans özelliğine uygun söyleme, şarkıdaki ince sesleri doğru söyleme, şarkıdaki kalın sesleri doğru söyleme, şarkıdaki uzun sesleri doğru söyleme, şarkıdaki kısa sesleri doğru söyleme, şarkının ezgisini bir bütün olarak doğru söyleme, şarkının sözlerini bir bütün olarak doğru söyleme, şarkıyı ezgisi ve sözleriyle birlikte bir bütün olarak doğru söyleme davranışları olumlu yönde değişme göstermiştir.
7- Hafif işitme kayıplı çocukların müziksel ses özelliklerine uygun olarak şarkı söyleyebilme becerileri olumlu yönde değişme göstermemiştir. Bu sonuca dayanarak ses eğitimi süreci sonrasında hafif işitme kayıplı çocukların şarkı söyleyebilme becerilerine ilişkin belirlenen davranışların hiçbirinin olumlu yönde gelişmemesinin nedeni işitme kaybı olarak belirlenebilir.
8- İşitme kaybı olmayan çocukların müziksel ses özelliklerine uygun olarak şarkı söyleyebilme becerileri olumlu yönde değişme göstermiştir.
9- Çocukların müziksel ses özelliklerine uygun olarak şarkı söyleyebilme becerisinin işitme kaybı değişkenine göre farklılık gösterip göstermediği incelenmiş, işitme kaybı olmayan çocuklarla işitme kaybı olan çocukların aldığı puanların sıra
ortalamaları karşılaştırıldığında, işitme kaybı olmayan çocukların sıra ortalamalarının işitme kaybı olan çocuklara göre daha yüksek olduğu görülmüştür. Ölçme aracında yer alan 16 davranışın test sonuçları ayrı ayrı incelendiğinde sadece müziksel ses özelliklerine uygun olarak şarkı söyleyebilme becerileri ölçme aracında yer alan, şarkıyı kuvvetli nüans özelliğine uygun söyleme ve şarkıyı hafif nüans özelliğine uygun söyleme davranışlarına ilişkin test puanları ön testte anlamlı bulunmamıştır. İşitme kaybı değişkeni göz önünde bulundurularak, müziksel ses özelliklerine uygun olarak şarkı söyleyebilmede işitme kaybı olmayan çocukların daha başarılı olduğu söylenebilir.
5.2. Öneriler
Araştırmanın sonuçlarından hareketle geliştirilen öneriler şunlardır:
• İşitme kaybı özelliği çocukların müziksel ses gelişimlerini olumsuz yönde etkilediği gibi diğer gelişim alanlarını da olumsuz yönde etkileyebilir. Bu nedenle, okul öncesi dönemde uygulama anaokullarında gerçekleştirilen işitme taramaları sonucunda elde edilen bulgular, çocukların işitme ve buna bağlı olarak diğer gelişim alanlarının sağlıklı biçimde ilerleyebilmesi açısından çok önemlidir. Bu yüzden okul öncesi dönemde tüm anaokullarında işitme taramalarının sistematik biçimde gerçekleştirilmesi için gerekli girişimlerde bulunulmalıdır.
• Ülkemizde tıp fakültelerinde yenidoğan işitme tarama projeleri yürütülmekte, sağlıklı nesillerin oluşturulmasında gerekli değerlendirmeler yapılmaya çalışılmaktadır. Fakat yeni doğan her birey bu şansa sahip olamayacağı için özellikle küçük yaşlardan itibaren eğitim kurumlarında işitme taramaları yapılıp, sonuçlar uzmanlarca değerlendirilmelidir.
• Aileler çocukların işitme özellikleri ve bu özelliklerin çocuk gelişiminde neden olabileceği olumlu ve olumsuz yönler hakkında bilgi sahibi olmalı,
gereken durumlarda zamanında müdahalelerin yapılması için sağlık ve eğitim sektörü ile bilgi alışverişinde bulunmalıdırlar.
• Müzik eğitimi alanının dışında diğer gelişim alanlarında da işitme kaybı özelliğinin etkili olup olmadığının tespit edildiği yeni araştırmalar yapılmalıdır.
• Yapılan araştırma sadece üç yaş dönemini (35-40 ay) ele almıştır. Okul öncesinde diğer yaş gurupları için de araştırma tekrarlanabilir.
• Araştırmada ele alınan beş müziksel ses özelliği dışında belirlenen farklı özellikler için de yeni araştırmalar yapılabilir, hatta sonuçlar karşılaştırılabilir.
• Okul öncesi dönemdeki çocuklara mutlaka ses eğitimi süreci uygulanmalı ve böylece diğer gelişim özelliklerini yanı sıra müziksel gelişimleri de desteklenmelidir.
• Okul öncesi eğitim kurumlarında ses eğitimi sürecini başarılı bir biçimde uygulamak üzere eleman yetiştirilmesi konusunda girişimlerde bulunulmalıdır.
• Ses eğitimi, özellikle okul öncesi dönemde ses eğitiminde kullanılmak üzere kuramsal kitaplar ve eğitim etkinliği kitapları yazılmalıdır.
• Okul öncesi dönemde işitme kaybı özelliği taşıyan çocuklara yönelik olarak ses eğitimi programı ve etkinlikleri oluşturulması yönünde çalışmalar yapılmalıdır.
• Araştırma okul öncesi eğitim veren diğer resmi ve özel okullarda uygulanabilir, hatta bölgesel değerlendirmeler yapılabilir.
KAYNAKÇA
AKKAŞ, Salih. (1991). Okul öncesi Eğitimde Müzik. Ankara: Gazi Üniversitesi Mesleki Eğitim Fakültesi Yayınları
AKKAŞ, Salih. (1993). Anaokulları ve İlkokullar İçin Çocuk Şarkıları Ve Tekerlemeler. Ankara
AKÇAMETE, Gönül. (2003). İşitme Güçlüğü Olan Çocuğuma Nasıl Yardımcı Olabilirim, Ankara: Anı Yayıncılık.
AKYILDIZ,N.,KEMALOĞLU,Y.K. (2000). Çocukluk Çağı KBB Hastalıkları-I, Ankara: Bilimsel Tıp Yayınevi.
ALPER&MYERS&EİBLİNG. (2004). Kulak, Burun Boğazda Semptomdan Tanıya Tanıdan Tedaviye Algoritmik Yaklaşım, (Çeviri Editörü: Prof. Can ÖZŞAHİNOĞLU) Nobel Tıp Kitabevleri.
ANDRESS, Barbara. (1980). Music Experiences İn Early Childhood. USA: Holt, Rinehart and Winston, İnc.
ANDREWS, Moya L.,SUMMERS, Anne C. (2002). Voice Treatment For Children And Adolescents. Canada: Second Edition, Singular Thomson Learning, İnc.
ARSLAN, Levent.F. (2003). Erken Çocuklukta Gelişim Ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Bölüm:35 (Editör: Müzeyyen SEVİNÇ). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
ARTAN, İsmihan. (1993). “Anaokuluna Devam Eden 54-77 Aylık Çocuklara Seslerle İlgili Becerilerin Kazandırılmasında Müzik Uygulamalarının Etkisinin İncelenmesi”. Hacettepe Üniversitesi Çocuk Sağlığı Ve Eğitimi Bölümü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
ARTAN, İsmihan., BAL, Servet. (1993). Okul Öncesi Dönemde Müziğin Gelişimi ve Etkinlik Önerileri, 9.Ya-Pa Okul Öncesi Eğitimi ve Yaygınlaştırılması Semineri, Ankara:Ya-Pa Yayınları.
ARTAN, İsmihan. (2003) Erken Çocuklukta Gelişim Ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Bölüm:32 (Editör: Müzeyyen SEVİNÇ). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
BAL, Servet, ARTAN, İsmihan. (1995). Seslerle Tanışalım. İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
BELGİN, Erol. (1995). Sesin Gelişimi-Kullanılması, Eğitimi Ve Korunması. Seminer Notları
BELGİN, Erol. (2003). Pediatrik Kulak Burun Boğaz Hastalıkları (Editör: M.Umut AKYOL). Ankara: Güneş Kitabevi
BOONE, Daniel. R, MCFARLANE, Stephen.C. The Voice And Voice Therapy. (2000). USA: Sixth Edition, Allyn&Bacon A Pearson Education Company.
BULL, T.R. (2004). Kulak Burun Boğaz Atlası. (Çeviri: Doç.Dr.Emre Üstündağ, Doç.Dr. Gürkan KESKİN). Nobel Tıp Kitabevleri.
CARROLL BURGİN, John. (1973). Teaching Singing. USA: The Scarecrov Press, İnc. Metuchen, N.J.
CASSELBRANT,M.L. (1985). Otitis Media With Effusion İn Preschool Children, Laryngoscope 95:28.
DELİORMAN, Leyla. (1991). Ünitelere Göre Anaokullarında Müzik Kitabı Şarkı Söyleyelim Ve Oynayalım. İstanbul: Esin Yayınları, Gülen Ofset
DENK, Damlagül. (2000). “Anaokuluna Devam Eden 6 Ya Grubundaki Çocukların Alıcı Dil Gelişim Düzeylerine Müzik Eğitiminin Etkisinin İncelenmesi”. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi).
DENNİS, G, PAPPAS, M.D. (1998). Hearing İmpairment İn Children. London: Singular Publishing Group,İnc.
DİNÇER, İnci. (2000). Çocuk Gelişimi İle İlgilenenler İçin Müzik El Kitabı. İstanbul: Ya-Pa Yayınları
DOPYERA,Margaret L.,DOPYERA, John. (1987). “Becoming Teacher Of Young Children”. New York: Third Edition, Random House.
EGÜZ, Saip. (1991). Toplu Ses Eğitimi. Ankara: Ayyıldız Matbaası.
EGÜZ, Nur. (1980). “Anaokuluna Giden Altı Yaş Çocuklarının Enstrüman Eğitimi”. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi (Yayımlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi).
Early Childhood Creative Arts, (December,06.09.1990). Proceedings Of The İnternetional Early Childhood Creative Arts Conference, Los Angeles, California.
ERDEMLİ, Meltem. (1995). “Bilkent Üniversitesi Erken Müzik Eğitimi Programına Devam Eden 48-56 Aylık Çocukların Müzik Becerilerinin Gelişiminin İncelenmesi”. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi).
ERDEN,M., AKMAN,Y. (2001). Gelişim ve Öğrenme. Ankara: 10. Baskı, Arkadaş Yayınevi.
ERDOĞAN, İrfan. (1998). Araştırma Dizaynı Ve İstatistik Yöntemleri. Ankara: Emel Matbaası.
Erken Çocukluk Eğitiminde Sanat Sempozyumu Bildiriler Kitabı. (2004). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
ERSOY, Esra. (1995). “İşitme Engelli Çocukların İşitsel Algı Becerilerinin Değerlendirilmesi”. Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Sağlık Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Bilim Uzmanlığı Tezi).
GFELLER And Other. (1998). “Musical İnvolvement And Enjoyment Of Children Who Use Cochlear İmplants”. Volta Review, Fall98, Vol.100,İssue 4, Page 213.
GORDON, Edwin. E. (1999). “All About Audiation And Music Aptitudes”. Music Educators Journal, Sep.99, Vol. 86, İssue 2.
GÜNGÖRMÜŞ ÖZKARDEŞ, Oya. (2005). Okul öncesi Eğitimde Güncel Konular (Editörler: Ayla OKTAY, Özgül POLAT UNUTKAN). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
HACIEV, Paraşkev. (2005). Temel Müzik Teorisi. İstanbul: Pan Yayıncılık
İSLAMOĞLU, Ahmet Hamdi. (2003). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. İstanbul: 2.Baskı, Beta Basım Yayım
İZGÜ, Şeref. (1993). “İşitme Engelli Çocuklar İlköğretim Programlarında Müzik Eğitimi”. İnönü Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
JAFEK, B.W.,MD& STARK, A.K.,MD. (2002). KBB’nin Sırları. (Çeviri Editörü: Prof. Dr. Çetin KALELİ) Nobel Tıp Kitabevleri.
JAHNS, Elke. (2001). “Introducing Music To The Hearing-İmpaired”. Teaching Music. Jun2001, Vol 8, Issue 6.
KAYA, S. (1987). Ankara İli ve Çevresinde Okul Dönemi Çocuklarında Orta Kulak Hastalıkları İnsidansı, Türk Otolalerngoloji Arşivi 25.
KEMALOĞLU, Yusuf Kemal. (1999). Çocuklarda Kraniyofasiyal Büyüme ve Gelişme, Otitis Media, Adenoid Hipertrofisi. G.Ü.Tıp Fakültesi KBB.Hastalıkları A.B.D.
KEMALOĞLU,Y., GÜNDÜZ,B., GÖKMEN,S., YILMAZ,M. (2005). “Pure Tone Audiometry İn Children”. İnternational Journal Of Pediatric Otorhinolaryngology, Vol.69, Page 209-214.
KENT, Raymond.D, BALL, Martin.J. (2000). Voice Quality Measurement. Canada: Singular Publishing Group.
KÜRKLÜ, Evrim. (2003). “3-6 Yaş Grubu Çocuklarının Ses Sınırları, Şarkı Söyleme Becerileri Ve Müzikal Düzeylerinin İncelenmesi”. Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
LEE, K.J.,MD.,F.A.C.S. (1988). Kulak Burun Boğaz’ın Esasları. (Çeviri Editörü: Prof. Dr. Vecdet KAYHAN) Atlas Tıp Kitapçılık Yayınları.
LEVİNOWİTZ, Lili M. (1998). “The İmportance Of Music İn Early Childhood”. General Music Today, Music Educators National Conference Fall 1998.
MARSH, Mary Val. (1970). Explore And Discover Music. London: The Macmillan Company Collier-Macmillan Limited.
MCDONALD, Dorothy.T. (1991). Music İn Our Lives: The Early Years. Washington:NAEYC.
MERTOĞLU, Ercan. (2003). Erken Çocuklukta Gelişim Ve Eğitimde Yeni Yaklaşımlar Bölüm:33 (Editör: Müzeyyen SEVİNÇ). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
MİLLER, Richard. (1977). English, French, German And İtalian Techniques Of Singing. USA: The Scarecrov Press, İnc. Metuchen, N.J.
MORGÜL, Mahiye. (2001). Müzik Nasıl Öğretilir. Ankara: Yurtrenkleri Yayınları.
OĞUZKAN, Şükran.,ORAL, Güler. (2001). Okulöncesi Eğitimi. İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, 10. Baskı.
OKTAY, Ayla. (2000). Yaşamın Sihirli Yılları: Okul Öncesi Dönem. İstanbul: 2.Baskı, Epsilon Yayınları.
OKYAY, Erdoğan. (1978). “Anaokulunda Müzik Eğitimi İlkeleri, Teksir”. Ankara.
ONUR, Bekir. (2000). Gelişim Psikolojisi. Ankara: İmge Yayınevi
OYNER,H.J.,CROWNE,B.,HAAS,W. (1987). Speech,Language,Hearing, U.S.A: A.College-Hill Publiation.
ÖZAL GÖNCÜ, İlknur. (2002). “4-6 Yaş Anaokulu Çocuklarına Uygulanan Müzik Eğitiminin Müziksel Ses Ve İşitsel Algı gelişimlerine Etkileri”. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
ÖZGÜL,İlhan. (2000). “Müzik Eğitimi ve Öğretimi: Kuramlar-Solfejler- Şarkılar-Yaklaşımlar”. Ankara: Gazi Kitabevi
ÖZTÜRK, Ayten. (2004). Okul Öncesi Eğitimde Müzik. İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
ÖZTÜRK, Ayten. (2001). Okul Öncesi Eğitimde Oyun. İstanbul: Esin Yayınları.
ROUSH, J. (2001). Screening For Hearing Loss And Otitis Media İn Children. Singular Thomson Learning.
SAZAK, Nilgün. (2001). “Ses Eğitimi Tekniklerinin Artikülasyon Mekaniğine Ve Türkçe Fonetiğe Uygunluğunun İncelenmesi”. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
SEVİNÇ, Sema. (2002). “İlköğretim 2. Devre Öğrencilerine Yapılan Şarkı Öğretiminin Sesin Akustik Özelliklerine Etkileri”. Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü (Yayımlanmamış Doktora Tezi).
SİVASLIOĞLU, Aziz. Okul öncesi Eğitimde Üniteler, Özel Hafta ve Günler. İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
SUN, Muammer, SEYREK, Hilmi. Okul öncesi Eğitiminde Müzik. İzmir: Mey Yayınları.
SUN, Muammer, SEYREK, Hilmi. Anaokulları ve Anasınıfları İçin Şarkı Dağarcığı. İzmir: Mey Yayınları.
SÜKAN, Zafer. (1983). Okul öncesi Etkinlikleri. İstanbul: Birinci Basılış, Milli Eğitim Basımevi.
ŞENTÜRK, Nezihe, MORGÜL, Mahiye. (2003). 4-7 Yaş Çocukları İçin Temel Müizk Eğitimi Müzik Çalışalım. Ankara: Kök Yayıncılık.
TAYLOR, Barbara J. (1999). “A Child Goes Forth, A Curriculum Guide For Preschool Children”. New Jersey, Colombus,Ohio: Ninth Edition, MERRİLL An İmprint Of Printice Hall.
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı Talim Ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, 36-72 Aylık Çocuklar için Okul Öncesi Eğitim Programı. (1981). İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
TOS, Fahrettin. (2001). Çocuğun Gelişiminde Okul Öncesi Eğitim. İstanbul:Kariyer Yayıncılık.
TURAN, Zerrin. (2006). İşitme, Konuşma ve Görme Sorunu Olan Çocukların Eğitimi, Ünite:2 “Çocuklarda İşitme Sorunlarının Değerlendirilmesi” (Editör: Umran TÜFEKÇİOĞLU). Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları, s: 47-74, Yayın No:1514.
TÜFEKÇİOĞLU, Umran. (2006). İşitme, Konuşma ve Görme Sorunu Olan Çocukların Eğitimi, Ünite:1 “Çocuklarda İşitme Kaybının Etkileri”(Editör: Umran TÜFEKÇİOĞLU). Eskişehir, Anadolu Üniversitesi Yayınları, s: 2-46, Yayın No:1514.
UÇAN, Ali (2001). Müzik Öğretimi, Ünite I “Okul öncesi Müzik Eğitimi ve Programı” (Editör: ). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, s: 3-15.
UÇAN, Ali (2001). Müzik Öğretimi, Ünite II “Okul öncesi Çocuğun Müziksel Gelişimi” (Editör: ). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, s:12-28.
UÇAN, Ali. (1994). İnsan ve Müzik, İnsan ve Sanat Eğitimi. Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları, Kurtuluş Matbaası.
UÇAN,Ali. (1997). Müzik Eğitimi Temel Kavramlar-İlkeler-Yaklaşımlar, Ankara: Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
ÜRFİOĞLU, Ayşe. (1989). Bebeklik ve Okul öncesi Dönemde Müziğin Gelişimi Ve Eğitimi. İstanbul: Ya-Pa Yayınları.
WALCZYK, Eugenia Bulawa. (1993). “Music İnstruction and The Hearing İmpaired”. Music Educators Journal, Jul93, Vol. 80, İssue 1, Page 42.
Zembat, Rengin. (2005). Okul öncesi Eğitimde Güncel Konular (Editörler: Ayla OKTAY, Özgül POLAT UNUTKAN). İstanbul: Morpa Kültür Yayınları.
www.abcollege.ab.ca/music/MECprogram.
http:// proquest.umi.com.ID: 752734911 (FİFİELD, Glen Andrew)
http:// proquest.umi.com.ID: 749312371 (ALVAREZ, Barbara JO)
http:// proquest.umi.com.ID: 749004131 (FORSYTHE, Rosemary)
http:// proquest.umi.com.ID: 754244891 (RUTKOWSKİ, Joanne)
http:// proquest.umi.com.ID: 744915381 (VELDHUİS, Hollace Anne)
EK-1
Müziksel Ses Özellikleri ve Çocuklarda Gerçekleştirilmesi Beklenen Hedef ve Hedef Davranışlar
Müziksel Ses Özellikleri
1. Sesin gürlük özelliği (nüans özelliği) Hafif
Kuvvetli
2. Sesin yükseklik özelliği (sesin dikliği) İnce ses
Kalın ses
3. Sesin süre özelliği (uzunluk ve kısalık) Uzun ses
Kısa ses
4. Sesin tınısal özelliği (sesin kaynağı) İnsan sesi
Hayvan sesi Doğa sesi Taşıt sesi Çalgı sesi
5. Sesin ritm özelliği (sesin tartımsal özelliği) Ritmik ses
Ritmik olmayan ses
Çocuklarda Gerçekleştirilmesi Beklenen Hedef ve Hedef Davranışlar Hedef 1-Müziksel ses özelliklerini ayırt edebilme
1-Müziksel sesleri uzunluk-kısalıklarına göre ayırt etme 2-Müziksel seslerin ince-kalın olduğunu ayırt etme 3-Müziksel seslerin hafif-kuvvetli olduğunu ayırt etme 4-Müziksel seslerin kaynağını ayırt etme
5-Müziksel seslerin ritm özelliklerini ayırt etme Hedef 2-Müziksel ses özelliklerine uygun şarkı söyleyebilme
1-Şarkıdaki sesleri kendi ses özelliğine uygun olarak söyleme 2-Şarkıdaki uzun ve kısa sesleri doğru söyleme
3-Şarkıdaki ince ve kalın sesleri doğru söyleme
4-Şarkıdaki sesleri kuvvetli-hafif nüans özelliklerine uygun söyleme 5-Şarkıdaki sesleri ritm özelliklerine uygun söyleme
EK-2
Çocuklara İlişkin Kişisel Bilgiler Formu
Adı-Soyadı: Yaş (gün-ay-yıl): Cinsiyeti:
Doğum yeri:
Doğuştan hastalığı var mı:
EK-3
Ebeveynlere İlişkin Bilgiler Formu Annenin yaşı:
Annenin mesleği: Annenin eğitim durumu: Babanın yaşı:
Babanın mesleği:
Babanın eğitim durumu:
Anne-baba’nın müziğe yönelik ilgisi var mı? Anne-baba’nın en çok dinlediği müzik türü?
Anne-baba çocuklarının müziğe yönelik yeteneği olup olmadığı konusunda bilgi sahibi mi?
Anne-baba çocuklarıyla birlikte müzik dinliyor mu? Anne-baba çocuklarıyla birlikte şarkı söylüyor mu?
Çocuk evde ebeveynlerine şarkı söylüyor mu? Çocuk evde ebeveynlerine çalgı çalıyor mu?
EK-4
Müziksel Ses Özellikleri Görüşme Formu Değerli eğitimciler;
Bu form,“ 3 Yaş Döneminde Ses Eğitiminin İşitme Kayıplı Çocukların Müziksel Ses
Gelişimlerine Etkisi” isimli tezimde yer alan müziksel ses kavramının özelliklerinin
tespit edilebilirliği hakkında uzman görüşleri almak için düzenlenmiştir. Formda açık uçlu beş soru yer almaktadır ve sorulara vereceğiniz cevaplar araştırmanın temel aldığı kavramlara ışık tutması açısından önem taşımaktadır. İlginize ve yardımlarınıza teşekkür ederim.
Ebru TEMİZ
1- Müziksel sesi tanımlar mısınız?
2- Müziksel sesin özellikleri nelerdir, hangi sesler müziksel ses olarak ifade edilebilir?
3- Okul öncesi dönemdeki çocuklara müzik etkinlikleri içerisinde sesleri ile ilgili beceriler kazandırmaya yönelik olarak ne tür çalışmalar yapılabilir?
4- Okul öncesi dönemde müzik etkinlikleri içerisinde ses eğitimine yönelik yapılan çalışmalar ile ilgili olarak bildiğiniz ve kullanılmasını uygun bulduğunuz örnek çalışmalar varmıdır, varsa nelerdir?
5- Sizce okul öncesi dönemde çocukların seslerini müziksel anlamda kullanabilmeleri durumu en belirgin olarak nasıl gözlenebilir?
6- Okul öncesi dönemde müzik etkinlikleri içerisinde yapılan çocukların seslerini müziksel biçimde kullanmalarına yönelik çalışmaların sağladığı yarar ve gerekliliği hakkında düşünceleriniz nelerdir?
EK-5
Müziksel Ses Özelliklerini Ayırt Edebilme Becerisi Ölçme Aracı
Yönerge: Bu kontrol listesi çocukların müziksel ses özelliklerini ayırt etme
becerisinin ölçülmesinde çocuklarda aranacak davranışları içermektedir. Davranışlar çocuklarda görülürse ‘var’ seçeneğinin, görülmezse ‘yok’ seçeneğinin altındaki boşluğa (X) işareti koyunuz
Çocuğun Adı ve Soyadı:
Değer Ölçeği Gözlenecek Davranışlar
Var Yok 1- Sesin tınısal özelliği
- Duyduğu/dinlediği seslerden kaynağı farklı olanları ayırt etme
- Duyduğu/dinlediği seslerden kaynağı aynı olanları ayırt etme
2- Sesin gürlük özelliği (ses dinamikleri- nüans)
- Duyduğu/dinlediği seslerden kuvvetli (çok) olanını ayırt etme
- Duyduğu/dinlediği seslerden hafif (az) olanını ayırt etme
3- Sesin süre özelliği
- Duyduğu/dinlediği seslerden uzun olanını ayırt etme
- Duyduğu/dinlediği seslerden kısa olanını ayırt etme
4- Sesin ezgisel özelliği (yükseklik)
- Duyduğu/dinlediği seslerden ince olanını ayırt etme
- Duyduğu/dinlediği seslerden kalın olanını ayırt etme
5- Sesin ritm özelliği
- Duyduğu/dinlediği sesleri tam vuruşa uygun ritmik hareketlerle ifade etme - Duyduğu/dinlediği sesleri yarım vuruşa
uygun ritmik hareketlerle ifade etme Toplam
EK-6
Müziksel Ses Özelliklerine Uygun Şarkı Söyleyebilme Becerisi Ölçme Aracı
Yönerge: Aşağıdaki dereceleme ölçeğinde yer alan davranışların her birinde; öğrencinin başarısı çok iyi ise 5, ortanın üstünde ise 4, orta ise 3, ortanın altında ise 2, çok düşükse 1 rakamının altındaki kutucuğa (X) işareti koyunuz.
Çocuğun Adı ve Soyadı:
Değer Ölçeği Gözlenecek Davranışlar
5 4 3 2 1 1-Şarkı söylemeye ruhsal ve bedensel açıdan
gevşemiş biçimde hazırlanma
2-Şarkı söylemeye uygun biçimde bedensel duruş alma
3-Şarkı söylemeye uygun soluk alıp verme 4-Şarkı söylemeye uygun ses üretme
5-Şarkı sözlerini doğru boğumlama (artiküle etme)
6-Şarkı sözlerinde tam vuruş ritmini doğru söyleme
7-Şarkı sözlerinde yarım vuruş ritmini doğru söyleme
8-Şarkıyı kuvvetli nüans özelliğine uygun söyleme
9-Şarkıyı hafif nüans özelliğine uygun söyleme
10-Şarkıdaki ince sesleri doğru söyleme 11-Şarkıdaki kalın sesleri doğru söyleme 12-Şarkıdaki uzun sesleri doğru söyleme 13-Şarkıdaki kısa sesleri doğru söyleme 14-Şarkının ezgisini bir bütün olarak doğru söyleme
15-Şarkının sözlerini bir bütün olarak doğru söyleme
16-Şarkıyı ezgisi ve sözleriyle birlikte bir bütün olarak doğru söyleme
EK-7
Ses Cd’si İçerisinde Yer alan Ses Efektleri İnsan sesleri
Kadın- Erkek- Çocuk Çalgı sesleri
Davul- Tef- Zil- Klavye Hayvan sesleri
Horoz- İnek- Kedi- Koyun- Köpek- Kurbağa- Kuş- Tavuk- Yılan- Fil Taşıt sesleri
Araba- Kamyon- Tren- Uçak- Vapur Doğa sesleri
EK-8
Etkinlik 1:
Eğitimci çocuklara, pikniğe giden çocukların hikayesini anlatacağını söyler ve hikayeyi anlatmaya başlar. Çocukların gözlerini kapatmaları ve piknik alanında neler olduğunu düşünmeleri istenir (ruhsal gevşeme çalışması). Hikaye anlatımının içeriği;