ÖRNEKLEME GÖRE GÜNÜMÜZ DÜNYASININ EN ÖNEMLİ TOPLUMSAL

Günümüz dünyasının sizce en önemli toplumsal sorunları nelerdir? Sorusuna verilen cevaplar Tablo 31’de gösterilmiştir.

Tablo 31: Cinsiyete Göre En Önemli Olarak Algılanan Toplumsal Sorunlar

Günümüz dünyasının sizce en önemli toplumsal sorunu nedir?

TOPLAM CİNSİYET Ekonomik Sorunlar Çevre Sorunları Savaşlar Politik Sorunlar Ahlaki ve Dini Sorunlar ERKEK S _{128 23 10 38 50 249} % _{51,4 9,2 4,0 15,3 20,1 100,0} KADIN S _{124 39 18 27 54 262} % _{47,3 14,9 6,9 10,3 20,6 100,0} χ²:8,168 P:0,086 df:4 C:0,125

Tablo 31‘de görüldüğü gibi erkek katılımcıların % 9,2’si kadın katılımcıların % 14,9’u genel sorunlar arasında çevre sorunlarını önemli görmektedirler. Genel sorunlar içerisinde ekonomik sorunlar her iki grup açısından birinci önceliktir. Yine her iki grup içerisinde ahlaki ve dini sorunlar yakın oranda ikinci sorun olarak görünmektedir. Bu sonuçlardan anlaşılan, katılımcılar sıralanan sorunlar arasında çevre sorununu ‘ekonomik sorunlar’ ve ‘ahlaki ve dini’ sorunlardan sonra kadınlarda

üçüncü, erkeklerde dördüncü sırada problem olarak görmektedirler. Kadınlar erkeklerden daha fazla olarak çevre sorunlarını önemsemektedirler.

Zerrin Toprak ve arkadaşlarının ülke genelinde yaptığı araştırmada da, yaşadığınız kent sorunlarının önem derecesi sizce nedir sorusuna verilen cevaplarda ‘çevre kirliliği’ üçüncü sırada yer almıştır ( Toprak vd., 2004: 19).

Sevgin Akış tarafından Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde yapılan “ Kuzey Kıbrıs’ta Çevre Bilinci” makalesinde açık uçlu benzer soruya önem sırasına göre katılımcılar birinci sırada ‘ekonomik sorunları’ (% 40) en önemli sorun olduğunu düşünmektedirler. Çevre sorunlarını en önemli çevre sorunu olarak görenlerin oranı ise % 26 ikinci derecede önemli sorun olduğunu belirtmişlerdir ( Akış, 2000: 7–17).

Ankete katılanların yaklaşık yarısı ekonomik sorunları birinci sırada yer vermiştir. Anketin yapıldığı tarih göz önünde bulundurulduğunda, dünyanın ve ülkemizin ekonomik krizle uğraştığı, işten çıkarmaların yoğun bir şekilde yaşandığı bir dönemde yapılması, ayrıca ülkemizde işsizliğin iki haneli rakamlara çıkması da ekonomik sorunların öncelikli sorun olarak çıkmasında da etkili olmuştur.

Ahlaki ve dini sorunların ikinci sırada yer alması da dikkat çekicidir. Yapılan mülakatlarda katılımcılar, savaşlar, politik sorunlar ve çevre sorunlar gibi birçok problemin sebebi olarak ahlak bozukluğundan kaynaklandığını ifade etmektedirler.

Konuyla ilgili yapılan mülakatta Ahmet Bey, ‘Günümüz dünyasının en önemli toplumsal sorunları nelerdir? Sorusuna şu şekilde cevap vermiştir. “Bana göre, dünyada en önemli toplumsal sorun ahlak sorunudur. Tüm kötülüklerin merkezinde ana etken bu meseledir. Toplum zararına işlenen suçlardan başlayarak hayatın tüm alanlarına etkisi bulunmaktadır. Sağlıklı bireyler yetiştirme adına, insani değerleri aşılama adına, çevresine ve kendine saygılı bireyler yetiştirmek gerekmektedir”.

Toplumsal sorunlar arasında, ekonomik sorunlar erkeklerde kadınlardan fazla çıkması genel Türk aile yapısından kaynaklanan aile geçiminden erkeklerin sorumlu olmasından kaynaklanabilir. Çevre sorunlarını ise, kadınlar erkeklerden daha yüksek oranda temel sorun olarak görmektedirler.

Ki-kare bağımsızlık testine göre örneklemde cinsiyete göre günümüz dünyasının temel sorunlarına bakış arasında anlamlı bir fark görünmemektedir (p >0,086).

Tablo 32: Yaş Gruplarına Göre En Önemli Olarak Algılanan Toplumsal Sorunlar 

YAŞ GRUPLARI

Günümüz dünyasının sizce en önemli toplumsal sorunu nedir?

TOPLAM Ekonomik Sorunlar Çevre Sorunları Savaşlar Politik Sorunlar Ahlaki ve Dini Sorunlar 18–25 S 62 14 7 20 23 126 % 49,2 11,1 5,6 15,9 18,3 100,0 26–30 S 41 13 6 13 13 86 % 47,7 15,1 7,0 15,1 15,1 100,0 31–40 S 72 19 9 17 36 153 % 47,1 12,4 5,9 11,1 23,5 100,0 41–50 S 57 11 6 10 23 107 % 53,3 10,3 5,6 9,3 21,5 100,0 51–60 ve üzeri S 20 5 0 5 9 39 % 51,3 12,8 0,0 12,8 23,1 100,0 χ²:9,225 P:0,904 df:16 C:0,133

Tablo 32’de yaş grupları ile günümüz dünyasının en önemli toplumsal sorunları arasındaki dağılımda çevre sorunlarına ilgi duyanlar kategorisinde 18–25 yaş grubu katılımcıların oranı % 11,1, 26–30 yaş grubundaki katılımcıların oranı % 15,1, 31–40 yaş grubu katılımcıların oranı % 12,4, 41–50 yaş grubundaki katılımcıların oranı % 10,3, 51–60 ve üzeri yaş grubundaki katılımcıların oranı % 12,8 olarak tespit edilmiştir.

Örneklemin yaşa göre günümüz dünyasının temel toplumsal sorunları konusundaki algılamalarında ki-kare testi açısından anlamlı bir fark tespit edilememiştir ( p>0,904).

Çevre sorunlarını kendi içerisinde bir değerlendirme yaptığımızda 18–25 yaş grubu dışında tüm yaş gruplarında temel sorunlar içerisinde çevre sorunu üçüncü sırada yer alırken, yine bu yaş grubunda çevre sorunları dördüncü sırada önemli olarak görülmüştür.

51–60 ve üzeri yaş grubundaki katılımcılar, 26–30 yaş grubundan sonra çevre sorununu ikinci önemli sorun olarak görmektedirler. Bu yaş grubunda çevre sorununun ikinci önemli sorun olarak görmeleri yaşlıların genelde zamanlarının çokluğundan dolayı park ve bahçelerde gezmeleri ve çevreyle yaşantılarının iç içe olması söylenebilir.

Ek Tablo 2’ye baktığımızda, çevre sorununa ilgi duyanlar kategorisinde okuryazar olmayan katılımcıların % 11,8, ilkokul mezunları katılımcıların % 12,0,

ortaokul mezunları olan katılımcıların % 12,3, lise mezunu olan katılımcıların % 14,6, üniversite mezunları olan katılımcıların % 8,9 oranında yer aldıkları görülmektedir. Mülakatlarda da anlaşıldığı gibi üniversite mezunlarının temel sorunlar arasında çevre sorununa bakış oranının düşük çıkması çevre kirliliğini tek faktör üzerinden değerlendirmemeleri ya da görüneni değil arkasında yatan, bu sorunlara etki eden nedenler üzerinde durmaktadır ki, bunlar yüksek oranda ahlaki sorunların, politik sorunların, savaşların çevreyi kirleten unsurlar olduğunu görmekteyiz.

Tablo 33: Sosyo Ekonomik Düzeye Göre En Önemli Olarak Algılanan Toplumsal Sorunlar

Sosyo Ekonomik Düzey

Günümüz dünyasının sizce en önemli toplumsal sorunu nedir?

TOPLAM Ekonomik Sorunlar Çevre Sorunları Savaşlar Politik Sorunlar Ahlaki ve Dini Sorunlar ORTANIN ÜSTÜ• _{S 27 13 6 15 12 73} % 37,0 17,8 8,2 20,5 16,4 100,0 ORTA HALLİ S 184 42 18 41 83 368 % 50,0 11,4 4,9 11,1 22,6 100,0 ORTANIN ALTI S 41 7 4 9 9 70 % 58,6 10,0 5,7 12,9 12,9 100,0 χ²:14,695 P:0,065 df:8 C: 0,167

Sosyo-ekonomik düzeye göre günümüz dünyasının en önemli toplumsal sorunları arasındaki dağılımda ( Tablo 33 ), sosyo ekonomik düzeyi ortanın üstündeki katılımcıların % 37’si ekonomik sorunları, % 17,8 ‘i çevre sorunlarını, % 8,2’si savaşları, % 20,5 ‘i politik sorunları ve % 16,4’ü ahlaki ve dini sorunları problem olarak görmektedirler.

Toplumsal sorunlar içerisinde ortanın üstünden, fakir kesime doğru inildikçe ekonomik sorunlar düzenli bir şekilde artmaktadır. Çevre sorunlarının problem olarak görülme oranı da katılımcıların gelir seviyesi ortanın altına doğru inildikçe düşmektedir. Bu kesimlerin geçim sıkıntısıyla uğraşmaları çevre sorunlarına bakış oranını düşürmüş olabilir.

Örneklemin sosyo-ekonomik duruma göre günümüzün toplumsal sorunları algılamalarında ki-kare testi açısından anlamlı bir fark tespit edilmemiştir (p< 0, 065).

4. ÖRNEKLEME GÖRE ÇEVRE KİRLİLİĞİNE SEBEP OLAN