• Sonuç bulunamadı

2. TEMEL BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİNDEKİ BULGULAR

2.4. ÖLÇME BECERİSİ TEMASINDAKİ BULGULAR

Bu temada katılımcıların basit ölçüm araçlarını tanıması, büyüklükleri uygun ölçme araçlarıyla ölçmesi ve ölçümlerini birimleriyle ifade etmesi beklenmektedir (MEB, 2005).

2.4.1. Doküman İncelemesinde Elde Edilen Veriler

1. etkinlikte öğrencilerden sıcak ve soğuk suyun sıcaklığını termometre ile ölçüp not etmeleri istenmiştir. Cevaplar incelendiğinde Okan dışında tüm öğrencilerin doğru ölçüm yaptıkları belirlenmiştir. Ölçüm yaparken öğrencilerin(Yasemin, Yusuf dışında) tedirgin olduğu ve termometreyi kırmaktan çekindikleri gözlenmiştir. Bu durumda bu etkinliğin ilk etkinlik olması etkili olabilir. 1. etkinlik için diğer dikkat çekici bir durum ise öğrencilerin çoğunlukla (Dilek dışında) sıcaklığı birimiyle ifade etmeleridir.

2. etkinlikte ise katılımcıların silgi, kalem ve defteri kaldırmak için uyguladıkları kuvveti dinamometreyle ölçüp, ölçüm sonucunu not etmeleri istenmiştir. Katılımcıların cevapları incelendiğinde katılımcıların tamamının ölçüm sonucunun doğru olduğu görülmüştür. Öğrenciler etkinlik sırasında dinamometrenin evlerinde kullandıkları tartıya çok benzediğini ifade etmişlerdir. Dolayısıyla öğrencilerin doğru ölçüm yapmalarında sahip oldukları tecrübenin etkisi olabilir.

2. etkinlikte katılımcılara “Elimizdeki dinamometreyle her kuvvetin büyüklüğünü ölçebilir miyiz?” sorusu sorulmuştur. Katılımcıların tümü bu soruyu doğru cevaplamıştır. Örneğin Yasemin “Hayır ölçemeyiz. Çünkü bazı cisimler çok ağırdır ve başka şeylerle ölçülür.” cevabını vermiştir. Okan ise “Hayır, çünkü dinamometre kendi Newton’una kadar ölçer.” cevabını vermiştir. Ancak öğrencilerin (Okan dışında) dinamometrenin kütleyi ölçtüğü yanılgısına sahip olduğu görülmüştür.

75

Hatta çocuklar kütle yerine ağırlık kavramını kullanmaktadırlar. Dolayısıyla öğrencilerin ölçme araçları ve ölçüm birimleriyle ilgili bir takım yanılgılara sahip oldukları söylenebilir.

4. etkinlikte öğrencilerden her üç kavanozdaki suyun yüksekliğini cetvelle ölçüp not etmeleri istenmiştir. Cevaplar incelendiğinde Yasemin, Yusuf, Oya, Dilek ve Doğan’ın birer ölçümlerini yanlış yaparken Okan’ın tüm ölçümlerinin yanlış olduğu belirlenmiştir. Öğrencilerin bu hatalarında suyun yüksekliğini nereden ölçeceklerinde kararsız davranmalarının etkisi olabilir. Bu durum Gözlemde Elde Edilen Veriler alt temasında ayrıntısıyla anlatılacaktır.

5. etkinlikte ise öğrencilerden yükseltilerle eğim verilen her iki kabın yüksekliğini cetvelle ölçüp not etmeleri istenmiştir. Katılımcıların cevapları incelendiğinde Yusuf, Okan ve Doğan’ın doğru ölçüm yaptığı, Yasemin’in bir ölçümünün yanlış olduğu ve Oya ile Dilek’in ise her iki ölçümünün de hatalı olduğu görülmüştür. Doğru ölçüm yapan katılımcıların her üçü de erkek öğrencilerdir. Ancak 4 ve 5. etkinlikte ölçümle ilgili dikkat çekici asıl durum çoğu öğrencinin yanında bulunan cetveli kullanmakta güçlük çekmesidir. Diğer yandan derslerde daha az karşılaştıkları dinamometreyi daha iyi kullanabilmektedirler. Ayrıca yapılan gözlemde öğrencilerin kapların yüksekliğini nereden başlayarak ölçecekleri konusunda karasızlık yaşamaları da dikkat çekici bir durumdur. Bu konu 1.4.3. Gözlemde Elde Edilen Veriler alt temasında tekrar ele alınacaktır.

2.4.2. Odak Grup Görüşmesinde Elde Edilen Veriler

3. etkinlikte katılımcılardan elde edilen fosil modellerinin ölçülebilir özelliklerini söylemeleri istenmiştir. Katılımcıların cevapları aşağıdaki gibidir.

“Uzunluk (Oya).”

“Genişlik (Yasemin ve Yusuf).” “Isı (Okan).”

“Kalınlık (Oya).”

Dilek ve Doğan ise tartışmaya katılmamıştır. Fikirleri sorulduğunda arkadaşlarına katıldıklarını belirtmişlerdir. Görüldüğü gibi başarı düzeyi düşük öğrenciler, bu görüşmede, örneklerin ölçülebilir özellikleri konusunda beklenen başarıyı gösterememişlerdir.

76

Katılımcılara söyledikleri ölçülebilir özelliklerin hangi ölçü birimiyle ifade edilebileceği de sorulmuştur. Konunun daha iyi anlaşılabilmesi için diyalogun bir kısmı açıklamalarla birlikte aşağıda verilmiştir.

“Araştırmacı: (4 cm. boy ve yaklaşık 50 gr. kütleye sahip örneği göstererek) Bu modelin uzunluğunu hangi birimle ifade ederiz?

Dilek: Metre Okan: Milimetre Yusuf: Santimetre

Araştırmacı: Kütlesini hangi birimle ifade ederiz? Doğan: Metre

Dilek: Santimetre Okan: Newton Oya: Santimetre

Yusuf: Hoca kütle diyor, siz santimetre diyorsunuz. Gramla ifade edilir. Yasemin: Hayır, kilogram kullanılır.”

Yukarıdaki söyleşide görüldüğü gibi Yusuf dışındaki öğrenciler hangi birimi kullanacağı konusunda emin değildir. Hatta kütleyi uzunluk birimiyle ifade etmeye çalışmaktadırlar.

2.4.3. Gözlemde Elde Edilen Veriler

4. etkinlikte öğrencilerden kavanozlardaki suyun yüksekliğini cetvelle ölçmeleri istendiğinde aşağıdaki durumlar gözlenmiştir.

 Doğan ilk önce suyun yüksekliğini ruloların içinden değil kavanozun dışından ölçmeye çalışmıştır. Oysa ki rulo ve kavanozun içindeki malzemelerden dolayı suyun seviyesi kavanozun dışından görünmemektedir.

 Dilek cetveli bir ölçümde eğri tuttuğundan yanlış ölçüm yapmıştır.  Oya ve Okan, Dilek ve Doğan’ın hatalarını tekrarlamamıştır. Ancak iki

öğrencinin de ölçümü yeterince dikkatli gerçekleştirmediği gözlenmiştir.

 Yasemin de cetveli önce eğri tutmuş sonra hatasını fark ederek düzeltmiştir.

 Yusuf dikkatli davranmış ve su seviyelerini tekrar tekrar ölçmüştür. Ancak yine de bir ölçümde cetveli eğri tuttuğu gözlenmiştir.

Yukarıdaki gözlemler öğrencilerin cetveli kullanırken çeşitli hatalar yaptığını ortaya koymaktadır. Bu sonuç doküman incelemesinde ulaşılan verileri destekler niteliktedir.

77

Bu temada ulaşılan sonuçlar aşağıda özetlenmiştir.

1. Öğrencilerin ölçme becerilerinin genel olarak orta düzeyde olduğu söylenebilir.

2. Akademik başarısı düşük öğrenciler cisimlerin ölçülebilir özellikleri konusunda daha düşük başarıya sahiptir.

3. Cinsiyet açısından belirgin bir farklılık görülmemiştir.

4. Bazı öğrencilerin bir takım ölçüm araçlarını tedirgin şekilde kullandığı belirlenmiştir. Bu veriden hareketle öğrencilerden bazılarının beklenen deneyime sahip olmadığı söylenebilir.

5. Öğrencilerin günlük hayatta sıkça kullandıkları ölçüm araçlarını daha verimli kullandıkları söylenebilir. Ancak bazı basit ölçüm araçlarını da doğru şekilde kullanmada zorluk çektikleri söylenebilir.