• Sonuç bulunamadı

MEDENİ HUKUK 12.03.2019

İÜHF 1.SINIF ÇİFT-İMECE PAYLAŞIM MEDENİ HUKUK

12.02.2019 İÇİNDEKİLER 1.DERS

Sayfa 3 / 11

1.SINIF ÇİFT-İMECE (ÜCRETSİZ) MEDENİ HUKUK 12.02.2019

BİRİNCİ DERS

Bu dönem ki ders programımızı yaptık; salı günleri ben geleceğim, perşembe günleri Zekeriya bey gelecek. Salı günleri ben nişanlanma, evlenme, evlenmenin hükümsüzlük halleri, evlilik birliğinin hükümleri, evliliğin sona ermesi, boşanma, boşanma sebepleri, boşanma davaları, maddi manevi tazminat davaları, nafakalar, boşanmanın sonuçları gibi konuları anlatacağım.

Zekeriya Bey de bir baba ile çocuğu arasındaki evlat edinme ilişkiyi velayet kanunu , vesayet kanunu, yasal temsilcilik ilişkisini anlatacak.

Hatırlarsanız bunlardan biraz bahsetmiştik. Şimdi de baba ile çocuk arasındaki soybağının tespiti, soybağının reddi, babalık davası, evlat edinme ilişkisi gibi konuları gösterecek size.

Biz bugünkü dersi nişanlanma vasfına ayırdık. Nişanlanma diyeceğiz. Bugün nişanlanmanın formel kısmı ile giriş yapacağız daha sonra önümüzdeki derslerde devam edeceğiz. Nişanlanmanın sona ermesinin sonuçlarından söz edeceğiz ama nişanlanmanın sona ermesinin sonuçlarına gelecek ders değineceğimizi düşünüyorum. Şimdi öncelikle neredeyiz? Medeni hukuk birinci kitabı kişiler kitabını geride bıraktık. Şimdi geldik ikinci kitaba, aile hukuku kitabına geldik. Sayfa 118'den başlayacağız, Miras hukuku kitabına kadar gideceğiz. Bu çerçevede nerden başlayacağız Türk Medeni Kanunun Aile Hukuku Bölümü 118. maddesinden başlıyor. Nereye kadar gideceğiz? 494. maddeye kadar gideceğiz. 495. madde miras hukuk ile ilgili hükümler başlıyor.

Aile Hukuku kitabına baktığımız zaman kanun koyucu bazı bölümlere ayırmış;

Birinci kısım evlilik hukuku, Birinci Bölüm: Evlenme, Birinci Ayırım :Nişanlılık. İkinci Ayırım: Evlenme Ehliyeti ve Engelleri. Üçüncü Ayırım :Evlenme Başvurusu ve Töreni.

Dördüncü Ayırım: Batıl olan evlenmeler. Sonra arkadaşlar ne başlıyor? Birinci bölüm kapanıyor, yani evlenme bölümü kapanıyor.

İkinci bölüm, yani boşanma bölümü başlıyor. Boşanma sebeplerini kanun düzenliyor ve yeni bir Üçüncü Bölüm açıyor. Evlenmenin Genel Hükümlerini anlatıyor. Evliliğin onlar bakımından getirdiği sorumlulukları anlatıyor.

Sonra Dördüncü Bölüme geliyoruz. Eşler Arasındaki Mal Rejimi başlıyor. Burada Birinci Ayırım: Genel Hükümler. İkinci Ayırım: Kanuni mal rejimi olan, Edinilmiş Mallara Katılma. Yani eşler evlenirken hukuki sözleşme yapmazlarsa veya daha sonra bir sözleşme yapmazlarsa ayrılıkta yasal mal rejimi olarak bu rejim uygulanıyor. Sonra Üçüncü Ayırımımız var. Mal Ayrılığı Rejimi. Dördüncü Ayırımımız : Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi. Beşinci Ayırımımız: Mal Ortaklığı Rejimi.

Sonra arkadaşlar ikinci kısma geçiyoruz. İkinci Kısımda, Hısımlığı göreceğiz.

Hemen kısa bir özet geçeyim. Sistematik olarak ne yapmış bakalım:

Soybağının Kurulması diye bir başlık atmış Birinci Bölümde. Sonra burada Birinci Ayırımda :Genel Hükümlerden bahsetmiş. Anne-baba ile soybağından bahsediyor. Sonra Kocanın Babalığı diye bir başlık var İkinci Ayırımda. Üçüncü Ayırım var: Tanıma ve Babalık Hükmü. Dördüncü Ayırım: Evlat Edinme. Beşinci Ayırım : Soybağının Hükümleri. Evlat edinme de kanbağına benzer yapay bir soybağı oluşturuyor. Bütün bu benzerlikten sonra soybağıyla makul sonuçları doğurur diyor kanun koyucu. Altıncı Ayırım : Velayet. Anne ve babayla çocuk arasındaki ilişki. Yedinci ayırım çocuk malları.

Sonra arkadaşlar İkinci Bölümümüz var. Aileden söz ediyor, evin düzeninden söz ediyor, aile mallarından söz ediyor.

Sayfa 4 / 11

1.SINIF ÇİFT-İMECE (ÜCRETSİZ) MEDENİ HUKUK 12.02.2019

Üçüncü Bölüme geçiyorum. Üçüncü Kısım Vesayet. Birinci Bölümde: Vesayet Düzenini anlatıyor. İkinci Ayırımı: Vesayeti Gerektiren Halleri anlatmıştık. Alkol bağımlılığı, uyuşturucu madde bağımlılığı gibi. Sonra bu işlerde yetkili mahkemelerden söz ediyor.

Arkasından Dördüncü Ayırım: Vasinin Atanması. Beşinci Ayırım: Kayyum ve Yasal Danışmanlık. Kayyum ve yasal danışmanlıktan söz etmiştik. Altıncı Ayırım : Koruma Amacıyla Özgürlüğün Kısıtlanması. İkinci Bölümümüz : Vesayetin Yürütülmesi. Vasinin Görevleri.

Kayyumun Görevleri. Vesayet Dairelerinin Görevleri. Vesayet Organlarının Sorumluluğu.

Vesayetin Sona Ermesi. Vasilik Görevinin Sona Ermesi. Vesayetin Sona Ermesinin Sonuçları.

Ben kendi sistematiğimi şöyle bir hatırlatayım. Kanun koyucu diyor ki: Birinci Bölüm İkinci Kitap Aile Hukuku. Birinci Kısım Evlilik Hukuku. Birinci Bölüm Evlenme. Birinci Ayırım Nişanlılık. İkinci Ayırım Evlenme Ehliyeti ve Engelleri. Üçüncü Ayırım Evlenme Başvurusu ve Töreni. Dördüncü Ayırım Batıl Olan Evlenmeler. Yani boşanmaya geçmeden önce neyi çalışacağız? Önce evliliği çalışacağız. Ama daha önce, nişanlılığı çalışmamız lazım. Evliliği çalışırken kanun koyucu diyor ki, ‘’ben kamu düzeni bakımından evlenmeye büyük önem veriyorum , bazı evlenmelere engel getiriyorum, kan hısımlılıkları arasında evlenmeye engel getiriyorum bunlara riayet edilmesi lazım.’’ diyor. Sonra gerçekten de evliliğin nasıl gerçekleştirileceğine dair, törene dair bir bölüm var. Daha sonra bu evlenmenin batıl olması yani geçersiz olması ihtimali var diyor.

Toplumun en temel çekirdeği ailedir. ‘’Bu çerçevede herkesin evlenmesine müsaade edemem. Bu durum toplum yapısını etkiler.’’diyor ve bir takım düzenlemeler getiriyor. Şu anda ikinci kitaptayız aile hukukundayız, birinci kısımdayız, evlilik hukukundayız, birinci bölüm evlenme birinci ayrım nişanlanmadayız.

Nişanlılık için ilk okuyacağımız .TMK 118. Madde

Hemen 118. maddeyi okuduktan sonra, epey gezintiye çıkacağız. Borçlar hukukunda gezintiye çıkacağız.

118. madde birinci fıkrasında bize diyor ki: Nişanlanma, evlenme vaadiyle olur.

Yani şurada duran bir hanımefendiye, sizinle evlenmek istiyorum desem, acaba evlenme vaadiyle beraber nişanlanma olur mu? Nişanlanma ilişkisi başlar mı? Yoksa, deyim yerindeyse, kanun koyucu burada birazcık cimri mi davranmış? Biraz daha cömert bir cümle kuramaz mıydı? Çünkü nişanlanma evlenme vaadiyle olur. İşte ben şu an evlenmeyi vaat ediyorum, benimle evlenir misiniz? Şu an nişanlılık ilişkisi kurulmuş oldu mu?

Öğrenci cevabı: Karşı tarafın düşüncesi de önemli.

Bu kadar cimri olmasaydı bir kelime daha ekleseydi bu tartışmaya hiç gerek kalmayacaktı. Diyor ki; nişanlanma evlenme vaadiyle.. Hayır. ‘’Nişanlanma iki farklı cinsten kişinin birbirine vaadiyle olur ‘’ derse daha cömert bir cümle olur. Çünkü aynı cinsten kişilerin birbiriyle evlenmeleri imkansız hukuk sistemimizde. Dolayısıyla imkansız bir şeyi vaat etmek mümkün olamayacağına göre, kanun koyucu ne diyebilirdi? Nişanlanma, iki ayrı cinse mensup kişinin, birbirine, karşılıklı olarak evlenme vaadinde bulunmalarıyla kurulur, diyebilirdi. Ama kanun koyucu hukukçular nasıl olsa muhakemede bulunur diyerek böyle kısa bir cümle kurmuş. Belki de şunu da düşünmüş olabilir kanun koyucu. Ahlaki kurallar değişiyor; ülkelerin yasal düzenlemeleri değişiyor, Yüzyıllar önce kınadığımız davranış biçimleri artık normal karşılanıyor. Almanya'ya baktığımızda evlilik dışı birlikteliklerin kabul edildiğini görüyorsunuz. Hatta bazı ülkelerinde eşcinsel evliliklere izin verildiğini görüyorsunuz. Belki kanun koyucu, arka planda bir yerde, ben bunu böyle yazayım, toplumlar, zaman, ahlaki kurallar değiştikçe belki bu madde o günkü zamana göre

Sayfa 5 / 11

1.SINIF ÇİFT-İMECE (ÜCRETSİZ) MEDENİ HUKUK 12.02.2019

yorumlanabilir o zaman da değişikliğe gerek olmaksızın medeni kanunun içinde yer bulabilir, diye düşünmüş olabilir. Yani, böyle kısacık cümlesinin muradı başka bir şey de olabilir demek istiyorum. Biraz önce cimri davranmış derken latife ediyordum ve birazcık da bunlara işaret etmek istiyordum

Nişanlanma için ne lazım? iki ayrı cins lazım, bunların birbirine karşılıklı olarak evlenme vaadinde bulunmaları lazım. Hatta kitaplarda şöyle bir vecize vardır. Nişanlanmadan evlenilemez. Yani taraflar bir şekilde, evlenmeden bir saniye önce bile olsa, birbirlerine evlenme vaadinde bulunmuşlardır. Evlenmiş her kişi aslında nişanlanmıştır. Şimdi bu nişanlanmanın yarattığı bir hukuki ilişki var. Adı nişanlılık ilişkisi, bu nişanlılık ilişkisinin hukuki sonuçlarını ispatlayacağız. Ama daha önce nişanlanmanın ne anlama geldiğini, nişanlanmanın hukuki niteliğini ölçmemiz, tartmamız gerekiyor .

Şimdi, nişanlanma aslında neyin ön adımı, evliliğin ön adımı değil mi? İşte bu evlenmenin ön adı düşüncesi bazı yazarları şuraya yönlendiriyor. Evlenme bir sözleşme mi?

Evet Sözleşme. O zaman nişanlanma da ön sözleşme demişler. Fakat arkadaşlar bu ön sözleşme tanımını kullanan yazarlara karşı büyük bir itiraz ortaya çıkmış. Belki onların aklından ön sözleşme derken, tam anlamıyla borçlar hukuku anlamında kullanılan ön sözleşme terimi geçmemiş ama ne yazık ki yanlış anlaşılmaya mahal verecek bir terim kullanmışlar.

Ağızlarından bir ön sözleşme terimi çıkmış ya, bunu gören yazarlar başlamışlar kalemlerini eline almaya ve başlamışlar karşı görüşü savunmaya. Neden? Çünkü arkadaşlar, ön sözleşme borçlar kanununda düzenlenmiştir ve borçlar kanunu şunu söyler. Gelecekte yapılacak sözleşme, şekle tabii bir sözleşme ise ön sözleşmenin geçerli olması içinde aynı şekle riayet edilmesi gerekir der. Borçlar kanununun 29. maddesi olsa gerek değil mi?

Borçlar kanunun 29. maddesi şunu söylüyor: ön sözleşme genel başlığını taşıyor.