© T.C. Adalet Bakanlığı, 2014. Bu gayriresmi çeviri, Adalet Bakanlığı, Uluslararası Hukuk ve DıĢ ĠliĢkiler Genel Müdürlüğü, Ġnsan Hakları Daire BaĢkanlığı tarafından yapılmıĢ olup, Mahkeme açısından bağlayıcılığı bulunmamaktadır. Bu çeviri, davanın adının tam olarak belirtilmiĢ olması ve yukarıdaki telif hakkı bilgisiyle beraber olması koĢulu ile Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve DıĢ ĠliĢkiler Genel Müdürlüğü Ġnsan Hakları Daire BaĢkanlığına atıfta bulunmak suretiyle ticari olmayan amaçlarla alıntılanabilir.
AVRUPA ĠNSAN HAKLARI MAHKEMESĠ
ĠKĠNCĠ DAĠRE
KABUL EDİLEBİLİRLİK HAKKINDA KARAR
BaĢvuru No.: 3214/05
Zikriye YILDIZ ve diğerleri / TÜRKĠYE ve diğer 11 baĢvuru (bk. belge ekindeki liste)
Başkan
Guido Raimondi, Yargıçlar
IĢıl KarakaĢ, András Sajó,
NebojšaVučinić, PaulLemmens, EgidijusKūris, Robert Spano,
ve Bölüm Yazı İşleri Müdürü Stanley Naismith’ in katılımıyla oluĢturulan Avrupa Ġnsan Hakları Mahkemesi (Ġkinci Bölümü), Daire olarak, çeĢitli tarihlerde yapılan ve ekte detayları yer alan baĢvuruları göz önünde bulundurarak, 8 Nisan 2014 tarihinde gerçekleĢtirdiği müzakerelerin ardından aĢağıdaki kararı vermiĢtir:
OLAY
BaĢvuran tarafların listesi ekte yer almaktadır.
A. Davanın Koşulları
BaĢvurunun kendine özgü koĢulları, taraflarca ifade edildiği Ģekilde, aĢağıdaki gibi özetlenebilir:
BaĢvuranlara, farklı tarihlerde, nihai kararlarla tazminat ödenmiĢtir. Bu kararlara rağmen, idari makamlar bu kararları icra etmemiĢler veya gecikmeli olarak icra etmiĢlerdir.
YILDIZ VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI VE DĠĞER BAġVURULAR 3
B. İlgili İç Hukuk ve Uygulamaları
AĠHM, ilgili iç hukuk kuralları için, Turgut ve diğerleri / Türkiye ((kabul edilebilirlik hakkında karar), No. 4860/09, 26 Mart 2013) ile Demiroğlu ve diğerleri / Türkiye ((kabul edilebilirlik hakkında karar), No. 56125/10, 4 Haziran 2013) davalarına atıfta bulunmaktadır.
ġĠKÂYETLER
BaĢvuranlar, SözleĢme’nin 6. maddesini ve/veya 1. No.lu Ek Protokol’ün 1. maddesini ileri sürerek, ihtilaflı yargılamaların süresinin yanı sıra nihai kararların yerine getirilmemesinden ve/veya gecikmeli olarak icra edilmesinden Ģikâyet etmektedirler.
BaĢvuranlardan bazıları aynı zamanda SözleĢme’nin 13. maddesi anlamına matuf etkin bir iç hukuk yolunun bulunmamasından Ģikâyet etmektedirler.
BaĢvuranlar bunun yanı sıra SözleĢme ve Protokollerinin çeĢitli hükümlerinin ihlal edildiğini iddia etmektedirler.
HUKUKĠ DEĞERLENDĠRME
A. Mahkeme kararlarının gecikmeli olarak icra edilmesi ve/veya icra edilmemesi ve yargılamaların süresi hakkında
BaĢvuranlar, söz konusu kararların verildiği yargılamaların süresi ile birlikte bu kararların gecikmeli olarak icra edilmesinden ya da hiç yerine getirilmemesinden Ģikâyet etmektedirler. BaĢvuranlar bu durumu
SözleĢme’nin 6. maddesinin ve/veya 1 No.lu Ek Protokol’ün. 1. maddesinin ihlali olarak görmektedirler.
AĠHM, benzer davaları daha önce de incelediğini ve iç hukuk yollarının tüketilmemesi nedeniyle kabul edilemez olarak beyan ettiğini gözlemlemektedir. AĠHM, 6384 sayılı kanunla uygulanan tazminat baĢvurusunun, SözleĢme’nin 35. maddesinin 1. fıkrasının gereğine uygun olarak (Turgut ve diğerleri / Türkiye ((kabul edilebilirlik hakkında karar), No. 4860/09, 26 Mart 2013) ile Demiroğlu ve diğerleri / Türkiye ((kabul edilebilirlik hakkında karar), No. 56125/10, 4 Haziran 2013), iç hukukta verilen mahkeme kararlarının gecikmeli olarak icrası ya da hiç yerine getirilmemesinin yanı sıra yargılama süresine bağlı Ģikâyetlerin de telafisinde öncelikle baĢvuranlara makul bir tazmin olasılığı sağlayan ve eriĢilebilir bir baĢvuru yolu oluĢturduğu kanısındadır.
Mahkeme, mevcut davaları bu içtihat ıĢığında incelemiĢ ve somut olayda farklı bir sonuca götürebilecek herhangi bir özel koĢul ya da gerekçe tespit etmemiĢtir.
Bu nedenle, Mahkeme, baĢvuranların, mahkeme kararlarının icra edilmemesi veya geç icra edilmesi bağlamındaki Ģikâyetlerinin, iç hukuk yollarının tüketilmemesi nedeniyle SözleĢme’nin 35. maddesinin 1. ve 4.
fıkraları uyarınca reddedilmesi gerektiği sonucuna varmıĢtır.
B. İç hukukta etkin bir başvuru yolunun bulunmaması hakkında
Bazı baĢvuranlar, yargılama süresi ve mahkeme kararlarının gecikmeli olarak icrası ve/veya yerine getirilmemesini, dava konusu yapabilecekleri bir hukuk yolunun bulunmayıĢından Ģikâyet etmektedirler. BaĢvuranlar bu Ģikâyetlerle ilgili olarak SözleĢme’nin 13. maddesini ileri sürmektedirler.
AĠHM, yukarıda anılan Müdür Turgut ve diğerleri ile Demiroğlu ve diğerleri davalarında baĢvuranların, yargılama süresi ile birlikte nihai kararların gecikmeli olarak icrası ve/veya yerine getirilmemesini Ģikâyet
YILDIZ VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI VE DĠĞER BAġVURULAR 5
konusu yapabilmeleri için, 6384 sayılı Kanunla uygulanan tazminat komisyonunun, baĢvuranlara SözleĢme’nin 35. maddesinin 1. fıkrasının gereğine uygun olan bir baĢvuru yolu sunduğunu daha önce de tespit ettiğini hatırlatmaktadır.
Dolayısıyla, bu Ģikâyet açıkça dayanaktan yoksun olup, SözleĢme’nin 35.
maddesinin 3. fıkrasının (a) bendi ve aynı maddenin 4. fıkrası uyarınca reddedilmelidir.
C. Diğer şikâyetler hakkında
BaĢvuranlar buna ek olarak, SözleĢme ve Protokolleri’nin çeĢitli hükümlerinin ihlal edildiğinden Ģikâyet etmektedirler.
AĠHM, bu Ģikâyetlerin, Mahkeme Ġç Tüzüğü’nün 54. maddesinin 2.
fıkrasının b) bendine uygun olarak davalı Hükümet’e tebliğinin zorunluluğu konusunda karar verecek aĢamada olmadığı kanısındadır ve incelemelerini ertelemektedir.
Bu gerekçelerle, Mahkeme, oybirliğiyle
Mahkeme kararlarının icrasının gecikmeli olarak yapılması ve/veya yerine getirilmemesi, yargılama süresi ve bu bağlamda (SözleĢme’nin 6, 13 ve 1 No.lu Ek Protokolün 1. maddeleri) baĢvuru yolunun bulunmaması ile ilgili Ģikâyetlerin kabul edilemez olduğuna;
BaĢvuranların diğer Ģikâyetlerinin incelenmesinin ertelenmesine karar vermiştir.
Stanley Naismith Guido Raimondi
Daire Yazı ĠĢleri Müdürü BaĢkan
YILDIZ VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI VE DĠĞER BAġVURULAR
EK
N
o
Başvuru No.
Başvurunun sunulduğu
tarih
Başvuranın Adı Doğum Tarihi
İkamet Yeri
Temsilci Adı Notlar
1. 3214/05 17/12/2004 Zikirye YILDIZ 01/01/1982 Diyarbakır
Haci YILDIZ 01/01/1958
Fikret AKTAġ Dicle Asliye Hukuk Mahkemesi (2003/148 E., 2003/284 K.)
Yargıtay21/06/2004
Diyarbakır
Mehmet YILDIZ 01/01/1963 Elazığ
Nafiz YILDIZ 01/01/1971 Diyarbakır
Hava YILDIZ 01/01/1934 Diyarbakır
YILDIZ VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI VE DĠĞER BAġVURULAR 9
Nadiye ARAZ 01/01/1973 Edirne
İbrahim YILDIZ 01/01/1969 Diyarbakır
Abdülkerim YILDIZ 01/01/1966 Edirne 2. 21909/0
5
25/05/2005 Şahin
IŞIKTEKİNE R
01/01/1964
Erbabi BAYINDIR
ġahin AZAP
Ankara Ġdare Mahkemesi (2001/1170 E., 2001/1152 K.)
DanıĢtay30/12/2003
Verviers 3. 38046/0
5
04/10/2005 Fatma GENÇ 02/11/1942 Ġskenderun
Ayşe ÇITLAK 09/11/1948 Ġskenderun Sultan DÖNER 03/02/1950 Ġskenderun
Hasan DÖNER 03/02/1950 Ġskenderun
Nalan AKKÜLAH
Ġskenderun Asliye Hukuk Mahkemesi (1996/1181 E., 1998/1499 K.)
Cour de cassation 17/03/2004
YILDIZ VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI VE DĠĞER BAġVURULAR 11
Hatice DÖNER 11/05/1954 Ġskenderun
Gülsen ÖNDER 10/04/1956 Belen
Selma GENÇ 10/11/1959 Ġskenderun
4. 52709/0 7
22/11/2007 MİRAŞ A.Ş. Hasan Gürbüz SARI
Çorlu Asliye Hukuk Mahkemesi (2010/233 E., 2011/68 K.)
Yargıtay 01/11/2011
5. 24541/0 8
05/05/2008 Abdurrahman ÖNER
05/02/1962 Mardin
Ali
AYDEMĠR
Ġnci FĠDAN
Kızıltepe Asliye Hukuk Mahkemesi (2006/234 E., 2007/272 K.)
Yargıtay 03/04/2008
6. 23591/0 9
13/04/2009 Necdet CEYHAN 01/08/1950 Bandırma
Mehmet Semih GEMALMAZ
Bağcılar Asliye Hukuk Mahkemesi (2004/978 E., 2007/215 K.)
Yargıtay 07/10/2008
YILDIZ VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI VE DĠĞER BAġVURULAR 13
Neriman CEYHAN 20/01/1944 Bandırma
Ayşe CEYHAN 10/07/1953 Bandırma
Fatma ARISÜT 01/01/1930 Istanbul
Nebiha
YAVUZYILM
0 7 / 1 0 / 2 0 0 8
AZ
04/01/1949 Istanbul
Kerim ARISÜT 07/05/1944 Istanbul
Aysel KINSUN 09/11/1949 Istanbul
Hüseyin ARISÜT
YILDIZ VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI VE DĠĞER BAġVURULAR 15
01/02/1962 Istanbul
Alper ARISÜT 08/11/1977 Istanbul Meltem ARISÜT 15/05/1983 Istanbul
Emin ARISÜT 03/05/1981 Istanbul
Emine ARISÜT 01/01/1937 Istanbul
Ayşe GEÇİM 01/06/1965 Istanbul
Sedat ARISÜT 15/11/1959 Istanbul
Vedat ARISÜT
YILDIZ VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI VE DĠĞER BAġVURULAR 17
25/02/1962 Istanbul
Vildan ARISÜT 28/04/1960 Istanbul
Ali Sercan ARISÜT 03/07/1987 Istanbul
Salih ARISÜT 11/08/1984 Istanbul
7. 25644/0 9
20/04/2009 Asuman KARAKAYA 01/08/1968
Yalçın OKUYUCU 20/05/1965
Şaban OKUYUCU 20/06/1957
Turan OKUYUCU 10/09/1955
Deniz ESER KarĢıyaka Asliye Hukuk Mahkemesi (2007/353 E., 2008/147 K.)
Yargıtay 06/11/2008
8. 33863/0 29/05/2009 Mehmet Deniz ESER Ġzmir Asliye Hukuk Mahkemesi
YILDIZ VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI VE DĠĞER BAġVURULAR 19
9 MALÇOK
10/01/1955 Izmir
(2007/304 E.,2008/215 K.)
Yargıtay 04/12/2008 9. 36328/0
9
29/05/2009 Tülay TÜRKÖZ 25/12/1951 Istanbul
Deniz ESER Ġzmir Asliye Hukuk Mahkemesi (2007/294 E., 2008/87 K.)
Yargıtay 27/04/2009
YILDIZ VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI VE DĠĞER BAġVURULAR
9 16/12/1936
Izmir
Gülşen ZOR 12/12/1941 Izmir
Nurşen ÜNSAL 15/08/1939 Izmir
Nurgün Emine TOLAN 29/03/1964 Izmir
Ayşe Naciye ARDA
30/07/1958 Izmir
Melahat Seher TALAY 01/04/1924 Izmir
(2007/67 E., 2008/123 K.)
Yargıtay 23/03/2009
YILDIZ VE DĠĞERLERĠ / TÜRKĠYE KARARI VE DĠĞER BAġVURULAR 21
11. 33066/1 0
17/05/2010 Mehmet KAŞ 12/04/1958 Istanbul
Fatmagül YOLCU
Üsküdar Ağır Ceza Mahkemesi (2006/150 E., 2006/243 K.)
Yargıtay 16/11/2009
12. 14399/1 2
12/01/2012 Şefika ORAL 01/01/1975 Istanbul
Şahin KÜREKCİ 15/03/1984 Istanbul
Cihan KÜREKCİ
Ahmet YILMAZ
Istanbul Ġdare Mahkemesi (2007/244 E., 2007/227 K.) DanıĢtay
12/07/2011
10/07/1981 Istanbul
Şahizar KÜREKCİ 01/01/1959 Istanbul
Şefika KÜREKCİ 21/06/1995 Istanbul
