Kur’ân Kerim’in ili oç r ustafa
Öz
Kur’ân, Kur’ân dili, Kur’ân’
, f A
1
-
-
- - -
- 56).
iri
ilahî
. Bu
1
Mustafa AYDIN
makalede lügat “ ” kelimesi, özellikle de Arap k
” .
Önceki  ve Sözleri
Önceki âlimlerin dilin kayna hakk ndaki rivayet ve sözleri
1
2 - - -
3 4 5 6
7 - - -
8 - -
Kur’ân’ n dilini belirleme konusunda önceki âlimlerin rivayetleri sözleri ve rivayetlerle ilgili karineler
1 - - -
2 3 4
5 - - -
6 - - -
Mustafa AYDIN
Peygamber (sav)’in rivayeti:
Ömer (ra)’in rivayeti:
z sman’ n rivayeti:
1 -Suyutî, el- Müzhir fî ‘ulûmi’l- lügati ve envâ’ihâ, I,166
2 -Suyutî, el- - Kur’ân, I,150
3 -Cezâirî, et- - Mesâili’l- - Kur’ân, s. 64-65; Ebu’l-
el-Hû’î, el-Beyân fî Tefsîri’l- Dav’i’d- Dirâsâti’l-
4 - Buhârî, Sahîhu’l-
Ebû ‘Ubeyd ve Ebû Nasr el Fârâbî’nin rivayetleri:
1 2
3 - - - -53;
- - -
Mustafa AYDIN
Ebû Nasr el Fârâbî de der ki
harf ve yedi lehçenin mutabakat ayn l rivayetleri:
yedi harf ve yedi lehçenin
Kur’an yedi harfe göre indirilmi tir bunlar n he si afi ve kafidir
bn bbâs öyle der:
1 -Suyutî, el- Müzhir fî ‘ulûmi’l- lügati ve envâ’ihâ, I,167
2 ’îl el- Buhârî, Sahîhu’l- -
Haccâc el- - - - -
-
3 -Suyutî, el- - Kur’ân, I,145
4 - - -Burhân fî ‘Ulûmi’l- Kur’ân, I, 305-
lehçe
1 -Suyutî, el- - -
- -
2 -Suyutî, el- -
3 4 5
Mustafa AYDIN
ivayetler ve Kur’ân’ n Kurey lehçesiyle inmedi ini gösteren :
’
1
2 - -
3 - - -
4 - -
5 - - -
6
Kur’ân
1Ahmed b. Fâris, es- - -
- - - – -
2 - - 146
3 - - -
4Ahmed b. Fâris, es- - -
- - el- -
5Ahmed b. Fâris, es- - -
- - el- -
6 - - el- -
7 - - el- -
Mustafa AYDIN
Y
- -
a da Âlimlerin Kur’ân’ n ili akk ndaki ör leri
1
2 - - - -88
3
1 -Râf - - - -64
2 - -
3 -
Mustafa AYDIN
1
2Cevâd Ali, el-Mufassal Fî Târîhi’l- ‘Arabi Kable’l-
3Cevâd -Mufassal Fî Târîhi’l- ‘Arabi Kable’l-
4Bura ( ’
” ”
5
a
n
1 - -
2
3 - -
4
Mustafa AYDIN
ste riklerin Fasih ra ili akk ndaki ör leri
1A.g.e., göst. Yer.
2
3 - - - -
- - -
- - - -
-
4 - -
5 - -4
6 - - - -
- - -
1Roger Blacher,Târîh-i Edebiyyât- -Mufassal Fî Târîhi’l-
Kable’l- -627;
2 - l Fî Târîhi’l- -
3 -Mufassal Fî Târîhi’l- -
4Roger Blacher,Târîh-i Edebiyyât-
5 6
7 - 181
Mustafa AYDIN
nceleme ve
Kudeman n ra ilinin kayna hakk nda rivayet ve sözleri
1 - 186
2 - - -
- - - -
3 - -
4 - -
kincisi:
ç nc s :
örd nc s :
1 - - -37; 111-
- - -73
2 3
4 - - -
Mustafa AYDIN
1 -Suyutî, el- Müzhir fî ‘ulûmi’l- lügati ve envâ’ihâ, I,12
2 -34
3 4 5 6 7 8 -
- -
Kur’ân, I, 117- -
...
1
Kudeman n ( söz Kur’ân’n n
dilinin beyan hakk ndaki i uçlar
îk
1 2 -
- -
3
4 - -
Mustafa AYDIN
Ömer (ra) ve sman (ra)' n
1Muhammed Murtezâ ez-Zebîdî, II, 308
2A.g.e. göst. Yer.
3 -Suyutî, el- Müzhir fî ‘ulûmi’l- lügati ve envâ’hâ, I,166
önceki o
kincisi:
–
1 -Suyutî, el- - - -
-
2
Mustafa AYDIN
Ebû 'Ubeyd ve Ebû Nasr el Fârâbî Kurey 'in manevî st nl
Kurey in hakemli i:
1 - -
- -
2 - - -
3
4 - - -
Kurey 'in en fasih oldu u husu
kincisi:
ç nc s
i er lehçelerde bulunanlar n en st n n seçme:
Kurey lehçesinin öteki lehçelerin ifade bozukluklar ndan olmas :
1Bkz. Muhammed Murtezâ ez- Zebîdî, Tâcu'l- 'Arûs, IX,6; Abdurrahman es -Suyutî, el- Müzhir fî
‘ulûmi’l- lügati ve envâ’ihâ, I,167
Mustafa AYDIN
edi lehçe aras nda uyum özde lik
Kur’ân’ n Kurey ehçesi zere nmedi ine delalet eden rivayet ve
1 - -Tabersî, et-Tibyân fî Tefsîri’l- Kur’ân, I,7; Fadl b. Hasen et- Tabersî, Mema’u’l- Beyân fî Tefsîri’l- Kur’ân, I, 10
2 - Kuleynî, el-
3 - -Huru’l- - -
- - - Mesâil,
4
el- u’l- -
-Tabâtabâ’î, el-Kur’Ân fî’l-
5
- - -
Mustafa AYDIN
1 - -
1 Muhammed b. Cerîr et- Taberî, Târîhu’t- Taberî, II, 22
2 - Vâkidî, el-
3 Muhammed b. Cerîr et- Taberî, Târîhu’t-
4 Muhammed Ferîd Vecdî, Dâiretu Me’ârifi’l- Karni’l -
Mustafa AYDIN
a da âlimlerin gör leri:
cma iddias :
Kurey kabilesine mensubiyeti ve Kur’ân’ n ini i:
“
O’nun her
”
1 2 3
- - -
- - -
- -
Mustafa AYDIN
Peygamber (sav) nun Kurey ’e mensub sahabeleri ve Kur’ân’ n dili aras nda dil birli i ve bunlar n tek bir dil olu lar :
Kurey ’in siyâsî iktisâdî ve dînî hâkimiyeti
1 -2
Mustafa AYDIN
ste riklerin çerçevesinde gör leri:
ra ar madas ’ ki orta m nt kalar n lehçelerine itimat etme:
î ve merkezi kabilelerin lehçeleri aras ndaki basit ihtilaf ya da bu lehçenin asih ra çayla ihtilaf
D
1 -Suyûtî, el- -
2 - - -
- - -
3
Mustafa AYDIN
Kur’ân’ n Kurey ’in mmice lehçesiyle ini i
1 -Suyûtî, el- Müzhir fî ‘ulûmi’l- lügati ve Envâ’ihâ, I, 175 vd.;
-Râfi’î, Târîhu Âdâbi’l ‘Arab, I, 140- -
2 3
Kur’ân’ n Kurey lehçesiyle in i i
Mustafa AYDIN
Fasih ra ça hiçbir zaman konu ma dili olmad :
airlerin ra çaya tesiri
1Karl Brockelmann, Târîhu'l- - 'Arabî, I, 42
Sonuç
ilahîlik
Mustafa AYDIN
Târîhu’t- Taberî,
Mustafa AYDIN
1
,
Prof.
-
,
.”
, e
3 4 5
6
Gel
8 Bkz.
- -
H
, ‘delilini getir/söyle
el- - Bunlar
”
-
-
Ho H
-
-
Ö H
”
P ,
gel;
10
Hocam için -
11 an
- e,
- H
,
H
-
- -
” ,
A
- - - -
,
N
12
“T
H ”
B
D
“N
13
“Arabayla
14
F
.
”
15
.
16
saat: 2.40’ta
; olarak ,
- -
17
Arapça Deyim a ram i eri r eri e er a ma ar Ara a i A am
Ö r r amme A i A A
Öz
337’den bu yana Kudame b. Cafer “temsil ve atasözleri” terimiyle deyimsel ifadeye di at etmeye ba lad . n dönem ’de u ammed
u ibbi taraf ndan ullan ld . dern a da yazarlar ara t rma lar deyimsel ifadeleri ifade etme i in elli far l ter
ulland lar u ara t rmada yazarlar ve ara t rma lar taraf ndan ullan lan t m terimlerin bir sunumu ve da a s nra bu terimler aras nda tart lma denemesi u y zden ntr l öl tlerini ve nvansiy nel ifade i in öl menin ve a rl land rman n netli i i in net bir s n r belirlendi ard ndan bunun i in ayarlanm lan yerine etiren ve nvansiy nel ifade i in yararl lan bir terim se ildi e itli ve me azi ili ileri taraf ndan a tar lan bir Kinaye e bi stiare ve e az m rsel.
a lant terimi a tif ve asif lara al n bir lli ve zi lara i i ay r ld . nra nesilden nesile a tar lmas ba m ndan da yeni ve es iden
elen lara ta sim edilmi lu de i en lmas ba m ndan i iye ayr ld . ara t rma lar n ve yazarlar n a ve ula mas a s ndan ya lm lu abalar birle tirme ve net ve d ru bir er evede rtaya yma ra a da i bu eli meyi ve liderli i nu nu amayanlara yans tma . ra t rmada ra ay nu amayanlara ra a ö retmede deyimlerin önemini yans tan n . er i edilen ayr a deyimsel ifadenin özelli lerini tan mlayan dilbil isel ve sözdizimsel ifadelerden ay ran be öl t belirlenmi tir.
D
G , P
A T P O
M ,
337
1111
.
.
.
.
.
–
-
"
"
.
.
.
.
:
1 - 1985
.
2 -
1994
.
3 - 1994
.
4 -
1997
.
"
.
"
"
.
.
3 33
.
... ... :
:
... ... :
. :
:
: :
.
: -
:
–
.
" :
"
.
5 89
:
-
.
" :
.
-
.
"
"
.
-
" :
" " "
.
-
.
" " :
" .
"
.
.
-
.
"
: "
.
-
:
"
"
.
-
"
" " " " "
7 29
" "
.
-
.
-
" " "
" " " " "
.
-
.
-
" "
.
.
:
-
:
:
:
:
.
:
:
:
: :
: :
. :
-
:
: .
.
:
.
:
. :
:
:
:
:
: :
: :
: :
: :
. :
:
.
:
.
-
.
.
-
:
:
: -
:
–
:
–
. .
- :
"
"
:
"
"
. :
"
"
:
"
"
.
:
- :
)
337 (
" :
:
.
:
.
"
" :
) 429
(
" : " ..
) 471 474
(
":
8 7
8
9 158
"
:
: "
: :
-
-
"
.
) 637 (
" :
"
:
:
":
"
: :
"
11 68
69
12 262
13 157
14 12
15 157:159
) 654 (
)
838 (
.
.
- )
360 (
"
:
: :
:
."
)
395 (
" : :
:
"
.
) 395
(
" :
"
16 188
249:252
17 1
35 126
) 429
(
" "
"
:
"..
":
"..
.
) 456
(
" ":
. ) 518
(
:
"
( ) ( )
"
) 1111 (
:
: "
"
19 3,4
20 4 5
21 35
22 1
32 40
23 18
20
. - )
395 (
" :
–
–
" : .
.
" "
:
1
2
3
4
5
6
7
8
9 10
11 12
13 14 15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28 29 30 31 32
33
34
35
36
37
38 39
40
41
42
43
44 45 46 47
48
49
50
:
-
..
.
-
.
"
"
" .
"
" " .
" .
"
.
"
"
.
"
"
. " "
. " "
.
"
"
.
"
"
.
" "
.
" "
.
" "
.
" "
.
"
"
" " .
.
" "
.
" "
.
" "
:
-
.
-
.
-
.
-
.
.
":
( )
" " :
" " :
26 27
...
.
:
:
".
-
:
: .. ..
" "
:
.
-
28 128
.
" "
.
-
.
-
.
-
.
)
.(
: . .
1956 .
.( )
: . : .
1991 .
. : . .( )
.
: . .( )
: .
1952 .
: . .
: .
1952 .
: . .
1998 .
. ( )
: . : .
.
: . . .
1983 .
. . .
1
: .
1985 .
: . .( ) .
- :
1983 .
.( .( )
:
1981 .
)
: . .(
1961
.
: . .
1994 .
. . .
.
. .
.
: 1989
.
.
: .
2007 .
: . .
2007 .
. .
.
. :
: . .
1996 .
.
1
Ahmet ALTUN
2
n züruf avâmil
4
Ahmet ALTUN
- - .
5 6
- - - - - -
-1,
el-Emsile’
8
287.
Ahmet ALTUN
el-
el-Bina’da
Maksûd
-
el-
- - - Sarf
-
D
11 -
Ahmet ALTUN
Emsile, Binâ, Maksûd
Sarf ümlesi
12Demirayak, Kenan, “Merâhu’l Ervâh” md.
13 -46.
el-
‘Avâmilü’l-Cedîd
el- -
-Kâfiye’si ‘Avâmil ü’l-
el-‘Avâmil’i
Avâmil
15 -Avâmilü’l mie”, -
16 -
Ahmet ALTUN
Avâmil Avâmil -
i Cedid’de
:
- Avâmil
17
-
18
- 23,
el-Avâmil’i
- el-Kâfiye
21 - -
22 el- -154.
23 -46.
24 - - , Do
S .
Ahmet ALTUN
el- Behcet’u el- Behcet’ul mardiye
25Turan, Abdulbaki, “el-Elfiyye” md. , 28.
- - -
27 -
28 .
el-
.
- -37.
Ahmet ALTUN
Cem‘ü’l cevami‘
-
Ahmet ALTUN
Hallül Meakid Bi-
el-
31Akgündüz, , .
Ahmet ALTUN
el- Elfiyye’
32Akgündüz, M., .
34 XV-
.
35 - - -
-415.
Ahmet ALTUN
36 -
85.
Ahmet ALTUN
Ahmet ALTUN
.
n
.
Arapça dili, , k ,
, ö .
.
.
.
: - - - -
- .
Abdullah LABADIBI
.
.
( )
.
: -
- -
- -
.
.
.
.
.
.
. .
.
.
Abdullah LABADIBI
:
.
.
.
.
. -
-
.
.
.
.
.
.
)
(
.( )
7 / 1 / 2019
1 / 2 / 2019 .
.
.
22 18
"
"
) 1994
: 248 ( .
:
Abdullah LABADIBI
50 % 41
36 4
%
31 40
13 6 % 30
.
31 8 %
27 3 % 9 1
%
.
59 1
%
18 2
%
15 13 6
%
5
10
9 1
%
10
15 .
50
%
45 5 % 4 5
%
.
Abdullah LABADIBI
-
) (
.
.
: -
"
/ "
) 2014
(
.
-
"
"
)
2012 (
.
-
"
.
) "
2016
(
:
:
- .
Abdullah LABADIBI
-
.
-
.
-
.
"
)
(
"
) 1997
: 13 ( .
"
"
)
2000 :
7 ( .
"
"
) 2002
: 32 ( .
) 2002 27
" : (
"
.
) 2002 601
: (
.
.
) 2017 29
" (
Abdullah LABADIBI
."
.
) 2005 113
" (
"
.
: - .
- .
-
.
- .
-
"
"
) 2013
: 42 ( .
:
"
"
) 2006
: 148 ( .
: .
"
"
) 1991
: 7 ( .
"
"
) 2005
: 9 (
.
.
Abdullah LABADIBI
63 6 %
36 4 %
.
36 4
%
22 7
%
18 2 % 18 2
%
40 9
%
.
63 6 %
27 3 %
90 9
%
.
Abdullah LABADIBI
50
%
22 7
%
.
50
%
31 8
%
18 2 %
.
45 5
%
27 3
%
.
Abdullah LABADIBI
9 1
%
59 1
%
18 2 %
13 6
%
.
63 6
%
22 7 % 13 6 %
.
18 2
% 59 1 %
18 2
%
.
Abdullah LABADIBI
54 5
%
27 7
%
.
50 %
40 9
%
90 9 %
.
40 9 %
54 5
%
95 5
%
.
Abdullah LABADIBI
54 5 % 36 4
%
90 9 %
.
40 9 %
81 8
%
.
63 6
%
18 2 %
9 1
%
.
Abdullah LABADIBI
54 5 %
22 7 % 18 2 %
.
31 8 %
54 5 %
9 1 %
.
45 5
%
40 9 %
9 1
%
.
Abdullah LABADIBI
36 4 %
9 1 % 40 9
%
.
50 %
45 4
%
.
59 1 % 31 8
. %
22 7
%
40 9 %
27 3 %
.
Abdullah LABADIBI
36 4
% 13 6
. %
: - %)
63 6 (
( )
.
-
90 9 .%
-
90 9 .%
-
80 8
.%
-
90 9 .%
-
.
-
.
- 54 5
%
.
-
.
-
.
-
.
-
.
Abdullah LABADIBI
- .
-
.
-
.
- .
- .
: )
" (
. "
)
2016
" (
"
) 6 ( 33 - 1 .
) 2013 (
.
) 2017 (
"
"
: .
) .
" (
. "
) 1994
" " (
.
) 2012
" (
"
) 28 ( 197-238 .
) 2013
" (
/
"
) 17 ( 107-138 .
) 2005
" ( "
. )
1991
" (
"
- .
) 2005
" (
"
3 .
) 1997
" (
"
. ) 2006
" " (
. )
" (
. " :
Abdullah LABADIBI
.
n
.
Arapça dili, , k ,
, ö .
Endülüs'teki öneminde Vatan k e Vatan Özlem ii le i Edebî
al ma
Öz
Vatan ö n t ön n
a a a a a n a n ön
a a a ’n a a a a n n ö ön
ta n n a a ta a t
a a a an a a a an a a n
ön t n n a a t n n a a n an
n a a n a t an a n n
a a an a a a n a tt t a a t a a a
n a a a a n n a a an a’
a an a a a n a a n n
n n t n n a a a n
a a n a an a a a a a ta a a a a a t
t a a a a n n n an t
t n t tt n a a a ö
a t nt a n ta
a a t an n a
, özlem, , ,
.
4
2
