Anayasa Hukuku Dersi Final Sınavı Soruları
1. “Devlet harcamalarının kanuniliği” ilkesi ilk kez hangi belgede yer almıştır?
A) 1808 Sened-î Đttifak B) 1839 Tanzimat Fermanı C) 1856 Islahat Fermanı D) 1876 Kanun-i Esasi
E) 1921 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu
DOĞRU CEVAP: B
GEREKÇE: “Yüce devletimizin karada ve denizdeki askeri masrafları ile öbür masrafları yasalarla belirlenip sınırlandırılmalı ve uygulama ona göre yapılmalıdır.”
http://wiki.hukuki.net/Tanzimat_Ferman%C4%B1 _metni_%28T%C3%BCrk%C3%A7ele%C5%9Ft irilmi%C5%9F%29
2. Türk anayasa hukuku tarihinde,
kanunların anayasaya uygunluğunun özel bir mahkeme tarafından denetlenmesi ilk kez hangi anayasa döneminde başlamıştır?
A) 1876 Kanun-î Esasi
B) 1921 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu C) 1924 Anayasası
D) 1961 Anayasası E) 1982 Anayasası
DOĞRU CEVAP: D
GEREKÇE: Anayasa Mahkemesi 1961 Anayasasının 145. maddesiyle kurulmuştur.
3. Parlamenter sisteme geçildiği halde meclis hükümeti sisteminin bazı özelliklerini taşıması nedeniyle bazı yazarlarca
“kuvvetler birliği ve görevler ayrılığı sistemi” olarak nitelendirilen hükümet sistemi hangi anayasa döneminde var olmuştur?
A) 1876 Kanun-i Esasi dönemi
B) 1909 değişiklikleri sonrası Kanun-i Esasi dönemi
C) 1921 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu dönemi D) 1924 Anayasası dönemi
E) 1961 Anayasası dönemi
DOĞRU CEVAP: D
GEREKÇE: Özbudun, Türk Anayasa Hukuku, 10.
bası, s. 31; Gözler, Türk Anayasa Hukuku Dersleri, 6.
bası, s. 36.
4. 1982 Anayasasına göre, aşağıdakilerden hangisi anayasa metnine dâhil değildir?
A) Anayasanın Başlangıç kısmı
B) Anayasaya sonradan eklenen ek fıkralar C) Madde kenar başlıkları
D) Đnkılâp Kanunlarının isimlerinin sayıldığı madde
E) Altıncı kısımda yer alan geçici maddeler DOĞRU CEVAP: C
GEREKÇE: Anayasa m. 176/2.
HĐTĐT ÜNĐVERSĐTESĐ
ĐKTĐSADĐ VE ĐDARĐ BĐLĐMLER FAKÜLTESĐ 2 Haziran 2010 Çarşamba
Öğr. Gör. Veysel DĐNLER www.veyseldinler.com
2
5. Aşağıdakilerden hangisi değiştirilmez, değiştirilmesi teklif dahi edilemez hükümlerden değildir?
A) Đnsan haklarına saygılı devlet ilkesi B) Anayasanın bağlayıcılığı ve üstünlüğü
ilkesi
C) Demokratik devlet ilkesi D) Hukuk devleti ilkesi
E) Başkentin Ankara olduğu hükmü
DOĞRU CEVAP: B
GEREKÇE: Anayasanın 4. maddesi gereğince, 1., 2.
ve 3. madde hükümleri değiştirilemez; değiştirilmesi dahi teklif edilemez hükümlerdendir. Anayasanın bağlayıcılığı ve üstünlüğü düzenleyen 11. maddeye yönelik özel bir koruma yoktur.
6. Aşağıdakilerden hangisi olağanüstü hal rejimlerinde dahi kısıtlanamayacak haklardan, değildir, başka bir deyişle Anayasanın 15/2. maddesinde yer alan çekirdek alanın kapsamı dışındadır?
A) Savaş hukuku kuralları hariç yaşama hakkı B) Đşkence görmeme hakkı
C) Masumiyet karinesinden yararlanma hakkı D) Din, vicdan ve kanaatlerinden dolayı
kınanmama hakkı E) Zorla çalıştırılmama hakkı
DOĞRU CEVAP: E
GEREKÇE: Anayasa m. 15/2. (Zorla çalıştırma yasağı bu kapsamda yer almaz.
I. Đdare yargısal denetime ve mali sorumluluğa tabi olmalıdır.
II. Devlet toplumsal barış ve refahı sağlamak
amacıyla ekonomik hayata müdahale edebilir.
III. Devlet yönetimi ve hukuk kuralları din
kurallarına dayandırılamaz.
IV. Kanunlar anayasaya aykırı olamaz.
7. Yukarıda yer verilmeyen ilke aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sosyal devlet ilkesi
B) Anayasanın üstünlüğü ilkesi C) Demokratik devlet ilkesi D) Hukuk devleti ilkesi E) Laik devlet ilkesi
DOĞRU CEVAP: C
GEREKÇE: (I) Hukuk devleti, (II) Sosyal devlet, (III) Laiklik, (IV) Anayasanın üstünlüğü ilkesi.
8. “Yasama yetkisinin genelliği” ifadesinden ne anlaşılmaktadır?
A) Genel, kişilik dışı, soyut, objektif ve bir kez kullanılmakla tükenmeyen sonuçlar doğuran işlemleri, sadece yasama organının yapabilmesi
B) Yasama organının, Anayasadan
kaynaklanan yetkilerini genel bir şekilde kullanması
C) Yasama organının herhangi bir konuyu, kanunla en ince ayrıntılarına kadar düzenleyebilme yetkisine sahip olması D) Yasama organının, herhangi bir konu
üzerinde genel görüşme yapabilmesi E) Yasama organının, yapacağı kanunlarla bir
konunun sadece genel hatlarını düzenlemekle yetinmesi, ayrıntılara girmemesi
DOĞRU CEVAP: C
GEREKÇE: Özbudun, Türk Anayasa Hukuku, 10.
bası, s. 201; Gözler, Türk Anayasa Hukuku Dersleri, 6. bası, s. 323-324.
HĐTĐT ÜNĐVERSĐTESĐ
ĐKTĐSADĐ VE ĐDARĐ BĐLĐMLER FAKÜLTESĐ 2 Haziran 2010 Çarşamba
Öğr. Gör. Veysel DĐNLER www.veyseldinler.com
3
9. Aşağıdakilerden hangisi Anayasanın
“Temel Haklar ve Ödevler” başlıklı ikinci kısmının ikinci bölümünde yer alan “kişinin hak ve ödevleri”nden biri değildir?
A) Kişi dokunulmazlığı, maddi ve manevi varlığı
B) Haberleşme hürriyeti C) Dernek kurma hürriyeti D) Çalışma hakkı ve ödevi E) Mülkiyet hakkı
DOĞRU CEVAP: D
GEREKÇE: “Çalışma hakkı ve ödevi” (Ay, m. 49) Sosyal ve Ekonomik haklardandır.
10. 1982 Anayasası’na göre, TBMM
aşağıdakilerden hangisini bir parlamento kararı şeklinde gerçekleştirir?
A) Yabancı bir ülkeye asker gönderilmesine karar vermek
B) Para basılmasına karar vermek C) Genel ve özel af ilanına karar vermek D) Milletlerarası antlaşmaların onaylanmasını
uygun bulmak
E) Bir kanun hükmünde kararnamenin değiştirilerek kabulüne karar vermek
DOĞRU CEVAP: A
GEREKÇE: Anayasa, m. 92.
11. Aşağıda isimler ve karşılarına bakanlık görevleri yazılmıştır. Hangi eşleştirme yanlıştır? (2 Haziran 2010 itibariyle)
A) Mehmet Zafer ÇAĞLAYAN – Sanayi ve Ticaret Bakanı
B) Vecdi GÖNÜL – Milli Savunma Bakanı C) Mehmet ŞĐMŞEK – Maliye Bakanı
D) Ali BABACAN – Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı
E) Mustafa DEMĐR – Bayındırlık ve Đskân Bakanı
DOĞRU CEVAP: A
GEREKÇE: Mehmet Zafer ÇAĞLAYAN, Devlet Bakanıdır. Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat
ERGÜN’dür.
12. Kanunların yapılmasıyla ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Bakanlar Kurulu tarafından verilen kanun önerilerine “kanun tasarısı” denir.
B) Bir yasama dönemi içinde TBMM Genel Kurulu tarafından reddedilen kanunlar kadük olur.
C) Cumhurbaşkanı tarafından tekrar
görüşülmek üzere TBMM’ne iade edilen kanun aynen kabul edilirse
Cumhurbaşkanı bir kez daha geri gönderemez.
D) TBBM’de kanun teklif ve tasarılarının önce tümü hakkında görüşme yapılır, sonra maddeler tek tek görüşülür ve son olarak teklif veya tasarının tümü oylanır.
E) Bir kanunun ne zaman yürürlüğe gireceği konusunda bir hüküm yok ise, Resmi Gazetede yayımlandığı günü izleyen 45 gün sonra yürürlüğe girer.
DOĞRU CEVAP: B
GEREKÇE: Kadük, bir yasama döneminde kanunun görüşmesinin sonuçlandırılamamasıdır. Reddedilen kanun kadük sayılmaz. Diğer şıklar doğrudur.
HĐTĐT ÜNĐVERSĐTESĐ
ĐKTĐSADĐ VE ĐDARĐ BĐLĐMLER FAKÜLTESĐ 2 Haziran 2010 Çarşamba
Öğr. Gör. Veysel DĐNLER www.veyseldinler.com
4
13. TBMM’nin parlamento kararı şeklinde yaptığı işlemlerden hangisi Anayasa yargısına tabidir?
A) Savaş ilanı kararı
B) Yasama dokunulmazlığının kaldırılması kararı
C) Meclis araştırması kararı
D) Cumhurbaşkanı başkanlığında toplanan Bakanlar Kurulunun aldığı sıkıyönetim kararını onaylamak
E) Parlamento kararlarının hiçbirisi anayasa yargısına tabi değildir.
DOĞRU CEVAP: B
GEREKÇE: Anayasa m. 85.
14. Aşağıdakilerden hangisi
Cumhurbaşkanının görevlerinden biri değildir?
A) Başbakanın teklifi üzerine bir bakanı görevden almak
B) Yabancı devletlere Türk Devletinin temsilcilerini göndermek
C) Genelkurmay Başkanını atamak
D) Anayasa Mahkemesi Başkanını seçmek E) Üniversite rektörlerini seçmek
DOĞRU CEVAP: D
GEREKÇE: Anayasa m. 146. Anayasa Mahkemesi Başkanını üyeler seçer.
15. Aşağıdakilerden hangisi bakanların görevlerinin sona erme sebeplerinden biri değildir?
A) TBMM’nin vereceği güvensizlik oyu B) Milletvekili seçilme yeterliliğini kaybetme C) Başbakanın isteği üzerine Cumhurbaşkanı
tarafından görevinden azletme
D) Meclis soruşturması sonucu Yüce Divana sevk edilme
E) Yasama dokunulmazlığının kaldırılması
DOĞRU CEVAP: E
GEREKÇE: Bir bakanın kişisel suçuyla ilgili dokunulmazlığının kaldırılması bakanlık görevinden düşmesini sağlamaz.
16. Aşağıdaki yüksek mahkemelerden hangisinin ilk derece mahkemesi olarak görevi yoktur?
A) Anayasa Mahkemesi B) Uyuşmazlık Mahkemesi C) Danıştay
D) Yargıtay
E) Askeri Yüksek Đdare Mahkemesi
DOĞRU CEVAP: B
GEREKÇE: Diğer sayılan yüksek mahkemelerin hepsinin ilk derece mahkemesi görevleri vardır.
Uyuşmazlık Mahkemesi, ancak iki mahkemenin görev veya yetki uyuşmazlığı sonunda başvurulan mercidir.
17. 1982 Anayasası’na göre, olağan kanun hükmünde kararnamelerle ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?
A) Yetki kanununda çıkarılacak kanun hükmünde kararnamenin kapsamının ve kullanma süresinin gösterilmesi gerekir.
B) Kanun hükmünde kararnameler Resmî Gazete’de yayımlandıkları gün TBMM’ye sunulur.
C) Yetki yasaları ve bunlara dayanan kanun hükmünde kararnameler, TBMM’de öncelik ve ivedilikle görüşülür.
D) Yasama döneminin bitmesi, belli bir süre için verilmiş de olsa kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisinin sona ermesine yol açar.
HĐTĐT ÜNĐVERSĐTESĐ
ĐKTĐSADĐ VE ĐDARĐ BĐLĐMLER FAKÜLTESĐ 2 Haziran 2010 Çarşamba
Öğr. Gör. Veysel DĐNLER www.veyseldinler.com
5
E) Bakanlar Kurulunun istifası ya da düşürülmesi belli bir süre için verilmiş yetkinin sona ermesine sebep olmaz.
DOĞRU CEVAP: D
GEREKÇE: Anayasa m. 91/3
18. Eşi tarafından Đçişleri Bakanı aleyhine açılacak boşanma davası aşağıdaki mahkemelerden hangisinin görev alanına girer?
A) Ankara Asliye Hukuk Mahkemesi B) Ankara Bölge Đdare Mahkemesi C) Danıştay
D) Yüce Divan
E) Ankara Asliye Ceza Mahkemesi
DOĞRU CEVAP: A
GEREKÇE: Bakanların veya parlamenterlerin özel hukuk ilişkileriyle ilgili özel düzenleme
bulunmadığından, bir boşanma davası asliye hukuk mahkemesinde görülür.
19. Aşağıda sayılan durumlardan hangisi sıkıyönetim ilanını gerektirmez?
A) Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya yönelik şiddet eylemlerinin artması B) Tabii afet, tehlikeli salgın hastalıklar veya
ağır ekonomik bunalımın baş göstermesi C) Savaş veya seferberlik halinin ortaya
çıkması
D) Ayaklanma olması
E) Yukarıda sayılanların hepsi sıkıyönetim ilanını gerektirir
DOĞRU CEVAP: B
GEREKÇE: Anayasa m. 122. Tabii afet, tehlikeli salgın hastalıklar veya ağır ekonomik bunalımın baş göstermesi, Anayasanın 119. maddesine göre sıkıyönetim değil; olağanüstü hal ilanı için bir gerekçedir.
20. 1982 Anayasası’na göre, aşağıdakilerden hangisi Anayasa Mahkemesinin görev ve yetkileri arasında yer almaz?
A) Başbakan veya bakanları görevleriyle ilgili suçlarından dolayı Yüce Divan sıfatıyla yargılamak
B) Farklı yargı kolları ve yüksek mahkemeler arasında çıkan görev ve hüküm
uyuşmazlıklarını kesin karara bağlamak C) Siyasi parti kapatma davalarına bakmak D) Kanunların, KHKlerin ve TBMM
Đçtüzüğünün Anayasaya uygunluğunu denetlemek
E) TBMM’nin verdiği milletvekilliğinin düşürülmesi kararlarını denetlemek
DOĞRU CEVAP: B
GEREKÇE: Bu görev Uyuşmazlık Mahkemesine aittir.
