Anayasa Mahkemesi, Cumhurbaşkanı Sezer ve CHP'nin "Cumhurbaşkanını halkın seçmesi"ni de içeren anayasa değişiklik paketinin iptali yönündeki istemlerini reddetti. Meclis'in yeni bir karar almaması durumunda paket 21 Ekim'de referanduma sunulacak.
Halkoylamasında pakete "evet" çıkarsa Cumhurbaşkanını artık halk seçecek. Hukukçular, 22 Temmuz'dan sonra oluşacak yeni Meclis'in 40 gün içinde 11. cumhurbaşkanını seçmesi gerektiğini, aksi halde Meclis'in feshedilip genel seçimlerin tekrarlanacağını belirttiler.
Sıkıntı sürecek
Süreç normal takvime göre işlerse 11. cumhurbaşkanı eylül ayında seçilmiş olacak. 21 Ekim günü anayasa değişikliği paketi halkoyuna sunulacak. Ancak bu paket içerisinde "11. cumhurbaşkanının seçimi" ile ilgili ifadelerin yer alması sıkıntı yaratacak. Eğer halkoyuna gidilirse öncelikle bu ifadelerin düzeltilmesi için de anayasa değişiklikleri yapılması gerekiyor. 11. cumhurbaşkanı, yürürlükte olan anayasaya göre 7 yıl için seçilecek. Ancak halkoyuna sunulacak pakette cumhurbaşkanının 5 yıl için seçilmesi öngörülüyor.
Yeni Meclis'in 40 gün süresi var
Prof. Dr. Necmi Yüzbaşıoğlu , Anayasa Mahkemesi'nin kararının ardından belirsiz bir sürece girildiğini söyledi. Yüzbaşıoğlu, 22 Temmuz'daki seçimin ardından oluşacak yeni Meclis'in 40 gün içinde cumhurbaşkanını seçmesi gerektiğini, aksi halde Meclis'in feshedilip genel seçimlerin tekrarlanacağını söyledi.
Anayasa Mahkemesi'nin kararını yorumlayan hukukçular genel seçimlerden sonra oluşacak olan Meclis'in
cumhurbaşkanı seçebileceğine dikkat çekti. Prof. Yüzbaşıoğlu, "Yeni Meclis anayasaya göre 10 gün içinde Başkanlık Divanı'nı oluşturacak. Arkasından 30 gün içinde cumhurbaşkanını seçmek zorunda aksi halde seçimler yenilenir. Yeni Meclis cumhurbaşkanını seçtirmeyip seçimleri yenileyerek yeni Meclis ile cumhurbaşkanını birlikte seçmeyi dener mi, denemez mi, bunlar siyasal tercih'' dedi.
Yine 367 tartışması...
Prof. Dr. İbrahim Kaboğlu , anayasa değişikliği işleminin sonuçlanmadığını, bunun tamamlanmasının halkoylamasına bağlı olduğunu belirterek cumhurbaşkanını yeni Meclis'in seçeceğini, aksi halde genel seçime gidileceğini anlattı. Kaboğlu, " Önce olduğu gibi 367 tartışması yaşanmayacaktır. 367 zorunluluğu Anayasa Mahkemesi'nce belirlendi. Bu açıdan cumhurbaşkanı adayını öneren partiler daha baştan uzlaşma arayışına girişeceklerdir. Bu açıdan bir önceki duruma göre olumlu eşiğe gelinmiş bulunuyor. Bir aday üzerinde hatta parlamento dışından aday üzerinde uzlaşma olasılığı daha ön plana çıkacaktır diye düşünüyorum " diye konuştu.
'Halk oylaması beklenebilir'
Prof. Dr. Ergun Özbudun ise Anayasa Mahkemesi'nin kararını " bir tıkanıklık giderildi" şeklinde değerlendirdi. Prof. Dr. Özbudun, "Bu kararla birlikte referandum süreci yürüyecek. Bu kararla bir tıkanıklık giderildi. Aksi büyük bir kaosun nedeni de olabilirdi" dedi.
Prof. Dr. Mehmet Turhan da bu kararla 11. cumhurbaşkanını yeni Meclis'in de seçebileceğini, referandumun da beklenebileceğini ifade etti. Turhan, "Yeni Meclis toplantı yetersayısı için 367'yi bulamazsa sıkıntı çıkar ve seçimin yenilenmesi gerekir. Bu nedenle cumhurbaşkanı adayı üzerinde uzlaşmak zorundalar ya da halk oylamasını
bekleyecekler. Halk oylaması 'evet' kararıyla sonuçlanırsa cumhurbaşkanını halk seçer" diye konuştu. 'Meclis savsaklayamaz'
Prof. Dr. Cem Eroğul ise 11. cumhurbaşkanını kesinlikle yeni Meclis'in seçmesi gerektiğini söyledi. Eroğul, "Mevcut cumhurbaşkanının görev süresi dolduğuna göre, 23. dönem Meclis'in cumhurbaşkanını derhal seçmesi gerekir. ıHalk oylaması yapılacak diye anayasal görevini savsaklayamaz" dedi.