ş, Münşeut-ıSelatın le Measir-iSelimHa~i

CELAL-ZADE MUSTAFA VE SELİM-NAMESt Doç. Dr. Ahmet UGUR

Koca l\işancı diye bilinmektedir. Yazar Selim devrind~ ya~ayan ve o devri iyi bilen bir kimsedir. Verdiği bilgiler, birinci el bir kaynak sayı- lan. Vezir Piri Paşadandır i. Eser Kanuni devrinde yazılmıştır ve yazar eserini yazd.ığı ~aman 70 yaşlarının içinde hulunmakta idi. . Eserinde basit fakat, ağırbaşlı bi'r üslup kullanınıştır. Eserinc Measir-i Selim Ha~i ismini vermiştir. Divanda Reisül' ~KüttaL

"C

şancı olarak çalışan yazar, bunu bir imtiyazaddet~iş ve diğer yaza'r- ların bilmediği malumatı alarak eserine aktarmıştır. Ve pck tabii olarak- ta eseri, bu çeşit eserler ara.,ında, özel ve mühim hir yer almıştır.

Yazar davranışıyle, tam bir Selim taraftarıdır. IDaima Onu her yap- tığı işte haklı göstermeye çaılşmaktadır. Mesela, Selim, asla babası Sul- tan Bayezid'e karşı gelip ba~ ~aldırmamıştır. O sadece, b~basını bir çıkmaz yola sevketm'eye çalışan, hencil vezirlel.'in, devlete açacakları zararlara, karşı çıkmıştıı:. Onlarm politikalarına karşı gelmiştir. Baba- sından taht almak için esas çarpı~an, kardeşi Sultan Ahmet idi, vezirler ona alet oluyorlardı.

Hacim bakımından da bu eser. diğer Selim-Nilmelerden geniştir.

Selimin doğumuyla işe haşlar ve hiç hir olayı atlamadan, Onun öıümüy- lebitirir. Ya2ar sadece bil.' olayda, kaynağını Kemal Pa~a.Zade, olarak belirtir. (Selim'in doğumunda Kapuya gelen ihtiyar olayı) Fakat. olay- ların genel snalaması ve anlatımdaki çok yakın benzerlik, bu iki yazarı . birbirine çok yaklaştırır. Buna göre,' şu söylene bilir ki. ~işancının.

Kemal Paşa-Zadeden Kaynak yönünden, helki de stil yiinünden, yarar- landığı açıktır.

Ayrıca malumat ve döküman bakımından, yazarııı kullandıkları ile Feridun Beyin Münşeut-ı Selatın de kul~aIll.lıkları da birbirine çok

1: Yazarııı hayatı ve diğer eserleri için, M.T. Gökbilgin, LA. III, 61-63;1.H. Uzunçar~IIı, Delieteıı, No, 87 (1'lS8);ş,Tekindağ, Tarih Ens. Dergisi,I (1970); Ayrıca bu eser, Dr. Celia Kers- lake tarafından Doktora tezi olarak yapılmıştır. (University of Oxford, 1975).

henzemektedir. Bu Ja Onun devlet dairesinde hulunJuğundan, devletin arşivini hir kaynak olarak kullanması iddialarının doğru olduğunu gös- terir hir ddildir •.

Eser, 33 varaklık hir girişten sonra, 188 varaklı.15:,tarih ve 273 va- raklık (221-494) nasihat verici hikayelerden iharettir^2•

Celal-Zade Mustafa ve SelimoNarnesi

I;Jamdi ki, talihan-ı eevahir-i dürer-i ',irfan

~a'r-ı hil,ı.iir-ı eidd-ü-ictihiide gavş ile sal,ıil-i heyin vc keniir-ı 'iyiina getürill, tal.ırir; ve senii'j ki, mün- şiyan-ı keliim-ı i'caz-iiyin ve mühdi'iin-ı bedii'i '-şi- nas -u -me v ahib -cehinşa!).ii 'if-ü -evrii~,a nalı:ş-u -tezyin içün taşdir-ü-taşvir itmişler envii'ına nihayet; ve eşniifına l,ıadd-ü-giiyetyo~ cümlesi !).azret-i Ma'büd-ı hi-zeviil vc Ma~ımüd-u-Mcscüd-ı l~-yeziilüii cenahına niliar olsun ki, me\'iihib-i 'aliyesi hiiriinı riyliZ-1 tıavii- pr-ı 'ibiida siiri-vü-mapr, ve 'arayii-yı seniyesi reşa- 1,1atı ~ulüh-i a!).riir-u-iiziida fii'iz-ü-sii'irlerdür.Celle

;ikrühü ve 'amme i~sünülıü ve berrühü.

Zehi Pervcrdigar-ı şiini' ki, 1,laJı;ii'ilı: ehlinün I,ı.ada'i~-i lı:ulühini serv-i hiila-yı imiin ile müzeyyen, erhiih-ı daJı;a'i~uii riyiiz-ı eı;hiin-ı bii-hürhiinlarını şaJı;.ii'i~-1ma'arif-ü-i~iin ile seriiser tiize gülziir-u-gül.

şen itmişdür.. Ta'cilii şıinühü ve behere bür!ıcinü!ıü.

ijiik-nişin-i zeviiy~-y) fa~r-u-iı.ltiyiica ve-ledey- nci mezid1 sa'iideti ile nevid-i ümid id~, raciyiin.) J:ıvan-ı rızii-vu-il.ılaş ve dii'iyiin-ı mii'ide-i fevz-ü-il].- tışaşa le-'in şekertüm le-ezidenne.küm2 irşiidı ile keşf-i Ipna' itmişJür. 'Amme nevıilii!ıü ve"aHame şcinü!ıü.

Ecriim-ı 'ulvıyiit-ı semavat) (2⁸⁾ Jı;.aniidil-izerrin-i afitiih-ı tiihan-u-nücüm ilc ariiste eyJedi. 'Ataya-yı cezilesine mazhar olan zevatuii şıfat-u-l.ıiilatı dey- 'cür-) ~ulemiit.ı Miitclan \.ıaliiş huluh, tarii'ilı:-u-sühül

ziver-i şafii ilc piraste

r

2, Burada kullanılan yaı~a. The British Museum, Add. 7848,

Bu Tran9gripsiyon Sayın hneam, J.R. Walsh'Jn koleksiyonudur ve tarafımızdan tekrar gözden geçirilmiş ve diğer nushalarla ka~ılaştırılmıştır. Ayrıca bakımz, A., Uğur "Şelim.nameler"

A.r. tıahiyat Fak. Dergi9i, C. XXII, C. (1978).

ı ~, 50/735

2 ~J 14/7

CELAL-ZADE MUSTAFA YE SELiM-NA-MESi

Vaşf.ı celal-ü-cemalinde mühüriziin-ı meydan-ı faşii!).atün zehiinla~ı lal-ü-ehkem; nu'üt-ı !.lfat-u- kemalinde zümre-i kaşifan-ı esrar-ı hüviyet mebhüt-u- zar ve ~udretleri mestür-u-mühhem. Egerçi sahı~an-ı 'arşa-ı ma'rifet ta'rif-i celiilinde ayiit-ı heyyinat ile şal,ı.ii'if-ievralp pür-na~-n-tezyin idüh, haşa'ir-i aşl,ıa- h-ı en:ı:örı eşi'a-ı envar-ı 'a:ı:amet-ü-ilj;hali ilc tenvir itmişler; emma ol silsileye nihayet, ve ranı!a-ı hey- an-u-'iyiina gayet olmaz.

La cercm, kelam-ı fevii'id-cnciiın-u-sa'iidet-il}"

. titam-ı men aQabbe şey'en ek ilere '[,ikrelıümücibince:

İlahumdur ~oman ~ikrini dilden Vücüdüm itdi iciid iih-u-kilden Beni tev!).idi ra~ına düşürdi Başa tevfil,: e!falin üşürdi

~anıu ~erı:at-ı 'alemdür şühüdı Şehiidet eylerem hirdür vücüdi Na:ı:ir olmaz ana yolı:dur şeriki

}Iul,ıa~lı:alj;dur ,bu söz olmaz bir iki Cihanun tıiililı:ıdur ~üt.ı püki

Yaratdı .:\dem itdi cirm IJiiki (2b) Anı 'irfan yolına salik itdi Ma'arifcevherine miilik itdi Lisiinum l.ıamdine güyii idübdür Dil.) mecnünanı Leyla idübdür Mübiirek namı halvetde celisüm Hümayün ~ikı:idür dii'im enisüm Dilcr dergiihına dil 'arz-ı I,ıiicnt tde göz daşı ilc bir münaciit Ümid oldur ki 'afv ide günahın

~abül ide keremden iih-u-vahın

if

~amu din ehline ral,ımetler ide Günehkiir ümmete şeflj;atler ide Münaeat be~Dergiih-ı Mücihu'd-Da'viit ve ~aqi 'l-ij:iicat, eelle ;ikrühü

-'

i

Ey Al.ıau-i kerim-i ;,;ü'I-ccliiI vey' Şamf'd-i viieibü't-ta'~im-ü-pür-kemiiI;ey nüfıis-ı ehriirı allii- m-u- ma'aşiden ta~dis iden ~uddüs, vey' ~ulüb-i a1)yiirı ediini-vii~a~aşiye iltifiitdan tarhir iden Ta- - hir-i şe~at-me'nüs; ey rızii-vu-~abiilüii devleti mar- lüb-ı tiilibiin-ı dergiih, vey li~ii-yı eemiil-i eemilüii sa'iideti inal.ıbüb-ı bidiiriin-ı sel.ıergiih; ey ii~iir-ı l.ıik- metüii derk-ü-müşiihedesine scm'-ü-başar iki dereee.i vesi'a, vey enviir-ı Jı;:udretüii ziyasına şcms-ü-!ı;amer iki rüşen raH'a; ey ~ulub-i erhiib-ı şev~ şümüs~ı efzalüii ile münevver, ve'y meşiimm-ı erviil.ı-ı aş~ıab-ı

~ev~ şemii'iın-i ınenihim-i neviil-i bii-kemiilüii ilc ıııu'agar; ey şad heziir deryii-yı (3³⁾ 'ilm-ü- ma'rifetü ii girdabınun şin'iigerleri ~ararat:ı bil.ıar-ı zabtıiir-ı 'Vi- şalüiide gari\.-, veyıhezaı:an hezaı: fezii-yı 'iş~-u-mu.

1.labhetüii biidiye-peymaları envar-ı cemal-j efzal~ii Iem'ası-yle l.lariJı:; ey 1:Iayy-ü-diinii, vey ~ayyüm-u- tüvana; ey şan-ı ma'ali-niş.an-ı a'riifı enva'-ı Iurf-u- kerem birle me~kür. vey 'ulüv"ı meratih-i elriifı eş- niif-ı ala-vıı-himem hirle meşkür-u-meşhür; ey eüd:."

ıı-iJ:ısiinı hendeler I.ıaı.-~ında hi-endaze, veyi rıya z-ı rii~ı-ıı-. revan-ı müştiil~an nesim-i ra~ım-i' ean-perver- ü -rü!:ı-güsterüii jle ser-scbz-ü -taze; ey ekv iina kiif-u- n.ün -ı kün fi~-yekün ilc mükevvin,. veyi nuJı;üş-1 gün ii- 'gün-ı bü~alemün ile elvan-ı kii'inatı mülevvin; evc-j

felekdc mevc-i 'acii'jh-ii~iir-ı I.ıikmetiiii, fevc-i melek- de güft-ü-güy-ı ~udretüii; şeh-ü-riiz ma;ı;har-ı 'ara- yii-yı nür-ıı-;ı;ulmetüii, şita-vıı-hahiir niimıin'e-i es- rar-ı heybetüii; cebin-i cebbaraııda dag-ı 'a~amet-ü- il.ıtişamuii, rı~ah-ı eebiihire ve a'na\.--ı ekasirede I.ıal~a-ı dam:ı inti~iimuii; easiis-ı sami'ada eüst-ü- cüy-ı I;ıaher-j peygiimu ii, : l;ıa1ib-j nii rı\.-ada güft-ü- güy-ı nam-ı iiriim-encamuii; ey Mevcüd-ı hi-'illet, vey Ma'büd-ı hi-alet; ey ljiili-ı.--ı nar-u-mir, vey Razl.J.<;-ı mar-u-mıir; ey sümüv-j sermediyetde .il.ıii1at-ı başar- dan muı.-addes-ü-'ali, veyl 'ıılüv~i şamediyetde id- rak-i 'u-ı.-ül-ı beşerden münezzeh-ü-müte'iili. Ta~ad- dese alıi'ühü ve tetaba'a na'mıi'ü1ıü .

.

CELAL-ZADE MUSTAFA VE SELiM-NAMESI

\

Ümid üm var cenahııiidan ilahi

~i sensinpiidişchler piidişahı Niyiizum olan dergahunda ma~bül Günehkilram ~apuiida bende vü ~ul Günehle ben siyah itdüm cemali Keremle sen beyaz İtdün sa~alı Hidayet IpI şıra~-ı müsta~imi Yabiina atma hu can-ı sa~dmi Dcm-i iiIJİrde hem-riih eyle iman Dil-i naliin bula iiteşden aman 1

(3b) Dirig itme csirge lu!f-u-püki Cehennemden baliiş it ~erre biiki .Ral.ıima ra~metüne var delilüm Dmar çün ra~meti can-ı 'alilüm Ne deiilü ço~ ise .cürm-ü-günahum Hele eksük degüldür her gün ahum Mu~anerdüı: lIünüba i'tirafum İgcn ço~dur ma~aliit-I güzafum

41I

Hahi, liiiliihe ilia'lliih, Mu~ıammedün resülü'liiih keliim-ı hehcet-cnciimı cenabunda hezaran heziir sa'- adetleri !şamil oldugı, meşhür kitabıarda me?ikür-u- mes~ürdur, Enva'-ı günüh-ü-?oulemat ile rü-siyah olan bendelerün, a~iir-ı !:ıayatıarı tebah, merg-ü-mevte şu'ür-Il-intibahları deminde, yediI' bela-yı şa'b-u-

ba~arniike mübtelalarduı',

Biri zaman-ı in~ı!a'-ı silsile-i nefes, ki murgoı rüi.ıa va~t-i bala s-ı bend-i Jı;.af~sdür,'acaha ol dem-i I.ıayret-şiyem imanla mı mürür ider, ya küfran ile mi? İlahi, ol i.ıin-i dehşet (4a)-ayinede, Iii ila/w illa'liiih,

/Mu~ammedün resülü'llalı sa'adeti-yle cümle-i üm- met-i Mu~amme.di (şalla'lliihü 'aleyhi ve sellem) müs- tes'ad eyle,

Biri dal]i ga!aı:-ı ~abrdür ki, ol menzil-i ri- yaz-ı cennetden türbe-i nürani midür, ya guferat-ı nirandan gufre-i tarik.ü-~ulmani midür? İlahi, ol

, ıs:, ^56/89

• ıs:, ^{14 j2i} , ıs:, ^43/68

• ıs:, ^84/8

7 ıs:, ıoı /5

hiicı:e-i Iıaki ziya-yı çeı:a-ı piik-i Iii iliihe illa'llrjh, Muhammedün resülii'llüh ile nürani );;.ıl. Fe-revlıün ve reyhiinün ve cennetün na'imün3 fehvası-yle, gülzar-ı ciniindan olmagı erzani eyle.

Bir iJ.arar-ı başyet-pe~ir daJı.i Münker-ü-Nekiı:

su'iilidür ki, melekeyn-i sa'ileyn' biri lurf ve biı:i ikaba ma'ileyndürürler. Acaba su'iilleı:İne cevabda barii veya şaviib mı ola? ılahi, ol saat-i pür-ıztırabda, lü ilühe illü'llüh, MuJ.ıammedün resülü'llü/ı maJı;.aliniyüsebbitii'- llühü'lle(#ne ümenii bi.'l-1;mvli's-şübit4 fehviisına mu-

~iibıJı;.olmagı müyesser Jı;.ıl.

Bir l)a!ar dal)i zemzeıne-i ba' ~dür. elimle-i mal)lüJı;.at 'arşa-ı 'araşiitda ictima'-u-ittişal demin- dez aya ruy.} 'ibiid anda beyaz veya sevad mı ola?

İlahi, ol l;ıiilet-i pür-dehşetde, lü ilühe illü'llüh, Mu.

/.ıammedün resülü'llüh keliimı ile mühtedi ve yü'ibüdi Iii i]avfiin 'aleykümü'l-yevmS nidiisı-yle mu},].a!ab olanlardan eyIe.

Bir Jı.alar datıi hengam-ı ı.ıesab-ı mücibctü'I-'a

~iibdur. Defter-i mul.ıasebede mektüb olan !:ıasenat-ı mcrgiibe mi veya seyyi'at-ı ma'yiibe midür? hahi, ol zaman-ı inlpliibda, lü ilühe illü'llüh, Mul.ıammed re sülü'ııah keliimınlın I.ıürıneti içün (4b)fe-sevfe yu/.ıasebü

I;ıesüben yesiren6 deminde, keliim-ı sa'adet-encam'lın muJı;.taziisınca sühület.ü-yüsr il;ısiin Jı;.ıl:

Bir barar daJı.i an-ı mizan-u-tcrazüdur ki, vezn.i a'ıniil giran-u-~aJı;.il mi, veya I)afif-ii-Jı;.alil midür?

İliihi, ol dem-i mehiibet-şiyemde I, Iii ilühe illü'llah, Mul;ıammedün resülü'llüh maJı;.iilinün ı~aı~Jı;.-ı'a?-ameti içün, fe-emmii men I!a~ület mevüzinühü7 sa'adeti ile müstes'ad olun zümreden Jı;.ıl.

Bir g.u!ar-ı'a?-im da1Ji menzil-ü-mckan-ü-iişi- yiin şal.ırii-yı fiı:devs-ü-ciniin-ı bi-na?-ir mi, veya

CELAL-ZADE MUSTAFA VE SELİM-NAMESİ ⁴¹³

• !.C. 19 f7 2

vadi-yi şa~avet-mebadi-yi ca).ıim-ü-sa'ir midür? ıla- hi, kelime-i ~ayyibe-i Iii iliihe illa'llüh, Mutıammedün resülü'llüh ~ürmcti J:ıa~ıp-çün, meemii'-ı ümmet-i ba-hidayet-i al.ımediye, kaffe-i a~vam-ı sa'iidet-en-

~am-ı n;ıul;ı.ammediyeyi, ol demIerde şümme nünecci'l- le~ine'tta(,;av8 zümresinden ser-efraz eyIe. Şırat-( şu'ü- bet-ı~raduİi üzre ber\ı:-ı bapf gibi müriir-u-eevaz 'inayet [-ü-] müyesser eyle. Cümlemüzi şaJ:ıra-yı bihişt-i eavidana geçürüp i kamran ~ıı.

Hikayet: İlahi, bir derviş-i dil-tiş, fena-pe ~ir köhne came-i J:ıa~ir ile, bir padişah-ı' ~i-tev~ir mecli-

•

sine varur. OLşah, detvişüfi eski camesine nigiih idüb, kendüyc ya~m geldügine 'ar ider, yüzin döndürür.

Şiih nedimlerinden birisi derviş e 'itab ile bi~a~ idüb,

"Ey hi-edeb küstab-u-şiib; hunun gibi köhne came ile padişiih mecli~ine gelmek denii'ct-ü (sa) 'ayh-.u- meı;ellet idügini hilmedün mi? Niçün edehsüzlük eyledün?" diyücek, derviş cevah virür ki, "Came-i köhne-vü-çirkin ilc dervişler padişah na?-aruıa gelmek 'ayb degüldiir; zira ki d~rvişlükdür. Aşıl '~yh-ı kÜlli, derviş ol eski eame ile padişah meclisinden abir ~aşe ra çı~ma~dl1r," diyiieek, ol şah gayet ?-arif-ü-'ii~ıl-u- kamiL, keliim-ı J:Ia~~a ~alih-ü-ma'il imiş, fi 'Hıal dervişc bil'at-i fabir ile il.ısan-ı vafir ider.

İlahi, ol derviş-i I.ıazin camc-i çitkin ile padi- şah-ı mecazi meclisine gelüb, ma'~ül kelam ile şahiine cameye ,malik oldı. Bende-i fa~ir [ve] çaker-i J:ıa~iı;.

altmış yıldan tecaviiz eyledi. Came-i a'malüm şiiride köhne palas, lihas-ı ef'.alüm deride-vü-şe'amet-isti- nasdur ki, girillanı envii'-ı ma'aşi-vü-?;illat-u-gi:nah ile çak-çak, cümle-i ceviinih-ü-e~rafı şuniif-ı seyyi'at-ı lii-yuJ:ışa ile alüde "cdiimanı pür-biikdür.

ol

çitkinden gayrı libiisum, hina-yı vüeüd-i ma'şıyet- alüduma' vücühat-ı ma'aşiden özge esasum yo~.

Zarüridür ki, eenabuna ol came-i köhne ile pii-herehne varsam gerek. Sen padişah-ı kerim-ü-raJ:ıim, tlu- da-yı la-ye~al ve Bi-zeval.i 'a?-imsin. Ümiddür, eski came-i a'malümi' ı'ıil'at-i behiye-i il.ısanuiia tehdil

• If., 9S /4

idüh, lutf-u-cüdun teşrifatı ilc ra~mctün l)il'atlcrini Ij;.amet-i ma'şıyet-ayetümc giydürüb (Sb), beni mes-

rüu-şad-u-fcra~nak eyleyesin. ⁱ

İlahi, deryada lutf-H-i~sanufi irişüb haran~ı Nisan ile şadef agzına Ij;.üt eyledügün bir Ij;.atreye emr-i 1).aşşuii müte'allilj;. olmagia dane-i dürr-i Be- min olur. Aşlab-ı ?;ükürdan erl,ıam-ı inaBa düşürdü- gufi .Jı;.atarat-ı ~alj;.aret-ayata Ij;.udret-ü-iriidetüii iriş- megle ol .Jı;.atl'ebir cemal-i rneyzün Ye çehrt~-i gülgün, ayine-i 'alem-nüma-yı nazenin' ve mir'at-ı' dil-gü- şa-yı şafii-ayin olur. Görenler di!ler, "tebüreke'llahü a/.ı.senü'I-1}alilcin." ,Derün-ı aşdafda me'mürun olan dürr-i 'meknün gibi bu bende-i 'a şi-yi şal,ıibü'l-ma'aşi Ij;.albinde Ij;.atre-i imanı eyledüfi; dürroj yetim oldı.

J>:.adr-i giran-bahası ilc, ümiddür, ?;i-cah-u-magfü- ruii olam. Ve bir Ij;.atre Ipın-ı pa-mal iken cüd [-u-]

i~sanufi eHali ile mevcüd oldum. Mezid-i 'inayat-ı bi-payanun ve tamam-ı ii)sanat-I bi-~add-ü-ol'anuii 1

~ikrine zeban-ı bahirü'l-bürhan il,ısan eyledüii. Me- calis-i üns-şi' arumda şeb-ü -tüZ lu tf-u -il,~sanufiyadı-yle ev.Jı;.at-1 1).uceste-ayatum pirüzdur. Eş-şükrü Iillahi ta'alii. Mercüdur, mezid-i eltiifuii ile ziimrc-i şakirin- den ma~s~b olam.

İlahi ve 'alemlerün Piidişahı, 'ibad-ı re'fet- mu'taduiidan herkes üç ~abs ile mevşüflardur. Biri

~abs-i şikem-i mader, ki anda her biri kcmal-i re'fet- ü-'inayetüiie ma~har olub • .Jı;.atre-iab-i na-pak, lier- re-i ~alj;.ir-i hak iken,taşvir-i ~ikmet-te' ~irüii (6⁸⁾ ilc ile mükemmelü'l-endam mu şavvcr-i ~üsn-encam olur- lar. Bir me~abede cemal-i 'a~im ilc, ki anlar ~a~I~nda . kelam-ı Ij;.adimüiide lc-.Jı;.ad[ıalalc-nii 'l-insiine ji-a/.ı.seni.

ıalcvimin9 buyurduii. Bir i)absleri, ki kehvare-i ta~- yi~-kenaredür ki, bend-i dest-ü-payla mağliiller, ge- zend-i bi~'alj;.l-u-hiiş ile ma'liiller iken, şir-i glda-te'Bir-i m,ader ile mugtenimler, pür-I,ı.uziirlar, piS'ter-i isti- rlU,ı.atde l)vab-ı nevm ile pür-süriir oldılar. Bir I,ıabs- leri datıi .Jı;.abr-ü-giirdur ki; bir şınfı biirşid-i tabdar-ı 'inayetüiile ~ücerii.t-I ravza-ı rı~vaııuiidan bi" I,ıüe-

CELAL-ZADE MUSTAFA VE SELİM-NAMESİ ⁴¹⁵

re-ı riişen, ,şııııf-ı abarı I:ı.uferat-ı nırau-ı ateş- 'unvanufidan, bir l;ıufre-i 'a~ab-u-mil;ı.endür. Ne'üzü bi'-lliihi ta'iilii. 'İbiid.ı mü'minini ol deva'ir-i 'a~iih- me'a~irdeıi diir, 'uı.;at-ı müslimini 'ı~ah.ı elimüiiden mu'af-u-mestiir eyle; Ravza-ı w;lvanuiidan olan ~ubü- rı, ı:;al;ıibü'l-I:ı.abli'I-metin itdügüfi Resül.i eminüii üm- mct-i pür-hidiiyetinden Iii iliihe'illii'llah, Mul;ıammedün resülü'lliih ilc zebiinları pür-ta'am.u-sükkerin olan \ za'iflere mabşiiş eyle. Eknaf-ı 'inayetünde elemden ma!:ıfüz-u-maşiin olsunlar.

İlahi, 'iı.;yiin-u.tugyiinum ke~retinden gari~.ı ba!.ır.i !.ıieiib oluh, ümid-ü-reeii ~apuları ~ufl-i ye's ile mu~affeI-ü-mesdiid olmadan iJ:ı.tiyat iderem. Mif- taJ:ı.-ı ral;ımet-ü-re'fetüfi her bab-ı müşkile fettaJ:ı.-u- keşşaf idügi meşkiik degüI. İlahi, bu mu~arrerdür, muti'-ü-'aşi ve dani-vü-~aşi, cümlesi gar~-ı derya-yı 'iitıfetündür; eya Gafirü?;-?;üniib, veya Siitirü'l (6bFu yiib, ol kiIid-i ye's ile me'yiis olma~ il;ıtimali olan

~apulara eItaf-u-'inayiitufi miftal;ıları ilc güşad vir, meftiil,l olsun. Müerim-ü- 'aşilerüfi ~ulüh-i küriib- maşJ:ı.ühları tolu şükr.ü-fütiil:ı. olsun.

Jjudaya lutfuii' olsun destgirüm Ki sensin padişah-ı ⁱbi-na~irüm . Yaratmışduii bizi ~alü belii'da Günah ile bu' dem ~a.ldu~ belada O demler ki bilinmezdi nişii.num Senüii 'ilmünde ma'liim şanum Yo~ iken ean-u-tende ibtışaşum Var idi lutfun ile üus-i başum

. 'Adem mülkinde' ma'düm olmış idüm Yal);uh heer ateşi müm olmış idüm Mu.\ı:addermiş !:ıayatum ta ezelde TaIJallüf olmaz emrüm lem-yezel~e SenüMür ey ijudii ço~ şükr-ü-minnet Fa~iri itmedüii gayra limmet

MuJ:ı.ammed ümmetinden itdüfi aJı.ir

~ehi lu tf u zehi iJ.ısiin-ı zabir

~amu lutJ u ~amu il,ısan scnüiidür Tcnüm rİıabl.ü~un oldı ciin senüiidür Bunuii şükri-yle güya '.lp! zebiinı Geçillsünl şükr ile dii'im zamanı Vücüdüm maJ:ız-ı lutfuüdur RaJ:ıima Keremler eyle erzani Kerima

E~erdür lııtf-u-cüduiidaıı "ücüdüm Beni dür itdi ~apııiidan I,ıusüdum 7' Günah altında mal)cübam J:ıa~irem Zünüb ile şermsaram fa~irem Bina-yı lU,tfııiil ya~ma eal?ime 'Az;iibıın iiteşıne itme him,e 'A z;iiba lu tf-u-ra~müii scb~at itdi

Ijata ehli,ne şanuii ~ef~a:t itdi .

~ Senüii dergiihuüadıır ilticiimuz

~arin olsun ~abüle her reciimuz

l:Iikayet: İlahi, e"liyii-yı kiramundan I:Iasan Başri - 'aleyhi 'r-ra/.ınıet - bir eeniize 'a~abınea güris- tiina varub, meyyiti IJake defnden şonra güristiin için- de bir mal;ıaIle otıırub murii~abedc iken, meger ol zamanda Ferezda~ idimegle mcşhür

r

~?niilar iderler. Ben kemine 'ii şi müz;nihe İı.igah iderler, ne faeir-üpür-günah diyü ~emm-ü-taı)~ir iderler, Eger rüz-ı ~ıyamctdc l:Ia~ ta'ala daIJi ~uIları ile biLvcclıle mu'amele iderse, l)aIüm müşkiIdür. Ana giryan-u-sü- z~nam," diyüeekı, İmam eyitdi, "Yii hiç hiı: 'ame- Iiiii (7b) var mıduı: ki andan necat ümidı eyleyesin?"

Eyitdi, "Ey İmamü'l-müslimin, üç nesneden ümid- Viaram: biri İsliim içinde şeyb-ii~pir oldum; biri daIJi

CELAL-ZADE MUSTAFA VE SELİM-NAMESİ ' 417

yctmi~ yıldnr tev~id iderem; biri dalı i 'işyiinuma i'tiriifym var," didi. İmiim pesend idüh; az geçme- din Ferezda~ vefiit idüh, İmiim 'iilem-i rü'yiida göı:- di. Ferezda~ bihişt şal;ıriilarında şa~riilarında şalınub biriimiinduı:. J:Iiilini şordt. Eyitdi, "J:IaJ.ç.- süb/.ı€inehü ve ta' ala-miiy-ı sefidüm ile yetmiş yıllıl!~tevl;ı.idüme ve ,~üniiba i'tirMum oldugına ra~m idüb, beni cennete

getürdi," didi.

Ya edıame'r-ra/.ıimin, I;ı.aı-jFerezdaJ.ç.hu 'arşa'ı şa~ranc-ı ~ugyan-u-fesadda piyade-vü-heydaJ.ç. olan mücrim-ü-'aşi bi.revnaJ.ç. I;ı.aline mu v iiflJ.ç.dur. Miiy-ı sefid ile şaşt' sal bidmet-i tevl;ı.id, 'ale'l-l]uşüş ma' şi- yete i'tiriif ilc, ya [ıafiye'l-eltaf necci-na mimma ne- /.ıiif tazarry'ı ile 'inayetüİi recasındayanı. İliihi, me- niihiye iştigalden g,aliiş viI'. J:IaJ.ç.ii'i~-I'eşy~yı ke-ma- hi ' göster. Başar-ı başiretde i olan gaflet gışiivesin gider. Hcl' çend müstagraJ.ç.-ı envii'-ı ma'aşi-vü-gü- naham~ emma giiyende-i la ilahe illa' Ilah, Mu/.ıam- medün resülü'llaham.

I;Iikiiyet: Bir gün bir güliimı hazara şatmaga getürmişler. Müşteriler görürlerı, gulamuii. gözleri al;ı.vcl, desti şell, payı a'ree, J.ç.iimetimu'avvee, cümle a'iası ma'yub .. Zebanı ~ıalini şorurlar; "lisanı faşil.ı, beyanı !Jüb-u-meIil;ı.dür," didiler. Müşteriler faşaJ:ıat-i zehiinından ötürü (sa) şatun aldılar.

İlahi, vaJ.ç.t-i 'arZ-ı ekberde, dellal-i hazar-ı 'a~ametün l,ı::ilümi görüb, tefaJ:ıl.lUş-ı a'mal idicek, diyeler ki, "Na:ı:arı al:ıveldür, ya'ni J:ıarama lıaJ.ç.nnş- dur. Desti şelldür, eline cam-u-piyale alub nüş itmiş- dür. Payı da mu'avvecdür, seyriin-ı hiidiye-i günah-u-' işyan itmişdür. Bi-'I-cümle her vechle ma'yub-u- nalpşdur. Emma zebiinında tev~id-i AI,ıad, göii.linde 'ı~~-ı pakoi Şameddür," diyeler. 'İzzet-ü-val.ıdiini- yetün J:ıaJı:~ı-çün ma'iiyib-ü-m.a'iişiye bliJı;.ma. Mü- Mücerred lisanda olan tevl,ıid-i mecidüii I;ıürmetine vüfiir-ı merl~ametüiile 'abd-i ~elilüfii merl,ıum-u-sa'id eyle. 'Aı;ab-ı şedidüiii dur-u-ba'id .ipI. Günahlarum ne~adar çoJ.ç.-u-feriivanise, İliihi, raJ:ımet-ü-şef~atüii deryalarına payan yo~. Resiil-i güzin ümmetinün

10 K 19{85

1/ 15:, 54{55

'aşilerine Tersi-vu-Yahiiddan bedeller 'inayet eylc- düğün efvahda me~kürdur. Kerem senün, 'inayet-ü.

mer!)amet senün, himem senün, lu~f-u-mürüvvet-ü- şef).at scnü ii.

I:likayet: İlahi, J:ıa~ir ~ullaruiidan I:£atim bir g;ün da'vet-i 'amm idiib, muJ,lteşeman-1 'Arab gelüb

~adrda oturmı~lar. Ni'met üzeri imi~. ~apudan bir derviş-i pa-berehne-i dil-riş gelür. I:£atim kendüsi ı:alJı;ub, ol derviş i cümlesinün üzerine geçürür i.MuJ~- teşemler dirler ki, "Ya I:Iiitim, bu bir fa~iri üzerü- ınüze geçürdün." (8^b) I:Iatim dir ki, "Siz ~adr-ü-men- ı.ilet birle ı:;adre geçdünüz. Bu J:ıa~ir gürisn~-vü-mui:ı- tiiedur. Ben keremüm ile bum ma~am-ı 'ulüva getür- düm," dimiş.

İlahi, l:Iııtim bir 'aeiz-ii-miskin bi-çareııün be- j'chneligine, fa~r-u-il;ı.tiyiieına na:ı;ar idüb, raJ:ım J.aldı,

şadra geçürdi. Mal;ı.rüm olmağı reva görmedi. Sen ,~rl,ı.amü'r.raJ:ıiminsi'n. Yarın, yevme na1;ışürü'l-müt- ta~ine ile 'r-ra/.ı.mani vefdenlO, zühd-ü-ta~va ile maJ,ı- şür olan 'ibiid-ı mu!)lişüfı, ki her biri fi-ma~'adi .~ıd~ın 'inde melikin mu/stedir11, erikelerinde oturnb, ma~anıları mu'ayycn ola. Biz bi-ncviiları da!)i an- lanıii şoJ~bet-ü-didarlarından maJ:ıı:üm-u-ba'id itıne.

Bu 'iişi J:ıa~irleri kemal-i kcremiin birle şadr-ı 'izzete geçür. l:Iatim scnün lıvan-I sa!)avet-ü -i1,1sanl1ii si- miipndan !)üşc-çin-ü-gıışc-gir bende-i merl,ı.amet-te'

Birüii idi. Sen sul~an-) eyviin-) ce1alet-ü-kibriyasın.

Meeiilis-i üns-i ~uds-simana ı,laz)r olan derviş-ü-dil- riş bendelerüii ne ma~am ve ı:;adra geçmck la'i~-ıı- sezavar idüginc 'alimü'l-esrarsın.

I:Iikayet: İlahi, bir gün Mecnün kemal-i 'ış~-Il- cünün ilc yecd-nümün, maJ:ıalle-i Leylaya mürür ey- ledi. Kanün-) sinesinde atcş-i 'ış~ nıüşta'il, sırr-) müşahede-i cemal-i mal~büb-ı dil-araya müştağil, mestaneoyar hcl' der-ü-divara yüz uru h, rast geldügi seng-ü-külü!)ı alub ~oJı;:uh,gözden eşk-i !)ünin reviin iderdi. (9U) Sineden ah-ı süzii.~ çı~arurdı. Şordılar.

CELAL-ZADE MUSTAFA VE SELİM"NAMESİ ⁴¹⁹

"Ey Meenün, der"ü-divara yüz sürmekden ne gelür?

DerdIe nale idüb,' yüzüiii l.J.akc.\.I:oma~daıımurad ne.

dür?" didiler. Mecnün sevgend yad eyledi ki, "Va.\.l:ti J,:adem-i şıdl!:la mal.ıalle-i Leylaya geldüm. Anuii kiiymda Leyla rüymdan gayrı yüz görmezem. Na-

?-arum miişahede itdügi cümle riiy-ı Leyladur. Andan öz'ge man~iirum yo~," didL

İlahi, cümle eşyiiya na?-ar-ı 'ibret-e~er deminde, hemc-i mevciidiit senüii aı.iar-ı. ~udret-ü-l~imayetüii ve netii'ie-ü-~emerat-I 'a~ıfet-ü-şef.\.l:atüii idügi l.J.ii~ll'-ı fatir-i md alet-me' iiııirde meH~ii~-u,merk iiz olur. Bu t-ugyan-u-jlüniib ilc ~elil, 'işyan-ı ,pür-aşiib ile dem- heste-vü-'alil olan üftiideiii mecanin-i cünün-naşib 'idadmdan ına'diid eyk, 'aş~.\.I:in.ü-şaIil,!in silkinde

münselik ~ıı. .

I::Iikayet: ŞeyU Şibliden - fs.uddise sırruhu - men~iildur. Dimişler, "Bir gice Ka'be-i mühiirekede

~avaf iderdüm. E~raf-ı ma~iif l.J.aliidi. Na:ı:arum mü- te'alli.\.l:olub, gördüm, bir' Arab Rükn-i Yemanide ~u- ruh söyler ki, 'Ya Rabb, bu mekandan gitmezem, ta be nüm saiia olan muJ:ıabbetüm gibi senüii dahi baiia mu- l~abbetün var mıdır (9^b) bil~eyince,' diyü niyaz iderdi.

OL anda Rükn-i Yemaniden hir el feydii oldı, üzerinde yazılmış ki, 'Sana ezelden mul,ıahhetüıniiz mu'alıed idi. OL mu\:ıahheti şimdi tecdid ile seni miikerrem cy- Iedük.' Pes A'rahi elini uzaduh, ol dest-i mübiireke yapışuh, biimiiş oldı. Üzerine"varııb gördüm, Rükn-i Yemaniye yüz \s:oyuh teslim-i rül.! eylemiş. Alnma sehz b.an1a 'yazılmış ki, ,Sen hizüm mulj.tarumuz idüii, saiia mü~!abhetüJllüz var idi. 'Ahd-i .\.I:adimüzre senüiileyü~", dinıişler. ,

İlahi, ol 'Aral, perde-i razilU faş ilc yoluiida ean-piiş ohnış. Man~ür-ı na?-ar-ı 'iniiyetiiii olanlar lii-büdd ser-efriiz, müliil.ıaza-ı a ~ar-ı re'fet-ü-'ina- yetünle sü'irden mümtaz idiiklerinde iştihah yo.\.l:.

}5:.ulüh-i 'ibad-ı iblii ş-maşl.ıühııfiı afjtiih-ı mul;ıahbe- t~i'i pertıwi ile niiriini eyle,belki niir anı eyle; bihişt-ı ral,ımet-siri'ştüi'i ravzaIarınl anlarun cay-ıı-mı,kanı eylc, ya'ni ınagfiret kanı eyle.

lı ~, 5/116

" .1:', 5/83

I:Iikayet: Şeyh lJayr Nessaeuii müridieri hir kili"c seyri n idüb, Şeytc gelür. "~anda idüiiüz?"

diyü su'al idicek, kiliseye ,ardu~larını tahl'r virüder.

Eyitdi, "Kilisedcil ne getürdiiiiüz?" Eyitdiler, "Şey- ba, kiliseden ilc alınur?" Eyitdi, "Benümle gelüii, göriin ııe alınur." MüridIer muvafa~at' eylediler, ~üm- le kiliseye' gelilli, girdiler, gördiler (loa) kafider Qaz- ret-i 'lsa şiiretini - 'ala nebiyina ve 'aleyhi ejialü't- teslim - divara taşvir eylemişler. Aiia ,tapub 'ihadet iderler. Şey!) yüzini ol şürete ~arşu iutub, bu ayeti o-'5:udı: E ente (mlt~. li-'n-ntisi'ttatıizü-ni ve ümmiye . iliiheyni min düni'llüh12• Heman ol sa'at kiliscde yazı-

lan şiiretler bu !)i~ahuii heybetinden aşağa dökilüb, divaruii her ?;crresi feryadlar eylediler. Va/.ıdehü, la şerikeleh kelamı ile bü1hül-giiya oldılar. Tersalar hu ı,ıaleti görüh, Ji'l-I:ıal zünnarların kesdiler, Müsliman oldılar.

Ey dil-i ğafil, ey l;ıa~ır-ı mütekasil, vey ~ah'-ı kevden-ü-eiihil, hiç hiliir misin, nam-ı ı.ıazret-i Celal-i AQadiyet - eelle ~ikrühü - ne nam-ı eeelldür) Nam-ı rü!)-perver, cam-ı f(~vl:ı-güsterdür. Her göiile andan nür, her cana andan siirür gelür. Ne ı,ıal~a-ı vefadur, her güşede aşılmış; ne nİııar-ı cüd-u-'a~iidur, her müş- ta~a virilmiş. ~e şcm'-i kerametdür. her meclisde.

yanmış; ne ateş-i mul,ıabhetdür, dil-ü-çan-ı 'aşı~

amıiila siiJ..ıtedür.

İlahi, en;.nü'l-mü~nibine alıabbü ileyye min tes- bi (ıi' l-mu/,iarrebin hııyıırmışsın. 'ina yet-ü -merl,ıamet deryaları ~a~arat-ı hi~gayiit ile miiliimiildür. OL ~at- releriiii tercşşül,ıi ile erhab-ı ?;ünühuii gözleri eşk-i enin hirle pür-yaş, a~ı,lab-ı(lOb) günah-u-nedem 'uyüm sirişk-riz-i gevher-püşdur, Rüz-ı hazar-ı tera a'yüne- hüm tefiiu mine'd-dem'de13 mu-'5:arrerdür, 'atii-vu-iJ:ı- sanuii bal:ırleri mevviie olur. Dilleri siiziin, gözleri giryan olan üftadelerüli çün ki eninIeri teshiJ:ı-i mu- Jı;.arrehinden mal:ıbiibdur, rul,lmetüii hezmgahında an-

CELAL-ZADE MUSTAFA VE SELİM-NAMESİ 4Z1

ları me6rür, ravza-ı rıQviin-ı magfiretüiide her vechle şad-u-pür-I.ıubür eyle ki, ism-i şerifüii RaJ:ıim.ü-Ca- fürdur.

Bu l.ıalct ceniibuiia ma'rü z-u -ma'l ümdıır ki, 'cürm-ü.'i~yan ile rü-siyah olan 'ibad-ı ral.ımet-pe.

nahııii içün ~abii'il-i 'Arabdan bir şefi'-j 'iili-neseb, hir ô-~adr-İ refi'-i sa'adet-1ıaseb irsal eyledüii. Din.i mübin asumaumuii iifitiib-ı 'iilem-tiibı, şer'-İ güzin efliikil1üii miih-ı, ziyii-l1l~iibı; in na feta~ınal<r fetJ:ı-nii-. mesinüii. şiiJ.ıib-mcnşürı, innii ürsilnıil5 tev~i'İnüii.

~ugra-yı :(.afcr-şu'ürı; ve-'ş-şemsi, ve-'~1-1u.IJ-a16hürücı- cınııii !).ürşid-j nür-efşan-ı mümtazı, yü-sinl7 ve Iıavamim IJil'atlcrinüii praz-ı liizimü'I-i'zazl; sübl.ıa- n",'lle;i esr!;:18ın.İhman-l)iinesinüii. zayf-ı -güzini, in'!-ü a'!aynı;:-ke'l.Kevşer19 I.ıavzınuii. sii~i-yi ma'-i ma'ini;

•fe-ev~ıü ilü 'abdihi ma evIJ-ü20 mcnşiirınuii 'unvan-ı

"aşifü'l-esrarı, ve ma .renıı~u <ani', . .l-Iıevü21 bürhiiııı- nuii müfizü'l-envapı; ebitü 'inde Rabbi meııziI-giihl- nuii.(lOa)mihmiin-ı 'izzet }leniihı, la yenümü ,~(llbi !:ıil-

vadisinüii h8bir-ü-ıigiihı; li ma'a'/liihi val.it şavma'alc.' Tıııııii imam-ı hümamı; denü fe-tedella22 gülistanınuii bülhül-giiyası, lj,abe (wvse)'ni evednan gülzarınun 'andelib-i gulgul-nümiisı; Ademü fe-men dünehü taIJ-te livıu I.ıikayctinüii şal.ıib-<alem"i vala-himemi; \}<ıbcr-i

~1J:ıI.ıat-cşcr-i . v€-'nşa~'(£a.l-l,iamer24 ayetinuii. man- 1ü~-1 'işiiret-i pür-beşarcti; i~ra. bi-'smi Rabbike' lle;i [ı.alel,i25fermiinınuii mIl1a'-u-ıııc'ınürı, mıı zügü.'l.

basarıı ve-ma r-aj!a26rhefhümınui'i ına~biil-ü-ıııaıı :(.ıırı;

•• ~, 48/1

•• ~. 11/70 ıo ~, 91 ll; 93/1

11 ~. 361 1

i. ~,17/2

i. ~.

'" ~. 53/10

i ~, 53/3

22 ~. 53/8

" ~. 5319 . " ~. 5.i /1

" ~. 95/1

00 ~, 53/3

21 ~, 93/2

" ~, 93/,1

29 1:" 93 /5

scyyid-i sadit-] heşer,~cfi'-i günehki'ran-ı 'ar~,-ı ma~şer; sult?n-ı serap0rd0-i kii,iniit, hürhiiıı-ı metin.i ı cümle-i meyeüdat; sebeb.i iifcriniş-i arZ-u-sema, I.ıa-

bih-i ldıib-i tIuda, eşref-i ka.iniit-u-ınii-sivii; I/iie~-i kevncyn, resülü'~-~a!5aleyn, şems-im ünir-i felek-i (.iibe lcavsqn; dürr-i derya-y] eel iiIct, bür.şid-i semii'-ı semill:ı.at; mellaJ:ı-ı dcrya-yı şcfa'at-ü-tevfi~., sey- yiil)-ı memiilik-i. J:;urb-ü-hidiiyet-refi!5; mah-rüy-ı b.ürşid-simii-yı ve'4'r!ul.ııı, siyah-müy-ı galiye-sii-yı ve'l.leyli i~ii secii;27 ~al.ıib-liva.yı ve-lel.a[ıireıü [laYl'ün leke mine'l-ülii28, bÜl'hiin-1 'ali-re'y-i 'alem-arii-yı ve le-set~re yu'!ike Rabbuke fe-ıeria29; sul t~n.ı ruslil, bürhiin-ı sübül; şadef.i dürr.i yetim-i ya~in, ya~üt.1 lıiitcm.i enbi.yiiy-ı güzin; bülbül:i gülziir-] iblag, 'andelih-i ravza-) ma-zag; şadr.; ~ııffa'ı şafii, hedr-i /j;ubbc-i vefa; faşş.) hatem-i cnbiyii, ı.iatm-i süre-i (lLb) aşfiyii; sultan-) taIJt-i ietibii, Lürhan-ı bal)t-i' ıştıfii;

biitcmü'r-rüsül Mu.\:ıammed Mu ştafii - ~alla'llahu 'nleyhi ve .~dlem, mıi yl)m~.ü'n-nıi.rıı';-~ule,~, bi-ıa(.diri'l-

lıihi vıihibi'n-ni'a.m.

MuJ,ıammed Muştafiidlll' nür-) 'iilem Çeriig-ı mürsdin ü iil.i .:\d(~m MIlJ:ıammed Mu ştafa .l:Ia~~uii mıqi'i Günehkaruii ~ıyametde şefi'i Mu/:ıammed Mllş!.afii şah-ı şeri'at Hidiiyetle meh-i hure.ı I.ıa~i~at

Mul.ıammed Muş!afii gam'lıviir-ı ümmet Şefii'at-piş!~-i .riiz-ı ~ıyam(~t

Mııl,ı.ammed Mu ~~afa lutfa siri'jte Delil "lur !ari~j.ylc bihi~tc

Mu/:ıammed Muştafiidur 'alemc rüh Neeiit.) gar~a.ı evziiradur N üJ:ı

CELAL-ZADE MUSTAFA YE SELİM-NAMESI

Mu~ıammcd Mıış~afii açdı sebili 'Uşatuıı rıiz-ı mal;ışerde delili Muloıammed Muş~afa l..ıalJı.ui'ıloıalimi Şcri'at Türmun server Kclimi Muloıamıned. Muştafii• 'urbUıı faşiJ:ıi Melaloıat mülkinün şah-ı melil~i Muloıammed Muş~afa J:laJı.~un resüli TariJı.e sevk ider ehl-i Jı.abüli

MuJ:ıammed Muş~afa makkiid-ı kevneyn

~arib-i J:laJı.nedim-i Jı.abe Jı.avseyıı Şeb.i mi'racda 'arş-ı mecidi

Teferrüde hulub 'izz-j medidi Getürdi ümmete heş vaJı.t namazı Namaz ilc Jı.abül eyler niyazı t12") İrüh J:laJı.dan 'a~aya-yı 'aliye ŞaHit ile selam olsun hediye Ana vu iiline aşl~iihına hem Şafii-yı caıı ile aJ:ıhahma hem

423

J:likayet: Zaman-ı Beni lsra'ilde hir fiicir var idi, be-gayet şüride-rüzgar idi. İki yüz yıl miJı.darı 'ümr sürüb, zaman-ı loıayiitı fıs,Jı.-u-füeür ile mürür itmişdi. Envii'-ı :(.ulm-u-fesad ilc me~hiir, eşniif-ı fis~-u-'iııad ile me~kür idi.- Vefat eyledi. AI,.rabası evinden çıJı.aruh, ayagına ip ~alpıh, süriyüh, laşe~ini bir mezbeleye bıra.Jı.dılar. OL dem Müsii Peygambere - 'aleyhi nebiyi-nii ve 'aleyhi efialü't-ıeslim - Cibril-i

emin nazil oluh, I:ı.azret-i RabhÜ'I-'aleminden - eel/ı!

eeltilühü - £elam-ul.ıaber getürdi ki, "Benüm dost- larumdan birisi dünyadan abretı: intiJı.al eyledi. Düş- menlerüm anı hir mezbeleye hıraJı.dılar. Var, anı mezbeleden çıI,.ar, tekfin eyle. Beni lsrii'ile t~k- lif it, namazın IplsunIar. OL hereket ile anları magfür ideyem," didi. Müsa - 'aleyhi's sel üm - fer m~n-ı ilahi ile, ol mezheleye varııb, gördi, ol faeirdür ki iki yüz yıldan herü f~sI,.-u-fücür ile zaman geçür- mişdi. MüteJ:ıayyir oldı, emma emr-i rabbani mulı;.-

" ıs;., ^{21 1107}

taziisınca ta'zim ile tckfinden şonra ecnah-ı ~uds-i ilahiden - 'azzp ve eelle - al.l\'iilini şordı. Vaı.ıy-ı ilahi nazil oldı ki, "Beli, ol Jı:ulum enva'-ı ma'aşi ile pür- günah (12)b, ",illet-ü-'işyiin ilc ~al.ıih-eah idi, Bir gün Tevriitı açdı, abirü'z-zamiin pf~ygamh.eri Mul.ıammedüii f~Vşiif,m olpıdı. N am-ı Mul~<;ımmediyazılan varaJı:ı öpdi, yüziııe gözinc sürdi. OL eclden günahlarını 'afv idüb, kendüyi zümre-i mu!ı:arrehandan eyledüm," didilcr.

Şad heziiran heziir şalaviit-ı zakiyat, ve tuJ.ıaf-1 tal.ıiyat-ı samiyat anun rül.ı-ı ııazeniniııe ni~ar olsun ki, Seyyidü'l-mürsclin 've Ijiitemii'n-nehiyindür ki, 'umınan-ı l.ıaİi:i!ı:atüii sehhabı, ve meydan-ı tcvfi!ı:üii seyyiil.ıı, 'an~a-yı ~~f-ı !ı:urhct, şehsü'viir-ı ,eyviin-ı 'İzzct, sefir-i memalik-i meleküt, dehir-i mesalik-i eeherütdur. Küntii nehiyen ve Ademü beyne'l-ma'i ve'~- {in ta!).t-giihınuii. şah-ı büıend-ii~arı, ve ma erselnü;-ke Wı'i ra~ınıeten li'l-ıilemin30 eyviin-ı sa'adet-hürıyam- nun padişah-ı kamkarıdur. Şalüvıitu'llıilıi 'aleyhi ve selıinı u/ı!l.

Mul.ıammcddür iki kevnüii•• mc'ali Cihiina n1ir-babş oldı cemali Zeminden 'arşa itmişdür 'urücı Semiida geşt idüb cümlc hurücı J:Iahihidür .J.:luda-yı la-yezalüfi Resülüdür o şah-, hi-zcvalüii Scraser !isuman scyriin-gchidür Fc:iii-yı 'arş anuıi ecvliin-gehidiir Mela'ikdcıı müfazzaldür "ücüdi Vüciididür l:Ia~k'uii il.ısaıı-u-eüdı Dcni bezıninde zayf-ı kamkar ol Sa'iiılet taytİ iizre şehriyar ol 13a

Risalet mülkinüii oldur emiri Hidayct ehlinüii oldur ~ahiri Türiih-ı merJı:adl kühl-j ciladur Mübarek IJiik-i İi:ahri tütiyadur

CELAL-ZADE MUSTAFA VE SELİM-NAMES!

Liyii~atde ~efi'ü'ı-miirselin ol }5:lyiimetde şefi'ü'l-müz;nihin ol Medillt~ şahıdur sul~iiıı-ı Mekke 'Arah şahinşehi hürhan-ı Mekke J.:.Iudatevl.ıidinüii oldur delili Günchkar ümmete açdı scbili Anuilla ehl-i jmiin oldılar hep Mem-i bayli ne bürhan. oldılar hep Çalındı şar~-u-garba küs-i şer'i }5:amu ~iinün-ı dini oldı mer'i Nigün-ser ~ıldılar a'liim-ı küfri lçürdiler küfür chIine zchri A~alim oldı lslama mü~abbar Cevami' yapdılar mil.ırab-u-minber Elian ilc müşerrefdür minare lderler hang-ı ted.ıid iişikare Tolar imiin ile mü'min ~ulübi İderler te\' hf, vü terkoi ~ünübı

425