Adyabatik s
Adyabatik s ı ı cakl cakl ı ı k de k de ğ ğ i i ş ş imi imi
( ( adiabatic adiabatic lapse rate) lapse rate)
Kararl
Kararl ı ı l l ı ı k ( k ( stability stability ) ) – – Karars Karars ı ı zl zl ı ı k k
( ( instability instability
KARARSIZLIK KARARSIZLIK
Bir hava k Bir hava k ü ü tlesi i tlesi i ç ç indeki s indeki s ı ı cakl cakl ı ı k de k de ğ ğ i i ş ş me oran me oran ı ı , , kuru adyabatik s
kuru adyabatik sı ı cakl cakl ık de ı k de ğ ğ i i şme oran ş me oranı ından (1 ndan (1 º º C/100 m) b C/100 m) b ü ü y y ü ü kse veya kse veya ç ç evredeki hava evredeki hava
k k ü ü tlelerinin s tlelerinin s ı ı cakl cakl ı ı k de k de ğ ğ i i ş ş me oran me oran ı ı ndan k ndan k üçü üçü kse kse bu t bu t ü ü r hava k r hava k ü ü tleleri tleleri KARARSIZ KARARSIZ hava k hava k ü ü tlesi tlesi
olarak tan
olarak tan ı ı mlan mlan ı ı r. E r. E ğ ğ er bir hava k er bir hava k ü ü tlesi i tlesi i ç ç indeki indeki soğ so ğ uma oranı uma oran ı 2,4 º 2,4 º C/100 m olursa hiç C/100 m olursa hi ç bir d bir d ış ış
etmen olmadan da hava harekete ge
etmen olmadan da hava harekete ge ç ç er ve er ve
y y ü ü kselmeye ba kselmeye ba ş ş lar buna lar buna MEKAN MEKAN İ İ K KARARSIZLIK K KARARSIZLIK denir.
denir.
KARARLILIK KARARLILIK
Bir yerde alt ve Bir yerde alt ve ü ü st katmanlar st katmanlar ı ı aras aras ı ı nda nda s s ı ı cakl cakl ı ı k fark k fark ı ı azsa veya azsa veya ç ç evredeki hava evredeki hava k k ü ü tlelerinin s tlelerinin s ı ı cakl cakl ı ı k de k de ğ ğ i i ş ş me oran me oran ı ı ndan ndan b b ü ü y y ü ü kse bu hava k kse bu hava k ü ü tleleri tleleri KARALIDIR KARALIDIR . . E E ğ ğ er bir hava k er bir hava k ü ü tlesinin i tlesinin i ç ç inde s inde s ı ı cakl cakl ı ı k k
terselmesi
terselmesi varsa bu hava tam anlam varsa bu hava tam anlam ı ı yla yla dengede demektir. B
dengede demektir. B ö ö yle hava k yle hava k ü ü tleleri tleleri
MUTLAK KARARLILIK
MUTLAK KARARLILIK olarak adland olarak adland ı ı r r ı ı l l ı ı r. r.
Kararl
Kararl ı ı l l ı ı k k - - karars karars ı ı zl zl ı ı k k
Doymam Doymam ış ış hava hava
Γ Γ e< e< Γ Γ d Kararl d Kararl ı ı
Γ Γ e = e = Γ Γ d N d N ö ö tr tr
Γ Γ e > e > Γ Γ d Mutlak karars d Mutlak karars ı ı z z
Doymu Doymu ş ş hava hava
Γ Γ e< e< Γ Γ s Mutlak kararl s Mutlak kararl ı ı
Γ Γ e = e = Γ Γ s N s N ö ö tr tr
Γ Γ e > e > Γ Γ s Karars s Karars ı ı z z