GGY 430
Yönetim Muhasebesi İlkeleri
Dr. Murat ÇEKİCİ
5- Yönetim kararlarında maliyet analizi
Yönetim Kararlarında Maliyet Analizi…
Yönetim kararları açısından maliyetlerin sınıflandırılması 1. Geçerli Maliyetler
a) Ek Maliyetler b) Fırsat Maliyetleri 2. Batmış Maliyetler
Yönetim Kararlarında Maliyet Analizi…
1. Geçerli Maliyetler
Bir maliyetin, karar verme sürecinde geçerli olarak adlandırılabilmesi yani verilecek kararı doğrudan etkileyebilmesi için;
Gelecekte gerçekleşeceği beklenen bir maliyet olması ve
Karar seçenekleri arasında farklı olması gerekmektedir.
Yönetim Kararlarında Maliyet Analizi…
a) Ek Maliyetler
Faaliyet hacminde ortaya çıkan bir değişikliğin; maliyetler üzerinde meydana getirdiği veya alternatifler arasında yapılacak bir seçim sonucunda toplam maliyetlerde ortaya çıkabilecek bütün değişmeler ek maliyet olarak tanımlanmaktadır.
Yönetim Kararlarında Maliyet Analizi…
b) Fırsat Maliyetleri
Fırsat maliyeti, yapılan seçim nedeniyle, seçilmemiş olan en iyi alternatifin vazgeçilen net yararı, yapılan seçimin maliyetidir. Vazgeçilen ya da yerine getirilmeyen seçeneklere ait olan fırsat maliyetleri muhasebe kayıtlarında yer almazlar.
Yönetim Kararlarında Maliyet Analizi…
2. Batmış Maliyetler
Batmış maliyetler; genellikle geçmişte verilen bir karara ilişkin oldukları için ve bugün verilecek kararlarda bir etkisi olmayacağı için tarihsel maliyet olarak da ifade edilebilir.
Yöneticilerin karar verme süreçleri…
Karar verme bir süreçtir. Sürecin bir başlangıç noktası vardır ve başladığı noktadan itibaren farklı iş, faaliyet ve düşüncelerin ortaya çıkması ile sona ulaşıldığında tercih yapılmaktadır.
İşletmede verilen kararlar geleceğe yönelik olmakla birlikte karar verme sürecinde çoğunlukla geçmiş ile ilgili bilgiler kullanılır.
Karar vericiler; kalitatif yöntemlerde görüş ve yargılara göre, kantitatif yöntemlerde ise sayısal veriler kullanılarak uygun istatistiksel tekniklere göre tahminleme yapabilmektedir.
Yöneticilerin karar verme süreçleri…
Evrensel bir karar verme süreci yoktur. Karar türüne, yönetim tarzına, karar vericinin şahsi fikirlerine, işin yapısına ve çevre koşullarına göre değişik süreçler izlenebilmektedir.
Uygulamada birçok yönetici genel olarak şu dört adımdan oluşan süreci izlemeyi yararlı görmektedir.
Problemin tanımlanması,
Alternatiflerin belirlenmesi,
Geçerli bilgilerin toplanması ve alternatiflerin değerlendirilmesi,
En uygun alternatifin seçilmesi.
Yöneticilerin karar verme süreçleri…
İşletme yöneticileri sadece belirlilik ortamlarında değil aynı zamanda belirsizlik ortamlarında da karar vermektedir. Karar verme sürecinde amaç ve kısıtların belirgin olmadığı ve kararların belirsizlik altında verildiği ortamlar bulanık ortamlardır.
Bulanık Topsıs Yöntemi; karar verilen alternatif için pozitif ideal çözümün en kısa mesafesi ve negatif ideal çözümün en uzak mesafesi ilkesine dayanmaktadır. Ayrıca, bu yöntem hem ideal hem de ideal olmayan çözümleri de bir arada göstermektedir