6. Hafta
BUZAĞILARIN BESLENMESİ
Doğumu takip eden günlerde buzağı anası ile tutulmak isteniyorsa 24-48 saat bir arada tutulmalı, daha sonra anasından ayrılarak elden beslenmelidir. Buzağı doğar doğmaz anasından ayrılabilir. Bu durumda anasından sağılan ağız sütünün biberonla verilmesi esastır.
1. Kolostrum ile besleme
İneğin doğumdan sonra ilk verdiği süte “ağız sütü” (kolostrum) denir. Bu süt bağışıklık maddelerini (Ig G) içermektedir. Bu maddeler büyük moleküller şeklinde olup, buzağı sindirim sistemi ancak 24 saatte absorbe edebilmektedir. Bir saatten sonra absorbsiyon oranı azalmaktadır.
Kolostrum immünglobulin (Ig G) bakımından normal süte göre zengindir. İmmünoglobulinin farklı tipleri mevcut olup en fazla bulunan ve sistemik bağışıklık üzerinde etkili olan IgG tipidir (Tablo 9.19). Yeni doğan buzağıda kolostrum alıncaya kadar hastalık ajanlarına vücudu koruyucu antibadi bulunmamaktadır. Bu nedenle buzağının bağışıklık sisteminin güçlenmesi ve hastalık etkenlerine karşı güçlü olabilmesi açısından kolostrumun önemi büyüktür.
2. Tam Yağlı Sütle Besleme
Yeni doğan buzağının ilk hafta ağız sütü ile beslenmesi gereklidir. İkinci haftadan itibaren, en az 3 haftalık oluncaya kadar buzağı için en ideal gıda tam yağlı süttür. Süt, yavrunun ihtiyacı olan tüm besin maddelerini içeren mükemmel bir gıda olmasının yanı sıra buzağının sindirim sistemi, sütteki besin maddelerini sindirmeye müsaittir. Süt bazı mineraller bakımından yetersiz olsa da enerji, protein ve protein kalitesi bakımından yavrunun ihtiyacını karşılayacak düzeydedir.
3. Yağsız sütle besleme
Yağlı sütün pahalı olması nedeniyle, kısa bir dönem yağlı sütle besledikten sonra, yağlı sütten tasarruf amacıyla, 2-5. haftalardan başlanarak giderek arttırılmak suretiyle yağsız sütle besleme programına geçilebilir. Ya da tam yağlı süt ile birlikte 2. haftadan itibaren yağsız süt verilmeye başlanabilir.
Buzağıların beslenmesinde kullanılan yağlı süt miktarını en az düzeye indirmek ve böylece sütten tasarruf sağlamak amacıyla süt yerine geçebilen sıvı yemlerle besleme yoluna gidilmektedir. Bu yöntemde yağlı süt yerine, yüksek değerli yem karması kullanılır ki bu yem karmasına “süt ikame yemi” adı verilir.
En iyi süt ikame yemi, %22 protein içeren, yağsız süt tozu, tereyağ suyu tozu, peynir altı suyu, laktozsuz peynir altı suyu, kazein ve süt albumini gibi süt ürünlerinden hazırlanmış olanıdır. Bunların dışında keten tohumu küspesi, soya küspesi, buğday kepeği, tahıl unları, mısır gluten unu, vb. yemler de kullanılmaktadır. Süt tozu %90, laktoz %20, peynir suyu %20, küspeler %25, kepek %30’a kadar kullanılabilmektedir.
5. Tam yağlı süt ve peynir altı suyu ile buzağı büyütme
Peynir altı suyu yüksek miktarda su ve düşük düzeyde protein içerir. Peynir altı suyu buzağılara 5. haftadan itibaren ve taze olarak verilmelidir. Buzağılar 5. haftaya kadar tam yağlı sütle beslenip, 5. haftadan sonra tam yağlı sütün yerine yavaş yavaş peynir altı suyuna geçirilerek hayvanlara verildiğinden bu metod fazla miktarda tam yağlı süt kullanılmasını gerektirir. Ekonomik bakımdan bu metod yalnız bol miktarda peynir suyu üreten işletmeler için uygundur.
6. Buzağı başlangıç (starter) yemi
