ÖZ
Bu çalışmada köpek periferik sinir sistemi, elektrofizyolojik (elektronöromiyografik) ve anatomik yöntemlerle (segmental kesit ve klasik diseksiyon) incelenmiştir. Elde edilen bulgular, karşılaştırmalı olarak değerlendirilerek, bazı hastalıkların tanısında yararlanılacak en uygun elektrofizyolojik yöntemin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışmada, 20 sokak köpeği kullanıldı. Bir köpekte anatomik çalışmalar gerçekleştirildi.
Anahtar Sözcükler: Elektrofizyoloji, elektrodiyagnoz, köpek.
ABSTRACT
In this study, peripheral nervous system of dog was evaluated with electroneuromyography and anatomical methods including cross sectional and clasical dissection methods. The purpose of the study is to find out the optimal electrodiagnostic methods for appropriate electrodiagnostic investigation for the dog.
A total of 20 mongrel dogs were studied. Anatomical studies was conducted on one dog.
Key word: Electrophysiology, electrodiagnosis, dog.
ÇİZELGELER LİSTESİ
Çizelge numarası Çizelge açıklaması Sayfa numarası
Çizelge 1 Sinir iletim çalışmalarında temel hata
kaynakları 15
Çizelge 2 Periferik sinir hasarlarında gözlenen zamansal EDX değişiklikler
17 Çizelge 3 Çalışmada kullanılan köpeklere ait
tanımlayıcı bilgiler
30 Çizelge 4 Çalışmada incelenen n. radialis ve n.
suprascapularis sinir iletim parametreleri
47 Çizelge 5 Çalışmada incelenen n. medianus ve n.
ulnaris’in iletim parametreleri
50 Çizelge 6 Çalışmada incelenen n. femoralis iletim
parametresi 51
Çizelge 7 Çalışmada incelenen n. tibialis ve n.
peronealis’in iletim parametreleri
54 Çizelge 8 Bulbocavernous refleks latansı ölçüm
sonuçları
55
Çizelge 9 Göz kırpma refleksi EDX parametreleri 57
Çizelge 10 N. facialis EDX parametreleri 57
Çizelge 11 Korelasyon gösteren EDX parametreler 58
ŞEKİLLER LİSTESİ
Şekil numarası Şekil açıklaması Sayfa numarası Şekil 1 Duchenne’in sinirleri uyarmak için kullandığı düzenek 4 Şekil 2 Bir duyusal sinir aksiyon potansiyeli örneğinde latans ve
amplütüd parametreleri
7
Şekil 3 EDX aygıtının temel bileşenleri 14
Şekil 4 Köpekte n. facialis ve n. trigeminus’un dağılımı 24 Şekil 5 EDX cihazı ve sinir iletim çalışmasından genel görünüş 31
Şekil 6 EDX incelemede kullanılan elektrodlar 31
Şekil 7 Nervus medianus’un art. cubiti medialinden uyarılarak motor sinir aksiyon potansiyeli latansının m. flexor digitorum superficialis’ten kayıtlanması
33
Şekil 8 Nervus ulnaris’in ulnar oluktan uyarılarak motor sinir aksiyon potansiyeli latansının m. flexor carpi ulnaris’ten kayıtlanması
33
Şekil 9 Nervus radialis’in fossa axillare’den uyarılarak motor sinir aksiyon potansiyeli latansının m. extensor carpi radialis’ten kayıtlanması
34
Şekil 10 Nervus suprascapularis’in fossa axillare’den uyarılarak motor sinir aksiyon potansiyeli latansının m.
supraspinatus’tan kayıtlanması
35
Şekil 11 Nervus femoralis’in spatium femorale’den uyarılarak motor sinir aksiyon potansiyeli latansının m. rectus femoris’ten kayıtlanması
36
Şekil 12 Nervus peronealis’in caput fibulae’den uyarılarak motor sinir aksiyon potansiyeli latansının m. tibialis cranialis’ ten kayıtlanması
36
Şekil 13 Nervus tibialis’in fossa poplitea’dan uyarılarak motor sinir aksiyon potansiyeli latansının m. gastrocnemius’dan kayıtlanması
37
Şekil 14 Nervus facialis, foramen stylomastoideum’dan uyarılarak motor sinir aksiyon potansiyeli latansının m. orbicularis oculi ve m. orbicularis oris’ten kayıtlanması
38
Şekil 15 Nervus medianus’un art. cubiti’nin medial’inden uyarılarak 39
duyusal sinir aksiyon potansiyeli latansının ikinci parmaktan yüzük elektrotla kayıtlanması
Şekil 16 Nervus ulnaris’in ulnar oluktan uyarılarak duyusal sinir aksiyon potansiyeli latansının dördüncü parmaktan yüzük elektrotla kayıtlanması.
40
Şekil 17 Nervus pudendalis’in bulbus glandis düzeyinden uyarımı ile bulbocavernosus refleksinin m. bulbospongiosus’tan kayıtlanması
41
Şekil 18 Nervus supraorbitalis’in incisura supraorbitalis’ten uyarılarak m. orbicularis oculi’den kayıtlanması
42
Şekil 19 Ön bacakta humerus’un ortası düzeyinden yapılan kesit 46 Şekil 20 Plexus brachialis’in oluşumu ve verdiği kollar 47 Şekil 21 Ön bacakta antebrachium’un proximal 1/3’ünden yapılan
kesit
49
Şekil 22 Arka bacakta femur’un corpusu düzeyinden yapılan kesit 51 Şekil 23 Arka bacakta diz düzeyinden yapılan kesit 52 Şekil 24 Arka bacak ossa cruris düzeyinden yapılan kesit 53-54 Şekil 25 Kadavra çalışmasında m. bulbospongiosus ve anatomik
komşulukları
55
Şekil 26 N. facialis’in yüzde dağılımı ve göz kırpma refleksinin oluşumunu sağlayan anatomik yapılar
56
KISALTMALAR
A. : Arteria
Art. : Articulatio
Amp. : Amplütüd
BAKP : Birleşik kas aksiyon potansiyeli BCR : Bulbocavernosus refleks
cm : Santimetre
EDX : Elektrodiyagnoz, Elektrodiagnostik EBCR : Elektrofizyolojik bolbocavernosus refleks
EEG : Elektroensefalografi EMG : Elektromiyografi Fib. : Fibrilasyon GA : Giriş aktivitesi
Hz : Hertz
KHz : Kilohertz
M. : Musculus
mm : Milimetre
ms : Milisaniye
mv : Milivolt
MUAP : Motor ünite aksiyon potansiyeli
µV : Mikrovolt
N. : Nervus
Nn. : Nervi
PKD : Pozitif keskin dalga
V. : Vena
