ANT 311 Beslenme İlkeleri ANT 311 Beslenme İlkeleri
ve Beslenme Antropolojisi ve Beslenme Antropolojisi
Prof.Dr. Timur Gültekin Prof.Dr. Timur Gültekin
Email: tgultekin@ankara.edu.trin
Email: tgultekin@ankara.edu.trin
Antropoloji nedir?
Antropoloji nedir?
BESLENME VE BESLENME VE
ANTROPOLOJİ ARASINDAKİ ANTROPOLOJİ ARASINDAKİ
İLİŞKİ NEDİR?
İLİŞKİ NEDİR?
İçerik İçerik
Natural diet Natural diet
Besin ve beyin Besin ve beyin gelişimi
gelişimi
Paleolithic diet Paleolithic diet
Non-Paleolithic diet Non-Paleolithic diet
Sağlık Sağlık
Tahıllar Tahıllar
Süt Süt
Şeker Şeker
Zoo animal Zoo animal
What does the good What does the good animal keeper do
animal keeper do when a zoo animal when a zoo animal
becomes unhealthy becomes unhealthy
or misbehaves?
or misbehaves?
Zoo animal Zoo animal
Recreate the Recreate the
environment to which environment to which
it is adapted
it is adapted
Diğer Canlılar için Beslenmenin Diğer Canlılar için Beslenmenin
Önemi Önemi
Karnivor Karnivor
Et ile Et ile
beslenmeye beslenmeye
uyum uyum
yapmışlardır
yapmışlardır
What is the natural diet for a What is the natural diet for a
moose moose ? ?
Herbivore Herbivore
Bitkisel beslenmeye Bitkisel beslenmeye
uyum uyum
Kahverengi ayı için doğal diyet nedir Kahverengi ayı için doğal diyet nedir ? ?
Omnivore Omnivore
Hem bitkisel Hem bitkisel hem de
hem de
hayvansal hayvansal
besine uyum
besine uyum
İnsan için doğal diyet nedir İnsan için doğal diyet nedir ? ?
? ?
İnsan için doğal diyet nedir İnsan için doğal diyet nedir ? ?
Evrimsel bakış Evrimsel bakış açısı bize ne açısı bize ne
sunar
sunar ? ?
İNSAN NEDİR?
İNSAN NEDİR?
SORU?
SORU?
İnsanın sahip olduğu nitelikler nelerdir? İnsanın sahip olduğu nitelikler nelerdir?
CEVAP
CEVAP
Homo erektüs (dik yürüyen) Homo erektüs (dik yürüyen)
Homo faber (habilis), alet yapan Homo faber (habilis), alet yapan
Homo lingua (konuşan, dili olan) Homo lingua (konuşan, dili olan)
Homo symbolicus (soyutlayabilen) Homo symbolicus (soyutlayabilen)
Homo sapiens (akıl sahibi) Homo sapiens (akıl sahibi)
BESLENME: Büyüme ve yaşamın
sürdürülmesi ve sağlığın korunması için dışarıdan alınan besinlerin bir takım
kimyasal reaksiyonlar sonucu
karbonhidrat, yağ, protein, vitamin, mineral
gibi bileşenlere ayrılarak kullanılmasıdır.
BESLENME, AÇLIK DUYGUSUNU BESLENME, AÇLIK DUYGUSUNU
BASTIRMAK KARIN DOYURMAK YA DA BASTIRMAK KARIN DOYURMAK YA DA
CANININ ÇEKTİĞİ ŞEYLERİ YEMEK CANININ ÇEKTİĞİ ŞEYLERİ YEMEK
İÇMEK DEĞİLDİR.
İÇMEK DEĞİLDİR.
SAĞLIĞIN KORUNMASINDA VE SAĞLIĞIN KORUNMASINDA VE
HASTALIKLARIN ÖNLENMESİNDE HASTALIKLARIN ÖNLENMESİNDE YETERLİ VE DENGELİ BESLENME YETERLİ VE DENGELİ BESLENME
TEMELDİR.
TEMELDİR.
GEREKTİĞİNDEN ÇOK ALINDIĞINDA GEREKTİĞİNDEN ÇOK ALINDIĞINDA VEYA YETERİNCE ALINMASINA
VEYA YETERİNCE ALINMASINA KARŞIN UYGUN SEÇİM
KARŞIN UYGUN SEÇİM
YAPILMADIĞINDA YA DA YANLIŞ YAPILMADIĞINDA YA DA YANLIŞ
PİŞİRME YÖNTEMİ UYGULANDIĞINDA PİŞİRME YÖNTEMİ UYGULANDIĞINDA
DENGESİZ BESLENME
DENGESİZ BESLENME OLUŞUR. OLUŞUR.
GIDA NEDİR?
GIDA NEDİR?
Yenilebilen tüm Yenilebilen tüm maddelere gıda maddelere gıda
denilmektedir.
denilmektedir.
Doğal gıdalar: Çiğ Doğal gıdalar: Çiğ sebze, Meyveler…
sebze, Meyveler…
İşlem görmüş gıda: İşlem görmüş gıda:
ekmek, peynir, ekmek, peynir,
reçel, yemek reçel, yemek
çeşitleri, sucuk….
çeşitleri, sucuk….
SİNDİRİM ORGANLARI
SİNDİRİM ORGANLARI
Oksijen
Sıcaklık
GİRDİ
ÇIKTI
Besin maddesi Sistem
Metabolizma Organizma
Mekanik Enerji
Karbondioksit
Su
Atık
Maddeler
BESİN: BESİN: Yenebilen ve yenildiğinde yaşam Yenebilen ve yenildiğinde yaşam için gerekli besin öğelerini taşıyan bitki ve için gerekli besin öğelerini taşıyan bitki ve
hayvan dokularıdır.
hayvan dokularıdır.
Besinlerin içinde bulunan karbonhidrat, Besinlerin içinde bulunan karbonhidrat, protein, yağ, vitamin ve minerallere de protein, yağ, vitamin ve minerallere de
BESİN ÖĞELERİ
BESİN ÖĞELERİ denir. denir.
Vücutta Enerji Oluşturan Besin Öğeleri ve Bir Gramlarının Sağladığı Kalori Oranları
Kkal kj
Enerji Oluşumuna Yardımcı Olan Besin Öğeleri
KARBONHİDRATLAR 4,1* 17 VİTAMİNLER
PROTEİNLER 4,1 17 MİNERALLER
YAĞLAR 9,3 39 SU
BESİN ÖĞELERİ NELERDİR
BESİN ÖĞESİ
BESİN ÖĞESİ
PROTEİN PROTEİN
YAĞ/KARBONHİDRATLAR YAĞ/KARBONHİDRATLAR
MİNERALLER/VİTAMİNLER MİNERALLER/VİTAMİNLER
SU SU
POSA POSA
Vücut dokularının onarımı ve Vücut dokularının onarımı ve büyüme
büyüme
Fiziksel aktivite ve vücut Fiziksel aktivite ve vücut fonksiyonlarının devamı için fonksiyonlarının devamı için
enerji sağlama enerji sağlama
Vücuttaki çeşitli işlemlerin Vücuttaki çeşitli işlemlerin kontrolü
kontrolü
Vücuttaki işlemleri Vücuttaki işlemleri kolaylaştırma
kolaylaştırma