İDRARDA PROTEİN. İdrarda Albümin; Proteinüri; Albuminüri; İdrarda protein neden bakılır? İdrarda protein için normal değerler:

İDRARDA PROTEİN

İdrarda Albümin; Proteinüri; Albuminüri;

İdrarla atılan protein miktarının ölçülmesidir. Herhangi bir zamanda alınan idrar örneğinden yada 24 saatlik idrar örneğinden bakılır. Aşağıdaki durumlar idrarda protein laboratuar testi sonucunu etkiler:

• Dehidratasyon ( susuz kalma ),

• Radyolojik kontrast madde ( örnek alımından önceki 3 gün içinde kullanılan kontrast maddeler sonucu bozar),

• Stres,

• Aşırı egzersiz,

• İdrar yolu enfeksiyonları sonucu bozar.

İdrarda protein neden bakılır?

İdrarda protein miktarına özellikle böbrek hastalıkları şüphesinde bakılır.

Normalde idrarda protein çok az bulunur. Kan proteinini çok yüksek ise böbrekler normal olsa da idrarda protein çıkar. Böbrek hastalıklarında ise kan proteini çok düşük olsa da idrarla protein çıkar.

İdrarda protein için normal değerler:

Spot idrarda albümin: 0-8 mg/dL

24 saatlik idrarda albümin: <80mg/dL dir.

İdrarda Protein Pozitif olması ne anlama gelir?

İdrar proteinin de hafif artış genellikle bir hastalığa işaret etmez. Ancak idrar proteinin de büyük artışlar aşağıdaki hastalıklara bağlı olabilir:

Amiloidoz,

Mesane tümörü,

Konjestif kalp yetmezliği, Dehidratasyon,

Diyabetik nefropati, Glomerülonefrit,

Goodpasture sendromu,

Ağır metal zehirlenmesi, Böbrek hasarı yapan ilaçlar, Polikistik böbrek,

Preeklampsi ( gebelik zehirlenmesi), Sistemik lupus eritematozus,

İdrar yolu enfeksiyonu sırasında görülür.

Ayrıca aşağıdaki durumların değerlendirilmesinde idrarda protein miktarı önemlidir:

Akut nefritik sendrom, Sepsis,

Eklampsi,

Hemolitik üremik sendrom, İnterstisyel nefrit,

Meduller kistik böbrek,

Membranoproliferatif glomerulonefritler (GNI ve GNII), Membranöz nefropati,

Nekrotizan vaskülit,

Post streptokoksik glomerülonefrit,

Rapidly progressif ( cresentrik ) glomerulonefrit, Reflu nefropati,

Renal ven trombozu değerlendirme ve takibinde idrarda protein miktarına bakılır.

References

1. Landry DW, Bazari H. Approach to the patient with renal disease. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 24th ed. Philadelphia

BUN (ÜRE)

Üre; Kan Üre Nitrojeni; Blood Urea Nitrogen;

Protein metabolizmasının son ürünüdür. Üre karaciğerde üretilir böbrekler ile atılır. Kandaki BUN miktarı böbrek fonksiyonlarını gösteren önemli bir testtir.

Birçok ilaç BUN miktarını arttırır:

Allopürinol,

Aminoglikozid antibiyotikler, Amfoterisin B,

Aspirin ( yüksek doz ), Bacitracin,

Karbamezapin, Sefalosporinler, Sisplatin,

Kolitsin, Furosemid, Guanetidin, İndometazin, Metisilin, Metildopa, Neomisin, Penisilamin, Polimiksin B, Probenecid, Proppranolol, Rifampisin, Sprinolakton, Tetrasiklin,

Tiazid diüretikler, Triamteren,

Vankomisin.

BUN miktarını düşüren ilaçlar:

Kloramfenikol, Streptomisin.

BUN testi ne amaçla yapılır?

Kan üre nitrojeni böbrek fonksiyonlarını gösteren önemli bir testtir.

BUN için normal değerler:

Normalde 6 – 20 mg/ dL dir.

BUN arttıran sebepler:

Konjestif kalp yetmezliği,

Bağırsaklarda aşırı protein bulunması, Mide bağırsak sisteminde kanama, Hipovolemi ( susuz kalmak),

Kalp krizi,

Böbrek hastalıkları;

Glomerülonefrit, Akut tübüler nekroz, Piyelonefrit,

Akut böbrek yetmezliği, Şok,

İdrar yollarında tıkanma.

Kan Üre Nitrojenini düşüren hastalıklar:

Karaciğer yetmezliği,

Beslenme bozukluğu, düşük proteinli beslenme, Aşırı sıvı alımı,

Böbrek üstü bezi hastalıkları, Gebeliğin son dönemi.

Aşağıdaki hastalıkların tanısında BUN testi değerli bilgiler verir:

Akut nefrit sendromları,

Alport sendromu,

Böbrek damar hastalıkları, damar tıkanması, Metabolik demans,

Diyabet,

Dijital zehirlenmesi, Epilepsi,

Goodpasture sendromu, Hemolitik üremik sendrom, Hepatorenal sendrom, İnsterstisyel nefrit, Lupus nefriti,

Malin hipertansiyon,

Medüller kistik böbrek hastalıkları,

Membranoproliferatif böbrek hastalıkları, Prerenal azotemi,

Primer amiloidoz,

Sekonder sistemik amiloidoz, Willms tümörü.

Karaciğer hastalıklarında böbrekler normal olmasına rağmen BUN seviyesi düşük bulunabilir.

Referanslar:

Clarkson MR, Friedewald JJ, Eustace JA, Rabb H. Acute kidney injury. In: Brenner BM, eds. Brenner and Rector’s The Kidney. 8th ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier; 2008:chap 29

ASO

ASLO; Anti Streptolizin O; ASO titresi;

Kanda A gurubu beta hemolitik streptokok ( beta mikrobu ) karşı antikor varlığını araştıran laboratuar testidir. Anti Streptolizin O antikoru beta enfeksiyonlarından

sonra oluşan bir antikordur. Kanda tespit edilmesi geçirilmiş bir beta enfeksiyonunu gösterir. Testin en az 6 saat açlık ile yapılması gerekir.

ASO neyi gösterir?

ASO geçirilmiş beta enfeksiyonunun göstergesidir. Beta enfeksiyonu ;

• Bakteriyel endokardit,

• Glomerülonefrit,

• Romatizmal ateş,

• Kızıl,

• Streptokoksik anjin

Etkeni olduğundan tehlikeli bir enfeksiyon hastalığıdır ve erken dönemde yakalanıp tedavisi gerekir. A gurubu beta hemolitik streptokok enfeksiyonlarından haftalar aylar sonra dahi kanda ASO seviyesi yüksek bulunur.

ASO için normal değer:

Erişkin: < 200 ünite Çocuk: <300 ünite

ASO seviyesini yükselten sebepler:

• Beta Streptokok enfeksiyonu,

• Bakteriyel endokardit,

• Post streptokokal glomerulonefrit,

• Romatizmal ateş,

• Kızıl.

References

1.Bisno AL, Stevens DL. Streptococcus pyogenes. In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R, eds. Principles and Practice of Infectious Diseases. 7th ed. Philadelphia, Pa: Elsevier Churchill Livingstone; 2009:chap 198.

2.Bisno AL. Nonsuppurative poststreptococcal sequelae: Rheumatic fever and glomerulonephritis. In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R, eds. Principles and Practice of Infectious Diseases. 7th ed. Philadelphia, Pa: Elsevier Churchill Livingstone; 2009:chap 199

ASİT FOSFATAZ

Hücre içi enzimdir prostatta bol miktarda bulunur ayrıca dalak, pankreas, böbrek ve kan hücrelerinde bulunur.

Asit Fosfataz için normal değer:

Normal Değerler: < 10 U/L. dir

Asit fosfatazda artışa neden olan hastalıklar;

• Prostat hastalıkları,

• Prostat kanseri ve kanser yayılması,

• Kemik iliğine sıçrayan habis tümörler,

• Bazı karaciğer hastalıkları,

• Kemik hstalıkları,

• Böbrek hastalıkları,

• Kan ve kan hücrelerini ilgilendiren hastalıklar,

• Enfaktüs’te artar

ANTİ GLOMERÜLER BAZAL MEMBRAN ANTİKORU

Anti-glomerular basement membrane; AGBM; GBM antikor testi; Anti-GBM antikor;

Glomerül bazal membranı böbreğin süzgeç kısmıdır. Kandaki artık maddelerin süzüldüğü membrandır. Bazı böbrek hatalıkları bu membran kısma karşı gelişen antikorlar nedeniyle ortaya çıkmaktadır. Bu antikorlar membrana bağlanarak

böbreğin süzme işlemini bozar ve böbrek yetmezliğine yol açar.

Anti glomerüler Bazal Membran Antikoru ne için bakılır?

Test Goodpasture sendromu gibi böbrek hastalıklarının teşhisinde kullanılır.

Glomerüler bazal membran antikor laboratuvar testi otoimmün böbrek hastalıklarının teşhisinde kullanılır. Kanda GBMA antikorun tespit edilmesi hastalığın teşhisini sağlar.

Anti Glomerüler Bazal Membran Antikoru için normal değerler:

Anti –GBM negatif olmalıdır.

Kanda anti glomerüler bazal membran antikoru varlığı ne anlama gelir:

Goodpasture hastalığı,

Anti glomerüler bazal membran hastalığı.

Referanslar:

1. Appel GB. Glomerular disorders and nephrotic syndromes. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier;

2007:chap 122.

2. Appel GB, Radhakrishnan J, D’Agatis V. Secondary glomerular disease. In:

Brenner BM, ed. Brenner and Rector’s The Kidney. 8th ed. Philadelphia, Pa:

Saunders Elsevier; 2007:chap 31

Anti-DNAse B

Anti DNAze; ADN-B test; Antideoxyribonuclease B titresi;

Anti DNAze B: boğaz enfeksiyonuna neden olan A gurubu Beta Hemolitik streptokoklara karşı vücudun yaptığı antikordur. Varlığı beta enfeksiyonunu

gösterir. Beta enfeksiyonlarının teşhisinde Anti DNase B dışında;

Anti Streptolizin O ( ASO ), Boğaz kültürü,

Hızlı Streptokokal Swap test de yapılır.

Test yeni geçirilmiş beta ( boğaz ) enfeksiyonlarını gösterir. Beta enfeksiyonlarına bağlı romatizmal ateş, glomerülo nefrit gelişim riski olan hastaların takibinde kullanılır.

Anti DNAse B için normal değerler:

normalde testin negatif olması beklenir.

Erişkin. 85 ünit/ mL altı negatif,

Okul çocukları: 170 mg/mL altı negatif,

Okul öncesi çocuklar: 60 mg /mL altı negatif kabul edilir.

Testin pozitif olması yeni geçirilmiş yada geçirilmekte olan beta enfeksiyonunu gösterir.

ASO Testi ile birlikte değerlendirildiğinde Anti DNase B % 90 oranında doğru sonuç verir.

Referanslar:

1. Bisno AL, Stevens DL. Streptococcus pyogenes. In: Mandell GL, Bennett JE, Dolin R, eds. Principles and Practice of Infectious Diseases. 7th ed. Philadelphia, Pa: Elsevier Churchill Livingstone; 2009:chap 198.

2. Stevens DL. Streptococcal infections. In: Goldman L, Ausiello D, eds. Cecil Medicine. 23rd ed. Philadelphia, Pa: Saunders Elsevier

AMİNOASİTÜRİ

İdrarda Aminoasit;

İdrarda anormal miktarda aminoasit bulunmasıdır. Aminoasitler proteinlerin yapı taşlarıdır. Birçok aminoasit çeşidi vardır. İdrarda anormal miktarda aminoasit bulunması metabolik hastalıkları gösterir. Metabolik hastalıkların erken teşhisi ve tedavisi zeka geriliği ve gelişme bozukluklarını önleyebilir. İdrarda aminoasit laboratuvar testi bu hastalıkların erken teşhisinde kullanılır.

Aminoasidüri idrarda çalışılan bir testtir.

İdrarda Aminoasit için normal değerler:

Her bir aminoasit için normal değerler: mikromol / dL olarak verilmiştir.

Alanine

Çocuk: 65 – 190 Erişkin: 160 – 690 Alpha-aminoadipic acid

Çocuk: 25 – 78 Erişkin: 0 – 165 Alpha-amino-N-butyric acid

Çocuk: 7 – 25 Erişkin: 0 – 28 Arginine

Çocuk: 10 – 25 Erişkin: 13 – 64 Asparagine

Çocuk: 15 – 40 Erişkin: 34 – 100 Aspartik asit

Çocuk: 10 – 26 Erişkin: 14 – 89 Beta-alanine

Çocuk: 0 – 42 Erişkin: 0 – 93 Beta-amino-isobutyric acid

Çocuk: 25 – 96 Erişkin: 10 – 235 Carnosine

Çocuk: 34 – 220 Erişkin: 16 – 125 Citrulline

Çocuk: 0 – 13 Erişkin: 0 – 11 Cystine

Çocuk: 11 – 53 Erişkin: 28 – 115 Glutamic acid

Çocuk: 13 – 22 Erişkin: 27 – 105 Glutamine

Çocuk: 150 – 400 Erişkin: 300 – 1,040 Glycine

Çocuk: 195 – 855 Erişkin: 750 – 2,400 Histidine

Çocuk: 46 – 725 Erişkin: 500 – 1,500 Hydroxyproline

Çocuk: ölçülemez Erişkin: ölçülemez Isoleucine

Çocuk: 3 – 15 Erişkin: 4 – 23 Leucine

Çocuk: 9 – 23 Erişkin: 20 – 77 Lysine

Çocuk: 19 – 140 Erişkin: 32 – 290 Methionine

Çocuk: 7 – 20 Erişkin: 5 – 30 1-methylhistidine

Çocuk: 41 – 300

Erişkin: 68 – 855 3-methylhistidine

Çocuk: 42 – 135 Erişkin: 64 – 320 Ornithine

Çocuk: 3 – 16 Erişkin: 5 – 70 Phenylalanine

Çocuk: 20 – 61 Erişkin: 36 – 90 Phosphoserine

Çocuk: 16 – 34 Erişkin: 28 – 95 Phosphoethanolamine

Çocuk: 24 – 66 Erişkin: 17 – 95 Proline

Çocuk: ölçülemez Erişkin: ölçülemez Serine

Çocuk: 93 – 210 Erişkin: 200 – 695 Taurine

Çocuk: 62 – 970 Erişkin: 267 – 1,290 Threonine

Çocuk: 25 – 100 Erişkin: 80 – 320 Tyrosine

Çocuk: 30 – 83 Erişkin: 38 – 145 Valine

Çocuk: 17 – 37 Erişkin: 19 – 74

İdrarda aminoasitleri arttıran sebepler:

Alkaptonüri,

Canavan hastalığı, Sistationinüri, Sistinozis,

Fruktoz intoleransı, Galaktozemi,

Hartnup hastalığı, Homosistinüri, Hiperamonemi, Hiperparatiroidi, Metilmalonik asidüri, Multipl myelom,

Ornitin transkarbamilaz eksikliği, Osteomalazi,

Propionik asidemi, Riketsiya,

Maple Şurup idrar hastalığı, Tirozinemi tip I,

Tirozinemi tip II, Viral hepatitler, Wilson hastalığı,

İdrarın uygun şartlarda toplanması doğru sonuç için çok önemlidir. Test 6 haftadan küçük bebeklere yapılamaz. Doğru sonuç için çocuğun son 48 saat içinde proteinli gıda alması gerekir. Test kromatografi yöntemiyle çalışılır. Aminoasidüri tespit edilmiş çocukların erken tedavisi zeka geriliğini önler.