Packet Tracer - TCP/IP ve OSI Modellerini Çalışırken İnceleme
Topoloji
Hedefler
1. Bölüm: HTTP Web Trafiği'ni İnceleme
2. Bölüm: TCP/IP Protokol Paketi'nin Öğelerini Görüntüleme
Arka Plan
Bu simülasyon aktivitesi, TCP/IP protokol paketini ve onun OSI modeliyle ilişkisini anlamak için bir temel sağlamayı amaçlamaktadır. Simülasyon modu, ağ üzerinden gönderilen veri içeriğini her bir katmanda görüntülemenize olanak tanır.
Veriler ağdan geçerken daha küçük parçalara ayrılır ve hedefe ulaştıklarında parçaların tekrar
birleştirilebilmesi için tanımlanır. Her bir parçaya belirli bir ad (protokol veri ünitesi [PDU]) atanır ve TCP/IP ve OSI modellerinin belirli bir katmanıyla ilişkilendirilir. Packet Tracer simülasyon modu, her bir katmanı ve ilgili PDU'yu görüntülemenizi sağlar. Aşağıdaki adımlar, kullanıcıyı istemci bilgisayarda bulunan bir web tarayıcı uygulamasını kullanarak web sunucusundan web sayfası isteme sürecinde yönlendirir.
Görüntülenen bilgilerin büyük bir bölümü daha sonra ayrıntılı şekilde ele alınacak olsa da bu, Packet Tracer'in işlevlerini incelemek ve kapsülleme işlemini görselleştirmek için bir fırsattır.
1. Bölüm: HTTP Web Trafiği'ni İnceleme
Bu aktivitenin 1. bölümünde, web trafiği oluşturmak ve HTTP'yi incelemek için Packet Tracer (PT) Simülasyon modunu kullanacaksınız.
1. Adım: Gerçek Zamanlı modundan Simülasyon moduna geçin.
Packet Tracer arayüzünün sağ alt köşesinde Gerçek Zamanlı ve Simülasyon modları arasında geçiş yapmak için sekmeler bulunur. PT daima ağ protokollerinin gerçekçi zamanlamalarla çalıştığı Gerçek Zamanlı modda başlar. Ancak Packet Tracer'ın güçlü bir özelliği, kullanıcının Simülasyon moduna geçerek
"zamanı durdurmasına" izin verir. Simülasyon moduna; paketler hareketli zarflar olarak görüntülenir, süre aktiviteler tarafından belirlenir ve kullanıcı ağ aktiviteleri içerisinde adım adım ilerleyebilir.
a. Gerçek Zamanlı modundan Simülasyon moduna geçmek için Simülasyon modu simgesine tıklayın.
b. Olay Listesi Filtreleri'nden HTTP'yi seçin.
1) HTTP halihazırda tek görünür olay olabilir. Mevcut görünür olayları görüntülemek için Filtreleri Düzenle'ye tıklayın. Tümünü Göster/Gösterme onay kutusuna geçin ve mevcut duruma bağlı olarak kaç onay kutusunun işaretli durumdan işaretsiz duruma veya işaretsiz durumdan işaretli duruma geçtiğine dikkat edin.
2) Tüm kutular işaretsiz olana kadar Tümünü Göster/Gösterme onay kutusuna tıklayın, daha sonra HTTP'yi seçin. Filtreleri Düzenle kutusunun dışındaki herhangi bir yere tıklayarak kutuyu gizleyin.
Şimdi Görünür Olaylar'da yalnızca HTTP görünüyor olmalıdır.
2. Adım: Web (HTTP) trafiği oluşturun.
Şu anda Simülasyon Paneli boştur. Simülasyon Paneli içerisindeki Olay Listesi'nde altı sütun listelenmektedir.
Trafik oluşturuldukça ve adım adım ilerledikçe, olaylar listede belirir. Bilgi sütunu, belirli bir olayın içeriğini denetlemek için kullanılır.
Not: Web Sunucusu ve Web İstemcisi sol bölmede görüntülenir. Panellerin boyutu, kaydırma çubuğunun yanında bekleyip iki uçlu ok belirdiğinde sola veya sağa sürükleyerek ayarlanabilir.
a. En sol bölmedeki Web İstemcisi'ne tıklayın.
b. Masaüstü sekmesine tıklayın ve Web Tarayıcısı simgesine tıklayarak açın.
c. URL alanına www.osi.local yazın ve Git'e tıklayın.
Simülasyon modunda süre olay güdümlü olduğundan, ağ olaylarını görüntülemek için Yakala/İlet düğmesini kullanmalısınız.
d. Yakala/İlet'e dört kez tıklayın. Olay Listesi'nde dört olay bulunuyor olmalıdır.
Web İstemcisi'nin web tarayıcısı sayfasına bakın. Değişiklik oldu mu?
____________________________________________________________________________________
3. Adım: HTTP paketinin içeriğini inceleyin.
a. Olay Listesi > Bilgi sütunundaki ilk renkli kare kutuya tıklayın. Simülasyon Paneli'ni genişletmek veya Olay Listesi'nin tam altındaki kaydırma çubuğunu kullanmak gerekebilir.
Cihazdaki PDU Bilgisi: Web İstemcisi penceresi görüntülenir. Bu pencerede yalnız iki sekme bulunur (OSI Modeli ve Giden PDU Ayrıntıları) çünkü bu, iletimin başlangıcıdır. Daha fazla aktivite incelendikçe, Gelen PDU Ayrıntıları için de bir sekme eklenerek toplam üç sekme görüntülenecektir. Bir olay trafik akışındaki son olaysa, yalnızca OSI Modeli ve Gelen PDU Ayrıntıları sekmeleri görüntülenir.
b. OSI Modeli sekmesinin seçildiğinden emin olun. Dış Katmanlar sütununda, Katman 7'nin vurgulanmış olduğundan emin olun.
Katman 7 etiketinin yanında görüntülenen metin nedir? ______________________________________
İç Katmanlar ve Dış Katmanlar kutularının tam altında numaralanmış adımlarda hangi bilgiler listelenmektedir?
____________________________________________________________________________________
c. Sonraki Katman'a tıklayın. 4. Katman vurgulanmalıdır. Dst Portu değeri nedir? ____________________
d. Sonraki Katman'a tıklayın. 3. Katman vurgulanmalıdır. Dest. IP değeri nedir? _____________________
e. Sonraki Katman'a tıklayın. Bu katmanda hangi bilgiler görüntülenir?
____________________________________________________________________________________
f. Giden PDU Ayrıntıları sekmesine tıklayın.
PDU Ayrıntıları'nda listelenen bilgiler, TCP/IP modeli içerisindeki katmanları yansıtır.
Not: Ethernet II bölümünde listelenen bilgiler, OSI Modeli sekmesindeki 2. Katman'da listelenen bilgilerden daha fazla ayrıntı sağlar. Giden PDU Ayrıntıları daha açıklayıcı ve ayrıntılı bilgiler sağlar.
PDU Ayrıntıları'nın Ethernet II bölümü içerisindeki DEST MAC ve SRC MAC değerleri, 2. Katman içerisindeki OSI Modeli'nde görünür; fakat onlar gibi tanımlanmaz.
OSI Modeli sekmesinde listelenen bilgilerle PDU Ayrıntıları'nın IP bölümünde listelenen bilgilerden hangileri ortaktır? Hangi katmanla ilişkilidir?
____________________________________________________________________________________
OSI Modeli sekmesinde listelenen bilgilerle PDU Ayrıntıları'nın TCP bölümünde listelenen bilgilerden hangileri ortaktır ve hangi katmanla ilişkilidir?
____________________________________________________________________________________
PDU Ayrıntıları'nın HTTP bölümünde listelenen Host nedir? Bu bilgiler OSI Modeli sekmesinde hangi katmanla ilişkilidir?
____________________________________________________________________________________
g. Olay Listesi > Bilgi sütunundaki bir sonraki renkli kare kutuya tıklayın. Yalnızca 1. Katman etkindir (gri değildir). Cihaz, çerçeveyi arabellekten taşımakta ve ağa yerleştirmektedir.
h. Olay Listesi içerisindeki bir sonraki HTTP Bilgi kutusuna ilerleyin ve renkli kare kutuyu tıklayın. Bu pencerede hem İç Katmanlar, hem de Dış Katmanlar yer alır. İç Katmanlar sütununun tam altındaki okun yönüne dikkat edin; yukarıyı, yani bilginin yolculuk ettiği yönü işaret ediyor. Daha önce görüntülenen öğeleri not alarak bu katmanlar arasında gezinin. Sütunun en üstünde, ok yukarıyı işaret eder. Bu, sunucunun istemciye bilgileri geri gönderdiğini gösterir.
İç Katmanlar sütununda görüntülenen bilgiler Dış Katmanlar sütunundakilerle karşılaştırıldığında, büyük farklar nelerdir?
____________________________________________________________________________________
i. Giden PDU Ayrıntıları sekmesine tıklayın. HTTP bölümüne kaydırın.
HTTP mesajında görüntülenen ilk satır nedir?
____________________________________________________________________________________
j. Bilgi sütunundaki son renkli kare kutuya tıklayın. Bu aktiviteyle birlikte kaç sekme görüntülenir ve neden?
____________________________________________________________________________________
2. Bölüm: TCP/IP Protokol Paketi'nin Öğelerini Görüntüleme
Bu aktivitenin 2. bölümünde, TCP/IP paketinden oluşan diğer protokollerden bazılarını görüntülemek ve incelemek için Packet Tracer Simülasyon modunu kullanacaksınız.
1. Adım: Ek Olayları Görüntüleme
a. Varsa açık PDU bilgi pencerelerini kapatın.
b. Olay Listesi Filtreleri > Görünür Olaylar bölümünden Tümünü Göster'e tıklayın.
Hangi ek Olay Türleri görüntülendi?
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
Bu fazladan girişler, TCP/IP paketi içerisinde çeşitli roller oynar. Adres Çözümleme Protokolü (ARP) listelenirse, MAC adreslerini arar. DNS, bir adı (örneğin www.osi.local) bir IP adresine dönüştürmeden sorumludur. Ek TCP olayları iletişim parametrelerini bağlamadan ve kabul etmeden ve cihazlar arasındaki iletişim oturumlarını bitirmeden sorumludur. Bu protokollerden daha önce bahsedildi ve kurs ilerledikçe yeniden bahsedilecektir. Mevcut durumda Packet Tracer içerisinde yakalama yapmak için 35'i aşkın olası protokol (olay türü) bulunur.
c. Bilgi sütunundan ilk DNS olayına tıklayın. OSI Modeli ve PDU Ayrıntıları sekmelerini inceleyin ve kapsülleme sürecini not alın. Katman 7'nin vurgulandığı OSI Modeli sekmesine bakarsanız, meydana gelen olayların açıklaması İç Katmanlar ve Dış Katmanlar içerisinde listelenmiştir ("1. DNS istemcisi, sunucuya bir DNS isteği gönderir."). Bu, iletişim sürecinde nelerin meydana geldiğini anlamak için oldukça kullanışlı bir bilgidir.
d. Giden PDU Ayrıntıları sekmesine tıklayın. DNS SORGUSU bölümündeki NAME: içerisinde hangi bilgiler listelenmiştir?
____________________________________________________________________________________
e. Olay listesindeki son DNS Bilgi renkli kare kutusuna tıklayın. Hangi cihaz görüntülendi?
____________________________________________________________________________________
Gelen PDU Ayrıntıları'nın DNS YANITI içerisinde ADRES:'in yanında listelenen değer nedir?
____________________________________________________________________________________
f. Listedeki ilk HTTP aktivitesini bulun ve bu aktivitenin hemen ardından TCP renkli kare kutusunu işaretleyin. OSI Modeli sekmesindeki 4. Katman'ı vurgulayın. İç Katmanlar ve Dış Katmanlar'ın tam altındaki numaralı listedeki öğe 4 ve 5'in altında görüntülenen bilgiler nelerdir?
____________________________________________________________________________________
TCP, diğer sorumlulukların yanı sıra iletişim kanalının bağlanmasını ve bağlantısının kesilmesini yönetir.
Bu belirli olay, iletişim kanalının KURULU durumda olduğunu gösterir.
g. Son TCP olayına tıklayın. OSI Modeli sekmesindeki 4. Katman'ı vurgulayın. İç Katmanlar ve Dış Katmanlar'ın tam altında listelenen adımları inceleyin. Listedeki son öğede (öğe 4 olmalıdır) verilen bilgilere dayanarak bu aktivitenin amacını açıklayın.
____________________________________________________________________________________
Zorluk
Bu simülasyon, bir yerel alan ağı (LAN) üzerindeki bir istemci ve bir sunucu arasındaki web oturumuna örnek sağlamıştır. İstemci, sunucuda çalışan belirli hizmetlere yönelik isteklerde bulunmuştur. Sunucu, bir istemci isteği için belirli portlarda dinleme yapacak şekilde kurulmalıdır. (İpucu: Port bilgileri için OSI Modeli sekmesindeki 4. Katman'a bakın.)
Packet Tracer yakalaması sırasında denetlenen bilgilere göre, web isteği için dinlemede bulunan Web Sunucusu'nun port numarası kaçtır?
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
Bir DNS isteği için dinlemede bulunan Web Sunucusu hangi porttur?
____________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________
Önerilen Puanlama Kuralı
Aktivite Kısmı Soru
Konumu Olası
Puanlar Alınan Puanlar 1. Bölüm: HTTP Web
Trafiği'ni İnceleme Adım 2d 5
Adım 3b-1 5
Adım 3b-2 5
Adım 3c 5
Adım 3d 5
Adım 3e 5
Adım 3f-1 5
Adım 3f-2 5
Adım 3f-3 5
Adım 3h 5
Adım 3i 5
Adım 3j 5
1. Bölüm Toplamı 60 2. Bölüm: TCP/IP Protokol
Paketi'nin Öğelerini Görüntüleme
Adım 1b 5
Adım 1d 5
Adım 1e-1 5
Adım 1e-2 5
Adım 1f 5
Adım 1g 5
2. Bölüm Toplamı 30
Zorluk 1 5
2 5
Bölüm 3 Toplamı 10 Toplam Puan 100
