HAFTALIK RAPOR 04 Kasım 2013

(1)

HAFTALIK RAPOR 04 Kasım 2013

Dış ticaret açığı Eylül ayında 7.5 milyar dolar ile beklentimizin üzerinde gerçekleşti

Geçtiğimiz hafta açıklanan Eylül ayı dış ticaret açığı beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Eylül ayında ihracat güçlü görünümüne devam ederken, ithalatta artış karşımıza çıktı. Bu haftaki raporumuzda dış ticaret açığı üzerinde etkili olan gelişmeleri inceleyeceğiz.

TÜİK tarafından açıklanan verilere göre, Eylül ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın aynı ayına göre %7.6 artarak 7.5 milyar dolar ile beklentimizin üzerinde gerçekleşti. (Piyasa beklentisi: 7.3 milyar dolar, Vakıfbank Ekonomik Araştırmalar Beklentisi: 6.5 milyar dolar). Eylül ayında ihracat geçen yılın aynı ayına göre %1.3 artarak 13.1 milyar dolar ile beklentilerimize paralel gelirken, %3.5 artarak 20.6 milyar dolar olan ithalat beklentimizden sapmada başrolü oynadı. 12 aylık yıllıklandırılmış verilere göre ise Ağustos ayında 94.6 milyar dolar olan dış ticaret açığı Eylül ayında 95.1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Enerji ve altın hariç yıllıklandırılmış dış ticaret rakamlarına baktığımızda, Eylül ayında 38.6 milyar dolardan 38.2 milyar dolara sınırlı bir gerileme olduğu görülüyor.

Uzun bir dönemdir ithalat kanalı ile dış ticaret rakamlarını etkileyen en önemli faktörlerin başında gelen altın ithalatının 2013 Nisan ayındaki rekor seviyelerinden gerilediğini ve Eylül ayında geçmişteki normal seyrine geri döndüğünü görüyoruz.

Buna göre, 2.5 milyar dolar ile rekor seviyede gerçekleşen Nisan ayı ithalat rakamı, Eylül ayında söz konusu aya göre

%86.6 gerileme ile 333 milyon dolara kadar geriledi. Böylece 2013 Ocak-Eylül dönemi altın ithalatı ortalama değeri olan 1.3 milyar dolar seviyesinin Ağustos ayından itibaren oldukça altına inildiğini ve rakamların eski seyrine döndüğünü Eylül ayında daha belirgin görüyoruz. Altın ticaretinin normal seyrine dönmüş olması, önümüzdeki dönem için dış ticaret rakamları üzerinde saptırıcı rol oynayan faktör etkisinin de nispeten azalmasına katkıda bulunacaktır.

0 20 40 60 80 100 120

Enerji ve Altın Hariç Dış Ticaret Açığı (yıllık, milyar $) Dış Ticaret Açığı (yıllık, milyar $)

Altın Hariç Dış Ticaret (yıllık, milyar $)

Kaynak: TÜİK

0 500 1,000 1,500 2,000 2,500 3,000

Oca.13 Şub.13 Mar.13 Nis.13 May.13 Haz.13 Tem.13 Ağu.13 Eyl.13

Altın İthalatı (milyon $)

Kaynak: TÜİK

2013 Ocak-Eylül Ortalaması

(2)

VakıfBank Ekonomik Araştırmalar Müdürlüğü | İstanbul

2 Eylül ayı dış ticaret verileri ihracatta belirgin

bir düzelmeye işaret ediyor. 2012 yılının sonundan itibaren küresel büyüme koşularındaki yavaşlamanın da etkisiyle aşağı yönlü bir trend izleyen ihracatın yıllık büyümesi Eylül ayında bir dönüş gösterdi.

Özellikle TL’deki değer kaybının bu durumda etkili olduğu görülüyor. Ayrıca en önemli ticaret ortaklarımızdan olan Avrupa Birliği’nde ekonomik koşullarda sınırlı toparlanma ve euronun küresel piyasalarda değer kazanması ihracattaki güçlü seyri destekleyen bir diğer unsur. Eylül ayında ihracat tarafında olumlu bir tablo ile karşılaşmamıza karşın söz konusu durumun kalıcı olup olamayacağını anlamak için önümüzdeki aylara ilişkin verilerin de destekleyici olması gerekecektir.

İhracatı ülke grupları itibariyle incelediğimizde de yukarıda belirttiğimiz duruma paralel bir görünüm ile karşılaşıyoruz. Avrupa ülkelerine yapılan ihracat yıllık bazda artmaya devam ederken, Ocak-Eylül dönemleri itibariyle toplam ihracat içindeki paylarını da arttırdı. Ülke gruplarında Avrupa Birliği’ne ek olarak en dikkat çekici gelişme Asya ülkelerinde ortaya çıkıyor. Söz konusu gruba yapılan ihracat yılın ilk dokuz aylık bölümünde bir önceki yılın aynı dönemine göre %12.9 azalırken, söz konusu dönemde grubun payı ise %35.9’dan

%31.4’e düştü. Bu durumda özellikle, Çin ekonomisinde görülen yavaşlamanın etkileri olduğunu söyleyebiliriz.

Güçlü ihracat artışına imalat sanayiinden destek gelmeye devam ediyor. Özellikle elektrikli makine ve cihazlar, motorlu kara taşıtları ve makina ve mekanik cihazlar ihracatları toplam ihracat artışına 1 puanın üzerinde destekleyen fasıllar olarak görünüyor. Ayrıca tekstil sektörü de yılın ilk dokuz aylık döneminde ihracatı pozitif katkı sağlayan bir diğer unsur. 2012 yılında ihracat artışında önemli rol oynayan altının etkilerinin ortadan kalkması söz konusu kalemin ihracatı azaltıcı bir etki doğurduğunu görüyoruz. Son olarak mineral yakıt ve yağ ihracatı da -6.4 puanlık etkisiyle ihracatı aşağı çeken en önemli etken olarak karşımıza çıkıyor.

-10 -5 0 5 10 15 20 25 30

Mar.11 May.11 Tem.11 Eyl.11 Kas.11 Oca.12 Mar.12 May.12 Tem.12 Eyl.12 Kas.12 Oca.13 Mar.13 May.13 Tem.13 Eyl.13

Kaynak: TÜİK

İhracat (y-y, %, 3 Aylık Har. Ort.)

İhracat Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış İhracat

-20 -10 0 10 20 30 40 50

Avrupa Birliği

Diğer Avrupa

Afrika Ülkeleri

Amerika Ülkeleri

Asya Ülkeleri

Diğer Kaynak: TÜİK

Ülke Grupları İtibariyle İhracat (paylar, %)

2012 2013 Değişim

1.6 1.5 1.3 1.0

-5.3

-6.4 -7

-6 -5 -4 -3 -2 -1 0 1 2

Elektrikli makine ve

cihazlar

Örme giyim eşyası ve aksesuarı

Motorlu kara taşıtları

Kazanlar, makinalar,

mekanik cihazlar

Kıymetli veya yarı kıymetli taşlar

Mineral yakıtlar ve

yağlar Kaynak: TÜİK

İhracata Katkılar (Ocak - Eylül Dönemi, Puan)

(3)

3 Sonuç olarak, Eylül ayında dış ticaret açığı 7.5 milyar dolar ile beklentilerimizin üzerinde gerçekleşti.

İhracat beklentilerimize paralel olarak güçlü görünümünü devam ettirirken, ithalatta beklentilerimizin üzerinde bir canlanma ile karşılaştık. Makine ve cihaz ithalatı %20’nin üzerinde bir artış gösterirken, motorlu kara taşıtı ithalatındaki artışın devam ettiğini görüyoruz. Bu durum kur artışının ithalat üzerindeki etkisinin nispeten sınırlı olduğunu gösterirken, başta petrol olmak üzere ara malı ithalatının güçlü görünümü büyüme açısından olumlu bir gösterge olarak düşünülebilir. Bir başka ifade ile son ithalat verileri nispeten zayıf gerçekleşmesi beklenen 3. çeyrek büyümesinin ardından 4. çeyrekte büyümede bir canlanma görülebileceğine işaret olarak algılanabilir. Ayrıca ithalattaki güçlü görünümün altın ithalatının 2013 yılı ortalamasının çok altında olduğu bir ayda gerçekleşmesi de bizim açımızdan sürpriz bir gelişme olarak görünüyor. İhracat tarafına baktığımızda Eylül ayında belirgin bir toparlanma görüyoruz. Bu durumun önümüzdeki aylarda da devam etmesi dış ticaret açığında bir toparlanmanın oluşmasına katkı sağlayabilecektir. Önümüzdeki dönemde petrol fiyatlarında ciddi bir artış görmememiz, kur etkisinin daha fazla yansıması ve bankacılık düzenlemelerinin iç talep koşullarını bir miktar zayıflatması ithalat da, ihracatın güçlü olduğu bir ortamda, dış ticaret açığının yıllık bazda düşüşüne katkı sağlayabilecektir.

(4)

4

Tarih Ülke Açıklanacak Veri Önceki Beklenti

04.11.2013 Türkiye TÜFE (Ekim, y-y) %7.88 %7.71 (açıklandı)

ÜFE (Ekim, y-y) %6.22 %6.77 (açıklandı)

ABD ISM New York İmalat Endeksi (Ekim) 594.1 --

Dayanıklı Mal Siparişleri (Eylül) %3.7 --

Fabrika Siparişleri (Eylül) -- %1.8

Euro Bölgesi PMI İmalat Endeksi (Ekim) 51.3 51.3

Almanya PMI İmalat Endeksi (Ekim) 51.5 51.5

İtalya PMI İmalat Endeksi (Ekim) 50.8 51.0

Fransa PMI İmalat Endeksi (Ekim) 49.4 49.4

İngiltere PMI İmalat Endeksi (Ekim) 58.9 58.9

05.11.2013 Türkiye Reel Efektif Döviz Kuru (Ekim) 108.3 --

ABD ISM Hizmetler Endeksi (Ekim) 54.4 54.0

Euro Bölgesi ÜFE (Eylül, a-a) %0.0 %0.2

İngiltere PMI Hizmet Endeksi (Ekim) 60.3 59.8

06.11.2013 ABD Haftalık Mortgage Verileri 483.7 --

Öncül Göstergeler Endeksi (Eylül) %0.7 %0.6

Euro Bölgesi PMI Hizmetler Endeksi (Ekim) 50.9 50.9

Perakende Satışlar (Eylül, a-a) %0.7 -%0.4

Almanya PMI Hizmet Endeksi (Ekim) 52.3 52.3

Sanayi Siparişleri (Eylül) -%0.3 %0.5

İtalya PMI Hizmet Endeksi (Ekim) 52.7 51.2

Fransa PMI Hizmet Endeksi (Ekim) 50.2 50.2

İngiltere Sanayi Üretimi (Eylül) -%1.1 %0.5

07.11.2013 ABD Reel GSYH (3.çeyrek, q-q) %2.5 %1.9

Çekirdek Kişisel Tüketim Harcamaları Endeksi (3.çeyrek) %0.6 %1.5

Haftalık İşsizlik Başvuruları 340 bin 334 bin

Euro Bölgesi Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı (Kasım) %0.50 %0.50

Almanya Sanayi Üretimi (Eylül) %1.4 -%0.2

İngiltere Merkez Bankası Toplantısı ve Faiz Kararı (Kasım) %0.50 %0.50

Japonya Öncül Göstergeler Endeksi (Eylül) -1.4 --

08.11.2013 Türkiye Sanayi Üretim Endeksi (Eylül,y-y ) -%1.34 %6.7

ABD Tarımdışı İstihdam (Ekim) 148 bin 125 bin

İşsizlik Oranı (Ekim) %7.2 %7.3

Michigan Tüketici Güven Endeksi(Kasım) 73.2 75.0

Almanya Dış Ticaret Dengesi (Eylül) 15.6 milyar € 15.5 milyar €

Fransa Dış Ticaret Dengesi (Eylül) -4.9 milyar € -4.8 milyar €

Cari İşlemler Dengesi (Eylül) -3.1 milyar € --

Sanayi Üretimi (Eylül) %0.2 %0.1

İngiltere Dış Ticaret Dengesi (Eylül) -9.63 milyar -9.20 milyar

Haftalık Veri Takvimi (04-08 Kasım 2013)

(5)

5 TÜRKİYE

Sektörler (Sabit Fiyatlarla)

Sektör Payları (%) (2013 II.Çeyrek)

2012 II.

Çeyrek 2012

III.

Çeyrek 2012

IV.

Çeyrek 2013 I.Çeyrek

2013 II.Çeyrek

Tarım 7.2 3.5 2.1 3.4 4.3 5.4

Sanayi 25.7 3.2 1.1 -0.1 1.6 3.4

İnşaat 6.0 -0.8 -0.8 1.5 5.9 7.6

Ticaret 13.5 0.6 -0.7 0.0 2.9 5.0

Otel.veLokantalar 1.6 3.6 1.6 7.4 15.5 14.9

Ulaş. ve Haber. 15.3 4.4 2.9 0.7 2.3 3.3

Mali Kur. 11.5 3.6 0.9 3.8 6.5 8.5

Konut Sah. 4.4 1.7 1.6 1.7 1.2 1.3

Eğitim 2.0 4.5 3.5 4.6 4.5 4.3

Sağ. İş. ve Sos. Hiz. 1.2 5.3 4.7 5.3 4.0 4.6

Vergi-Süb. 8.7 1.5 0.9 0.9 1.5 5.3

GSYH 100 2.8 1.5 1.4 2.9 4.4

Kaynak: TÜİK

Türkiye Büyüme Oranı

Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %) 4.4

-20 -15 -10 -5 0 5 10 15

1999Ç1 1999Ç4 2000Ç3 2001Ç2 2002Ç1 2002Ç4 2003Ç3 2004Ç2 2005Ç1 2005Ç4 2006Ç3 2007Ç2 2008Ç1 2008Ç4 2009Ç3 2010Ç2 2011Ç1 2011Ç4 2012Ç3 2013Ç2

Reel GSYH (y-y, %)

Kaynak:TÜİK

-5 0 5 10 15 20 25

2010-II 2010-III 2010-IV 2011-I 2011-II 2011-III 2011-IV 2012-I 2012-II 2012-III 2012-IV 2013-I 2013-II

Sektörel Büyüme Hızları (y-y, %)

Tarım Sanayi İnşaat Ticaret Ulaştırma Kaynak:TÜİK

-20.0 -15.0 -10.0 -5.0 0.0 5.0 10.0 15.0

1999Ç1 1999Ç4 2000Ç3 2001Ç2 2002Ç1 2002Ç4 2003Ç3 2004Ç2 2005Ç1 2005Ç4 2006Ç3 2007Ç2 2008Ç1 2008Ç4 2009Ç3 2010Ç2 2011Ç1 2011Ç4 2012Ç3 2013Ç2

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arın. GSYH (ç-ç, %) Takvim Etkisinden Arın. GSYH (y-y, %)

Kaynak:TÜİK

(6)

6 Harcama Bileşenleri

(Sabit Fiyatlarla)

Sektör Payları (%) (2013 II.Çey.)

2012 II.

Çey.

2012 III.

Çey.

2012 IV.

Çey.

2013 I.

Çey.

2013 II.

Çey.

Yer. Hanehalkı Tük. Har. 65.6 -1.2 -0.3 -0.4 3.1 5.3 Dev. Nihai Tük. Har. 10.6 4.4 5.5 8.5 7.6 7.4 Gay. Safi Ser. Oluş. 26.0 -4.3 -3.3 -1.7 2.3 3.7

Kamu Sektörü 5.1 4.0 6.8 21.8 83.9 36.7

Özel Sektör 20.9 -5.6 5.3 -6.8 -7.3 -2.0

Mal ve Hiz. İhracatı 27.3 23.2 14.4 6.7 5.6 1.2 Mal ve Hiz. İthalatı 30.9 -1.7 3.0 6.6 7.1 11.7

GSYH 2.8 1.5 1.4 2.9 4.4

Kaynak:TÜİK

Harcama Bileşenlerinin Büyüme Hızları (y-y, %)

Sanayi Üretim Endeksi

-5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5

-5 0 5 10 15 20

May.10 Ağu.10 Kas.10 Şub.11 May.11 Ağu.11 Kas.11 Şub.12 May.12 Ağu.12 Kas.12 Şub.13 May.13 Ağu.13

Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (y-y, %)

Mevsim ve Takvim Etkisinden Arındırılmış Sanayi Üretim Endeksi (a-a, %) (Sağ Eksen)

Kaynak: TÜİK

İmalat Sanayi Üretim Endeksi

-10 0 10 20 30 40 50

Harcama Bileşenleri Büyüme Hızları (%)

Tüketim Devlet Yatırım İhracat İthalat Kaynak: TÜİK

-4.00 -2.00 0.00 2.00 4.00 6.00 8.00 10.00 12.00 14.00 16.00 18.00

Haz.11 Ağu.11 Eki.11 Ara.11 Şub.12 Nis.12 Haz.12 Ağu.12 Eki.12 Ara.12 Şub.13 Nis.13 Haz.13 Ağu.13

3 Aylık Hareketli Ortalama (y-y, %)

Kaynak: TCMB

(7)

7 -60.00

-50.00 -40.00 -30.00 -20.00 -10.00 0.00 10.00 20.00 30.00 40.00 50.00

Ağu.06 Şub.07 Ağu.07 Şub.08 Ağu.08 Şub.09 Ağu.09 Şub.10 Ağu.10 Şub.11 Ağu.11 Şub.12 Ağu.12 Şub.13 Ağu.13

Ara Malı İmalatı (y-y, %)

Dayanıklı Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Dayanıksız Tüketim Malı İmalatı (y-y, %) Sermaye Malı İmalati (y-y, %)

Kaynak:TÜİK

Sektörler

Yıllık Değişim Oranı (%)

Ağustos Ayı

2012 2013

Petrol Ürünleri 7.8 -13.4

Tekstil -0.2 -0.3

Gıda 0.4 -0.8

Kimyasal Madde -4.6 0.1

Ana Metal Sanayi 6.8 -2.0

Metalik Olm. Diğ. Mineral -6.1 0.1

Taşıt Araçları -24.8 21.2

Elektrikli Teçhizat -5.7 2.9

Giyim -0.1 -4.4

Kaynak: TÜİK

Sektörel Sanayi Üretim Endeksi

0 10000 20000 30000 40000 50000 60000 70000

Eyl.01 Mar.02 Eyl.02 Mar.03 Eyl.03 Mar.04 Eyl.04 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13

Toplam Otomobil Üretimi (Adet) (12 aylık Har. Ort.)

Kaynak: OSD, VakıfBank

Toplam Otomobil Üretimi

Beyaz Eşya Üretimi

700000 900000 1100000 1300000 1500000 1700000 1900000 2100000 2300000

Beyaz Eşya Üretimi (Adet)

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı

Sanayi Ciro Endeksi

70.0 80.0 90.0 100.0 110.0 120.0 130.0 140.0 150.0 160.0 170.0

Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13

Aylık Sanayi Ciro Endeksi (2010=100)

Kaynak:TÜİK

138.9

(8)

8 Kapasite Kullanım Oranı

55 60 65 70 75 80 85

Kapasite Kullanım Oranı (%)

Kaynak: TCMB

45 55 65 75 85 95

Dayanıklı Tüketim Malları Dayanıksız Tüketim Malları Ara Malları

Yatırım Malları

Kaynak: TCMB

Toplam Sanayide Verimlilik Verilen İnşaat Ruhsatları

0.0 10,000.0 20,000.0 30,000.0 40,000.0 50,000.0 60,000.0 70,000.0 80,000.0 90,000.0

Verilen İnşaat Ruhsatları (Yüzölçümü,1000 m2)

PMI Endeksi

30 35 40 45 50 55

60 PMI Imalat Endeksi

Kaynak:Reuters

53.3 70

75 80 85 90 95 100 105 110

2005Ç1 2005Ç3 2006Ç1 2006Ç3 2007Ç1 2007Ç3 2008Ç1 2008Ç3 2009Ç1 2009Ç3 2010Ç1 2010Ç3 2011Ç1 2011Ç3 2012Ç1 2012Ç3 2013Ç1

Çalışan Kişi Başına (3 Aylık) Çalışılan Saat Başına (3 Aylık)

(9)

9 ENFLASYON GÖSTERGELERİ

TÜFE ve Çekirdek Enflasyon

7.71

7.49 0

2 4 6 8 10 12 14

Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13

TÜFE (y-y, %)

Çekirdek-I Endeksi (y-y, %)

Kaynak: TCMB

TÜFE Harcama Grupları (Katkı, Puan)

-5.0 0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0

Nis.04 Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13

ÜFE (y-y, %)

Kaynak: TCMB

6.77

0.00 5.00 10.00 15.00 20.00 25.00 30.00 35.00

Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13 Eki.13

Gıda Enerji Tüfe

Kaynak: TCMB

Gıda ve Enerji Enflasyonu (y-y, %)

ÜFE Alt Sektörler (y-y, %) Dünya Gıda ve Emtia Fiyat Endeksi ÜFE

-10.0 -5.0 0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0 35.0

Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13

Tarım Sanayi İmalat Sanayi

Kaynak:TCMB

-1 0 1 2 3

Gıda ve Alkolsüz İçecekler Ulaştırma Alkollü İçecekler ve Tütün Konut Lokanta ve Oteller Ev Eşyası

Giyim ve Ayakkabı Yıllık

Aylık

Kaynak: TCMB

500 700 900 1100 1300 1500 1700 1900 2100 2300

100 120 140 160 180 200 220 240 260

Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13

BM Dünya Gıda Fiyat Endeksi UBS Emtia Fiyat Endeksi (sağ eksen)

Kaynak: Bloomberg

(10)

10 Türk- İş Mutfak Enflasyonu

İTO Enflasyon Göstergeleri

5 5.5 6 6.5 7 7.5 8 8.5 9 9.5

12 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%) 24 Ay Sonrasının Yıllık TÜFE Beklentisi (%)

Kaynak: TCMB

Enflasyon Beklentileri

-5 0 5 10 15 20

İstanbul Toptan Eşya Fiyat Endeksi (y-y,%) İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi (y-y,%)

Kaynak:İTO

85.7

70 75 80 85 90 95 100

Fiyatların değişim yönüne ilişkin beklenti

Kaynak: TÜİK

Tük. Güven Endeksi-Fiyat Beklentileri

-4 -2 0 2 4 6 8

Türk-İş Gıda Enflasyonu ( a-a, %)

Kaynak: Türk-İş

Reel Efektif Döviz Kuru

100 105 110 115 120 125 130

135 TÜFE Bazlı (2003=100)

Kaynak: TCMB

108.31

(11)

11 İŞGÜCÜ GÖSTERGELERİ

9.3 10.1

7.0 8.0 9.0 10.0 11.0 12.0 13.0 14.0 15.0 16.0 17.0

Tem.05 Oca.06 Tem.06 Oca.07 Tem.07 Oca.08 Tem.08 Oca.09 Tem.09 Oca.10 Tem.10 Oca.11 Tem.11 Oca.12 Tem.12 Oca.13 Tem.13

Mevsimsellikten Arındırılmış İşsizlik Oranı (%) İşsizlik Oranı (%)

Kaynak: TÜİK

19,000 21,000 23,000 25,000 27,000 29,000 31,000

Nis.08 Tem.08 Eki.08 Oca.09 Nis.09 Tem.09 Eki.09 Oca.10 Nis.10 Tem.10 Eki.10 Oca.11 Nis.11 Tem.11 Eki.11 Oca.12 Nis.12 Tem.12 Eki.12 Oca.13 Nis.13 Tem.13

İşgücü Arzı (kişi) İstihdam Edilenler (kişi)

Kaynak: TÜİK

35.0 37.0 39.0 41.0 43.0 45.0 47.0 49.0 51.0 53.0

İşgücüne Katılma Oranı (%) İstihdam Oranı (%)

Kaynak: TÜİK

İşgücüne Katılım Oranı

42.0 44.0 46.0 48.0 50.0 52.0 54.0

0.0 5.0 10.0 15.0 20.0 25.0 30.0

Tarım Sanayi

İnşaat Hizmetler (Sağ Eksen)

Kaynak: TÜİK

Sektörlerin Toplam İşgücü İçindeki Payı

0 20,000 40,000 60,000 80,000 100,000 120,000 140,000 160,000 180,000 200,000

Haz.08 Eyl.08 Ara.08 Mar.09 Haz.09 Eyl.09 Ara.09 Mar.10 Haz.10 Eyl.10 Ara.10 Mar.11 Haz.11 Eyl.11 Ara.11 Mar.12 Haz.12 Eyl.12 Ara.12 Mar.13 Haz.13 Eyl.13

İş Arayanların Sayısı (kişi)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı

İşkur İstatistikleri

92 97 102 107 112 117

2005-I 2005-IV 2006-III 2007-II 2008-I 2008-IV 2009-III 2010-II 2011-I 2011-IV 2012-III 2013-II

Sanayi İstihdam Endeksi

Sanayi İstihdam Endeksi (2010=100)

İşsizlik Oranı İşgücü Durumu

(12)

12 700

1,200 1,700 2,200 2,700 3,200 3,700 4,200 4,700

Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı (Adet)

Kaynak: TOBB

Kurulan-Kapanan Şirket Sayısı

85 90 95 100 105 110 115 120 125

Sanayi Sektörü Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri

Reel Brüt Ücret - Maaş Endeksleri

(13)

13 DIŞ TİCARET GÖSTERGELERİ

-40 -20 0 20 40 60 80

Eyl.04 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13

Tarım (y-y, %) Madencilik (y-y, %) İmalat (y-y, %)

Kaynak: TCMB *12 aylık toplam veriler kullanılmıştır.

İthalat-İhracat Dış Ticaret Dengesi

0 5000 10000 15000 20000 25000

Eyl.03 Mar.04 Eyl.04 Mar.05 Eyl.05 Mar.06 Eyl.06 Mar.07 Eyl.07 Mar.08 Eyl.08 Mar.09 Eyl.09 Mar.10 Eyl.10 Mar.11 Eyl.11 Mar.12 Eyl.12 Mar.13 Eyl.13

İhracat (milyon dolar) İthalat (milyon dolar)

Kaynak: TCMB

İthalat

-60 -40 -20 0 20 40 60 80 100

Ara Malları (y-y, %) Sermaye Malları (y-y, %) Tüketim Malları (y-y, %)

Kaynak: TCMB

İhracat*

Cari İşlemler Dengesi Sermaye ve Finans Hesabı

-11000 -9000 -7000 -5000 -3000 -1000 1000 3000

-84000 -74000 -64000 -54000 -44000 -34000 -24000 -14000 -4000 6000

Cari İşlemler Dengesi (12 Aylık-milyon dolar) Cari İşlemler Dengesi (milyon dolar-sağ eksen) Kaynak: TCMB

Kaynak:TCMB

-12000 -10000 -8000 -6000 -4000 -2000 0

Dış Ticaret Dengesi (milyon dolar)

Kaynak: TCMB

-20000 -10000 0 10000 20000 30000 40000 50000 60000

Doğrudan Yatırımlar (12 aylık-milyon dolar) Portföy Yatırımları (12 aylık-milyon dolar) Diğer Yatırımlar(12 aylık-milyon dolar) Kaynak: TCMB

(14)

14 TÜKETİM GÖSTERGELERİ

-15 -10 -5 0 5 10 15 20

Reel Hanehalkı Tüketimi (y-y, %)

Kaynak: TCMB

Tüketici Güveni ve Reel Kesim Güveni Tüketim Harcamaları

40 50 60 70 80 90 100 110 120 130

55.0 65.0 75.0 85.0 95.0 105.0

Tüketici Güven Endeksi

Reel Kesim Güven Endeksi (sağ eksen)

Kaynak: TCMB

Krediler CNBC-e Güven Endeksleri

30 50 70 90 110 130 150

CNBC-e Tüketici Güven Endeksi

Kaynak: CNBC-e

0 10 20 30 40 50 60 70 80

Krediler (y-y, %)

Kaynak: BDDK

Bireysel ve Ticari Krediler

-5 5 15 25 35 45 55

Bireysel Krediler (y-y, %) Ticari Krediler (y-y, %)

Kaynak: BDDK

(15)

15 -60

-50 -40 -30 -20 -10 0

Bütçe Dengesi (12 Aylık toplam-milyar TL)

Kaynak:TCMB

KAMU MALİYESİ GÖSTERGELERİ

Bütçe Dengesi Bütçe Gelirleri ve Harcamaları

Borç Stoku İç ve Dış Borç Stoku

Vergi Gelirleri Faiz Dışı Denge

-35 -15 5 25 45 65

Vergi Gelirleri (Nominal y-y, %) Vergi Gelirleri (Reel y-y, %)

Kaynak:TCMB, VakıfBank

-3 7 17 27 37 47 57

Faiz Dışı Denge (12 aylık-milyar TL)

Kaynak:TCMB

300 350 400 450 500 550 600

Toplam Borç Stoku (milyar TL)

60 80 100 120 140 160 180

200 250 300 350 400 450

İç Borç Stoku (milyar TL)

Dış Borç Stoku (milyar TL-sağ eksen)

Kaynak: Hazine Müsteşarlığı 150

200 250 300 350 400 450

Bütçe Gelirleri (12 aylık toplam-milyar TL) Bütçe Harcamaları (12 aylık toplam-milyar TL)

Kaynak:TCMB

(16)

16

LİKİDİTE GÖSTERGELERİ

-5 0 5 10 15 20 25

Eki.04 Nis.05 Eki.05 Nis.06 Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13

Reel Faiz Nominal Faiz

Kaynak:TCMB, VakıfBank 0

5 10 15 20 25 30 35 40 45

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Türkiye'nin Net Dış Borç Stoku/GSYH (%)

Türkiye’nin Net Dış Borç Stoku Türkiye’nin Dış Borç Stoku Profili

TCMB Faiz Oranı Reel ve Nominal Faiz

Para Arzı

0 5 10 15 20 25

Eki.06 Nis.07 Eki.07 Nis.08 Eki.08 Nis.09 Eki.09 Nis.10 Eki.10 Nis.11 Eki.11 Nis.12 Eki.12 Nis.13 Eki.13

Borç Alma Faiz Oranı (%) Borç Verme Faiz Oranı (%)

Kaynak:TCMB

Kaynak:Hazine Müsteşarlığı Kaynak:TCMB 0

50 100 150 200 250

0 5 10 15 20 25 30

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

TCMB (milyar dolar-sol eksen) Kamu Sektörü (milyar dolar) Özel Sektör (milyar dolar)

50000000 60000000 70000000 80000000 90000000 100000000

200000 400000 600000 800000 1000000

M2 (milyar TL) M3 (milyar TL)

M1 (milyar TL-sağ eksen)

Kaynak:TCMB

(17)

17 2013-IMF Beklentisi

(Ekim 2013)

Reel Büyüme (y-y,%)

Enflasyon (y-y,%)

Cari Denge /GSYH (%)

İşsizlik Oranı (%)

Borç St./GSYH (%)

Gelişmiş Ülkeler 1.2 1.4 0.1 8.1 107.7

Gelişmekte Olan Ülkeler 4.5 6.0 0.8 -- 34.7

Tüm dünya 2.9 3.7 -- -- --

ABD 1.6 1.2 -2.7 7.6 106.0

Euro Bölgesi -0.4 1.3 2.3 12.3 95.7

Almanya 0.5 1.6 6.0 5.6 80.4

Fransa 0.2 1.0 -1.6 11.0 93.5

İtalya -1.8 1.3 0.0 12.5 132.3

Macaristan 0.2 3.0 2.2 11.3 79.8

Portekiz -1.8 1.0 0.9 17.4 123.6

İspanya -1.3 1.3 1.4 26.9 93.7

Yunanistan -4.2 -1.8 -1.0 27.0 175.7

İngiltere 1.4 2.7 -2.8 7.7 92.1

Japonya 2.0 0.7 1.2 4.2 243.5

Çin 7.6 3.0 2.5 4.1 22.9

Rusya 1.5 6.2 2.9 5.7 14.1

Hindistan 3.8 9.0 -4.4 -- 67.2

Brezilya 2.5 5.9 -3.4 5.8 68.3

G.Afrika 2.0 5.7 -6.1 26.0 43.0

TÜRKİYE 3.8 8.0 -7.4 9.4 36.0

Reel Büyüme

(y-y,%) Enflasyon (y-y,%) Cari Denge/GSYH*

(%)

Merkez Bankası Faiz

Oranı (%)

Tüketici Güven Endeksi

ABD 1.6 1.2 -3.09** 0.25 71.2

Euro Bölgesi -0.6 0.7 1.81 0.50 -14.50

Almanya 0.5 1.30 7.01 0.50 96

Fransa 0.40 1.00 -2.41 0.50 -18.40

İtalya -2.50 0.70 -0.53 0.50 97.30

Macaristan 0.50 1.40 1.07*** 3.40 -29.40

Portekiz -2.10 0.30 -1.55 0.50 -43.50

İspanya -1.20 -0.10 -1.07 0.50 -20.70

Yunanistan -5.50 -1.00 -2.88 0.50 -66.20

İngiltere 1.60 2.70 -3.51 0.50 -11.00

Japonya 1.20 1.10 0.99 0.10 45.40

Çin 7.80 3.10 2.60 6.00 99.80

Rusya 1.20 6.10 4.02 8.25 --

Hindistan 4.40 10.70 -3.41** 7.75 --

Brezilya 3.28 5.86 -2.26 9.50 110.30

G.Afrika 2.00 6.00 -3.39** 5.00 -8.00

Türkiye 4.40 7.71 -6.0**** 4.50 75.50

Kaynak: Bloomberg, *: Cari denge verileri IMF’den alınmaktadır ve 2012 verileridir.

**: 2011 verisi, ***: 2010 verisi, ****: VakıfBank hesaplaması

Dünya Piyasalarında Son Açıklanan Ekonomik Göstergeler

Beklentiler

(18)

18

2011 2012 En Son Yayımlanan

2013 Yılsonu Beklentimiz Reel Ekonomi

GSYH (Cari Fiyatlarla, Milyon TL) 1 297 713 1 416 817 385 113 (2013, 2Ç) --

GSYH Büyüme Oranı (Sabit Fiyatlarla, y-y%) 8.8 2.2 4.4 (2013, 2Ç) 3.7

Sanayi Üretim Endeksi (y-y. %) (takvim etk arnd) 9.7 2.5 -0.1 (Ağustos 2013) --

Kapasite Kullanım Oranı (%) 75.4 74.2 76.4 (Ekim 2013) --

İşsizlik Oranı (%) 9.8 9.2 9.3 (Temmuz 2013) 9.5

Fiyat Gelişmeleri

TÜFE (y-y. %) 10.45 6.16 7.71 (Ekim 2013) 6.8

ÜFE (y-y. %) 13.33 2.45 6.77 (Ekim 2013) --

Parasal Göstergeler (Milyon TL)

M1 148,455 167,404 197,383 (25.10.2013) --

M2 665,642 731,770 850,632 (25.10.2013) --

M3 700,491 774,651 894,193 (25.10.2013) --

Emisyon 49,347 54,565 69,828 (25.10.2013) --

TCMB Brüt Döviz Rezervleri (Milyon $) 78,330 100,320 112,731 (25.10.2013) --

Faiz Oranları

TCMB O/N (Borç Alma) 5.0 5.0 3.50 (01.11.2013) --

TRLIBOR O/N 10.89 5.78 7.02 (01.11.2013) --

Ödemeler Dengesi (Milyon $)

Cari İşlemler Açığı 75,092 47,476 1,995 (Ağustos 2013) 54,600

İthalat 240,842 236,545 20,623 (Eylül 2013) --

İhracat 134,907 152,537 13,121 (Eylül 2013) --

Dış Ticaret Açığı 105,935 84,008 7,502 (Eylül 2013) 91,000

Borç Stoku Göstergeleri (Milyar TL)

Merkezi Yön. İç Borç Stoku 368.8 386.5 407.9 (Eylül 2013) --

Merkezi Yön. Dış Borç Stoku 149.6 145.5 168.2 (Eylül 2013) --

Kamu Net Borç Stoku 290.1 240.6 217.5 (2013, 2Ç) --

Kamu Ekonomisi (Milyon TL) 2011 Eylül 2012 Eylül

Bütçe Gelirleri 22,061 23,207 30,122 (Eylül 2013) --

Bütçe Giderleri 23,932 29,037 34,847 (Eylül 2013) --

Bütçe Dengesi -1,871 -5,830 -4,725 (Eylül 2013) --

Faiz Dışı Denge 1,151 -2,561 1,375 (Eylül 2013) --

HAFTALIK RAPOR 04 Kasım 2013