Resim 1. Hastan›n baflvurusunda çekilen akci¤er grafisi
Hastaya seftriakson (2g/gün) iv ve prednisolone (40 mg/gün) baflland›. Tedavinin 5. gününde ateflinin düflmemesi, lökosit say›s› ve eritrosit sedimantasyon h›z›n›n art›fl› ve akci¤er lezyonlar›nda progresyon görülmesi üzerine amikasin (1g/gün) ve metronidazol (1g/gün) eklendi. Semptomlar›nda ve laboratuar bulgular›nda iyileflme gözlenmeyen, karaci¤er fonksiyon testleri bozulan (SGOT: 143, SGPT: 267, GGT: 187, LDH: 632), akci¤er grafisinde bilateral parakardiak yerleflimli hava-s›v› seviyesi içeren kaviter lezyonlar (Resim 2a, 2b) oluflan hastan›n kan kültürlerinde metisiline dirençli Staphylococcus aureus üremesi üzerine teicoplanine (400 mg/gün) geçildi.
Kartal E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi T›p Dergisi
C‹LT XV : 2 , 2004 105
Düflük viskoziteli volatil hidrokarbon ürünlerinin inhalasyonuna ba¤l› olarak geliflen akut pnömoni tablosu hidrokarbon pnömonisi ya da atefl yiyenlerin pnömonisi olarak tan›mlan›r. Küçük çocuklarda, atefl yutarak gösteri yapan animatörlerde ya da petrol ürünleri ile u¤raflan kiflilerde, bu ürünlerin aspirasyonu sonucu ortaya ç›kabilir.
Kazayla gaz aspire etmesi sonucu atefl yiyenlerin pnömonisi geliflen bir hasta klini¤imizde takip edilmifl ve nadir görülen bir durum olmas› nedeniyle sunulmufltur.
OLGU
Garsonluk yapan 23 yafl›ndaki erkek hasta, ayn› gün iflyerinde çal›fl›rken gaz aspire etti¤ini ve bu olay› takiben öksürük, öksürmekle a¤›zdan balgamla kar›fl›k kan gelmesi, nefes darl›¤›, sol gö¤üs ve s›rtta a¤r› ve bir kez kusma flikayetleri oldu¤unu ifade ederek acil poliklini¤e baflvurdu.
Bilinci aç›k, oriente, koopere ve dispneik görünümde idi.
Atefl 37,7°C, kan bas›nc› 100/60 mmHg, solunum say›s›
dakikada 40 olarak bulundu. Akci¤er oskültasyonunda bilateral alt alanlarda inspiratuar raller iflitildi. Akci¤er grafisinde bilateral parakardiyak yerleflimli düzensiz s›n›rl›
nonhomojen dansite art›fl› mevcuttu (Resim 1).
Tam kan say›m›nda sola kayma ile birlikte lökosit say›s›
art›fl› izlendi (lökosit=14900/mm3). Bafllang›çta serum elektrolit, renal ve hepatik fonksiyon testi de¤erleri normaldi. Arter kan gaz›nda oda havas›nda pH: 7,45, pO2:
58,2 mmHg, pCO2: 33 mmHg, HCO3: 22,8 mmol/L, oksijen saturasyonu %91,4 bulundu.
ATEfi Y‹YENLER‹N PNÖMON‹S‹: OLGU SUNUMU
Elif TORUN1, Benan ÇA⁄LAYAN1, Nagihan DURMUfi1, Ayflegül EREN1, ‹pek ERDEM1, Ülkü AKA AKTÜRK1, Gülflen SARAÇ1
Atefl yiyenlerin pnömonisi hidrokarbon ürünlerinin aspirasyonuna ba¤l› olarak geliflen, nadir görülen akut bir pnömoni tablosudur. Nefes darl›¤›, öksürük, hemoptizi, gö¤üs a¤r›s›, atefl, akci¤er konsolidasyonlar› ve ard›ndan lezyonlar›n pnömotoseller oluflturarak kaviteleflmesi ile karakterizedir.
Akut psödoenfeksiyöz bir durum olarak aç›klansa da süperenfeksiyonlar efllik edebilmektedir. Tedavide kortikosteroid ve antibiyotikler kullan›l›r.
Bu olgu sunumunda gaz aspirasyonu sonras› atefl yiyenlerin pnömonisi geliflen 23 yafl›nda bir erkek hasta sunulmufltur.
Anahtar kelimeler: Aspirasyon pnömonisi, lipid pnömonisi, inhalasyon
FIRE-EATER’S PNEUMONIA: CASE REPORT
Fire-eater’s pneumonia, a rare form of acute pneumonitis, develops after aspiration of hydrocarbon products. It is characterized by symptoms such as dyspnea, cough, hemoptysis, chest pain, fever and lung consolidations which typically cavitate forming pneumatoceles. Despite the fact that it is a pseudoinfectious entity, superinfections may sometimes coexist. Corticosteroids and antibiotics are used in treatment. In this study, a 23-year- old male patient with fire-eater’s pneumonia due to gas aspiration is presented.
Key words: Aspiration pneumonia, lipid pneumonia, inhalation
1 D r. L ü t f i K › r d a r K a r t a l E ¤ i t i m v e A r a fl t › r m a H a s t a n e s i G ö ¤ ü s H a s t a l › k l a r › K l i n i ¤ i
B a fl v u r u t a r i h i : 7 . 4 . 2 0 0 4 , K a b u l t a r i h i : 9 . 9 . 2 0 0 4
Resim 2. Tedavinin 9. gününde çekilen a. Akci¤er grafisi, b. Toraks BT kesitleri
Bu tedavi ile hastada belirgin klinik ve radyolojik iyileflme gözlendi (Resim 3). Lökosit say›s› ve karaci¤er fonksiyon testlerinde düzelme oldu. Teicoplanin tedavisi 21 güne tamamland›.
Resim 3. Tedavinin 1. ay›nda çekilen akci¤er grafisi
Kartal E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi T›p Dergisi
C‹LT XV : 2 , 2004 106
TARTIfiMA
Gaz aspirasyonu sonras› geliflen nefes darl›¤›, öksürük, hemoptizi, gö¤üs a¤r›s›, atefl bulgular› ile hastam›z›n durumu hidrokarbon pnömonisi olarak da bilinen atefl yiyenlerin pnömonisi ile uyumludur. S›k görülmeyen bu hastal›k literatürde vaka bildirimleri fleklinde tan›mlanm›flt›r. Radyolojik olarak genellikle bilateral alt alanlar› tutan akci¤er konsolidasyonlar› geliflmesi ve ard›ndan lezyonlar›n pnömotoseller oluflturarak kaviteleflmesi tipiktir1-6. Bronkoplevral fistül, pnömotoraks, atelektazi, plevral efüzyon da geliflebilir, lezyonlar tamamen ya da minimal skar b›rakarak iyileflir4,5,7,8. Lökositoz, akut faz reaktanlar› art›fl›, hipoksemi ve karaci¤er fonksiyon bozukluklar›
saptanabilir1,9,10.
Atefl yiyenlerin pnömonisi tan›s›yla izlenen, genifl spektrumlu antibiyotik ve antiinflamatuar tedaviye ra¤men ateflinde ve kan tetkiklerindeki inflamasyon parametrelerinde düzelme olmayan bir hastan›n bronkoalveoler lavaj (BAL) s›v›s›n›n incelemesinde, mikroskopide ve kültürde patojen saptanmam›fl, elektron mikroskopisinde lipoid içeren inklüzyon cisimciklerinin bulundu¤u makrofajlar saptanm›flt›r. Bu durum makrofajlar›n fagositik aktivitesinin art›fl› ve makrofajlardan sitokin sal›n›m›na, artm›fl ve uzam›fl inflamatuar reaksiyona sebep olur1. Bu durum psödoenfeksiyöz bir akci¤er hasar› olufltursa da, hastalar›n bir k›sm›nda Pseudomonas gibi dirençli mikroorganizmalar ile süperinfeksiyonlar geliflebilir2. Bu nedenle tedavi, kortikosteroid ve antibiyoterapiyi içerir.
Bizim olgumuzda da vankomisin ve teicoplanin d›fl›ndaki ajanlara rezistan bir Staphylococcus aureus suflu üremifltir.
Hastan›n MRSA pnömonisi için risk faktörlerinin olmay›fl›, semptomlar›n gazya¤› aspirasyonunun hemen ard›ndan akut olarak bafllamas› ve radyolojik bulgular›n literatürdeki atefl yiyenlerin pnömonisi vakalar› ile büyük benzerlik göstermesi göz önüne al›narak MRSA enfeksiyonunun sekonder enfeksiyon olarak geliflti¤i düflünülmüfltür.
Literatürde olgu bildirimleri fleklinde tan›mlanm›fl olan bu nadir hastal›k hidrokarbon ürünlerinin inhalasyonu sonras› oluflmakta, h›zla semptomlar ve radyolojik bulgular geliflmekte ve aylar içerisinde tamamen iyileflme görülmektedir. Tedavide kortikosteroidler ve antibiyotikler kullan›lmal›d›r.
a
b
KAYNAKLAR
1. Burkhardt O, Merker HJ, Shakibaei M, Lode H. Electron microscopic findings in BAL of a Fire-eater After Petroleum Aspiration. Chest 2003; 124(1): 398-400.
2. Borer H, Koelz AM. Fire-eater’s lung (hydrocarbon pneumonitis). Schweiz Med Wochenschr 1994; 124(9): 362-7.
3. Brander PE, Taskinen E, Stenius-Aarniala B. Fire eater’s lung.
Eur Respir J 1992; 5(1): 112-4.
4. Franquet T, Gomez-Santos D, Gimenez A, Torrubia S, Monill JM. Fire eater’s pneumonia: Radiographic and CT findings.
J Comput Assist Tomogr 2000; 24(3): 448-50.
5. Bulava A, Kolek V, Lukl J. Fire-eater’s pneumonia: A difficult differential diagnosis. Cas Lek Cesk 2001; 140(8): 242-5.
Kartal E¤itim ve Araflt›rma Hastanesi T›p Dergisi
C‹LT XV : 2 , 2004 107
6. Bray A, Pirronti T, Marano P. Pneumatoceles following hydrocarbon aspiration. Eur Radiol 1998; 8(2): 262-3.
7. Personne M, Lundholm B, Persson H. Risk of lung damage found in fire-eater’s. Twelve Swedish hospital cases reported.
Lakartidningen 1998; 95 45): 4988-9.
8. Ewert R, Lindemann I, Romberg B, Petri F, Witt C. The accidental aspiration and ingestion of petroleum in a “fire eater”.
Deutsch Med Wochenschr 1992; 117(42): 1594-8.
9. Çok G, Erdinç M, Savafl R, Alper H. Atefl yiyenlerin pnömonisi. Toraks Dergisi 2003; 4(3): 279-82.
10. Fraser RS, Müller NL, Colman N, Pare PD. Pulmonary Disease caused by toxins, drugs, and irradiation. In: Diagnosis of Diseases of the Chest. Philadelphia, 1999: 2588-9.
