Film Çözümlemesi
• Bir filmi analiz ettiğinizde, filmin parçalarının bir arada işleme yollarına dair görüşünüzü savunursunuz. Bir argüman bulmaya dair hazırlık
çalışması ise genellikle üç adımdan oluşur:
1. Yazınızın açıklayacağı ve destekleyeceği bir tezi geliştirmek 2. Bütün filmi bölümlere ayırmak
3. Film tekniğinin önemli örneklerine dikkat etmek (Bordwell & Thompson, 2011, s. 443)
1. Yazınızın açıklayacağı ve destekleyeceği bir tezi geliştirmek
• Filmle ilgili sorular sorularak başlanır. Filmle ilgili rahatsız edici veya merak uyandırıcı olan nedir?
Filmi kayda değer kılan nedir? Filmin izleyici üzerinde alışılmamış bir etkisi var mı? Vb.
• Bu tip sorulara yanıtınız analizin tezini sağlayacaktır. Herhangi bir yazıda tez argümanınızı geliştireceğiniz temel iddiadır. Analitik yazıda tez, diğer izleyicilerin filmi anlamasına yardım etmenin bir yoludur.
• Normal olarak tez, filmin işlevleri, etkileri ya da anlamlarıyla ya da üçünün karışımıyla ilgili bir iddia olacaktır. Bununla birlikte tezin desteğe, inandırıcı olması için bazı nedenlere gereksinimi olacaktır.
Bu nedenlerin bazıları hemen akla gelmekle birlikte, diğerleri yalnızca filmi yakından incelediğinizde ortaya çıkacaktır.
(Bordwell & Thompson, 2011, s. 443)
2. Bütün filmi bölümlere ayırmak
• Bir filmi, tıpkı bir binanın tasarımını anlamak için binanın parçalarını teker teker incelemek gibi, sahne sahne yaşarız. Eğer sahnelerin nasıl birlikte işlediğini anlamayı istersek, filmin bütün biçimine dair bir fikre sahip olmak yararlıdır.
• Bir filmin biçimini kavramanın en iyi yolu, bir bölümleme yapmaktır. Filmi sekanslara ayırmak yararlı bir gözden geçirme sağlayacak ve bölümlemeniz genellikle tezinizi ispatlamanıza yardım edecek şeyleri gösterecektir.
• Anlatısal olmayan bir filmi incelerken, özellikle kategorik, retorik, soyut ya da çağrışımsal ilkelerin kullanımı konusunda dikkatli olmak gerekir. Eğer bir film bir anlatıyı sunuyorsa, bölümlemeniz şuna benzer sorulara yanıt vermeye yardımcı olabilir: Her sahne neden ve sonucu nasıl oluşturuyor? Hangi noktada karakterlerin hedeflerini anlıyoruz? Gelişmenin ilkeleri bir sahneyi diğerine nasıl bağlıyor?
(Bordwell & Thompson, 2011, s. 443-444)
3. Film tekniğinin önemli örneklerine dikkat etmek
• Bir filmi analiz ederken, kullanılan çeşitli film tekniklerinin kısa ve doğru tanımını yapın.
Filmin organizasyon yapısını saptadığınızda, dikkat çeken teknikleri teşhis edebilir, film boyunca kullanılan tekniklere dair modeller oluşturabilir ve o tekniklerin işlevlerini öne sürebilirsiniz. Bu teknikler genellikle tezinizi destekleyecektir.
• Başlangıç olarak teknikleri teker teker ele almaya dikkat edin: Bu bir üç noktadan aydınlatma durumu mu? Bu bir devamlılık kesmesi mi? gibi benzer biçimde bağlama da duyarlı olmak gereklidir: Buradaki tekniğin işlevi nedir? Yine bir bölümleme modellemeye dikkat çekerek size yardımcı olacaktır: Bu teknik film boyunca yenileniyor mu, geliştiriliyor mu?
• Yazınızın tezini önceden belirlemeye yardımcı olacağı yer burasıdır. Teziniz belirli tekniklerin diğerlerine göre daha uygun olduğunu netleştirecektir.
(Bordwell & Thompson, 2011, s. 444)
Organize Etmek ve Yazmak
• Tartışmacı bir yazı şu temel yapıya sahiptir:
Giriş: Arka plan bilgisi ve tezin ifade edilmesi.
Gelişme: Teze inanma nedenleri.
Sonuç: Tezin yeniden ifade edilmesi ve tezin daha geniş içerimlerinin tartışılması.
Giriş bölümü okuyucuyu ortaya çıkacak argümana yönlendirmeye çalışır ve bu girişin sonunda tez ortaya konulur. Daha fazla arka plan malzemesi gerektiğinde , giriş biraz daha uzun olur ve tez daha sonra ortaya konulur. Normal olarak bir filmin analizinin giriş paragrafları fazla somut kanıt göstermez. Genellikle burası tezi biraz arka plan bilgisiyle ilişki içine yerleştirmeyi gerektirir.
Organize Etmek ve Yazmak
• Yazınızın teze inanma nedenlerini sunduğunu hatırlayın. O noktalara kanıtlar ve örneklerle destek olacaksınız. Örneğin alternatif anlatı yapısına sahip bir filmi, klasik anlatının uylaşımlarına benzerlikler-karşıtlıklar temelinde çözümleyerek, o filmin uylaşımları eleştirel bir şekilde yeniden işleyip işlemediği ortaya konulabilir.
• Nedenleri desteklemek pek çok yolla olabilir. Analizler filmin genel anlatı biçimine dayanan nedenler ile stilistik tercihlere dayanan nedenler arasında ayrım yapar ya da özel tematik etkiler yaratan çeşitli motiflerin incelenişine yoğunlaşır. Analizin yapısı diğer birkaç taktikle daha ikna edici hale getirilebilir. Filmin başka filmlerle olan benzerliklerini ya da farklılıklarını içeren bir paragraf dikkatinizi argümanınız için temel olan yanlar üzerine toplamanıza yardımcı olabilir.
• Tartışmacı makalenizi nasıl bitirirsiniz? Artık tezi yeniden ifade etmenin ve okuyucuya tezi kabul etme nedenlerini hatırlatmanın zamanıdır. Sonuç aynı zamanda, sizin için etkili bir alıntıyı, bir parça tarihsel bağlamı ya da filmden somut bir motifi (bir diyalog ya da bir görüntü) aktarmak için
Derste İzlenecek Film:
• Caché / Saklı (Michael Haneke, 2005).
• https://www.youtube.com/watch?v=pvT_9TqIEtM
Bu ders için okunacak kaynaklar (kaynakların tam künyesi ilk dersin içinde bulunmaktadır):
• Saklı ile ilgili film eleştirileri/analizleri.
• Saklı’da sinemasal biçim.
