Bir Film İncelemesi
ANTONIA’NIN YAZGISI
Antonia’nın Yazgısı (Antonia’s Line, 1995) Yabancı Dilde En İyi Film Oscar’ı dahil pek çok ödül kazanan bir feminist sinema klasiği.
Eleştirmen Janet Maslin’in ‘büyülü feminizm’
olarak tanımladığı film, annesinin ölümü üzerine kızıyla birlikte köyüne dönüp yerleşen Antonia’nın dört nesle yayılan hikâyesini yer yer neşeli, yer yer hüzünlü, masalsı bir dille anlatıyor.
Film, Gabriel García Márquez’in ‘Yüz Yıllık
Yalnızlık’ı gibi epik aile hikâyelerini andırıyor
ama ataerkil bir yapıyı irdelemek yerine
anaerkil bir düzenin hayalini kuruyor (Onaran,
2018).
Yataktan çıktı ve yaşamının son gününe başladı Antonia… Bütün bir hayatın; anılarla savaş ve seviş halinde olan hafızanın; her gün tekrarlanan yaşamsal yüzlerce hareketle yorgun bedenin; sözcüklerin;
fikirlerin; hislerin ve çatışmalarla yoğrulmuş bütün bir meselenin son gününe… Saçları bile yorgun ve tekinsiz dururken, son kez tokalarını takıp aynada kendine baktı Antonia. “Artık ölme zamanı” diye fısıldadı.
Hayatının son günüyle başlayan film, Antonia’nın yıllar sonra ailesinin çiftlik evine döndüğü, kırklı yaş anılarıyla devam eder. Savaştan sonra annesini gömmek için dönse de O hala sağdır. Babası öleli otuz yıl olmasına rağmen, hala babasına kızgın olan annesinin ölümünü sakin ve tepkisiz halde izler.
Ölüm anına şahitlik ederken, Antonia’nın ifadesiz yüzünden, aralarındaki ilişkinin çok da sıcak olmadığı anlaşılır. Annesi hep kızgın bir kadınken, Antonia ise mücadeleci bir gülümseyendir. “Huzur içinde yat anne, bu çok mümkün olmasa da”… (Avcı, 2017).
Yönetmen Marleen Gorris Antonia’nın hikâyesi üzerinden cinsel kimlik meselesinin yansıra ölüm ve yaşam gibi mevzuları ve dinsel kurumların yozlaşması gibi toplumsal sorunları da tartışmaya açıyor.
Filmin ölüm ve doğum döngüsünde akan zamanı içinde geleneksel aile alt üst ediliyor, yerine dinin ya da devletin onayını alma kaygısı gütmeyen başka bağlar örülüyor; bambaşka kocaman bir aile kuruluyor. Dik başlı ama şiddet karşıtı, ezilenlere kucak açan, ezenlere haddini bildiren, şefkatli ve özgürlüğüne düşkün Antonia hâlâ ilham vermeye devam ediyor (Onaran, 2018).
Kaynaklar
Avcı, Ş. (2017). Feminist Bir Peri Masalı: Antonia’nın Yazgısı, Gazete Karınca, Erişim: 20. 03.2018,
https://gazetekarinca.com/2017/09/ feminist-bir-peri- masali-antonianin-yazgisi/
Onaran, G. (2018). Antonia’nın Yazgısı, Altyazı Sinema Dergisi,Erişim:23.04.2019,
https://www.altyazi.net/rastgele-bir-film/antonianin-yazgisi- antonias-line/