Beton ile alçı bloklardan mürekkep hafif döşemeler.
M ü h e n d i s M. Enver
Sön zamanlarda Amerlkada beton arme hurdl ile içi boş alçı bloklarından mürekkep kat döşemeleri yapılmağa başlanmıştır. Bu yolda ilk adım, Chicagoda Rothschild Building bina- sına dört kat ilâve ederken bu tipin kullanılma- sile atılmıştır. Malûm olduğu üzere Amerikada demir inşaat pek müteammimdir. Bu binada döşemeler, mesafe mesafe mevzu demir kiriş- lerle bunların arasına yerleştirilmiş evelce hu- susî surette hazırlanan içi boş alçı bloklarila bunların meydana getirdiği satıh üzerine dökül- müş ince beton tabakasından ibarett'r. Bu suretle düz ve muntazam bir tavan elde edildiği gibi kalıp ve destek gibi tertibata da lüzum kalmı- yor. Beton tabakası müteharrik iskeletlere göre l:esap edilip kâfi miktarda demirle teçhiz edilir.
Bloklar bu demir teçhizatını ihata edebilecek be- ton kısmını teşkil edebilecek veçhile şevh yapılır.
Bu suretle cer mmtıakasındaki lüzumsuz fceton kısım lıazf ve tasarruf edilmiş olduğundan pek ince bir beton tabakası kâfi geliyor. îsometrik resimde de görüldüğü üzere bu beton tabakası blokların üzerinden dolaşarak yanlarındaki yivler vasıtasile kirişin üst gövdesile birleşmek- tedir.
Blokların tulü döşeme kirişlerinin aralık- larına göre tayin edilir. Yukarda söylediğimiz
binada bu aralıklar umumiyetle 1,85 kadardır.
Ayni veçhile blokların irtifaı kiriş irtifaına t â - bidir.
Blokları yerine koymak için iki adam iki ucundan bloku saran bir kayışla tutar, blokun bir ucu I kirişinin alt dudağından aşağıya ka- dar indirilir ve badehu ikinci ucu diğer kirişin hizasına gelinciye kadar ufkan kaydırılır ve aşağı indirilip kirişin alt dudağına yerleştiler, badehu birinci uç, blok ufki vaziyete gelinciye kadar kaldırılır, ve kirişin alt dudağına girince- ye kadar ufkan kaydırılır. Bu suretle her iki uç ta birleştirilmiş olur. Blok I kirişinin dudağı üzerine isometrik resminde de görüldüğü gibi dört noktada oturmaktadır. Muvazi açık- lıklardaki bloklar kirişin altında biribirlerils birleşirler ve düz bir satıh teşkil ederler.
Bu binada kullanılan blokların metro tulü 7-8 kilo kadardı. Bu tabiî döşeme kirişlerinin irtifaına ve aralıklara tâbidir. Bloklar her ne- kadar inşaat yükünden başka sikletlere maruz bırakılmazsada 2000 kg/m2- kadar bir siklete kırılmadan tahammül edebilirler.
Bu tip döşemenin faydaları olarak, musattah bir tavan elde edilebilmesi, kalıp ve destek ter- tibatına ihtiyaç göstermemesi, kalıpları sökmek için vakit zayi edilmesi veya işin sektedar olma- sı gibi mahzurları havi bulunmaması ve gayet ince beton tabakasının kifayet etmesi, velhasıl içi boş döşeme teşkilinden beklenen faydaları ihtiva eden ve ince bir beton tabakasile alçıdan mürekkep gayet hafif bir döşeme elde cdabil- mesi zikredilebilir. Bundan maada bloklar cen- bî tazyiklere ve rüzgâr tazyikine karşı bir em- niyet teşkil eder. Sıva doğrudan doğruya alçı blökuna, çengel, metal depluayye, lata veya herangi bir vasıtaya ihtiyaç hissettirmeksizin tatbik edilebilir.
