Sa ğlık İle İlgili Konular: 13. Beyin
Rahman ve Rahim Olan Allah’ ın Adıyla
Değerli Kardeşlerim! İnsanın vücudundaki beyin, canlı varlıklar içerisinde bedenine nispetle en ağır organdır. Bütün mahlûkatın beyin ağırlıklarını gövdelerine oranlasak, kesinlikle insan, bedenine göre en ağır beyine sahip olma açısından en yüksek mertebede olurdu.
Tabi balina ve fil beyni gibi mutlak ağırlığa sahip beyinleri hariç tutuyorum.
İnsan beynindeki ön beyin beynin en büyük lobudur. Geçmişte bilim adamları ön lobun işlevsiz olduğunu sanmışlardı. Sonradan açığa çıktı ki bu bölge, alında bulunuyor ve insandaki yüksek aklî görevlerin idaresine mahsus bir bölgedir.
Bu bölge şayet bir kaza neticesinde hasar görse yahut bu bölgede bir kanama meydana gelse ya da iyi huylu bir tümör bulunsa, aklî melekelerinin zayıflamasına ve ahlaki değerlerinin düşüşüne neden olur.
Beynin bu kısmı ile insan, söyleyeceği sözü tasarlar ve söyler. Yine beynin alındaki bu bölümüyle insan, yapacağı şeyi planlar ve yapar. Söz ve fiillerin planlanması beynin bu bölümüyle alakalıdır. Allah (c.c) ne buyurdu?
﴾ ٍةَئِطاَخ ٍةَبِذاَك ٍةَي ِصاَن * ِةَي ِصاّنلاِب ْنَعَفْسَنَل ِهَتْنَي ْمَل ْنِئَل ّاَك ﴿ [ 16-15 : قلعلا ةروس]
“Hayır, hayır! Eğer vazgeçmezse mutlaka onu perçeminden yakalayıp sürükleriz! O yalancı, günahkâr perçeminden!”
Söylediğin bazı sözlerde yalan söylersin, yaptığın bazı fiillerde hata edersin. Söz ve fiillerin planlanma yeri perçemin altındaki ön beyindir.
﴾ ٍةَئِطاَخ ٍةَبِذاَك ٍةَي ِصاَن * ِةَي ِصاّنلاِب ْنَعَفْسَنَل ِهَتْنَي ْمَل ْنِئَل ّاَك ﴿ [ 16-15 : قلعلا ةروس]
“Hayır, hayır! Eğer vazgeçmezse mutlaka onu perçeminden yakalayıp sürükleriz! O yalancı, günahkâr perçeminden!”
Yalanın kaynağı ön beyindir:
Ön beyin hatanın kaynağıdır.
Eğer insan trafik kazasında bu bölgeden hasar alsa, ya da beyin kanaması geçirse yahut da iyi huylu bir tümör bulunup bu bölgeye baskıda bulunsa, dengesiz bir şekilde konuşur, ahlak ölçülerini yitirir ve toplum tarafından asla kabul edilemeyecek davranışlar sergiler.
Bazı doktorlar bir kadının beyninin bu bölümünde bir kanama geçirdiğini, belli bir zaman kadının hal ve gidişatının değiştiğini, daha sonra vücut bu kanı emip, kan dağılıp gidince, eski tabiatına geri döndüğünü zikrederler.
Bilim adamları yüksek aklî melekelerin ve planlama yetisinin beynin bu bölümünde olduğu çıkarımında bulundular. Peki, Nebî (s.a.v) bu konuda ne buyuruyor?
((كؤاضق ّيف ٌلدع ،كمكح ّيف ٍضام ،كديب يتيصان ،كتمأ نباو ،كدبع نباو ،كدبع ينإ مهللا )) [ يرعشأا ىسوم يبأ نع ةيوونلا راكذأا نم ]
“Allah’ım! Ben senin kulunum. Erkek ve kadın kullarının çocuğuyum. Alnım (kontrolüm) senin elindedir. Benim hakkımda senin hükmün geçerlidir. Senin,
benim hakkımdaki takdirin adâlettir.”
Allah (c.c) da şöyle buyurmaktadır:
﴾ ًامي ِحَر ًاروُفَغ َناَك ُهّنِإ ِضْرَ ْأاَو ِتاَواَمّسلا يِف ّرِّسلا ُمَلْعَي يِذّلا ُهَلَزْنَأ ْلُق ﴿ [ 6 : ناقرفلا ةروس ]
“(Ey Muhammed!) De ki: “O kitabı göklerin ve yerin sırrını bilen indirmiştir.
Şüphesiz O, bağışlayandır, çok merhamet edendir.”
Bilim adamları konuşma yetisinin beynin bu bölümünde başladığını sonra dilin bunu tatbik ettiğini söylerler.
Gözlerin hareketi de ön beyinde başlar sonra göz kasları hareketi gerçekleştirir. Yine başın hareketi bu bölümde başlar sonra yüz kasları hareketi tamamlar. Bütün vücudun hareketi beynin bu bölümünde başlar kısaca.
Ön beyin Kur’ân-ı Kerîmde (ةيصانلا) “en-Nâsıye” olarak isimlendirilmiştir.
﴾ ٍةَئِطاَخ ٍةَبِذاَك ٍةَي ِصاَن * ِةَي ِصاّنلاِب ْنَعَفْسَنَل ِهَتْنَي ْمَل ْنِئَل ّاَك ﴿ [ 16-15 : قلعلا ةروس ]
“Hayır, hayır! Eğer vazgeçmezse mutlaka onu perçeminden yakalayıp sürükleriz! O yalancı, günahkâr perçeminden!”
Bilim adamları emar’ı (manyetik rezonans görüntüleme sistemi) icat ettikten sonra beyin içi kan akışını ölçebildiler. Birini bu cihazın altına koyup ona bazı kelimelerin anlamlarını sorduklarında, kanın şiddetle ön beyine doğru aktığını gördüler.
Çünkü düşünme, çıkarsamada bulunma, hüküm verme, idrak etme, plan yapma ve bunların hepsini harekete geçirme ön beyinde gerçekleşir.
Değerli Kardeşlerim…
﴾ اَهِتَي ِصاَنِب ٌذ ِخَآ َوُه ّاِإ ٍةّباَد ْنِم اَم ﴿ [ 56 :دوه ةروس ]
“Her canlının kontrolü O’nun elindedir.”
Rabbimiz bir işin gerçekleşmesini istediğinde, her akıl sahibinin aklını alır. Yani, bu yüce aklî kudreti bize, Allah (c.c) bahşetti ve bundan dolayı hesaba çekileceğiz.
Allah (c.c) bize şöyle buyurduğunda:
﴾ ي ِلاِبنَّو اص ُذََخْﺆُﯾف ﴿ [ 41 :ا ةرﻮﺳلرحمن ]
“Suçlular simalarından tanınır da, perçemlerinden ve ayaklarından yakalanırlar.”
İnsan, sözlü ya da fiilî sapmasından ötürü cezalandırılacaktır.