12 12
KAZANIM TESTİ
Ankara, 2022
SI N IF
Anadolu İmam Hatip Lisesi Meslek Dersleri
İSLAM KÜLTÜR VE MEDENİYETİ
2. ünite
sor u
16
T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürlüğü
DİN ÖĞRETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
1. İslam kültür ve medeniyeti, meydana getirmek istediği faziletli toplum için esaslar belirlerken, bu toplumun yönetim anlayışının esaslarını da ortaya koymuştur. İslam medeniyetinde yönetici, kendine verilen görevle toplum ve topluma ait olanın kendi- sine emanet olduğunu bilir; emanete ihanet etme- meyi, güvenilir olmayı kendine şiar edinir. Güvenilir yönetici, toplumu adaletle yönetir. Kanun karşısında bütün fertlerin eşitliğini sağlar. Liyakat sahibi olana yöneticilik verilir. Emanet ve adalet esaslarını yerine getiren liyakatli yöneticinin seçimi istişare ile yapılır.
Yapılan istişareler sonucu seçilmiş olan yönetici meşruiyet kazanmış olur. Yönetim esaslarında bu ilkelere uyulduğunda huzurlu bir toplum oluşur.
Bu paragrafta İslam kültür ve medeniyetinin hangi yönü ile ilgili açıklamalarda bulunulmaktadır?
A) Yöneticide bulunulması gereken özellikleri B) Adaletin temini için yapılması gerekenler
C) Yönetimde dikkat edilmesi gereken esasları D) İslam toplumunun genel özellikleri
E) Yönetimde istişarenin önemi
3. – “Ey iman edenler! Allah için hakkı ayakta tutun, adaletle şahitlik eden kimseler olun. Herhangi bir topluluğa duyduğunuz kin, sizi adaletsiz davran- maya itmesin. Adaletli olun; bu, takvaya daha uygundur…” (Maide suresi, 8. ayet.)
– “… iş hakkında onlara danış, karar verince de Al- lah’a güven, doğrusu Allah kendisine güvenenleri sever.” (Âl-i İmrân suresi, 159. ayet.)
– “Yine onlar ki emanetlerine ve verdikleri sözlere riayet ederler.” (Mü’minûn suresi, 8. ayet.) – “Ey iman edenler! Allah’a itaat edin, peygambere
itaat edin, sizden olan ülü’l-emre de. Eğer bir hu- susta anlaşmazlığa düşerseniz -Allah’a ve âhirete gerçekten inanıyorsanız- onu, Allah’a ve peygam- bere götürün. Bu, elde edilecek sonuç bakımından hem hayırlıdır hem de en güzelidir.”
– (Nisa suresi, 59. ayet.)
Yukarıdaki ayetlerde İslam kültür ve medeniyetinin yönetim esaslarından hangisine örnek yoktur?
A) Liyakat
B) Adalet C) Meşruiyet D) Emanet E) İstişare
2. Toplumda sosyal hayatın güven içinde sürdürülmesi, haksızlıkların ortadan kaldırıldığı bir anlayışla müm- kün olabilir. Tarihimiz sosyal hayatın güven içinde olduğu, her milletten insanların bir arada yaşadığı örneklerle doludur. Nitekim Osmanlı Devleti dö- neminde Avrupa’daki Hıristiyanlar: “Bizans şapkası görmektense Osmanlının sarığını görmeyi tercih ederiz.” demişlerdir.
Yukarıdaki paragraftan hareketle İslam kültür ve medeniyetinin hangi yönetim esasına ulaşılabilir?
A) Liyakat
B) Adalet
C) Meşruiyet D) Emanet E) İstişare
4. İslam şehirlerinde cami herkesin kolay ulaşabilmesi, herkese eşit mesafede olması için merkezde yapıl- mış ve bu durum şehrin maddi ve manevi gelişimini olumlu etkilemiştir. Camiler ibadet mahalli olma yanında eğitimin yapıldığı, şehrin önemli güncel haberlerinin konuşulduğu, tartışıldığı, aynı zamanda büyük sivil toplantıların yapıldığı yerler olmuştur.
Camilerin şehrin merkezinde yapılması İslam medeniyetinin temel esaslarından hangisi ile ilgilidir?
A) Evrensellik
B) İlmîlik C) Meşruiyet D) Tevhid E) Hürriyet
T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürlüğü
DİN ÖĞRETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
6. Hz. Peygamber (s.a.v.) döneminde davalar Kur’an hükümleri çerçevesinde bizzat Hz. Peygamber (s.a.v.) tarafından çözüme kavuşturuluyordu. Bu dönemin hukuki alanda en önemli gelişmesi Medine Vesikası’dır. Bu vesika ile bireylerin ve hatta kabi- lelerin kendi haklarını kendilerinin koruması usulü kaldırılmış, ihtilafların çözümünde merkezî otorite yetkili kılınmıştır.
Yukarıdaki paragrafta İslam kültür ve medeniyetinin yönetim esaslarından hangisi üzerinde durulmaktadır?
A) Adalet
B) Meşruiyet C) İstişare D) Liyakat E) Emanet
7. EMANET
10 Puan
ADALET 20 Puan
İSTİŞARE 30 Puan
MEŞRUİYET 40 Puan
LİYAKAT 50 Puan
Öğretmen İslam kültür ve medeniyetinin yönetim anlayışındaki esasları pekiştirmek için bir oyun tasarlamıştır. Oyunda sınıf iki gruba ayrılmış her gruptan bir öğrenci öğretmenin hazırladığı kartlar- dan rastgele birini seçmiş ve kartta yazan konuyla ilgili bir ayet veya hadis söylemiştir. Öğretmen her konuya tablodaki gibi farklı puanlar vermiştir. Birinci gruptaki öğrenciler seçtiği kartlarda yazan bütün konulara doğru ayet ve hadisi söylemiştir. Birinci gruptaki öğrencilerin söylediği ayetler aşağıdaki gibidir.
Mehmet: “Rablerinin çağrısına uyarlar, namazı özenle kılarlar. İşleri de aralarındaki danışma ile yürür. Kendilerine verdiğimiz rızıktan başkaları için harcarlar.” (Şûrâ suresi, 38. ayet.)
Ahmet: “İş, ehli olmayan kişilere verilince kıyameti bekle, kıyametin kopması pek yakındır.” (Buhari, İlim, 2.)
Taha: “Muhakkak ki Allah adaleti, ihsanı, akrabaya karşı cömert olmayı emreder; hayâsızlığı, kötülüğü ve zorbalığı yasaklar. İşte Allah, aklınızı başınıza alasınız diye size böyle öğüt veriyor.” (Nahl suresi, 90. ayet.)
Tuğra: “Ey iman edenler! Kendinizin veya anne babanızın ve akrabanızın aleyhine de olsa adaletten asla ayrılmayan, Allah için şahitlik eden kimseler olun...” (Nisâ suresi, 135. ayet.)
Mustafa: “... Onları affet, onların bağışlanmasını dile, iş hakkında onlara danış, karar verince de Allah’a güven, doğrusu Allah kendisine güvenenleri sever.” (Âl-i İmrân suresi, 159. ayet.)
Bu durumda birinci grup kaç puan almıştır?
A) 110 B) 120 C) 130 D) 140
E) 150 5. “Kenar-ı Dicle’de bir kurt kapsa koyunu
Gelir de adl-i ilahî Ömer’den sorar onu”
İslam kültür ve medeniyetinin yönetim
anlayışındaki esasları düşünüldüğünde bu dizeler ile aşağıdaki ayetlerden hangisi ilişkilendirilebilir?
A) “Ey iman edenler! Allah için hakkı ayakta tutun, adaletle şahitlik eden kimseler olun.
Herhangi bir topluluğa duyduğunuz kin, sizi adaletsiz davranmaya itmesin. Adaletli olun;
bu, takvaya daha uygundur. Allah’tan korkun.
Şüphesiz Allah yaptıklarınızdan haberdardır.”
(Mâide suresi, 8. ayet.)
B) “Ey iman edenler! Eğer inkâr edenlere uyar- sanız, sizi gerisin geri döndürürler de sonra hüsrana uğramış olursunuz.” (Âl-i İmrân suresi, 159. ayet.)
C) “Ey iman edenler! Hep birden barışa girin.
Sakın şeytanın peşinden gitmeyin; çünkü o, apaçık düşmanınızdır.” (Bakara suresi, 208.
ayet.)
D) “Sen onların dinlerine uymadıkça Yahudiler de Hristiyanlara da senden asla memnun kalma- yacaklardır. De ki: Asıl doğru yol ancak Allah’ın yoludur. Eğer sana gelen ilimden sonra onların arzularına uyarsan, bilesin ki artık Allah sana ne dost ne de yardımcı olacaktır.” (Bakara suresi, 120. ayet.)
E) “De ki: Hak geldi bâtıl yıkılıp gitti! Zaten bâtıl yıkılmaya mahkûmdur.” (İsrâ suresi, 81. ayet.)
T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürlüğü
DİN ÖĞRETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
8. İslam kültür ve medeniyeti, karşılaştığı İran, Yunan ve Hint medeniyetlerinden aldıklarını İslam pota- sında eritmiştir. Devraldığı mirasın, tevhide uygun olanını kullanmış, aykırı olanını ise ya ıslah etmiş ya da reddetmiştir. İslam medeniyeti eklektik, taklitçi ya da öykünmeci tutum içinde olmamıştır. İslam insanların günlük yaşantısına doğrudan karışmaz.
Kendi ilkelerini ortaya koyar, bu ilkeler çerçevesinde insanlara serbestlik tanır. Araplar, Türkler, Hintliler ve diğer İslam toplulukları, farklı yerel kimlikleriyle İslam medeniyetini meydana getirmişlerdir. Endülüs İslam medeniyeti ile Hint İslam medeniyeti, birbiri- nin aynısı olmadığı gibi, birbirinden farklı da değildir.
Fakat her medeniyetin özü, İslam’ın ana ilkelerine ve hayat anlayışına dayanmaktadır.
Yukarıdaki paragrafta İslam kültür ve medeniyetinin esaslarından hangilerine değinilmiştir?
A) Tevhit ve Hürriyet B) İlmîlik ve Özgünlük C) Yerellik ve Evrensellik D) Sulh ve İlmîlik
E) Özgünlük ve Yerellik
9. I. “Ve Âdem’e bütün isimleri öğretti…” (Bakara suresi, 31. ayet.)
II. “Şüphesiz Allah, adaleti, iyilik yapmayı, yakınlara yardım etmeyi emreder; hayasızlığı, fenalık ve azgınlığı da yasaklar...” (Nahl suresi, 90. ayet.) III. “… De ki: Hiç bilenlerle bilmeyenler bir olur mu!
Doğrusu ancak akıl sahipleri bunu anlar.” (Zümer suresi, 9. ayet.)
IV. “De ki: Hak geldi bâtıl yıkılıp gitti! Zaten bâtıl yıkıl- maya mahkûmdur.” (İsrâ suresi, 81. ayet.) V. “Allah size, emanetleri mutlaka ehline verme-
nizi ve insanlar arasında hükmettiğiniz zaman adaletle hükmetmenizi emreder….” (Nisa suresi, 58. ayet.)
Yukarıdaki verilen ayetler İslam kültür ve medeniyetinin esaslarına göre ikişerli sınıflandırılırsa kaç numaralı ayet dışarıda kalır?
A) I B) II C) III
D) IV
E) V
10. "Tevhid, hürriyet, ilmîlik, evrensellik, sulh"
Öğretmen İslam kültür ve medeniyetinin yukarıda verilen esaslarını açıkladıktan sonra öğrencilerden konu ile ilişkilendirebilecekleri birer ayet bulmalarını istemiştir.
Öğrencilerin bulduğu ayetler şunlardır:
Eymen: “Allah, O’ndan başka ilah yoktur; diridir, her şeyin varlığı O’na bağlı ve dayalıdır…” (Bakara suresi, 255. ayet.)
Mehmet: “… sana gelen ilimden sonra eğer onla- rın arzu ve keyiflerine uyacak olursan, bilmiş ol ki Allah’tan sana ne bir dost, ne bir yardımcı vardır.
(Bakara suresi, 120. ayet.)
Taha: “Ey Muhammed! Biz seni ancak âlemlere rah- met olsun diye gönderdik.” (Enbiyâ suresi, 103. ayet.) Ahmet: “Ey iman edenler! Hepiniz topluca barış ve güvenliğe (İslam’a) girin…” (Bakara suresi, 208. ayet.) Mustafa: “Artık dileyen iman etsin, dileyen inkâr etsin…” (Kehf suresi, 29. ayet.)
Buna göre öğrencilerin İslam kültür ve
medeniyetinin esasları ile ilişkilendirdiği ayetler hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?
A) Eymen Tevhid
Mehmet İlmîlik Taha Evrensellik Ahmet Sulh Mustafa Hürriyet B) Eymen Tevhid
Mehmet Evrensellik Taha İlmîlik Ahmet Sulh Mustafa Hürriyet C) Eymen Tevhid
Mehmet İlmîlik Taha Evrensellik Ahmet Hürriyet Mustafa Sulh D) Eymen Evrensellik
Mehmet İlmîlik Taha Tevhid Ahmet Sulh Mustafa Hürriyet E) Eymen Tevhid
Mehmet İlmîlik Taha Hürriyet Ahmet Evrensellik Mustafa Sulh
T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürlüğü
DİN ÖĞRETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
11. I. Tevhid II. Liyakat III. Sulh IV. Hürriyet V. Evrensellik VI. Adalet VII.Meşruiyet
Yukarıda verilen kavramlardan hangileri İslam kültür ve medeniyetinin kendine özgü esasları arasında yer almaz?
A) II ve III B) I, III ve IV
C) II, VI ve VII D) I, II, III ve IV E) IV, V, VI ve VII
12. “De ki: Benim namazım, (her türlü) ibadetim, ha- yatım ve ölümüm, hepsi âlemlerin rabbi olan Allah içindir.” (En’âm suresi, 162. ayet.)
Yukarıda verilen ayet meali İslam kültür ve medeniyetinin diğer medeniyetlerden farklı olan yönlerinden hangisine işaret etmektedir?
A) Adalet B) Barış C) Evrensellik
D) Tevhid
E) İlmîlik
13. İslam insanların günlük yaşantısına doğrudan karış- maz. Kendi ilkelerini ortaya koyar, bu ilkeler çerçe- vesinde insanlara serbestlik tanır. Araplar, Türkler, Hintliler ve diğer İslam toplulukları, kendilerine has kimlikleriyle İslam medeniyetini meydana getir- mişlerdir. Endülüs İslam medeniyeti ile Hint İslam medeniyeti, birbirinin aynısı olmadığı gibi, birbirin- den farklı da değildir.
Yukarıdaki metinde İslam kültür ve medeniyetine özgü olan hangi esastan bahsedilmektedir?
A) Tevhid B) Evrensellik
C) Yerellik D) Özgünlük E) Sulh
14. İslam tıbbı Avrupa medeniyetini doğrudan etkileyen bir alandır. Onuncu yüzyılın ortalarında Güney İtal- ya’da Hipokrat şehri olarak bilinen Salerno şehrinde kurulan tıp okulunda Arapça eserlerin Latinceye tercüme edilmesiyle İslam tıbbının Avrupa üzerinde- ki ilk etkileri görülmüştür.
Yukarıdaki paragraf İslam kültür ve medeniyetinin esaslarından hangisi ile ilgilidir?
A) Sulh B) Evrensellik C) Yerellik
D) İlmîlik E) Özgünlük
15. Kültür ve medeniyet; dinî, siyasi, sosyal, ekonomik, ilmî ve sanatsal alanlardaki gelişmelerle zaman ve mekân içerisinde oluşur. Medeniyetler, kendilerine özgü esaslar sayesinde birbirlerinden ayırt edilirler.
Buna göre;
I. Tevhid II. Yerellik III. Evrensellik IV. Özgünlük V. İlmîlik
esaslarından hangileri İslam kültür ve medeniyetine özgüdür?
A) I ve III B) I, III ve IV C) II, III ve V D) II, IV ve V
E) I, II, III, IV ve V
T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürlüğü
DİN ÖĞRETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
16. I. Şirkin reddedilmesi,
II. Her işte yalnızca Allah’ın (c.c.) rızasının gözetil- mesi,
III. Hayata bakışta din, dünya ve ahiret ayrımının olması,
IV. Kâbe örneğinde olduğu gibi şehrin merkezinde mescidin bulunması,
V. Sanat eserlerinin Allah’ın (c.c.) birliğine aykırı unsurlar içermemesi,
Yukarıdakilerden hangisi İslam kültür ve medeniyetinin kendine özgü esaslarından biri değildir?
A) I B) II
C) III D) IV
E) V
Cevap anahtarı
