ozlem.ikinci@tubitak.gov.tr
Bilim ve Teknik Temmuz 2014
Ayrıntılar
43
Astronotların
Talihsizlikleri
Her şeyin en ince detayına kadar hesaplanıp planlandığı uzay yolculuklarında astronotlar zaman zaman kazalarla karşı karşıya kalabiliyor. Bazen de kazalar astronotları o heyecan verici yolculuktan sonra ya da henüz o heyecanı yaşayamadan buluyor. Tarihte yerini almış o kazalar bu ayki Ayrıntılar köşemizde.
!
1961 yılında uzaya ilk giden kişi olan Yuri Gagarin, 1968 yılında MIG-15 model uçağıyla katıldığı eğitim uçuşunda hayatını kaybetti. Gagarin’in ölümüyle sonuçlanan bu kazanın nedeni pek çok tartışmaya ve spekülasyona konu oldu. O günün koşullarıyla edinilen hava raporunda, alçak bulutlar hakkında bir uyarı yapılmamış olması kaza nedeni olarak açıklansa da gerçek neden yaklaşık 45 yıl sonra açığa çıktı. Kazaya uçuş kurallarına uymayan bir savaş uçağı neden olmuştu.!
24 Ekim 1960’ta Baykonur Uzay İstasyonu’ndaR-16 isimli roket patladığında
200’e yakın kişi hayatını kaybetti. Bu olay Sovyetler Birliği’nin dağılmasına kadar gizli tutuldu.
!
Gagarin’in ardından uzaya gönderilmesi planlanan G. G. Nelyubov sarhoş olduğu bir gece askeri devriyelerle kavga etti. Özür dilemeyi reddedince rütbesi düşürüldü. Bu olaydan 5 yıl sonra intihar etti.!
1967 yılında Vladimir M. Komarov, inişe geçenSoyuz 1 isimli uzay aracındaki
paraşütünün açılmaması nedeniyle uzay görevi sırasında ölen ilk kişi oldu.
!
30 Haziran 1971’deSoyuz 11 uzay aracının 3 kişilik
ekibi hava vanasındaki meydana gelen bir aksaklık nedeniyle boğularak öldü.
!
O tarihten sonra Soyuz programında ölümcül kaza yaşanmadı.Fakat NASA 4 uzay mekiği filosundan 2’sini kaybetti, 14 kişi hayatını kaybetti..
!
1961 yılında Gus GrissomLiberty Bell 7 adlı uzay aracının
Pasifik Okyanusu’na inerken batması sonucunda neredeyse boğuluyordu. 6 yıl sonra Grissom Ed White ve Roger Chaffee ile birlikte, Apollo 1’in fırlatma rampasında meydana gelen yangında yaşamını yitirdi.
!
125 milyon dolarlık MarsClimate Oribiter adlı uzay aracı
Jet İtki Laboratuvarı’nda metrik sistem kullanılmasına karşılık Lockheed Martin’deki mühendislerin İngiliz ölçü sistemi kullanması nedeniyle Mars’ın yörüngesine girdiğinde yanarak parçalandı.
!
1975 yılında Apollo-Soyuz ekibi, görevlerinin son aşamasında neredeyse ölümcül olabilecek miktarda diazot tetraoksit gazına maruz kaldı. Vance Brand bilincini kaybetti, diğer 3 kişi inişten sonra birkaç hafta tedavi gördü.NASA