.·. Sayı: 3 Cilt :. 1
. .
• • 4 • . .("' ---
-
·~· · A~ustos
. · .
••
ISPARTA ·
HALKEVi. MECMUASI
t934 .
ıspartada sei~uk ~serıeri: . ·· ·· . _.
... ATABEY 1\IED.RESESİ .
. . Bu medrese Ispartanın 2~ kilometre
şimalinde. bir n~hiye merkezi olan . Atabey kasahas'ında kaindir. Beratlarda . ·ve eski tarihi eserlerde Ağrus meqre-
sesi riamiyle anılan; (1) · enisali arasında varlığını en iyi bir şekilde ve taemen
t~mir suretiyle muhafaza etmiş olan bu eser; biı gllnkü çehresiyie hayatının tarihi safhalarını bize 9ğretecek bir lôym~ti haizdir. .. .
Binanın Bu .günkü Vaziyeti:
. . 2(fx
2Ş viis;ati~de bir s~hayı d~ldurmakta olan biiıa; oldukça· müsait bir
dış avlu ile binaya. ait plAnda görül-
<lüğü veçhile dihliz halinde bir methali,
1.15
inetre m~rabbaı genişliğinde biriç·
a:vluyu, zeminden· so
santimetre· yüksele~ pir satıhla ayrılan' bir mescidi -·· ve Jftişalinde bir ru~beyi, ikisi ~ethal
~e oimak. üzere: büyük. ve·. küçük ı2
odayı ihtiva etmektedir: Odaların ze-
·min.leri heyeti umumiyesiyl~ toprak ve dam aksiu1ıı kemerleı:le kap~lıdır. ·Bu kemerlerde ki!çük birer inenfez .görül-
~ek~edir. Odalar muhtaç oldukları ziyayı kapıl~rıiı üstünd~ri iç avluya mütevecdh ~lar.ak açılan bir nevi pen- . cerelerle bu· menfezlerden almakta Iken
yeniden duvarlardan ~çılan pencere- lerden sonra İnenfezler kapatılmıŞ, ~am
t) Vaktlia [Ağrus] hall< arasında. [A{Iras] adını taş·ıyao Atabey kasabası; bu gUnkU cdını medresenin Sanisi Ertoku9 Gazi Atabeye ızafat11ı'ı 1924 s.eneslnde almıştır. ·vaktlyle . 21 mahalleyi Ihtiva edton bu .kasnbeda hall
h~ırda. Pazar, . Sökmen, MUftU, Çeışme,
,altunba, · On aç, lsıam mahalleleri mevcut
bulunmaktadır. Arada mUnderıcı olan . mcı.
halleler dolayısiyle kesaba bugUn Çok geniş bir aaha U:ııerlndedlr. Sullut kapalı olma- · makla ·beraber havası · ve tabii gü:ııellikl&·
riyle şirin bir kasaba olan· atabay umumi yoitardan sapa kaldiğı ıçın Iktisadi cophe- den akaaktır. Bu yUzderi kasaba halkı mü,tekTdlr. Bu sahada hayatı canlı:lndırm~k ve memleketin lktlaadf menbalarını uyan- .~ırmak ıçın memleket .ee"çlerlne ve nıü·
niı!vverlerlne dUşen vazifeler ~U)'UktUr •
.44 .. ~ : ·. . .. .'·
TAHIR
aksamı da toprak trasalar haline geti-
rilmiştir. Yakın senelerde de toprak yerine kiremit örtülmüştür. Odalarm dünkü v~ bu g~n~ü vaziyetleri ·gayri
sıhhi bir şerait arzeder. Ratıp ve kafi derecede · ziya.dan mahrum olaıi bn odalarda yaşama imkanlarının nasıl temin edildiğine hayret etmemek müm- kün değildir.
İç avlu; 4.
25
metre irtifa ve ı. 80 muhitinde dÖrt mermer sütu~ üzerine kurulan ·yarım bir ku b be altındadır.Binanın bütün müştemelatı hu· yarım
kubbeden i~en ziya Ue aydınlanmakta
dır. ·Sütunları yekdiğ.erlerine vasled~n
. ·ağaç atkılar Osmanlı mimari tarzına
Çok benzer. Yakın· zamanlara kadar bu atkıların halat sargılar ve onun Üstün'de kire~ sıvalarla örtülü bulun-
duğu buzı · kimseler· tarafından ifade . edilmektedir. Katranianmış olması Çok
·muhtemel olan bu halatlarla sarılan
ağaç atkılar mukavemeti asliyelerini muhafaza etmektedirl~r. Avlunu·n ze- mini. alelade taşlarla döşeliair. Gayri
"ıiıütenazır . ve mütenasip bir . manzara
arzed~ıi bu döşeı;ne sonradan yapılmış
tır. Gene iç avlunun ortasıpdan geçen
sli (
i.
40 X ı. 40) biiyüklÜ~ünde· bir havuzu dolduı:_maktadır. Bina yapılırkensuyun giriş ve çıkış noktalarmda geniş tüneller yapılması uQ.utulmcımış ise de zamıınla suy~ıi mecrasi bozuİmuştur.
Halihazırda su gi_riş noktasındaki mec- . rasını degiştirip odalardan birisinin
zeıni:ninden geçmekte ve çıkış nokta-
sında gene tüneli takip etmekt.edir.
Yüksek bir kemer altında 3ı metre murabbaı geri.işliği ihtiva .ede~ mescit . aksamı· -iç avludan seksen santimetre
• .. r, • :. ~·~
. yuksekliğinde . Ilir .sabh ile ~yrılmald:a
ve
T~rk ·san'atına . bassolan vasıflarla müzeyyen bir mihrap bulunmaktadır.İç avlunun ortasına açılan yarım kulı
beden inen ziya ile aydıı~la~an bu mes-·
cit ·aynı zamanda bir dershane mahi- yetindedir. Buradan ikisi dar olmak
üi~re' gayri muntazam şekilde- açılmış
olan üç kapı ile türbe ·kısmına geçilir.
Sekiz kÖşeli·· bir _kaide ~zerine Selçuk- kiri . k:urulan bir ku b be altmda taş bir sanduka vardır. Bu sandukanın etekleri
·.·mavi çinilerle süslüdür. Tarihi bir san' at
. ve 'kıymet ifade ~den bu çini _oym~arın
··bir lqsmı tahrip ve ;z;ayi edilmiştir.
-Türbenin dahili zemini büyük ·kıt' ada
tuğlalarla döşelidir. Açık kubbe altm- daki iç avlunun da·· vaktiyle bu nevi
tuğlalarıa· döşenmiş olması çok riıuhte-
İnel görijliiıektedir. . . - · Binaya ait fotoğrafın tetkikinden
anlaşılacağı veçhile harici cenah ·ve . c;ır~a duvarları cephe duvarı kadar
·ıtinalı örülinüş değildir. Ark~ ve ceıiah
duvarları~daki taşlar işlenm~den yer ..
' •eŞtirilmiştir. Bu itibarla bu taşlar ara- s~n~a. daha ev~elki zamanlara: ait yon-
tulmuş~ latince mahkiikatı ye kabartma
~esimleri ihtiva eden· taşlar da vai"dır.
Bunlar arasında sol cenah driv~rının
saçak kısmına tesadüf eden· Inahalde yüksekte ~alan ve yakından tetkik
ediiçmemiş olan sfekens şeklinde ve jüpiterin simasını andıran bir' heykel vardır. Zamanla çehresi kısmen s~in- . ~iş bulunan bu heykelin tarihi bir
kıyınet taşıdığı ta~min edilebilir.
Yan ve arka duvarlarının emekli
olmamasına rağmen cephe ~:uvarı yon-.
· tulmuş taşlarla ve ihtimamla örülmüş,
cephe kapısı da bedii bir san'at' ifadç eden k~merler ve hendesi eşkal il~ .
:,
siislenilıiş, 'tariı büyük kapn:iin· üstüneh~nisiritn ismi~i taşiyan ~e
sUlüsyaziyİe
. hakkedilen şu mermer kitabe y~rleşti
rilmiştir:
~.11 .,:,U..Wır~'J ~p.ll :·.~ö;l...ı·v--1 Ju..u1
~,;tl~l .,:,U..J'_J.r-4 ~.)~ e=&'IY.I~.ıliJ ~.ıli .. ~
~~J~ ~- [2] ~;1 JW4.llı~;jl r_bl.l ~~~~~
o~~~ J ..s~ 1..;_ .. =l.;l:ii..Jl..4...; ·~J Bu kitabtmin ifade ettiği 111;anaya göre medrese 621 H., 1224 .M. tarihle- rinde ve Alaeddin Keykubatın~ altıncı
cüliis senesinde yapılmıştır. Zamanimı
za kadar geçen 700 seneden fazla bir zaman dahilinde. mevcudiyetini niuhafa- za eden bina muhtelif tarihlerde .esaslı
tamirler görmüştür. İyice tetkik edilirse
binanın bünyesinde bu izleri muşahede
etmek mümkündür. Ezcümle bir kısım odalarım kapı koruişleri değişmiş iç av- . lun'un üstündeki yarım kubbe d~ tamir
görmüş bi, vaziyettedir. Mçscitten tür-
lıeye açılan kapılar üzerinde ve türbe- nin eşikle.rindeld· müzeyyen :korniŞierin mescidin mihrabını v~ ~üyÜk kapının çevresini süsleyen !Ur k sanat· eserl~ri
le hemen hiÇ müiıa~şbeti y~ktur. ·:E~a
sen bu kapıların da açılış tarzı~da gö·
rülen kusurlarda b.ura.daki taeiiiatm son-
. radan ·yapıldığını göstetmektedir.: Ke-
zalikiç avlu ile mescit a·rasında hattıfasıl
teş~il edetı · 80 sanbmetrelik iç avliıya müteveccih ol~n· aksaı:iıı' ·kapamak· için
sıralanan beş adet. merrnet taş var.
nunlar. arasınd~ esatiri hayvaniara :ait
2). ·Kitabede noktalar yerli yerinde olmadı{lı
ıçın (Er-tokuş) Ismi (Erenku•l• <Er1UfUşl ola•
. r~k okunabllmektedlr. Hasan An bey ve arkadaelerının TOrk edebiyat nUmuneleri narnındaki eserin ~69 uncu · sahlfealnde Antalya fethine alt Selçuknameden naklen kaydedilen sahlfelerde <ErtUfUşl yazılmakta Ise de arapça aslından alınırken noktalar•
dan birilifnin müterclml tarafından unutul•
muş olmDsına Ihtimal vermekteylz. <Er1okuŞ) lsmtnln <Erdoğuş> Ismiyle mUnasebet ve alAkosını muhtemel gördU{Iü_müz ıçın biz burada bu Ismi <Ertokuş> olarak okumağı
ve yazmağı' lltlzam ettik. Eğridir • Gelendost
şosesl U:&erlndekl SelÇuk , hanında ahiren
«Ertokuş ... a alt okuduğumuz kltab.enln ke•
llmelerl noktaaız olmasaydı .bu Ismin oku·
nuşundakl şUphelerlmlz haıtecuımıı; · ~bulu•
nac:akıt. · · · : .. • · ' :-. -
~ .
Kabartmaresim ·v~tezyinah·lhti~a eden
· bir taşın makôs bir ş~kilde yerleştiril
miş olması, tezyinat itibariyle bu taşlar!"
la Çok alakadar·. olan kornişlerin· de
esaslı bir _tamir sırasında sonradan ge- . tirUip yerleştirilmiş olması kanaatini ha sıl etmiştir.
· ·Medrese binasının ön cephesi 20
metro old~ğu halde arka cephesini~ 21 metro olmas{"binamn tamamen mosta- til şe~nde olmadığını, kezalik türbenin de medreşe binasının tam arka gerisin- de olmaması· da tür be· ile medrese bi- nasmm aym z~manda yapılmadığını
ifade etmektedir.
Medresenın eanısı Ertokuş kimdir?
Yukarıda yazılan kitabede. (Ertokuş
bin A~dullah ) künyesiyle ismi geçen zat birinci Gıyasüddin Keyhusrevin kö- lesi ve en mutemet bir adamıdır. Gıya-
. süddin Keyhusrevin en felaketli günle- . rinde ona· s;ıdakatten aynlinamıştır. (3)
Gıyasüddin Keyhusrev ( 60l~H., 1204 .M •. ) senesinde Selçuk tahtına ikinci
obiruşunda Antalyayı zapta teşebbüs ettiği zaman Ertokuşun mübarizler ara- smda büYük yararlıklar gösterdiğini Antalyanın zaptından sonra buraya su
baŞı tayin edildiğini görüyoru.z. yazıcı
zade Ali namında bir zatın selçukname
adlı eserinden naklen Türk edebiyat nümunelerine Hasan
Ali
bey ve arka- daşları tarafından dereedilen Antalya . f~thi hakkındaki bir parçayı aynen kaydediyqruz:· Zlkrl azırnet sultan Gıyasüddün Keyhüsrev. bı fethi Antalya: .
. · " Birgün sultan adeti inahut ·res-
~ince saltan.at tahtında · oturmuştu.
Mazlumlara dat verip zalimlerden inti- kam alırdı. Nagah bir bölük bezirgan-.
. lar dergahına gelip yakaların yırtıp . feryadü fıgan edip çag"' rışblar.Ettilerki·
.
'"
Ey padişahı hefti- ·kişyer biz kulların
bezirgiinlarız. Horasan ve irak etrafıfi.:.
da kisbihalal talebi ıçın r~b'u
~eskôn nevahisin ayak altına alıp ayalimüz nafakaları için meşakkatler
çekerüz .. Şimdiki halde Mısır diyarına
varmıştık. F era van ganimet ve nimet ele getirmiştik. Çün İskenderiyeye var-
dık. Bir müddet anda tevakkuf edip firenk kumaşlardan alıp yük bağlayup
gemiye . girdik. Çün Antalya şehriile
girdik. . Ha.kim.leri ki · firenk melikleri kabilinden anda hükmeder ler. Bizi tuttu- lar. Nahak hapsettiler. Natık ve samit kalil ve kesir nemüz var ise zulÜ.mle aldılar. Ne denlüki tazarru ettik fayda
· kılmadı. Akıbet ettilerki; müslümanl~r
padişahı adil padişahbr. Adil ve şev
ket birle Konyada oturmuştur. Anun kapısına bizden dat ve tazallÜm göste:-;
rln; ta olçeri çeküp sizin malinizi alıve
re dediler., Çün sultan bu maaniyi anlardan eşidüp aniann zilleti ve gdie- ti halin~ rikkat edip v~ hamiyyet ve
k~zabı odu müştail oldu. Ant içtiki
oturmıyam ve eğlenmiyem ta s~· em- valinizi bi kusur alıp size teslim etme- yince. Eğer bir nesnenüz telef olmuş
ola ben hazneden yerine koyam. Ben kurbet mera~etin tatmışam. ve zalim- ler nekebab benim hayabm hedefine
erişmiştir.
BEYİT: ·
Ben biiOrem sizleyin miskin kişller halini Gurbet lcre ol başımda çok kOlahım vardı.
Gerktir ki hatırmızı malızun tutma- · yasmız dedi. Anlardan sonra mihman- darlara buyurdu ki; b!Jnları bir eyü yere konduralar ve ta~hhüt kılıp ve vazife muayyen kılalar. Ana dek ki Sultan An- _talya tarafına azmede. Ertesi gün çün seyran4an dönüp saltanat sarayına nüz~ etti. Hun ve şölen çekildi. Ye
d~rgah mönşiierine h~~er erişti ki etr~fı
memalike asakir cami için nameler
ka-
]e~~ gtür~ler. Ne denlu. etrak ve .ekr~t ve ga}rri tavaif varsa Saltanat dergahı Jıizmetine filan günedek hazır olalar.
}Jile ki müsar~at ve mübaderet edeler. · Çün namel~r ya~p muvakka oldu- Kassat ve mürller eline verildi. lraktaki ve y~kındaki müiUk. ve asakir sehir zamanda Sultan kapısına bigiran leşker
cemoldu. Mecmu sağ . kola ve sol kola
çer~eri Kayı, Bayat ve Bayundur· ve Saluru bilcümle leşker ve dört bölük çerileri ve anlardan gayri arap, kürt ve gayri tavaif çerileriki hazır olmuş
lardı.
Şöyle
ki
dört yerde ordu pazar ku·ruliıp her yeri bir muazzam şehir gibi her ne istenirse bulunurdu. Sultanı dev- let mu~afakati ve saadet mürafakab birle Haktea.Ianın fazlı ve inayetine is·
tizhar kılıp anın derga.hından Nüsret diİeyüp leşkeri cerrar birle küffar diya- - rına tevecch ettiler. Bir kaç gün sonra
ol hududa erişti. Anun heybeti ve sav- leti korkusundan ol diyare zelzele düştü.
Ve emvai teşaviş ol diyarın halkının
başına uçtu, şunda ki sipah ki harp ve
m~katele · vaktinde hengameler kopa-
rırlar.
-Sultan Antalya şehrinin kapus~na koştu ve Sultan Antalya üzerinde bu.;
yurdu on mancınık kurdular. İki ay mü- tevatir sabahtan akşama dek cenk etti- ler. Şöyle ki hiç nevi zaf ve fütur
erişmezdi. Bir gün Sultan buyurdu ki Çerinin mübarizleri ve babadırları cengi Sultani kılalar· ve mecal veeman ver- miyeler. Pehlivanlar fevç fevç ittifakla nerdihanlar hazırlatıp nardubanları ·baru üzerine kurup erlik ve hamiyyet ve can-
siparlık ayarı birle kendulerini himayun huzurunda imtihan miheğine urup erlik ve-şecaat .zuhuı:e getüreler. Ta Sultan- dan aulamı hakionda in'am ve ilınn
ha sıl ola. Çü n ça vuşlar bu fermanın nidasın; asakiri mecami samüne erişti
reler ve ~ümle ümera ve mevager ve etrak ve ekrat eşitüp bileler.
Hemen saat hisarın havali ve etra-
fından nerdubanları kurdular. Ol ki- mesne ki dilaverlik edüp burca çıktı.
Hüsamettin lakaplı · YOL~KAASLAN
adlu KONYA sİpahilerinden kılıncı ve
çokalı birle baru· üzerinde Pelenk gibi seyirdüp kenduzin Frenkarasına bıraktı
ve F renklerden bir kaç nüfusu cehen- nem. seferine gönderdi. Ardınca diİirler
ve babadırlar her taraftan burca çıkup şeh~e girüp gördüler ki · Hüsamettin frenkler arasında arslan gibi sağ ve sola
kılınç salup kelimei şahadet getirüp tek- bir ünün göğe eriştirmiş. Her biri bir taraftan kılınç urdular çün frenklerin
kalanı kılınç zahmini gayette gördÜler.
Şeh~ptan kaçar şeyatin gibi firar yo- lun tuttular.
Çün çerinin kalanı bu haleti görüp her burçtan ve yollardan kementler atup çıktılar. Sultanınsancağını yukarı çıkarup hisarın kulesine diktiler. Ve gi- ren asker içerüdeki kafirleri öldürüp
kapuları açtılar. Çerinin kalanı dahi
şehre girdi Sultan yasağ etti ki öldür- miyeler, ama nehbugarat ve esir edeler.
BeŞ gün garat ve taraca meşgul ol-
dular~ Altıncı gün aman oldu deyu
çağırttılar. · ·
Ve Antalya su başılığın mübarizler·
den Ertüfüş beye [4] ki Sultanın has kullanndan idi. Ana erzariı kıldı. ·ve
· buyurdu ki kendu havaşısı ve nevageri- le şehri bekleye ve çağırdılar ki:
Herkim ki ziri zeminlerde ve delüklerde ve mağaralarda gizlenmişti; korkmayalar, çıkup şehre geleler. Herbiri evli evinde mütem~kkin ol~ar, kavga ve garat bilgülliye mündefi oldu deyü.
Bu sözü eşittikle şehir halkı hep evli evine geldi·
ler. Andan sonra sultan bir müddet anda ikamet
4) aız b·u rs"ı llrr'to'kl.i!:J orel"at< o'k\ı~Y\7: •
. 47
ett, Maneınık taşı zoru~·dan· ebdan ·ve baru yıkıl•
mıştı. .. -Meremmet olundu· ve· an bariara zahir.e ko·
n~ldu ve cepbanelere cebe VI! es}iha doldurdular,.
Kiliseleri mescit edip kadı ve habp ve imam, mü- ezzin koyup-minar ve· mihrap ettiier. Muhafızlar ve bisar erieri eksük komayıp cümlesin müheyya
kıldılar. - ... . Andan. sonra sultan saadetle:· . . .
.
rikAbı. 'hü- may~n Konya ki Rum· sultanlarının m~rkezi ala.m · ve ş~hriyari ve müsta~arri, s~riri 't~ciılari4ir; belki · burcu .. evliyadır,. t~afina m·atuf kıldı;· . Çun' şu Jialden:bir menzil göçti~-ve ekabire ferman oldu ki derbent ağzinda ·durup ol bezirganlara ki ztilinet•. niişletdi. Ve b~ sefer mülazımlardı ve. beytutet- l~ı;ı,: _ve. yeı.nekleri ve libasia~ı sultandan · buyrul-.m~şt~. Sultan ~tti_~i .her· neki siZin meta ve ne.
·.
ve 1223 M. senesinde . Atabey medreseslnd~n : bir sene evvel ·yapılmıŞtır. ErlokuŞ bu 'kita6ede mübarizüddfn lakabını kaydetti ği halde-Iii i Ş_enıf · sonra Atabey için yazılan kitabede Bürhanı
E~irülmüminin unvanıyle babasiniiı' ismini ·ilave
etmiştb-. . . . . -.
Selçuk h anı ve gerekse Atabey. medrese'si·
nin .yapı~dığı t~ihlerde Ertok~şun . ~talya. Emirliğiıi.de bulunduğÜnu,. Erzincana. arabeylikle
biı tarihlerden 'sonra memur olduğunu .. • tllhmin etmekteyiz. · _· · ·. ·
· Birinci Gıyas~ddin · Keyh~rev<len itibaren
uzun seneler mü,him hizmetlerde buluıiaiı (E~to·
kuş) u"n. nerede ve· h~ngi · ~~ri~le·~~; r öJdüğ~n't$. ..
~ilmiyorui. Atabey ·medresesinin Jttisalindekf
· mikta(ise ··nüsha edüp · diviuia götürün ta. her ne~!.
. ka:stt·olur ·size versünter eger tamam olmazsa'· Er-:
tijfüşjiiye hük~m veı;ilsin •. :A:nın katınd~ olen::ga-·
··na.imdeiı vere. Her ne Jd .~ksük gelUrse hazi~edeıi.
tamam~ e'deler: . Aniann mallarından bir bab be
·· .l·· t~l~f:;olm~yci: ~e kendüzi taitı mes'~t birle.. dini"
~~~ap:ı~ediye -revı;i~k t:zJy?de kılıp s.alim~n ve . ga~in;ıen g~:çüp ,gitti,' ·.. . · . · . ·
- ·. ,. * . •..
.. .. . . .
-
."
. . . . . . .. . .. . . . . , .·türbe~e~i s~~duka_nın ~rt~k~şlı-· ~it .Olduğu ·ha~·
kınd~ d~ ~~t~i bir ·vesikaya: ş~h!t, ~l~m~dı~,' Medreseye ·ait bei:it li:ayıtt~rı~da' (Gazf Ata be~).
kayıtlarının tesel~ül etmesi. bu zatın burada
~etfun~ ·bulundÜğu·· hakkında.· bize . k~naat"· ~ere•
memişt~r.- .~on günJ.eri~~ .Erfincan. .~avalisinde
· . ikin,ci 9ır.asü_ddiJ'!~. ~tabeyi~ği~~.;; g~Ç~~n Etl~· •
·kuşun _tekrar Ata~ eye ne sıiretle ·g~lmiş bulun-.
dÜğuna· . vakif de~mz; 'BuraaaJ.Ü . türberilıi, · med- resenin: . inşasıiıd~ evyel ~veya 'tı.~hra_ ~~~n·
C?lııı:ı. başk~·. bir.,:zata da ·ait,;olll!-as~.muhtemeldir~
Türbe' ile medresenin ·ayni se~elerde ·yapılma·
. . · . Bir -a~alık- tekrar rum1ı;irın ·eline. gece~· An-
• . · t~lyayı. · l,z~~Uin ·. Keyk~vif!.l· istir~ad~ muv~ffak
··ô!~~~.~ .,miı!iafı~liği~ı ~e~rar-Ert~kuşa ;verqıiş, bu.
. · s·uretıe· müşarünileyh-11Ziliı mUddet Antalya Va- Iiliğind·~ kalmıştı~. Alaeddin Keykiıbat Alaiyeyi muha.sara ettiği zaman g~ne Ant~lya li!qıiri olan ( Miibarizüddin Ertokuş ) ş'ehrin zaptınd~ başlıca amil. 9lmuş, Anta,lya civarında 22 kadar kaley~
zaptedere kadalara kadar bir sefer tertip edebile- cek kudret .kazanmıştır. Bu tasavvurunu tahak- kuk ~ttirmek iÇın İıüklldıdar Ala~ddin Keykubata muracaat et.mişse de ruhsat istihsal edememiştir.
.: Alaeddi~ Keykubat E~zi~canı zaptedince oğlu Gıya:süddi~ J<eyhusreve-verip .on~n. Ata bey~iğin~
( E~ir Mübarizüda'in ErtokuŞ ) u. 'tayin· etmiş ·(s). Emir: ·Ertokuş· biırada .da: faaliyet~ .g:;Çerek Ş ar id Karahis~rı · ~en~üç · ai.l~sinden olaiı· 'Meliki M~~
zafferden almış !:ır. (6) _ . · · ·
Ertokuşun vilayet· d~h-flinde
·ikinc(·bır.:' es'eri:;· ... ~ ··:. '· ' . ErtokijŞun vililyet. 'dahilinde .iki~ci bir· eseri de. E~ri~ii-·~ Gelendost iolu üzerinde gol kena- . nnda :liai~ · Sel.çu~ ?~ni adiyl~ anıJıan biiıadır.
Halihazırda pir .~suiı ·'kemerleri yıkılmı~ bir vaziyette·. ~ulinıa~ nu ·biıiaiııp· iç' k"pısı üzerinde sülüs: .yazı ile" malikiik ' ~lan Şu mermer kitabe
vardır: ·. ' · ·
J-Ai'I J:.:ıiıj)·~.: t~.ıı· twı;}· .b~~ ·.o;.JlkLır
· ·
- . :.- ·. ·.- . : ..... ;' :. _. .~~ı,):.).~e:~
.·.
_.B~ k.itab~.d~n · ~nİadi~~'mı~a:g~r~· bi~!l;-.6~Q ·H •.IS) Erto"uşun -« Gazi Atabey ... unvanırun bu v~zlf!l ll~ al6kası muhtem.eıaır. .. ...
e) .~ıtabeterJ....... .- , lero1111. ... .Hakkı e,
mış olmasındaki kanaatlerimiz ·cİe bunu' tey'it etmektedir. ·
Atabey medresesinin tarihi . ehemmiyeti: . . . ! Bundan 25 sene eveline· kadar hal! faalyette bulunan Atabey medresesinin Os.m·anlı devrin.de mevkii mahsusu :v.ardı. Kazaskerlik ve saire. gibi ilmi dereceleri ibraz edbif~ek i'çjn bu' ~edi:eseı., de m~derislik Y!lP·manı.~. meşrut oluşuna bak~~r~.a Bursa · medreslej dereceı;inde 'bir kiymet taşıdiği anlaŞıfır. Bu ine·drese . miiderisleri arasında· ilmi
şö.hret _kazanaıi' büyük' .adamlar vardır.· > · ' .
Ikinci . ·M~at ·. deVJ"i alemasından ,1\yasuluk çelebissi denmekle meşh~:~r Muhammet ·in bl kazt ve kaıiuni Süleyman qevri ·utt~masından' ve me:
sahiyinin~en :meşhur .. Aliiittin Fe*arinin taleb~· . lerinden .. olan 'Ece ·Halife ile küçUk Tacittin lb~
rahim denmekle meşhur onuncu asrı bicrt üle·
masından .Mevlana T~cjt~ipin isi~lerr bu Dieyanda sayılabilir. qene r.iur~t ·d~vr ülemasından Hoca zad_e naı:hiyle · şöhret bulan zatla M~Iia AY.as' bu medresenin yetiştirdiği büyük adamlardandır. [7]
Me~eseniiı. umumi hayatı üzerinde burada
·:yetişen 1)\iyu{ Şaii~iyetl~rin. mühim tesirle~ı ol· ·
·muş/ bu :itibarla bugüne kadar ·bina 'inevcudl·
yeti~i uiuh.afaz.a: e~~bi_Iııliştir. · · ··
7) Bı.t •ovat hakkınde: ganlf · mıiıl0mat"[0n] Un mUtoaklp nüshalarıada aıraaı dUŞtUkç'e
yazılacak ve buni~rın hUvl~etl: :ıimliolerl
·~"·,~·~"~!·!'
.. ·. .
ı . •••
" ' -,
,.~---
-.,---.-
Atabey Medresesinin cepheden ve yandan görünüşü
~i,~iT~:t . ; _ : .. : . . .
i ' ..
(. ~.
:o.·: ..
: ... ·; :.t
~:: .. ~· :. 1
',!',' •.
ı
. ı ı·
ı
ı . ı ı
• 1·
'···
·:....-..:.
.
.
~ .. -.. -··· ----·:-· - -.-......-.
__ ,:...-____
..;. --. .·,,. ....
. : ;_.:_
·. .. ··:.~ __ :.
•
•.•• . .. , ,1 · ..·~.
. . '~ -~
••• • • •
·.:'.!:::.:t::!: i
·. 1
~ . · .. - :.:..:·:-
... \ --·---~·.
::J·
--o •. ;:~~;;;_:_: ~-- ..Atabey Medresesinin Planı .-