12. HAFTA
Aile konutu şerhi Kira sözleşmesi şerhi
Sözleşmeden doğan önalım hakkı şerhi
Geri alım hakkı sözleşmesi şerhi
Aile konutu şerhi
Tapu Sicili Tüzüğü’nün 17 nci maddesinin ikinci fıkrasına
göre, aile konutu olarak özgülenen taşınmazın maliki olmayan
eş, tapu kütüğüne konutun aile konutu olduğuna dair şerhin
verilmesini isteyebilir. Malik olan eşin tek başına talebi
yeterli olduğu gibi, eşler birlikte de aile konutu şerhi
konulmasını talep edebilirler.
Aile konutu şerhi
Tüzüğün 49 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine
göre, aile konutu şerhi için merkezi nüfus idaresi sisteminden
veya nüfus müdürlüğünden alınan yerleşim yeri belgesi ile
medeni hâli gösterir nüfus kayıt örneğinin tapu
müdürlüğüne ibraz edilmesi gerekmektedir.
Kira sözleşmesi şerhi
Kira sözleşmesi, kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.
Kira sözleşmesi herhangi bir şekle tabi olmamasına rağmen, tapu siciline şerh verilmesi için Tapu Sicili Tüzüğü’nün 47 nci maddesi uyarınca yazılı olarak düzenlenmesi gerekir.
Kira sözleşmesi şerhi
Kira sözleşmesi malikin tek taraflı talebiyle şerh edilebileceği gibi, sözleşme noterde düzenlenmiş ve kiracıya da şerh için yetki verilmiş ise, kiracının talebiyle de şerh edilir. Şerh talebi üzerine, tapu müdürlüğünce “tescil istem belgesi” düzenlenir, yapılan işlem “yevmiye defterine” kayıt edilir ve tapu kütüğüne “şerh” ile işlem sonuçlandırılır.
Sözleşmeden doğan önalım hakkı şerhi
Önalım hakkı, taşınmaz malikinin, taşınmazını bir üçüncü kişiye satması halinde önalım hakkı sahibine tek taraflı irade beyanı ile taşınmazın alıcısı olabilme yetkisini veren yenilik doğuran bir haktır.
Taşınmaz mal maliki ile şufa (önalım) hakkı sahibi arasında yapılan bu sözleşme taraflar arasında hüküm ifade eder. Ancak sözleşmenin tapu siciline şerh verilmesi halinde şufa hakkı gayrimenkulü satın alan üçüncü şahsa karşı ileri sürülebilir.
Sözleşmeden doğan önalım hakkı şerhi
Şerhin geçerli olacağı (etkisi) en uzun süre, şerh tarihinden itibaren 10 yıldır.
Önalım (şufa) sözleşmesinin geçerliliği, yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır (TBK. 237/3 md).
Geri alım hakkı şerhi
Geri alım hakkı, taşınmazını başkasına devretmiş olan kimseye (satıcıya), tek taraflı irade beyanıyla (açıklamasıyla) o taşınmazı geri alabilme yetkisini veren yenilik doğuran bir haktır.
Alım hakkı veren sözleşmelerin noterde resmî şekilde düzenlenmesi gerekir. Bazen de, geri alım hakkı tapu müdürlüğünde yapılan satış sözleşmesine ait resmî senette yer alır (bknz. satış-geri alım hakkı).
Şerhin etkisi şerh tarihinden itibaren en fazla 10 yıldır.
Eşya Hukuku, Aydın Aybay, Hüseyin Hatemi, Vedat Kitabevi, İstanbul.
Eşya Hukuku, Jale G. Akipek, Turgut Akıntürk, Beta Yayınları, İstanbul, 2009.
Eşya Hukuku, Kemal Oğuzman, Özer Seliçi, Saibe Oktay-Özdemir, Filiz Yayınevi, İstanbul 2006.
Eşya Hukuku, Kudrat Güven, Turhan Esener, Yetkin Yayınları, Ankara.
Eşya Hukuku, Şeref Ertaç, Seçkin Yayınları, Ankara, 2008.
Medeni Kanun,
Borçlar Kanunu,
Genelgeler
Kanunlar ve Tüzükler.
