Sağlık Bilimlerinde Araştırma
Yöntemleri ve Literatür Araştırması
Prof. Dr. Ayşegül KÖROĞLU
Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültei Farmasötik Botanik anabilim Dalı
21 Aralık 2017
• Bilim, doğru düşünme ve sistematik olarak bilgi edinme sürecidir.
• Bilimin amacı, evrende doğru bilgiyi yanlış bilgiden ayırarak onu sistematik şekilde insan ve insanlık
yararını gözeterek değerlendirmektir.
• Böylece bilim düşüncede, toplumda ve dünyada düzen yaratarak kişiden kişiye değişebilen yargı ve tercihler yerine tarafsız ve sağlıklı ölçütler getirir.
Bilim ve Bilimsel Düşünce Nedir?
• Bilim özünde gerçeği bulmaya ve olgusal dünyayı açıklamaya yönelik bir arayıştır.
• Bilimsel düşünce bilim çerçevesinde düşünerek yeni fikirler üretmektir. Bilimsel düşünmek “analitik düşünmek” demektir .
• Olayları neden-sonuç çerçevesi içinde tarafsız
bir şekilde analiz eden ve doğru sonuca ulaşan
bir kişi analitik düşünceye sahiptir.
• Bilimin Amaçları: Neden-sonuç ilişkilerini arama, kanıtlama, gerçekleme ve denetlemedir.
• Bilim İnsanı: Bir olayı bilimsel yöntemlerle irdeleyen, aydınlığa kavuşturan ve insanlığın yararlanmasını
sağlayan kişidir.
• Bilimsel Tutum: Araştırmanın planlanması, yürütülmesi, değerlendirilmesi, sonuçlarının
yorumlanması aşamalarında taraf tutmamak, duygusal davranmamaktır. Bilim adamı hipotez bulgularını açık yüreklilikle irdeler, eleştirir, tartışır, denetler.
• Bilimsel Yöntem: Bir olayın en kısa sürede, en az çalışmayla ve bilimsel olarak çözülmesini sağlayan yollar ya da yöntemler kümesi olarak tanımlanabilir.
Söğüt kabuğu Salix alba (Ak söğüt ağacı)
21 Aralık 2017
Farmasötik Botanik,
eczacılık fakültesi öğrencilerine tıbbi bitkileri ve onlardan elde edilen drogları tanıtmayı amaçlayan uygulamalı bir derstir ve sadece Eczacılık Fakülteleri programlarında yer alır.
Bu ders kapsamında öncelikli olarak ülkemizde ve
dünyada yaygın kullanımı olan tıbbi bitkiler, sistematik botanik kurallarına göre tanıtılmaktadır.
Bunun yanında:
Gıda olarak tüketilen bitkiler, zehirli bitkiler,
ekonomik değeri olan kültür bitkileri,
keyif verici ve bağımlılık oluşturan bitkiler ile
boya bitkileri ve
insan-bitki ilişkileri kapsamında hayatımızı etkileyen bütün bitkiler
ders kapsamında anlatılmaktadır.
Bu ders kapsamında öncelikli olarak ülkemizde ve
dünyada yaygın kullanımı olan tıbbi bitkiler, sistematik botanik kurallarına göre tanıtılmaktadır.
Bunun yanında:
Gıda olarak tüketilen bitkiler, zehirli bitkiler,
ekonomik değeri olan kültür bitkileri,
keyif verici ve bağımlılık oluşturan bitkiler ile
boya bitkileri ve
insan-bitki ilişkileri kapsamında hayatımızı etkileyen bütün bitkiler
ders kapsamında anlatılmaktadır. 21 Aralık 2017
Çalışma alanlarımız Çalışma alanlarımız
Türkiye olağanüstü zengin bitki örtüsüne sahip olup % 30’u ülkemize özgü (endemik) yaklaşık 12 000 damarlı bitki taksonunu içerir.
Türkiye’nin yeryüzündeki konumu ve
coğrafi özellikleri bu çeşitliliğin en önemli nedenleridir.
Bu zengin floraya paralel olarak Anadolu’da yaşamış çok değişik uygarlık ve kültürlerin binlerce yıldan beri geleneksel olarak kullandığı bitkiler, halk ilaçları olarak da büyük bir çeşitlilik ve zenginlik içerir.
Günümüzde de özellikle kırsal kesimde yaşayan halkımızın birçok doğal bitkiyi gıda ve tedavi amacıyla kullandığı bilinmektedir.
Türkiye olağanüstü zengin bitki örtüsüne sahip olup % 30’u ülkemize özgü (endemik) yaklaşık 12 000 damarlı bitki taksonunu içerir.
Türkiye’nin yeryüzündeki konumu ve
coğrafi özellikleri bu çeşitliliğin en önemli nedenleridir.
Bu zengin floraya paralel olarak Anadolu’da yaşamış çok değişik uygarlık ve kültürlerin binlerce yıldan beri geleneksel olarak kullandığı bitkiler, halk ilaçları olarak da büyük bir çeşitlilik ve zenginlik içerir.
Günümüzde de özellikle kırsal kesimde yaşayan halkımızın birçok doğal bitkiyi gıda ve tedavi amacıyla kullandığı bilinmektedir. 21 Aralık 2017
Ancak, ülkemiz hızla şehirleşmekte, köyden kente göç devam etmektedir. Bu nedenle binlerce yıllık geçmişe sahip olan bitkilerin ilaç olarak kullanılmaları geleneği de yavaş yavaş yok olmakta veya unutulmaktadır.
Bizim konumuzda amaç halk sağlığında kullanılan bitkiler ve bitkisel kaynaklı ilaçlar olduğu için daha önce değişik kullanım şekillerine sahip olan bitkilerin değerlendirilmesi sonuca ulaşma şansımızı arttırmaktadır.
Ancak, ülkemiz hızla şehirleşmekte, köyden kente göç devam etmektedir. Bu nedenle binlerce yıllık geçmişe sahip olan bitkilerin ilaç olarak kullanılmaları geleneği de yavaş yavaş yok olmakta veya unutulmaktadır.
Bizim konumuzda amaç halk sağlığında
kullanılan bitkiler ve bitkisel kaynaklı
ilaçlar olduğu için daha önce değişik
kullanım şekillerine sahip olan bitkilerin
değerlendirilmesi sonuca ulaşma
şansımızı arttırmaktadır.
21 Aralık 2017Bu çalışmalar yukarıda belirtilen etkiler nedeniyle etnobotanik çalışmalar şeklinde yönlendirlebileceği gibi,
zengin bitki örtüsünün sunduğu türlerin rastgele seçilmesi ile de yönlendirilebilir.
Ayrıca fitokimyasal tarama ve
biyolojik aktivite tarama çalışmalarının da bu zengin bitki çeşitliliğinin,
eczacılık açısından değerlendirilmesi konusunda önemli bir yeri vardır.
Bu çalışmalar yukarıda belirtilen etkiler nedeniyle etnobotanik çalışmalar şeklinde yönlendirlebileceği gibi,
zengin bitki örtüsünün sunduğu türlerin rastgele seçilmesi ile de yönlendirilebilir.
Ayrıca fitokimyasal tarama ve
biyolojik aktivite tarama çalışmalarının da bu zengin bitki çeşitliliğinin,
eczacılık açısından değerlendirilmesi konusunda önemli bir yeri vardır.
21 Aralık 2017
Araştırma bilinmeyen olay ve etmenleri ortaya çıkarabilmek, bilinenleri geliştirmek, herhangi bir
konuyu aydınlatmak, bir soruna çözüm getirmek, belli kavramlara, kuramlara ya da yasalara ulaşabilmek
amacıyla yapılan bilimsel bir çalışma olarak tanımlanabilir.
Araştırma bilinmeyen olay ve etmenleri ortaya
çıkarabilmek, bilinenleri geliştirmek, herhangi bir
konuyu aydınlatmak, bir soruna çözüm getirmek, belli kavramlara, kuramlara ya da yasalara ulaşabilmek
amacıyla yapılan bilimsel bir çalışma olarak
tanımlanabilir.
Kaynak yazmak kadar bir araştırmaya başlamadan önce araştırılacak konuyla
ilgili yayınların ve daha önce bu konuda yapılmış araştırma raporlarının gözden geçirilmiş olması gerekir. Bir araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve olumlu sonuçlara ulaşması her şeyden önce yapılan araştırma ile ilgili yayınların derinliğine incelenmesine bağlıdır. Çalışma başlamadan önce kaynak taramanın yararlarını şu şekilde sıralamak mümkündür.
- yapılmış olan önceki çalışmalar tüm yönleriyle tanınmış olur.
- kapsadığı konular ve içerikleri - amaçları
- hipotezler ve konuya uygunluk durumu - yaralanılan kaynaklar
- yötemleri
- elde edilen sonuçlar
- konu, konunun incelenme biçimi, yöntemi, bulgular ve tartışmalar hakkında araştırıcıların görüş ve önerileri ayrıntılarıyla incelenmiş olur.
Aynı konunun tekrar tekrar incelenmesi ya da araştırılması önlenerek para, zaman ve emek israfından kaçınılmış olunur.
Bu araştırmalardan ve yayınlardan elde edilen bilgi ve deneyimler ışığı altında yapılacak bir araştırmada başarısızlığa uğrama olasılığı en aza indirilmiş olunur.
Kaynak yazmak kadar bir araştırmaya başlamadan önce araştırılacak konuyla
ilgili yayınların ve daha önce bu konuda yapılmış araştırma raporlarının gözden geçirilmiş olması gerekir. Bir araştırmanın planlanması, yürütülmesi ve olumlu sonuçlara ulaşması her şeyden önce yapılan araştırma ile ilgili yayınların derinliğine incelenmesine bağlıdır. Çalışma başlamadan önce kaynak taramanın yararlarını şu şekilde sıralamak mümkündür.
- yapılmış olan önceki çalışmalar tüm yönleriyle tanınmış olur.
- kapsadığı konular ve içerikleri - amaçları
- hipotezler ve konuya uygunluk durumu - yaralanılan kaynaklar
- yötemleri
- elde edilen sonuçlar
- konu, konunun incelenme biçimi, yöntemi, bulgular ve tartışmalar hakkında araştırıcıların görüş ve önerileri ayrıntılarıyla incelenmiş olur.
Aynı konunun tekrar tekrar incelenmesi ya da araştırılması önlenerek para, zaman ve emek israfından kaçınılmış olunur.
Bu araştırmalardan ve yayınlardan elde edilen bilgi ve deneyimler ışığı altında yapılacak bir araştırmada başarısızlığa uğrama olasılığı en aza indirilmiş olunur.
KAYNAK TARAMA
KAYNAK TARAMA
21 Aralık 2017
21 Aralık 2017
21 Aralık 2017
21 Aralık 2017
21 Aralık 2017
21 Aralık 2017
21 Aralık 2017
21 Aralık 2017
21 Aralık 2017
21 Aralık 2017
21 Aralık 2017
21 Aralık 2017
