S
ON YILLARDA yaflanan teknolojik geliflmeler, bir zamanlar dev cihaz-lar›n üstlendi¤i bir çok fonksiyonun tafl›nabilir cihazlar üzerinden ger-çeklefltirilebilmesinin yolunu aç›-yor. A¤›rl›¤› bir kilonun alt›ndaki dizüstü bil-gisayarlarla çal›flma ortam›n› gitti¤iniz her yere götürebiliyor, iPod ve benzeri cihazlar-la binlerce flark›y› yan›n›zda tafl›yabiliyor, cep telefonunuzda film izleyebiliyor, bunla-r›n haricinde daha bir çok fleyi tafl›nabilir ci-hazlar yard›m›yla gerçeklefltirebiliyorsunuz. Fakat tafl›nabilir cihazlar ne kadar ufal›rlar-sa ufals›n, kullan›mda baz› sorunlar› berabe-rinde getiriyorlar. Bir kere her fleyden önce tüm bu cihazlar› kullanabilmek için sürekli cebinizde veya çantan›zda tafl›man›z gereki-yor. ‹htiyac›n›z olan fonksiyonlar› tek bir ci-hazda toplayam›yorsan›z, birden fazla cihaz› yan›n›zda tafl›mak zorunda kal›yorsunuz. Ay-r›ca yolda giderken cihaz› kullanabilmek için koydu¤unuz yerden ç›kar›p küçük dü¤meler-le mücadedü¤meler-le etmek zorunda kalmaktan ve bu tarz cihazlar›n s›k s›k flarj edilmesi gerekti-¤inden bahsetmiyorum bile.Asl›na bakarsan›z tafl›nabilir cihazlar›n getirdi¤i kolayl›klar göz önüne al›nd›¤›nda, bahsetti¤im bu zahmetler öyle pek de gözde büyütülecek fleyler de¤il. Fakat yine de üre-ticiler, bu zahmetleri azaltacak veya ortadan kald›racak formüller peflinde koflmaktan ge-ri durmuyorlar. Bunun en mant›kl› yollar›n-dan biri de teknolojik cihazlar› yan›n›zda ta-fl›maktan gocunmayaca¤›n›z, kablo karmafla-s›na neden olmayan, kullan›mda do¤all›k hissi yaratan biçimlerde tasarlamak. Di¤er
bir deyimle “giyilebilir“ k›lmak. ‹flte bu ara-y›fl, teknolojinin olgunlaflmas›yla paralel ola-rak özellikle son birkaç y›l içinde giyilebilir teknolojiler ad› verilen yeni bir s›n›f›n do¤-mas›na yol açt›. Üstelik giyilebilir teknoloji-ler sadece tafl›nabilir cihazlar›n kullan›m›na alternatif oluflturmakla veya kiflisel e¤lence-ye odaklanmakla kalm›yor, hayal gücünü zorlayan uyarlamalarla da gündeme geliyor-lar. ‹flte size her biri farkl› ifllere yarayan gi-yilebilir teknolojilerden ilginç örnekler...
26 Kas›m 2007 B‹L‹MveTEKN‹K
Sporculara ak›ll› gözlük
Rodenstock Informance http://www.rodenstock.com Almanya’da faaliyet gösteren Rodenstock adl› gözlük üreticisi-nin 2009 y›l›nda piyasaya sürmeyi planlad›¤› bu gözlük özellikle
sporculara hitap ediyor. ‹lk bak›flta normal bir gözlük gibi görünen bu cihaz›n as›l özelli¤i, sol cam üzerindeki küçük ç›k›nt›da gizli. Bu ç›k›nt›n›n içinde yer alan 160x120 çözünürlü-¤ündeki küçük likit kristal ekran, gözün görüfl alan›n›n yüzde 12’lik bir k›sm›n› kullanarak sporcuya tur zamanlar› hakk›nda anl›k bilgiler veriyor. Ürün ayr›ca özel kol saatinden gelen kablosuz sinyaller arac›l›¤›yla ekrandan kalp at›fllar›n›z› düzenli olarak kontrol edebilmeni-zi de sa¤l›yor.
Giyilebilir
teknoloji
Giyilebilir
teknoloji
Özellikle son y›llarda tafl›nabilir teknolojilerde yaflanan h›zl› geliflim, teknolojiyi hayat›m›z›n
ayr›lmaz bir parças› haline getirdi. Bir zamanlar›n dev masaüstü bilgisayarlar›, iki ucundan tutup
zor kald›rd›¤›m›z video oynat›c›lar› ve müzik setleri bugün neredeyse cebimize s›¤acak kadar
küçüldüler. fiimdi s›ra bunun bir ad›m ötesine, yani teknolojiyi giysilere uyarlamaya geldi. Bu
alandaki çal›flmalar biraz yavafl ilerlese de, ortaya koyulan çözümler hayli dikkat çekici.
27
Kas›m 2007 B‹L‹MveTEKN‹K
‹nternet oradan
çekiyor mu?
Wi-Fi Detector Shirt
http://www.thinkgeek.com Son zamanlarda özellikle restoranlar ve toplum aç›k yer-lerde kablosuz ba¤lant› imkan› yayg›nlaflt›kça, etrafta kablosuz ba¤-lant› sinyali olup olmad›¤›n› anlamaya yönelik bir dolu cihaz da piyasay› doldur-du. Ama hiçbiri ThinkGeek’in kablosuz sin-yal alg›lay›c› tiflörtü kadar ilginç olmasa ge-rek. Bu özel tiflörtün üzerine ilifltirilmifl üç küçük kalem pil yard›m›yla çal›flan alg›lay›-c› panel, etrafta Wi-Fi sinyali bulursa sinya-lin gücüne göre parlamaya bafll›yor. Sinyal ne kadar güçlüyse, parlayan çubuklar›n sa-y›s› o kadar art›yor. Gereklili¤i tart›fl›lsa da, dikkat çekici oldu¤u inkar edilemez.
Mühendisin
üçüncü gözü
Shimadsu DataGlass V3 http://www.shimadzu.com Ö z e l l i k l e zor koflullar alt›nda veya hassas ifllerde çal›fl›rken iki-de bir dönüp bir fleyleri kontrol etmek için bilgisaya-ra bakmak zorgeliyorsa, Shimadsu mühendisleri lass ile bu iflin çözümünü bulmufl. DataG-lass’› kafan›za takarak ekran› gözünüze indirdi¤inizde, cihaza ba¤l› olan tafl›nabi-lir bilgisayardaki tüm görüntüler gözünü-zün önüne geliyor. Böylece örne¤in bir yandan bozulan bir arac› tamir ederken, di¤er yandan yapt›¤›n›z iflin arac›n para-metrelerine olan etkilerini ad›m ad›m ta-kip edebiliyorsunuz. Kötü ortam koflullar›-na dayan›kl› olarak gelifltirilen cihaz pro-fesyonel kullan›m› hedefliyor.
Dick Tracy saatin kaç
Hyundai W100
http://tinyurl.com/3btjlm
50’li y›llar›n becerikli çizgi kahrama-n› Dedektif Dick Tracy dendi¤inde akla ilk gelen fleylerden biri, kol saatini kul-lanarak sürekli birileriyle konuflup dur-mas›d›r. Aradan neredeyse 50 y›l geç-tikten sonra bu hayal de sonunda ger-çek oldu. Hyundai’nin W100 model ad›yla tan›tt›¤› bu kol saati, ayn› zaman-da bir cep telefonu. Telefon fonksiyonla-r› dokunmatik ekran üzerinden kullan›-l›rken, görüflmeler de Bluetooth kulak-l›k yard›m›yla yap›l›yor. Üstelik saat üze-rinde bugün hemen her cep telefonunda görmeye al›flt›¤›m›z müzikçalar ve 1.3 megapiksel kamera gibi özellikler de ih-mal edilmemifl.
Dar alanda bol e¤lence
Brando MP4 Watch II http://usb.brando.com.hk
Video gösterme özelli¤ine sahip say›sal medya oyna-t›c›lar küçüldükçe küçülüyor derken, son darbeyi vu-ran Bvu-rando oldu. Bvu-rando’nun MP4 Watch II modeli kol saati, video gösterme özelli¤i dahil kapsaml› bir medya oynat›c›n›n tüm özelliklerini üzerinde toplu-yor. 160x128 piksel çözünürlü¤ünde renkli ekrana sahip olan saat, medya oynatmaya yönelik kapsaml› yeteneklerinin yan›nda FM radyodan harici hoparlöre kadar bir dizi lüks de bar›nd›r›yor. Ha bu arada unutmadan, cihaza bakarak saati de ö¤renebiliyor-sunuz.
Yüzüklerin efendisi
Veer Navigation System http://www.gailknight.co.uk
Bilmedi¤iniz yerlerde gezinirken s›k s›k yolunuzu kaybediyorsan›z, ‹ngiliz tasar›mc› Ga-il Knight’›n ortaya koydu¤u Veer adl› bu tak› seti Ga-ilginiz çekecektir. ‹ki adet yüzük ve bo-yuna as›lan bir küresel konum saptay›c› (GPS) cihazdan oluflan set, yolda kaybolman›z› ön-lemeyi amaçl›yor. Peki nas›l? Öncelikle gidece¤iniz yeri boynunuza ast›¤›n›z cihaza tan›ml›-yorsunuz, daha
son-ra ç›k›p yürümeye bafll›yorsunuz. Bir yol ayr›m›na geldi-¤inizde e¤er sola dönmeniz gereki-yorsa sol taraftaki, sa¤a dönmeniz ge-rekiyorsa sa¤ taraf-taki yüzük titreme-ye bafll›yor. Cihaz tasar›m aflamas›n-da, üretilir mi belli de¤il.
28 Kas›m 2007 B‹L‹MveTEKN‹K
Tak
paran›
koluna
Garanti Bonus Trink Saat http://www.bonus.com.tr
Herhalde bir kol saatine her ne ekler-seniz ekleyin fazla i¤reti durmad›¤›ndan olsa gerek, bugün hemen her ifli yapabilen türden kol saatlerine rastlamak mümkün (eksikleri de bu yaz›da kapatt›k zaten). Peki ama bir kol saati yedi¤inizi, içti¤ini-zi, gezdi¤inizi de ödeyebilir mi? Garanti Bankas›’n›n MasterCard ifl birli¤iyle sun-du¤u Bonus Trink Saat iflte tam da bu ifle yar›yor. ‹flin s›rr›, kredi kart› bilgilerinin bir RFID yongas›na gömülerek saate en-tegre edilmifl olmas›nda gizli. Böylece saa-ti özel kart okuyucu cihaza yaklaflt›rarak, belli s›n›rlara kadar olan harcamalar›n ödemesini an›nda yapabiliyorsunuz.
Nike+ iPod
http://www.nike.com
Ara s›ra bilgisayar bafl›ndan kalk›p bi-raz yürümeye veya koflmaya ihtiyaç duy-du¤unun pekala fark›nda olup da, bu ifl için gerekli motivasyonu bir türlü yakala-yamayanlar Nike+ serisi ayakkab›larla arad›klar› bahaneye kavuflabilirler. Nike ve Apple’›n ortak çal›flmas›yla ortaya ç›-kan bu ürün, aykkab›ya eklenen bir rad-yo cihaz› ve bu cihazla haberleflmek için özel olarak üretilen iPod’a ba¤l› bir al›c›-dan olufluyor. Ayakkab›daki özel verici h›z, tempo ve ad›m say›s› gibi verileri kablosuz olarak iPod’a aktar›rken, iPod da bu verileri iflleyerek size egzersizin gi-difli hakk›nda bilgi veriyor. Hatta isterse-niz cihaz›n temponuza uygun müzikleri arka arkaya çalmas›n› bile sa¤layabiliyor-sunuz..
Gece boyunca ›fl›l ›fl›l
Swarovski LED Couture
http://www.husseinchalayan.com
Özellikle gece davetleri için ›fl›l ›fl›l par-layan elbiseler giyip dikkatleri üzerine çek-meyi seven bayanlar için, Swarovski kolek-siyonuna yönelik tasar›m yapan K›br›sl› modac› Hussein Chalayan tam yerine uy-gun bir ifle imza atm›fl. Bafltan afla¤› LED ›fl›k kaynaklar›yla bezeli olan bu giysi, de-senler aras›nda çeflitleme yaparak giyenin gece vakti ›fl›l ›fl›l parlamas›n› sa¤l›yor. As-l›nda bunun üzerinde biraz u¤rafl›lsa ›fl›kla-r› uygun biçimde yak›p söndürerek video bile oynatmak mümkün olabilir. Chala-yan’›n ‹nternet sitesinde teknoloji ve moda tasar›m›n› bir araya getiren daha farkl› ta-sar›mlar da mevcut.
Göz önünde dev ekran
Scalar Teleglass T4N
http://www.scalar.co.jp/teleglass/t4 ‹çindeki küçük likit kristal ekranlar yard›-m›yla takan kifliye birkaç metre öteden 120 ek-ran televizyon seyrediyormufl hissi sunabilen video
gözlükler pek de yeni say›lmaz. Ama bu alandaki geliflmeler de hem tasar›m, hem fonksi-yon alan›nda devam ediyor. Bunun son örneklerinden biri s›n›rl› say›da üretilen Scalar Te-leglass T4N modeli. Bu gözlük 640x480 çözünürlü¤ündeki ekran›yla tatmin edici bir seyir sunarken, di¤er video gözlüklerin aksine etrafta robot gibi dolaflman›za da neden olmuyor. Gözlü¤ü video ç›k›fl›na sahip sabit veya tafl›nabilir her türden cihazla kullanmak mümkün.
Eller flimdi serbest
Samsung SC-X300L http://tinyurl.com/2u2mpo
Kendimi bildim bileli video kameralarla özdeflleflen fley, bunlar›n sürekli elde tutulmas› gerekti¤idir. Peki bu hep böy-le olmak zorunda m›? Samsung da bu soruyu sormufl olacak ki, kameray› belinize tak›p objektifini istedi¤iniz yere tuttura-bilece¤iniz Sports Camcorder SC-X300L adl› ürüne imza at-m›fl. Bu ifli kameran›n içinden ç›kan ve esnek kablolarla ba¤-l› bir lens hallediyor. Asba¤-l›nda bu ek lensi özellikle kafan›za tak-t›¤›n›zda gerçekten biraz komik bir görüntü olufltu¤unu kabul etmek laz›m, yine de özellikle h›zl› takip gerektiren gelifligü-zel anlar› yakalamak için hiç de fena say›lmaz.
Aya¤›mda bir fley var
S›rt›n›zdaki
enerji deposu
Zegna iSolarX h t t p : / / w w w . z e g -na.com Yan›n›zda bu kadar cihaz› tafl›mak güzel ama bunlar›n enerji ih-tiyac› ne olacak derse-niz, onun da çözümü var. Ermenegildo Zeg-na firmas›n›n üretti¤i iSolarX modeli mont, yakas›ndaki günefl pa-nelleri sayesinde günefl enerjisini toplayaraküzerinizdeki tafl›nabilir cihazlar› flarj etmek için kullan›yor. Hatta montta fazla enerjiyi depolamak için piller, voltaj regüla-törü ve ›fl›kl› durum gös-tergeleri dahi mevcut. Bu fikre alternatif ara-yanlar ‹nternet’te k›sa bir arama yaparak gü-nefl enerjili kot ceket ve s›rt çantas› gibi ürünlere de rastlayabilirler. Asl›n-da bu fikri mayolara uyarlasalar sonuç çok daha verimli olur gibime
geliyor.
Kas›m 2007
Su alt›nda konser salonu
SwiMP3 V2
http://www.finisinc.com
Suda yüzmek veya su alt›na dal›fl yap-mak isteyenlerin ihtiyaç duydu¤u ekipman-lar afla¤› yukar› bellidir: Bone, flnorkel, tüp, gözlük, dal›fl giysisi, paletler, MP3 ça-lar... Bir dakika, MP3 çalar m›? Evet, SwiMP3 sayesinde art›k hangi koflulda olursa olsun ben müzi¤imden ayr›lmam di-yenler için listeye MP3 çalar› da ekleyebilir-siniz. Finis firmas› taraf›ndan su alt›nda müzik dinlemek için özel tasarlanan bu ürün, sesi kula¤›n›za iletmek için bone con-ducting ad› verilen kafadaki kemikleri tit-refltirme yöntemini kullan›yor. Böylece
sev-di¤iniz müzi¤i dinleyebilmek için su üstün-de veya su alt›nda olman›z farketmiyor.
Gitar›m›n telleri
CSIRO Air Guitar
http://www.csiro.au/science/ps29y.html Dinledi¤imiz müzik aras› flöyle güzel bir gitar solo duydu¤umuzda, hangimiz elleri-mizi iki yana aç›p havadaki bir gitar›n ha-yali tellerine vurmam›fl›zd›r ki? Bu durum sand›¤›n›zdan çok kifliye ilham vermifl ola-cak ki, CSIRO araflt›rmac›lar›ndan Dr. Ric-hard Hermer havadaki bu hareketleri ger-çek seslere dönüfltürecek bir giysi tasarla-m›fl. Bunun için harekete duyarl› alg›lay›c›-lar içeren özel bir kumafltan yap›lma tiflör-tü üzerinize giymeniz ve program› bilgisa-yara yüklemeniz yeterli. Bu tiflört kollar›n›-z›n hareketlerine bakarak hangi notalar› çald›¤›n›z› tahmin ediyor ve sonuç prog-ram yard›m›yla hoparlörden yank›lan›yor. Hermer, bu yaklafl›m›n çok farkl› ve yarat›-c› biçimlerde kullan›labilece¤inin alt›n› çiz-mekten de geri durmuyor.
Süper kahramana bir ad›m kala
Cyberdyne HAL5 http://www.cyberdyne.jp
Japonya’daki Tsukuba Üniversitesi mühendislerinden Profesör Yoshiyuki Sankai’nin ortaya koydu¤u HAL5, flüphesiz giyilebilir tek-noloji alan›nda rastlayabilece¤iniz en
il-ginç ürünlerden biri. D›fl iskelet for-munda vücuda ba¤lanan bu robotik giy-si, üzerindeki motorlar sayesinde giyen kiflinin gücüne güç kat›yor. Bu sayede daha önce kald›ramayaca¤›n›z ölçüde a¤›r yükleri kald›rabilir hale geliyorsu-nuz. Sistemin kontrolü do¤rudan beyin-den gelen biyoelektrik sinyallerin alg›-lay›c›lar taraf›ndan yorumlanmas›yla gerçeklefltiriliyor. Seri üretime geçmek için gün sayan proje, a¤›r yük alt›nda çal›flanlar›n oldu¤u kadar engellilerin de hayat›n› kolaylaflt›racak.
Kolunuz daha da güçlensin
Symbol WT4000 http://www.symbol.com
Shimadsu DataGlass’› neye ba¤lay›p da kullanaca¤›m diye düflünenler için, Symbol Tech-nologies’in WT4000 modeli giyilebilir bilgisayar› bir cevap olabilir. Cihaz asl›nda bu haliy-le giyihaliy-lebilir bir bilgisayardan çok bantla kola sarmalanm›fl bir tafl›nabilir bilgisayar görün-tüsüne sahip. Hatta kendini yoket fonksiyonu hariç biraz Predator filmindeki uzayl›n›n kol bilgisayar›n› bile and›r›yor. Parmak ucundaki aletse lazer topu de¤il, barkod okuyucu. Win-dows CE iflletim sistemiyle çal›flan bu tarz ürünler özellikle stok takibi, siparifl alma ve fa-tura tahsilat› gibi ifllerde yayg›n kullan›l›yor.
Mont de¤il müzik seti
Motorola Audex Jacket http://www.burton.com Giyilebilir teknolojiler dendi-¤inde Motorola’n›n giyim fir-mas› Burton’la ortak üretti¤i Audex ceketlerden bahset-memek olmaz. Audex ceket-ler, içlerindeki özel kablola-ma sistemleri ve giysinin kolunda yer alan kontrol cihaz› yard›m›yla cebinize
koydu¤unuz iPod’u bir daha yerinden
ç›karman›za gerek kalmadan kullanabilmenizi sa¤l›yor. Üstüne bir de kablosuz Bluetooth ba¤lant›s› sayesinde gelen telefonlar› tek tu-fla cevaplaman›za izin veriyor (e sonuçta bir flekilde Motorola ile de iliflkilendirilmesi laz›m). Bu üründe benim en çok hofluma giden fley, yakalara ilifltirilmifl olan hoparlörler. Böylece yolda giderken yakan›z› dikeltip kapiflonu da bafl›n›za geçirerek, kulakl›¤a ihtiyaç duymadan sevdi¤iniz müzi¤inizin keyfine varabiliyorsunuz.
L e v e n t D a fl k › r a n