İÇ İNDEK İLER
• Ekonomik ve Sosyal Komitesi
• Bölgeler Komitesi
• Avrupa Yatırım Bankası
• Avrupa Ombudsmanı
• Avrupa Merkez Bankası
• Veri Koruma Denetmeni
HEDEFLER
• Bu üniteyi çalıştıktan sonra;
• Avrupa Birliği'nin işlevsel kurumlarını sınflandırabilecek,
• Ekonomik ve Sosyal Komite ile Bölgeler Komitesi'nin temel işlevlerini açıklayabilecek,
• Avrupa Yatırım Bankası'nı tanımlayarak görevlerini belirtebilecek,
• Avrupa Merkez Bankası'nın AB ekonomisi içerisindeki önemini tanımlayabilecek,
• Avrupa Veri Koruma
Denetmeni'nin amcını ifade edebileceksiniz.
AVRUPA BİRLİĞİ’NİN İŞLEVSEL KURUMLARI
AVRUPA BİRLİĞİ VE TÜRKİYE İLİŞKİLERİ
Yrd. Doç. Dr. Emine Demet EKİNCİ
ÜNİTE
7
EESC, Avrupa Birliği’nin ekonomik ve sosyal
hayatındaki farklı kesimlerin çıkarlarını temsil eden bir danışma
kurumudur.
GİRİŞ
Avrupa Birliği’nin (AB) temel kurumlarına yardımcı olmak amacıyla görev yapan ve buna bağlı olarak ekonomik, sosyal ve bölgesel çıkarları temsil eden kurumlara AB’nin işlevsel kurumları denilmektedir. Söz konusu kurumlar;
Ekonomik ve Sosyal Komite,
Bölgeler Komitesi,
Avrupa Yatırım Bankası,
Avrupa Ombudsmanı
Avrupa Merkez Bankası’dır.
Yukarıdaki sınıflandırmaya ilave olarak AB içerisinde çeşitli uzmanlık alanlarında görev yapan ajanslar da bulunmaktadır.
Bu ünitede AB’nin işlevsel kurumları ele alınarak AB’nin başarısındaki rolleri aktarılacaktır.
EKONOMİK VE SOSYAL KOMİTE
Ekonomik ve Sosyal Komite (European Economic and Social Committee ‐ EESC); Avrupa Birliği’nin yapısal kurumları olan Avrupa Parlamentosu’na, Avrupa Konseyi’ne ve Komisyon’a yardım etmek amacıyla oluşturulmuş bir danışma organıdır. Bu sebeple kararları bağlayıcı değil, danışma niteliğindedir.
1957 Roma Antlaşması’nın 4. maddesine dayanılarak kurulan EESC Avrupa Birliği’nin bütünleşmesini sağlamak amacını güden genel çıkarlar çerçevesinde faaliyet göstermektedir. Komite üyeleri Avrupalı işveren örgütleri ve sendikalar gibi çıkar gruplarının ve tüketici birlikleri gibi diğer sivil toplum organlarının temsilcilerinden oluşmaktadır. Komite üyelerini üç grupta sınıflandırmak mümkündür:
1. İşveren grubu: Özel ve Kamu endüstri sektörleri, küçük ve orta ölçekli işletmeler, ticaret odaları, perakende ve toptan ticaret, bankacılık ve sigortacılık, ulaşım ve tarım çevrelerinden gelen üyeler.
2. Çalışanlar grubu: El işçilerinden idari kadrolara kadar tüm çalışanlar.
3. Çeşitli Çıkar Grupları: Hükûmet‐dışı örgütler olan sivil toplum kuruluşları (STK’lar); çiftçi örgütleri; küçük işletmeleri; el sanatları birlikleri, kooperatifler ve kâr amacı gütmeyen dernekler, tüketici ve çevre örgütleri, bilimsel ve akademik toplulukları ve aile ve engelli dernekleri.
Bağımsızlığı antlaşmalar ile güvence altına alınan EESC’nin günümüzde 344 üyesi bulunmaktadır. Üyelerin AB ülkelerine dağılımı söz konusu ülkelerin nüfuslarına göre belirlenmektedir.
Tablo 7. 1. EESC üyelerinin AB ülkelerine dağılımını göstermektedir.
Tablo 7. 1. Ekonomik ve Sosyal Komite Üyelerinin AB Ülkelerine Dağılımı
Ülkeler Üye
Almanya, İngiltere, Fransa ve İtalya 24
İspanya ve Polonya 21
Romanya 15
Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti ve Hollanda 12 İsveç, Macaristan, Portekiz ve Yunanistan 12 Danimarka, Finlandiya, İrlanda, Litvanya ve Slovakya 9
Estonya, Letonya ve Slovenya 7
Kıbrıs ve Lüksemburg 6
Malta 5
Toplam 344
Not: 2013’te AB’ye giren Hırvatistan Ekonomik ve Sosyal Komite ülke dağılımına dâhil edilmemiştir.
EESC üyeleri Avrupa Birliği üye ülkelerinin hükûmetleri tarafından
önerilmekte ve Konsey tarafından atanmaktadır. Görev süreleri beş yıldır ve tekrar atanabilirler. Başkan ve Başkan yardımcıları ise iki buçuk yıllık (30 ay) bir dönem için seçimle belirlenmektedir. Komite her biri bir politik alan ile ilgilenen alt komitelerden oluşmakta ve söz konusu alt komitelerin hazırladığı raporlar ise genel kurulda tartışmaktadır. Toplantılar aylık olarak düzenlenmekte olup toplantı merkezi Brüksel’dir.
EESC bir danışma organı niteliği taşıdığı için kararları genellikle görüş bildirme şeklindedir. Bununla birlikte, Kuruluş Antlaşması’nın 304. maddesi çerçevesinde belirlenen bazı konularda AB Konsey’i ve Avrupa Komisyonu’nun EESC’nin görüşlerini alması zorunludur. Komite’nin görüş bildirmesi için tanınan süre 10 gündür.
Ekonomik ve Sosyal Komite’nin görevlerini iki ana başlıkta belirtmek mümkündür:
1. Sivil toplum örgütlerinin AB politikalarının yapımında daha etkin bir rol üstlenmesini sağlamak
2. Avrupa Parlamentosu’na, AB Konseyi’ne ve Avrupa Komisyonu’na söz konusu kurumların istekleri doğrultusunda tavsiyede bulunmaktır.
Bölgeler Komitesi Avrupa Birliği’nin yerel
ve bölgesel yönetimlerinin temsilcilerinden
oluşmaktadır.
BÖLGELER KOMİTESİ
Bölgeler Komitesi (Committee of the Regions) Avrupa Birliği’nin yerel ve bölgesel yönetim temsilcilerinden oluşan ve danışma niteliğinde olan bir AB kurumudur.
1994 yılında Maastricht Avrupa Birliği Antlaşması ile kurulmuş Bölgeler Komitesi’nin 344 üyesi bulunmaktadır.
Bölgeler Komitesi üyelerinin AB ülkelerine dağılımı üye ülke nüfuslarına dayanarak yapılmaktadır. Komite üyeleri AB üye ülkeleri tarafından aday
gösterilmekte ve AB Konsey’i tarafından atanmaktadırlar. Aday gösterilen Komite üyeleri kendi ülkelerinde yaşadıkları bölgenin yerel yönetimlerine seçilmiş kişiler arasından belirlenmektedirler. Görev süreleri beş yıldır. Başkan ise Komite
üyelerinin oyları ile iki buçuk yıllık (30 ay) süre için seçilmektedir. Bölgeler Komitesi çalışmalarını Lüksemburg’da sürdürmektedir. Bölgeler Komitesi üyelerinin AB ülkelerine dağılımı Tablo 7.2’de verilmiştir.
Tablo 7.2. Bölgeler Komite Üyelerinin AB Ülkelerine Dağılımı
Ülkeler Üye
Almanya, Birleşik Krallık, Fransa ve İtalya 24
İspanya ve Polonya 21
Romanya 15
Avusturya, Belçika, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti ve Hollanda 12
İsveç, Macaristan, Portekiz ve Yunanistan 12
Danimarka, Finlandiya, İrlanda, Litvanya ve Slovakya 9
Estonya, Letonya ve Slovenya 7
Kıbrıs ve Lüksemburg 6
Malta 5
Toplam 344
Bölgeler Komitesi yılda beş kez genel kurul toplantısı yaparak ortak politikalarını belirlemektedir. Farklı konularda değerlendirme yapmak ve genel kurul toplantılarında ele alınacak konuları incelemek için ise alt komisyonlar mevcuttur. Bu komisyonlar Genel Kurul çalışmalarının daha sağlıklı işlemesine yardımcı olmaktadırlar.
Bölgeler Komitesi’nin ana görevi AB mevzuatı konusunda yerel ve bölgesel görüşleri ortaya koymaktır. Maastricht Antlaşması bazı konularda AB Konseyi ile Avrupa Komisyonu’nun Bölgeler Komitesi’nin görüşlerine başvurmalarını hükme bağlamıştır. Bu başvurular eğitim, kültür, sağlık, bölgesel ekonomik bütünleşme vb. bölgesel politikalar ile ilgili olabileceği gibi Avrupa’nın genelini ilgilendiren ulaşım, enerji, iletişim vb. konularda da gerçekleşebilmektedir. Yukarıdaki belirtilen konuların haricinde Avrupa Birliği’nin yapısal kurumları Bölgeler Komitesi’nin görüşlerini alabilmektedir.
Avrupa Yatırım Bankası AB’nin hedeflerini
gerçekleştirmeye yönelik projelere destek
veren AB finans kurumudur.
AVRUPA YATIRIM BANKASI
Avrupa Yatırım Bankası (European Investment Bank) 1958 yılında Roma Antlaşması’nın 129. maddesine dayandırılarak kurulmuş olup AB’nin finans kurumudur. Banka’nın kuruluş amacı Avrupa Birliği hedeflerinin
gerçekleştirilmesine yardımcı olacak yatırımları/projeleri finanse etmektir.
AB’nin hedefleri doğrultusunda Avrupa Yatırım Bankası’nın desteklediği projeler şu şekilde belirtilebilir:
Avrupa Birliği’nin dengeli gelişimine katkıda bulunmak, başka bir ifadeyle AB’nin nispeten daha fakir bölgelerinin daha gelişmiş bölgelerin seviyesine getirmeye yönelik projeleri
Trans‐Avrupa ulaşım ve telekomünikasyon ağlarının geliştirilmesine yönelik projeleri
Çevreyi korumaya yönelik projeleri
Rekabetçi ve sürdürülebilir enerji kaynaklarını sağlamaya yönelik projeleri
Endüstri, küçük ve orta ölçekli işletmelerin uluslararası düzeyde rekabet gücünü artıran ve yenilikçilik anlayışını geliştiren projeler Avrupa Yatırım Bankası tarafından desteklenen projeler genellikle bölgesel kalkınmayı sağlamaya ve Ortak Pazar’ın gereksinimlerini gerçekleştirmeye yöneliktir. Ayrıca AB’nin ortak çıkarlarına hizmet eden fakat finansmanı için daha fazla destek gereken projeler de kapsam dâhilindedir.
Avrupa Yatırım Bankası AB haricinde Birlik üyesi olmayan ülkeler ile iş birliğini geliştirmek amacıyla da çeşitli finansmanlar sağlayabilmektedir. Bu çerçevede verilen krediler aşağıda belirtilen ülke gruplarını kapsamaktadır:
AB’ye aday ya da aday olma potansiyeline sahip olan ülkeler
Lomé Sözleşmesi gereği Afrika, Karayipler ve Pasifik ülkeleri
AB ile özel antlaşmalara sahip Akdeniz ülkeleri
Doğu ve Orta Avrupa ülkeleri
Söz konusu ülkelere verilen krediler; özel sektörün gelişimi, altyapıyı geliştirme, enerji kaynaklarının güvenliği ve çevresel sürdürülebilirlik sağlama olarak sınıflandırılabilir. Ayrıca Doğu ve Orta Avrupa ülkelerine demokratikleşme ve piyasa mekanizmasına geçiş sürecini kolaylaştıracak krediler de sağlanmaktadır.
Merkezi Lüksemburg’da bulunan Avrupa Yatırım Bankası tüzel bir kişiliğe sahiptir. AB’ye üye ülkeler, bankanın doğal üyesi olarak kabul edilmektedir.
Avrupa Yatırım Bankası kâr amacı gütmemekte ve kendi kendini finanse eden bir yapıya sahip bulunmaktadır. Bu sebeple AB bütçesinden bağımsız olarak
işlemlerini sürdürmekte ve özerk bir kuruluş kimliğini korumaktadır.
Banka finansman kaynağını sermaye piyasalarından sağladığı kaynaklar ile oluşturmaktadır. Sermaye piyasalarındaki banka hisseleri kredi derecelendirme kuruluşlarınca mümkün olan en yüksek kredi notuna (AAA) sahiptir ve böylece
bankanın en uygun koşullarda ve yüksek miktarda kaynak bulabilmesini sağlamaktadır.
Avrupa Yatırım Bankası Merkez Binası
Bankanın itibarının altında AB üye ülkeleri tarafından sağlanan destek yatmaktadır. Her bir AB ülkesi ya da başka deyişle banka hissedarı Birlik içindeki ekonomik ağırlığını yansıtacak şekilde banka sermayesine ortaklaşa katkıda bulunmaktadır. Sonuçta banka kaynakları ile kamu ve özel kesime krediler sağlanmaktadır. Kredilerin vadesi azami 20 yıldır. Ödünç verirken borçlanma maliyetlerinin üzerine ufak bir marj eklenmektedir. Avrupa Yatırım Bankası ödünç alma ya da kredi verme gibi tüm aktivitelerine ait yıllık rapor yayımlamaktadır.
Avrupa Yatırım Bankası’nın karar organları üçe ayrılmaktadır:
1. Üst Yönetim Kurulu: Her bir AB üye ülkesini temsil eden bir bakanın katılımıyla oluşmaktadır. Bankadaki temsilci bakan genellikle üye ülke Maliye Bakanı olmaktadır. Kurul, bankanın genel kredi politikalarını belirlemekte, bilançoyu onaylamaktadır.
2. Yönetim Kurulu: Her bir AB üye ülkesini temsil eden bir üye ve Avrupa Komisyonu’nun bir üyesinden oluşmaktadır. Bankanın yönetim işleri ile ilgilenmekte, borç verme ve alma işlemlerini onaylamaktadır.
3. Yönetim Komitesi: Dokuz üyesi olan Komite Banka’nın tam zamanlı çalışanlarından oluşmaktadır. Günlük işleri idare etmektedir.
Avrupa Yatırım Bankası’nın yanı sıra AB içerisinde ekonomik ve sosyal politikaları yürütmek için çeşitli fonlar da mevcuttur. Bu fonlardan birkaçı şu şekilde belirtilebilir:
Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu: AB’nin nispeten geri kalmış bölgelerini kalkındırmaya yönelik fondur.
Avrupa Sosyal Fonu: AB içerisinde yeni iş olanaklarının yaratılması, mesleki eğitim programları hazırlanması ve işsizlik yardımı sağlanması gibi amaçlara yönelik fondur.
Avrupa Merkez Bankası, Euro Bölgesi’nde fiyat istikrarını sürdürür ve
para politikasını uygular.
Avrupa Kalkınma Fonu: Lomé Sözleşmesi gereği AB ile ilişkisi bulanan Afrika, Pasifik ve Karayip ülkeleri faydalanmaktadır.
Avrupa Garanti ve Yönlendirme Fonu: Tarımın desteklemesi ve modernizasyonu için oluşturulan fondur.
Avrupa Parasal İşbirliği Fonu: Parasal birliği korumak için ülkelere dış ödeme güçlüğünü gidermek için verilen fondur.
AVRUPA MERKEZ BANKASI
Avrupa Merkez Bankası (European Central Bank), Avrupa ekonomik ve parasal birliğinin temel kuruluşu niteliğindedir ve AB’nin para politikasını yönetmekle görevlidir.
1994 Maastricht Avrupa Birliği Antlaşması’nda AB içerisinde ekonomik ve parasal birlik sürecini inşa edecek ortak para birimine geçilmesi ve bu para biriminin yönetiminden sorumlu Avrupa Merkez Bankası sisteminin kurulması kararlaştırılmıştır. Söz konusu tarihten dört yıl sonra 1998 yılında resmen Avrupa Merkez Bankası faaliyete geçmiştir. Tüzel kişiliğe sahip bağımsız bir AB organı olan bankanın merkezi Frankfurt’ta yer almaktadır.
Avrupa Merkez Bankası’nın temel görevi AB’nin ortak para birimi Euro’yu yönetmek ve Euro Bölgesi’nde fiyat istikrarını korumaktır. Böylece Euro’nun satın alma gücü enflasyona karşı korunabilecektir. Banka bu amaç doğrultusunda fiyat yükselişini %2 civarında tutmayı hedeflemektedir. Enflasyonu dizginlemek için faiz oranlarını araç olarak kullanabilmektedir. Ayrıca Banka Euro Bölgesi’nin para politikasını belirlemek ve yönetmekle de sorumludur.
Avrupa Merkez Bankası söz konusu görevlerini yerine getirmek için Avrupa Merkez Bankası Sistemi ile birlikte çalışmaktadır. Avrupa Merkez Bankası Sistemi;
Euro’ya dâhil olan üye ülkelerin Merkez Bankaları ile birlikte Avrupa Merkez Bankası’ndan oluşmaktadır.
Avrupa Merkez Bankası’nın yönetim şeması; Yönetim Kurulu, Yürütme (İcra) Kurulu ve Genel Konsey’den oluşmaktadır.
Genel Konsey: Avrupa Merkez Bankası Başkanı, Başkan Yardımcısı ve tüm AB üye ülkelerin ulusal Merkez Bankası başkanlarından
oluşmaktadır. Konsey’in ana görevi Euro Bölgesi’nin genişlemesi için gerekli koordinasyonu sağlamak ve danışmanlık yapmaktır.
Yönetim kurulu: Avrupa Merkez Bankası’nın en yüksek ve asıl karar alma organıdır. Kurulda İcra Kurulu üyelerine Euro Bölgesi’nde yer alan ülkelerin Merkez Bankası yöneticileri eşlik etmektedir. Kurula Avrupa Merkez Bankası Başkanı başkanlık etmektedir. Ana görevi Euro Bölgesi’nin para politikasını belirlemektir.
Yürütme (İcra) Kurulu: Yönetim Kurulu tarafından belirlenen para politikasının uygulanmasından sorumludur. Ayrıca Banka’nın günlük işlerini yürüterek kurul toplantılarına hazırlık yapmaktadır. İcra Kurulu; Avrupa Merkez Bankası Başkanı, Başkan yardımcısı ve dört
Avrupa Ombudsmanı, yönetimdeki kötü idari uygulamaları kontrol ederek çözüm önerileri
getirmektedir.
üyeden oluşmaktadır. Kurul üyeleri Euro Bölgesi hükûmetlerinin ortak kararı ile sekiz yıllık süre için atanmaktadırlar. Görev sürelerinin bitiminden sonra tekrar aynı göreve atanmaları mümkün değildir.
Avrupa Merkez Bankası
AVRUPA OMBUDSMANI
Avrupa Ombudsmanı (European Ombudsman) AB kurumları ve vatandaşları arasında aracı görevi yürüten bir AB kurumudur. Avrupa Ombudsmanı, Avrupa Parlamentosu tarafından beş yıllık bir dönem için seçilmektedir. Ayrıca söz konusu kurum her yıl Avrupa Parlamentosu’na yıllık tüm faaliyetlerine ait rapor
sunmaktadır.
Maastricht Avrupa Birliği Antlaşması ile kurulan Avrupa Ombudsmanı zayıf ya da başarısız olarak nitelendirilebilecek kötü idare uygulamalarının
soruşturulmasında görev almaktadır. Örneğin, AB yasalarına uygun
davranılmaması ya da insan hakları ihlali durumunda Ombudsman şikâyetleri dikkate alarak incelemeler yapmaktadır. Bazı kötü idare uygulamaları şu şekilde belirtilebilir:
Haksızlık
Ayrımcılık
Gücün kötüye kullanılması
Bilgi eksikliği veya bilginin verilmemesi
Gereksiz gecikmeler
Yanlış işlemler.
Ombudsman bir şikâyet üzerine ya da kendi inisiyatifi ile AB kurumlarında soruşturma yürütebilir. Soruşturmalarında tamamen bağımsızdır. Bir AB ülkesinde ikamet eden veya kayıtlı bir iş yeri sahibi olan herkes Avrupa Ombudsmanı’na başvuru yapma hakkına sahiptir. Eğer bir AB kurumunun görevini kötüye kullandığı düşünülüyor ve söz konusu kurumun hatayı düzeltmesi istenmesine rağmen herhangi bir değişikliğe gitmiyorsa, Avrupa Ombudsmanı’na şikâyet başvurusu
Avrupa Veri Koruma Denetmeni AB kurumları ve organları
tarafından işlenen kişisel verileri korumaktadır.
yapılabilir. Kötü idare uygulaması, olayın gerçekleştiği tarihten itibaren iki yıl içinde Ombudsman’a bildirilebilir. Şikâyetin gizli tutulması talep edebilir. Ancak, şikâyet konusu ve hangi kurumun ya da organın şikâyet edildiği açıkça
belirtilmelidir.
Ombudsman’a herhangi bir şikâyet ulaştığında, öncelikle ilgili kurumu bilgilendirmekte ve sorunun çözümüne yönelik tavsiyelerde bulunmaktadır. Eğer sorunun çözümüne yönelik bir girişim gerçekleşmemişse, Ombudsman gerekli siyasi tedbirlerin alınması için Avrupa Parlamentosu’na konu hakkında özel bir rapor sunabilir.
AVRUPA VERİ KORUMA DENETMENİ
Avrupa Veri Koruma Denetmeni (European Data Protection Supervisor) tüm AB kurum ve organları tarafından oluşturulan kişisel verileri korumak ile
yükümlüdür. Söz konusu denetleme mekanizması 2001 yılında oluşturulmuştur.
Veri işleme süreci; verilerin toplanması, saklanması gibi işlemlerden bloke edilmesi ya da silinmesine kadar olan faaliyetleri içermektedir. Bu faaliyetlerin gerektirdiği önemli mahremiyet kuralları vardır. Örneğin; kişilerin ırk ya da etnik kökenine, dinî inancına ve siyasi görüşüne göre veri işlemesine tabi tutulmaması;
başka bir deyişle mahremiyet haklarına saygı gösterilmesi gerekmektedir. Bu konuda Avrupa Birliği kurumlarının gereken özeni gösterip göstermediğinin kontrolünü ise Avrupa Veri Koruma Denetmeni ifa etmekte ve veri işlenmesi hususunda tavsiyelerde bulunmaktadır.
Denetmen, bütün AB kurumlarındaki ve organlarındaki veri koruma görevlileri ile beraber çalışmakta ve mahremiyet kurallarının uygulanmasını sağlamaktadır. Denetmen’in görev süresi yenilenebilir beş yıllık dönemdir.
Avrupa Birliği’nde ikamet eden bir kişi herhangi bir AB kurum ya da organının veri işlemede kişisel mahremiyet hakkını ihlal ettiğini düşünüyorsa, öncelikle söz konusu veriyi işlemede sorumlu kişilere şikâyetini bildirebilmektedir.
Daha sonra düzeltme olmazsa, veri koruma görevlisi ile irtibata geçebilmektedir.
Ancak, sonuçtan memnun kalmazsa, Veri Koruma Denetmeni’ne
başvurabilmektedir. Denetmen, inceleme sonucunda kişinin şikâyetini haklı bulursa, ilgili kurum ya da organın yasal olmayan bir şekilde işlenen kişisel verileri düzeltmesi, silmesi ya da imha etmesi yönünde talimat verebilir. İnceleme sonucunda kişi, Veri Koruma Denetmeni’nin kararına katılmıyorsa, konuyu Adalet Divanı’na taşıyabilmektedir.
AVRUPA AJANSLARI
Avrupa Birliği içerisinde yapısal ve işlevsel kurumlara destek olmak amacıyla birçok ajans bulunmaktadır. Bu ajanslar şu şekilde belirtilebilir:
Topluluk Balıkçılık Kontrol Ajansı
AB Üye Ülkelerinin Sınırötesi Operasyonel İşbirliğinin Yönetimi için Avrupa Ajansı
Topluluk Bitki Çeşitliliği Ofisi
Avrupa Yeniden Yapılandırma Ajansı
Eğitim, Görsel‐İşitsel ve Kültür Yürütme Ajansı
Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı
Avrupa Havacılık Güvenliği Ajansı
Avrupa Çevre Ajansı
Avrupa Mesleki Eğitimi Geliştirme Merkezi
Avrupa Gıda Güvenliği Kurumu
Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi
Avrupa Hayat ve Çalışma Standartlarını Geliştirme Vakfı
Avrupa Kimyasallar Ajansı
Avrupa Küresel Yön Bulma Uygu Sistemi Denetleyici Kurumu
Avrupa Savunma Ajansı
Avrupa Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Enstitüsü
Avrupa Deniz Güvenliği Ajansı
Avrupa Polis Ofisi
Avrupa Tıbbi Ürünler Ajansı
Avrupa Demiryolu Ajansı
Avrupa Uyuşturucu ve Uyuşturucu Maddeleri Bağımlıları Gözleme Merkezi
Avrupa Eğitim Vakfı
Avrupa Birliği Temel Haklar Ajansı
Avrupa Ağı ve Güvenliği Ajansı
Avrupa Polis Koleji
Avrupa Birliği Güvenlik Çalışmaları Enstitüsü
Avrupa Birliği Uydu Merkezi
İç Pazar Uyumlaştırma Ofisi
Halk Sağlığı Programı Yürütme Ajansı
Avrupa Birliği Organları İçin Çeviri Merkezi
Avrupa Irkçılık ve Yabancı Düşmanlığı Gözlem Merkezi
Öz et
•Ekonomik ve Sosyal Komite; AB’nin yapısal kurumları olan Avrupa Parlamentosu’na, Avrupa Konseyi’ne ve Komisyon’a yardım etmek amacıyla oluşturulmuş bir danışma organıdır. Komite üyeleri Avrupalı işveren örgütleri ve sendikalar gibi çıkar gruplarının ve tüketici birlikleri gibi diğer sivil toplum organlarının temsilcilerinden oluşmaktadır.
•Bölgeler Komitesi Avrupa Birliği’nin yerel ve bölgesel yönetim temsilcilerinden oluşan danışma niteliğindeki bir AB kurumudur.
•Avrupa Yatırım Bankası 1958 yılında Roma Antlaşması’nın 129.
maddesine dayandırılarak kurulmuş AB’nin finans kurumudur.
Banka’nın kuruluş amacı Avrupa Birliği hedeflerinin
gerçekleştirilmesine yardımcı olacak yatırımları/projeleri finanse etmektir.
•Avrupa Merkez Bankası, Avrupa ekonomik ve parasal birliğinin temel kuruluşu niteliğindedir ve AB'nin para politikasını yönetmekle görevlidir. Avrupa Merkez Bankası’nın temel görevi AB’nin ortak para birimi Euro’yu yönetmek ve Euro Bölgesi’nde fiyat istikrarını korumaktır. Böylece Euro’nun satın alma gücü enflasyona karşı korunabilecektir.
•Avrupa Ombudsmanı AB kurumları ve vatandaşları arasında aracı görevi yürüten bir AB kurumudur. Maastricht Avrupa Birliği Antlaşması ile kurulan Avrupa Ombudsmanı zayıf ya da başarısız olarak nitelendirilebilecek kötü idare uygulamalarının
soruşturulmasında görev almaktadır.
•Avrupa Veri Koruma Denetmeni tüm AB kurum ve organları tarafından oluşturulan kişisel verileri korumak ile yükümlü AB kurumdur.
Değerlendirme sorularını sistemde ilgili ünite başlığı altında yer alan “bölüm sonu testi”
bölümünde etkileşimli olarak
cevaplayabilirsiniz.
DEĞERLENDİRME SORULARI
1. Aşağıdakilerden hangisi Ekonomik ve Sosyal Komite’de temsil edilen gruplardan biri değildir?
a) Özel ve Kamu Endüstri Sektörleri b) Ticaret Odaları
c) Perakende ve Toptan Ticaret d) Siyasi partiler
e) Bilimsel ve Akademik Topluluklar
2. Bölgeler Komitesi Başkan ve Başkan Yardımcıları’nın görev süresi kaç aydır?
a) 24 b) 30 c) 36 d) 42 e) 60
3. Aşağıdakilerden hangisi Avrupa Yatırım Bankası’nın desteklediği projelerden biri değildir?
a) Avrupa ulaşım ve telekomünikasyon ağlarının geliştirilmesi b) Sürdürülebilir enerji kaynaklarının sağlanması
c) KOBİ’lerde yenilikçilik anlayışının geliştirilmesi d) AB’ye yeni üye devletlerin katılmasının sağlanması
e) AB içerisindeki bölgesel kalkınma farklılıklarının giderilmesi
4. Aşağıdaki ülkelerden hangisi Avrupa Yatırım Bankası’ndan
demokratikleşme ve piyasa mekanizmasına geçiş sürecini kolaylaştırmak amacıyla kredi alabilmektedir?
a) Doğu ve Orta Avrupa ülkeleri b) Avrupa Birliği aday ülkeleri c) Pasifik ülkeleri
d) Avrupa Birliği üye ülkeleri e) Akdeniz Havzası ülkeleri
5. Avrupa Yatırım Bankası’nın sağladığı kredilerin azami vadesi kaç yıldır?
a) 2 b) 5 c) 10 d) 15 e) 20
6. Aşağıdakilerden hangisi AB içerisinde yeni iş olanaklarının yaratılması, mesleki eğitim programları hazırlanması ve işsizlik yardımı sağlanması gibi amaçlara yönelik fondur?
a) Avrupa Bölgesel Kalkınma Fonu b) Avrupa Sosyal Fonu
c) Avrupa Kalkınma Fonu
d) Avrupa Garanti ve Yönlendirme Fonu e) Avrupa Parasal İşbirliği Fonu
7. Avrupa Merkez Bankası’nın merkezi nerede yer almaktadır?
a) Lüksemburg b) Brüksel c) Frankfurt d) Londra e) Berlin
8. Aşağıdakilerden hangisi Avrupa Merkez Bankası Yürütme Kurulu üyelerinin görev süreleri ile ilgili doğru bilgiyi göstermektedir?
a) Yenilenebilir beş yıllık süre b) Yenilenemez beş yıllık süre c) Yenilenebilir sekiz yıllık süre d) Yenilenemez sekiz yıllık süre e) Yenilenebilir on yıllık süre
9. Aşağıdakilerden hangisi Avrupa Ombudsman’ın incelemeye aldığı kötü idare uygulamalarından biri değildir?
a) Haksızlık
b) Gereksiz gecikmeler c) Ayrımcılık
d) Gücün kötüye kullanılması e) Bilginin tam verilmesi
10. Avrupa Veri Koruma Denetmeni kaç yılında kurulmuştur?
a) 1957 b) 1972 c) 1991 d) 1999 e) 2001
CEVAP ANAHTARI 1.D, 2.B, 3.D, 4.A, 5.E, 6.B, 7.C, 8.D, 9.E, 10.E
YARARLANILAN VE BAŞVURULABİLECEK DİĞER KAYNAKLAR
Avrupa Birliği Bilgi Merkezi, (2007). Avrupa Birliği Nasıl Çalışır? AB Kurumları için Rehberiniz, http://www.abbilgi.eu/web/Portals/0/docs/pdf/AB_nasil_calisir _FULL.pdf
Committee of Regions, http://www.cor.europa.eu.
Dura, C. ve Atik, H. (2007). Avrupa Birliği, Gümrük Birliği ve Türkiye, Nobel Yayın Dağıtım, Genişletilmiş 3. Baskı, Ankara.
El‐Agraa, A. M. (1998). The European Union: History, Institutions, Economics and Politics, Prentice Hall Europe, 5.th Edition Great Britain.
European Central Bank http://www.ecb.europa.eu/home/html/index. en.html European Data Protection Supervisor, https://secure.edps.europa.eu/EDPSWEB/
edps/EDPS?lang=en
European Economic and Social Committee (EESC) http://www.eesc.europa.eu/?i=
portal.en.home
European Investment Bank, http://www.eib.europa.eu/?lang=en European Ombudsman http://www.ombudsman.europa.eu/home/en/
default.htm
Karluk, S. R. (1996). Avrupa Birliği ve Türkiye, İstanbul Menkul Kıymetler Borsası, 4.
Baskı, İstanbul.
T.C. Adalet Bakanlığı Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü, http://www.abgm.
adalet.gov.tr/ab_kurumlar.html
T.C. Ankara Valiliği Avrupa Birliği ve Projeler Koordinasyon Merkezi, http://www.ankara.gov.tr/Portal.asp?X=AB10
T.C. Avrupa Birliği Bakanlığı, http://www.abgs.gov.tr/index.php?p=45641&l=1