SUMMARY
Post-traumatic superior sagittal sinus thrombosis We reported one patient who was have superior sagittal sinüs thrombosis immediately occurred after a minör head injury.
This case raise the question, whether endothelial damage due to a sudden rise in intracranial pressure and acceleration tra- uma may be an under-recognized precipitating factor for ce- rebral venos sinus thrombosis.
Key words: Cerebral sagittal sinus thrombosis, head injury Anahtar kelimeler: Serebral sagital sinüs trombozu, kafa trav- mas›
Serebral venöz trombozun s›k karfl›lafl›lan nedenlerinin bafl›nda herediter, post partum dönemlerde oluflan ko- agulopati ve oral kontraseptif ilaç kullan›m› gelmektedir
(1-3). Majör kafa travmalar›n›n serebral venöz tromboza neden oldu¤u bilinmektedir (2,3). Bununla birlikte, mi- nör kafa travmas› sonras› serebral venöz tromboz gelifli- mi son derece nadir olarak rapor edilmifltir (2,3). Bu su- numumuzda, minör kafa travmas› sonras› geliflen supe- rior sagital sinüs trombozlu bir olgu rapor edilerek ko- nuyla ilgili literatür bilgileri gözden geçirilmifltir.
OLGU
02 Mart 2004 tarihinde toplu tafl›ma arac›ndan inerken bafl›n›
çarpan 24 yafl›ndaki erkek hasta ani bafllayan fliddetli bafl a¤r›- s› nedeniyle acil servisimize getirildi. Hastan›n anamnezinde öz ve soy geçmiflinde önemli bir özelli¤in olmad›¤›, herhangi bir al›flkanl›¤›n›n ve ilaç kullan›m öyküsünün bulunmad›¤› be- lirlendi.
Fizik muayenede genel durum iyi, fluur aç›k koopere, oryante, kranial sinirler intakt, fundus görünümü do¤al, bilateral her iki ekstremitede derin tendon refleksleri normoaktif, taban derisi yan›t› bilateral fleksör, serebellar testler, Kernig ve Brudzinski testleri normal olarak de¤erlendirildi. TA 160/80 mmHg, na- b›z 84/dk, düzenli, atefl 36.5°C ölçülen hastan›n di¤er sistem muayeneleri tabii idi.
Hastada mevcut olan fliddetli bafl a¤r›s›n›n sebebini ortaya koymak için acil planlanan bilgisayarl› beyin tomografisi ve beyin manyetik rezonans tetkikleri normal olarak de¤erlendi- rildi. Bafl a¤r›s› flikayetinin giderek artmas› üzerine hastaya se- rebral venöz anjiografi planland›. Anjiyografi sonucunda, su- perior sagital sinüs trombozu tespit edilen hasta ileri tetkik ve tedavi amac›yla nöroloji klini¤i yo¤un bak›m ünitesine yat›- r›ld› (Resim 1).
Etiyolojiyi araflt›rmak için yap›lan tetkiklerden koagulasyon testleri (PTZ, a-PTT), AT-III, protein-C, protein-S direnci, ANA normal seviyelerde bulundu. Herhangi bir etiyolojik faktör bulunamayan hastaya profilaktik olarak düflük molekül a¤›rl›kl› heparin 0.6 mlx2/gün/subkutan ve asetil salisilik asit 300 mg/gün baflland›. 4 günlük takip ve tedavi sonras› flikayet- leri gerileyen hasta, kontrole gelmek üzere taburcu edildi.
TARTIfiMA
Majör kranial travma sonras› geliflen serebral venöz trombozun fizyopatolojisi son derece aç›kken, minör
Post travmatik superior sagital sinüs trombozu
Özcan KESK‹N (*), ‹smail YILDIRIM (*), Murat KALEMO⁄LU (*), Cevdet YAVUZ (**)
Gülhane Askeri T›p Akademisi Haydarpafla E¤itim Hastanesi Acil Servis, Dr.*; Nöroloji Klini¤i, Dr.**
OLGU SUNUMU Nöroloji
Resim 1. Kranial venöz anjiografi.
Göztepe T›p Dergisi 20(1):51-52, 2006
51 ISSN 1300-526X
travma sonras› geliflebilecek serebral venöz trombozun fizyopatolojisi çok net de¤ildir. Konuyla ilgili sunulan literatürlerde, olas› fizyopatolojik mekanizman›n, hafif kafa travmas› sonras› kafa içi bas›nc›nda ani bir artma- n›n, serebral ven ve sinüslerdeki endotelial tabakalarda hasara neden olabilece¤i düflünülmektedir (4-8).
Literatürde minör travma sonras› serebral venöz trom- boz geliflimi sadece birkaç olgu olarak bildirilmifltir.
Bunlardan biri, golf oyunu oynarken bafl›n ani olarak çevrilmesi sonucu, di¤eri araç içi trafik kazas› sonras›n- da geliflen sagital sünüs trombozu olarak bildirilmifltir
(2,3). Her iki olgudaki serebral venöz trombozun, çok net olmamakla birlikte kafa içinde ve venöz sinüslerde ani bas›nç art›fl› sonras›nda geliflti¤i rapor edilmifltir
(2,3). Literatürde sunulan olgular›n di¤erlerinde ise; 49 yafl›ndaki kad›n hastada 1 metre yükseklikten atlama, 18 yafl›ndaki olguda hapfl›rma sonras› tromboz geliflti¤i rapor edilmifltir (9). Sunulan olgulardan birincisinde si- gara içimi ve oral kontraseptif ilaç kullan›m öyküsü mevcuttur (9). Sundu¤umuz olguda ise tafl›ttan inerken bafl›n› çarpan hastada superior sagital sinüs trombozu geliflmifl, yapt›¤›m›z prekoagulan risk faktörü araflt›rma- m›zda herhangi bir risk faktörüne rastlan›lmam›flt›r. Bu da bize, daha önceki sunulan olgulardaki gibi minör ka- fa travmas› sonras› kafa içi bas›nc›n›n ve venöz sinüs bas›nc›n›n artmas›, sinüslerde endotel hasar›na yol aça- rak venöz tromboza neden olabilece¤i görüflünün geçer- li oldu¤unu göstermektedir (2,3).
Sonuç olarak, acil servise fliddetli bafl a¤r›s› yak›nmas›
ile baflvuran major veya minör kafa travmal› olgularda, bafl a¤r›s› nedenleri aras›nda mutlaka serebral venöz tromboz düflünülmeli ve bu olgularda flikayetlerin geç- memesi halinde kranial BT ve MRG yan›nda mutlaka kranial venöz anjiografinin de planlanmas› gereklili¤i ak›lda bulundurulmal›d›r.
KAYNAKLAR
1. Bousser MG: Cerebral venous thrombosis: diagnosis and manage- ment. J Neurol 247:252-258, 2000.
2. Saneto RP, Samples S, Kinkel P: Traumatic intracerebral venous thrombosis associated with an abnormal golf swing. Headache 40:595-598, 2000.
3. D'Alise MD, Fichtel F, Horowitz M: Sagittal sinus thrombosis following minor head injury treated with continuous urokinase infusi- on. Surgical Neurology 49:430-435, 1998.
4. De Bruijn SFTM, Stam J, Kapelle LJ, for the CVST Study Group: Thunderclap headache as first symptom of cerebral venous sinus thrombosis. Lancet 348:1623-1625, 1998.
5. Ameri A, Bousser MG: Cerebral venous thrombosis. Neurol Cli- nics 10:87-111, 1992.
6. Einhäupl KM, Villringer A, Haberl RL, et al: Clinical spectrum of sinus venous thrombosis. In: Einhäupl KM, Kempski O, Baeth- mann A, eds. Cerebral Sinus Thrombosis. New York, London: Ple- num Press 149-155, 1991.
7. Maxeiner H: Detection of ruptured cerebral bridging veins at au- topsy. Forensic Sci Int 89:103-110, 1997.
8. Maxiner H: Über Brückenvenenverletzungen bei tödlich verung- lückten Kraftfahrzeuginsassen. Unfallchirurg 103:552-556, 2000.
9. Carina Röttger, Susan Trittmacher, Tibo Gerriets, Manfred Kaps, Erwin Stolz: Sinus Thrombosis After a Jump From a Small Rock and a Sneezing Attack: The Journal of Head and Face Pain 44:812-814, 2004.
Göztepe T›p Dergisi 20(1):51-52, 2006
52
