Olgu Sunumu
Case Report
Farkl› Bölgelerde Yerleflmifl Dört Tinea ‹nkognito Olgusu
Four Cases of Tinea Incognito with Different Localizations
Cihangir Alia¤ao¤lu, Mustafa Atasoy*,
Özgül Bal›k, Ak›n Aktafl*, fievki Özdemir*
Erzurum Numune Hastanesi, Dermatoloji Klini¤i *Atatürk Üniversitesi T›p Fakültesi Dermatoloji Anabilim Dal›, Erzurum, Türkiye
B26
Tinea inkognito dermatofit enfeksiyonu bulunan böl-geye psoriazis ya da ekzematöz dermatit tan›s›yla stero-id uygulamas›ndan kaynaklanan bir durumdur. Lezyon genellikle asemptomatiktir. Bazen kafl›nt›l› ya da a¤r›l› olabilir. Koyu k›rm›z› veya viyolase renkte olabilir. Papü-ler ve püstüPapü-ler lezyonlar gözlenebilir. Steroid uygula-mas›ndan kaynaklanan atrofik bir görünüm olabilir. Te-davide sistemik antimikotik kullanmak gerekmektedir1.
Olgu 1
K›rkiki yafl›ndaki erkek hasta kar›n bölgesinde, bir se-nedir devam eden k›rm›z› renkte döküntü ve kafl›nt› fli-kayeti ile klini¤imize baflvurdu. Suprapubik bölgede kafl›nt›l›, kepeklenme tarz›nda bir döküntü oldu¤unu hikayeden saptanm›flt›r. Nörodermatit tan›s›yla oral antihistaminik ve topikal kortikosteroid tedavisi veri-len hasta döküntülerin daha da k›rm›z›lafl›p, geniflledi-¤ini fark ederek tedaviyi b›rakt›¤› ö¤renilmifltir. Dermatolojik muayenesinde, suprapubik bölgeden bafllay›p göbe¤in alt›na kadar uzanan, orta k›sm›nda
sa¤lam adac›klar›n oldu¤u, üzerinde yer yer kepeklen-me bulunan, k›rm›z› renkte, renk da¤›l›m› homojen, kenarlar› keskin ve kenar aktivitesi olan, yuvarlak-elip-soit fleklinde, plak tarz› (psoriaziform) lezyon saptand› (fiekil 1).
Hastan›n di¤er sistem muayenelerinde patoloji yoktu. Hastan›n rutin laboratuar tetkikleri normaldi. Lezyon-dan haz›rlanan KOH preparat›n›n mikroskopik incele-mesinde mantara ait hifa ve sporlar gözlendi. Hastaya bir ay süreyle 250mg/gün oral terbinafin ve topikal an-timikotik tedavisi verildi. 20 gün sonraki kontrolünde lezyon tama yak›n iyileflmiflti.
Olgu 2
Otuziki yafl›ndaki erkek hasta, yüzünde ve elinde iki ay-dan beri devam eden k›zar›kl›k ve kafl›nt› flikayeti ile klini¤imize baflvurdu.
Hikayesinde sa¤ elinde madeni para büyüklü¤ünde k›rm›z› renkte döküntü oldu¤unu ve kafl›nd›¤›n› ifade etti. Bu flikayeti ile doktora giden hastaya ekzema
tefl-Yaz›flma AAdresi: Dr. Cihangir Alia¤ao¤lu, Hac› Salih Efendi Mah. Huzur-ifl Apt. F Blok kat: 4, Yeniflehir, Erzurum, Türkiye Tel: 0533 569 55 17 E-mail: caliagaoglu@yahoo.com Al›nd›¤› ttarih: 17.02.2004 Kabul ttarihi: 17.06.2004
Özet
Tinea inkognito yanl›fl tan› al›p, parenteral ya da topikal kortikosteroid uygulanm›fl, dermatofit enfeksiyonlar› için kullan›lan bir terimdir. Bizim olgular›m›zda dermatofit enfeksiyonu farkl› anatomik bölgelerde (kar›n, guluteal bölge, el-yüz, periorbital bölge) yerleflmiflti. Steroid kullanma hikayeleri pozitifti. Mikroskopik bak›lar›nda mantara ait hifa ve sporlar gözlendi. Uygula-d›¤›m›z sistemik ve topikal antimikotik tedaviye iyi yan›t verdi. (Türkderm 2006; 40 (Özel Ek B): B26-B28)
Anahtar Kelimeler: Tinea inkognito
Summary
Tinea incognito is used to describe dermatophyte infections that diagnosed incorrectly and treated with topical or systemic corticosteroids. Four patients with dermatophyte infections in various localizations (abdomen, gluteal region, hand-face, and periorbital region) are presented. All had a history of treatment with steroids. Microscobic examination revealed hyphae and spores. All patients responded to topical antimicotic treatment. (Turkderm 2006; 40 (Suppl B): B26-B28)
Key Words: Tinea incognito
hisi konup, topikal steroid tedavisi bafllanm›fl. ‹laç kullan›m›n-dan bir hafta sonra yüzünde de k›zar›kl›k oluflmufl. Yüzüne de ayn› ilac› süren hasta döküntülerinin giderek artt›¤›n› ve ren-ginin daha da k›rm›z›laflt›¤›n› fark ederek ilac› kullanmay› b›-rakm›fl.
Dermatolojik muayenesinde, yüzünde k›rm›z› renkte plak tar-z› lezyon vard›. Kenarlar› kabar›k ve keskin, yer yer kesintiye u¤ram›fl flekildeydi. Orta k›s›m deri rengindeydi. Kenarlara do¤ru hafif bir kepeklenme art›fl› vard›. Kenar k›s›mlar›nda k›rm›z› renkte papül ve küçük plaklar vard› (fiekil 2A). Ellerin-de ise el bileklerinEllerin-den bafllay›p parmak üzerlerine kadar uza-nan, diffüz tarzda eritem ve üzerinde yer yer beyaz kepeklen-me saptand›. Lezyonun kenarlar› keskin bir hat fleklindeydi. (fiekil 2B). El ve ayak t›rnak muayeneleri normaldi.
Hastan›n özgeçmiflinde ve soygeçmiflinde herhangi bir özellik yoktu. Hastan›n rutin laboratuar tetkikleri normaldi. % 20’lik KOH ile haz›rlanan, lezyondan al›nan kaz›ma materyalinin di-rekt mikroskopik bak›s›nda hifalar gözlendi.
Hastaya bir ay süreyle 250mg/gün oral terbinafin ve topikal antimikotik krem verildi. 3 hafta sonraki kontrolünde yüz ve koldaki eritem tama yak›n iyileflmiflti.
Olgu 3
K›rkbefl yafl›ndaki erkek hasta kalças›nda k›rm›z› renkte dö-küntü ve kafl›nt› flikayetiyle klini¤imize baflvurdu. Hikayesinde iki ay önce anal kafl›nt› flikayetiyle doktora gitti¤ini ve ekzema tan›s› konarak topikal steroid baflland›¤›n› söyledi. Hasta flika-yetinin düzelmedi¤ini, kafl›nt›s›n›n giderek artt›¤›n› ve dökün-tüsünün yay›ld›¤›n› hissederek üç hafta boyunca kulland›¤› ilac›na ara verdi¤ini söyledi.
Dermatolojik muayenede gluteal bölgenin tamam›n› kapla-yan, kenarlar›n›n daha aktif oldu¤u, soluk pembe-k›rm›z› renkte, üzerinde beyaz kepeklenme olan, keskin kenarl›, plak tarz› lezyon gözlendi (fiekil 3).
Öz ve soygeçmiflinde özellik yoktu. Sistemik muayenesi nor-maldi.
Rutin laboratuar tetkikleri normaldi. Üç gün üst üste yap›lan gaytada parazit aranmas› negatifti. %20’lik KOH ile haz›rla-nan, lezyondan al›nan kaz›ma materyalinin direkt mikrosko-pik bak›s›nda hifalar gözlendi.
Hastaya bir ay süreyle 250mg/gün oral terbinafin ve topikal antimikotik baflland›. ‹ki hafta sonraki kontrolünde lezyonun iyice soldu¤u ve geriledi¤i gözlendi.
Olgu 4
Dokuz yafl›ndaki k›z çocu¤u sol gözünün çevresindeki k›zar›k-l›k ve kafl›nt› flikayeti ile klini¤imize baflvurdu. Hikayesinde bir ay önce üst göz kapa¤›nda kepeklenme oldu¤u ve bu flikaye-ti ile doktora baflvurdu¤unu söyledi. Göz kapa¤› ekzemas› ta-n›s› ile topikal steroid tedavisi bafllanan hasta on gün içerisin-de k›zar›kl›¤›n bütün göz etraf›n› kaplad›¤› ve kenarlara do¤-ru geniflledi¤i ve ayr›ca kafl›nt›n›n fliddetlendi¤ini ifade etti. Dermatolojik muayenede alt ve üst göz kapa¤›n› içine alacak flekilde, alt göz kapa¤›ndan 3-4cm kadar afla¤› do¤ru uzanan, k›rm›z› renkte diffüz eritem fleklinde bir plak gözlendi. Kenar aktivasyonu sadece alt uçta vard›. Belirgin bir kepeklenme yoktu (fiekil 4). Öz ve soygeçmiflinde özellik saptanmayan has-tan›n rutin laboratuar tetkikleri normaldi. %20’lik KOH ile ha-z›rlanan, lezyondan al›nan kaz›ma materyalinin direkt mik-roskopik bak›s›nda hifalar gözlendi.
Hastaya bir ay süreyle 125mg/gün oral terbinafin ve topikal antimikotik baflland›. ‹ki hafta sonraki kontrolünde lezyonun iyice soldu¤u ve geriledi¤i gözlendi.
Tart›flma
Al›fl›lagelmifl tinea korporis görüntüsü, kenar aktivasyonu olan, ortas› solgun, üzerinde kirli-beyaz renkte kepeklenme bulunan plak tarz› bir lezyondur. Tinea inkognitoda ise uygu-lanan steroid klinik görüntüyü de¤ifltirmifltir. Kepeklenme ol-madan diffüz tarzda eritem, papül, püstül gibi elemanter lez-yonlar görülür. Bu ise dermatofit enfeksiyonu aç›s›ndan alda-t›c› bir görünümdür2,3.
Alia¤ao¤lu ve ark. Farkl› Bölgelerde Yerleflmifl Dört Tinea ‹nkognito Olgusu Türkderm
2006; 40 (Özel Ek B): B26-B28
B27
www.turkderm.org.tr
fiekil 2. A- Yüzde kenar aktivitesi olan plak tarz› lezyon. B- Her
iki el üstünde düffüz eritem ve beyaz renkte kepeklenme
fiekil 3. Gluteal bölgede ortas› soluk kenarlar aktif plak tarz›
lezyon
Tinea inkognitonun patogenezinde uygulanan steroid tedavi-sinin immün cevab› ve inflamatuar reaksiyonu bask›lad›¤›, mantara karfl› direnci düflürdü¤ü ve bu nedenle de dermato-fit enfeksiyonunun daha yayg›n bir alanda ve daha de¤iflik bir klinikle ortaya ç›kt›¤› düflünülmektedir4,5.
Yay›nlarda farkl› klinik görünümde tinea inkognito olgular› bildirilmifltir. Papüler rozase, seboreik dermatit, folikülit, hi-popigmente ve poikilodermik lezyonlar fleklinde olgular bildi-rilmifltir4. Ayr›ca eritem ve deskuamasyon olmaks›z›n, alopesi
tarz›nda tinea inkognito olgusu da tan›mlanm›flt›r6. Olgu 1’de
kar›n bölgesinde lezyon klinik görüntü olarak psoriazise ben-zemekteydi. El ve yüz tutulumu olan Olgu 2’de özellikle
eller-de diffüz bir eritem vard›. Yer yer beyaz renkte kepeklenme gözlenmekteydi. Yüzdeki lezyonda kenar aktivasyonu vard› ve ortas› soluktu. Kenar k›sm› yer yer kesintiye u¤ruyordu. Ay-r›ca kenar k›sm› papül ve küçük plaklardan olufluyordu. Bu gö-rünüm dermatofit enfeksiyonu için tipik de¤ildi. Olgu 3’teki gluteal tutulum tipik dermatofit klini¤i görünümündeydi. Ol-gu 4 ise (periorbital yerleflim) irritan kontakt dermatit görü-nümündeydi.
Tinea korporis topikal antimikotik tedaviye iyi yan›t vermesi-ne ra¤men, tivermesi-nea inkognitoda sistemik antimikotik tedavi ver-mek gerekver-mektedir. Terbinafin ve azol grubu antimikotik ajanlar stratum korneumda daha iyi biriktikleri için griseoful-vine tercih edilmelidir7.
Kaynaklar
1. Fitzpatrick TB, Johnson RA, Wolff K: Color Atlas and Synopsis of Clinical Dermatology. 4th ed. New York, Mc Graw- Hill company, 2001;381-410.
2. Gorani A, Schiera A, Oriani A: Case report. Rosacea-like tinea in-cognito. Mycoses 2002;45:135-7.
3. Jacops JA, Kolbach DN, Vermeulen AHM, Smeets MHMG, Ne-uman M: Tinea incognito due to trichophytom rubrum after lo-cal steroid therapy. CID 2001;33:142-4.
4. Romano C, Asta F, Massai L: Tinea incognito due to microsporum gypseum in three children. Pediatr Dermatol 2000;17:141-4. 5. Feder HM Jr . Tinea incognito misdiagnosed as erythema
mig-rans. N Engl J Med 2000;343(1):69.
6. Burghart CG: Tinea incognito. Arch Dermatol 1981;117:606. 7. Gupta AK, Prussick R, Sibbald RG, Knowles SR: Terbinafine in the
treatment of Majocchi’s granuloma. Int J Dermatol 1995;34:489. Alia¤ao¤lu ve ark.
Farkl› Bölgelerde Yerleflmifl Dört Tinea ‹nkognito Olgusu
Türkderm 2006; 40 (Özel Ek B): B26-B28
B28
www.turkderm.org.tr
