İşletme ve İşletme Kavramları

İşletme ve İşletme

Kavramları

İşletme Kavramı

 İşletme kavramı iş kökünden gelir ve iş gördürme, yer ve üretim birimi anlamında kullanılır.

 Tarım, sanayi, ticaret, bankacılık vb. iş alanlarında, kâr amacıyla bir sermaye yatırılarak kurulan kurum.

 Bir kuruluşu verimli bir duruma getirip kazanç sağlama yöntemi.

 İş yeri

İşletme Nedir?

 İnsanların ihtiyaçlarını karşılamak ve sahibine kâr veya sosyal fayda sağlamak için üretim faktörlerini planlı ve sistemli bir şekilde bir araya getirerek, ekonomik mal ve hizmet üretmek ve/veya pazarlamak için faaliyette bulunan kuruluştur.

 Kişi veya kurumların ihtiyaçlarını karşılamak üzere, üretim faktörlerini

biraraya getirerek mal veya hizmet üreten, pazarlayan, maddi ve

manevi kar elde etmeyi amaçlayan iktisadi, teknik ve hukuki

birimlerdir.

İşletme Nedir?

Özetle;

 İşletmeler başkalarının ihtiyaçlarını karşılamak üzere mal ve hizmet üretirler.

 İşletmeler iktisadi mal ve hizmet üretirler. İktisadi mal ve hizmetlerin özelliği fayda yaratmaları ve kıt olmalarıdır.

 İşletmelerin bu üretimi gerçekleştirebilmeleri üretim faktörleri adı verilen emek, doğa, sermaye ve bilginin bir araya getirilmesine bağlıdır.

 İşletmeler kar amaçlı örgütlerdir.

İşletme ile ilgili Kavramlar



İş;

İnsanların gelir elde etmek için yaptıkları bedeni ve fikri çabalardır.



Meslek;

Bir kimsenin hayatını sürdürmek, geçimini sağlamak için yaptığı kuralları belirlenmiş sürekli bir iş olarak ifade edilebilir.



Üretim;

İnsan ihtiyaçlarını karşılayan mal ve hizmetleri elde etmek için yapılan

her türlü çabadır.

 Kâr;

Bir işletmenin belirli bir dönemde elde ettiği gelirler ile bu gelirleri elde etmek için katlanmak durumunda olduğu giderler arasındaki olumlu farktır.

 Pazarlama;

Tüketici istek ve ihtiyaçlarının tespit edilmesi ve bu ihtiyaçların karşılanması için gerekli girdilerin temin edilip üretim sürecinden geçirilerek ürün haline getirilip, dağıtım, fiyatlama, tutundurma ve satış sonrası hizmetleri ifade eder.

 Ekonomi;

Üretim, dağıtım ve tüketim ile ilgili sistemi inceleyen ve insanların sınırsız olan ihtiyaçlarını, nispeten sınırlı olan kaynaklarla en az çaba ile en çok tatmini sağlayan teori ve yöntemlerini gösteren sosyal bir bilim dalıdır.

Ekonomik olay ise insanın parayla karşılanabilen veya ölçü birimi para olan ihtiyaçları için yapılan faaliyetlerdir.

İşletme ile ilgili Kavramlar



Ekonomik mal ve hizmet;

İnsan ihtiyaçlarını karşılama niteliğine sahip ve çevrede kıt veya sınırlı olan ve karşılığının para ile ifade edildiği ürünlerdir.



Serbest mallar;

Çevrede bol miktarda bulunan ve bir çaba harcamadan insan ihtiyacını karşılayan mallar ekonomik mal olmayıp serbest mallardır ve işletme faaliyetlerine konu olmazlar.



Personel;

Bir işletmede görev yapan en üst konumda bulunan yöneticiden en alt konumdaki vasıfsız işçilere kadar tüm çalışanları ifade eder.

İşletme ile ilgili Kavramlar



Ticaret;

Kazanç elde etmek gayesiyle yürütülen ürünlerin alım ve satım faaliyetleridir. Üretilen ürünlerin elde tutulmayıp piyasaya sunularak alım ve satıma konu olması için ticarileştirilmesi gerekir.



Ticarileştirme;

Ürünün ticarete konu olacak şekilde değerinin serbestçe belirlenmesi ve fırsat eşitliğinin oluşturulmasıdır.



Elektronik Ticaret (e-ticaret);

İnternet üzerinden mal ve/veya hizmet alış verişidir. E-ticaret, mal ve hizmetlerin üretim, tanıtım, satış, sigorta, dağıtım ve ödeme işlemlerinin bilgisayar ağları üzerinden yapılmasıdır.

İşletme ile ilgili Kavramlar

İşletme ile ilgili Kavramlar



Sektör;

Bölüm, kol, dal olarak, ekonomik faaliyetlerin sınıflandırılması; belirli kriterlere göre tasnif edilmesidir.



Mübadele (değişim);

Mal, hizmet ve üretim faktörlerinin iktisadi karar birimleri arasında el değiştirmesidir.



Fayda;

Üretilen mal ve hizmetlerin insan ihtiyaçlarını tatmin etme niteliğine ve düzeyine denir.

İşletmeler insanların ihtiyaç duyduğu ekonomik mal ve hizmetleri

üreterek, onlara en uygun şartlarda sunmak ve toplumun kaynaklarını etkin

ve verimli kullanmaya çalışırlar.

İşletmelerin kuruluş sebepleri;

İnsan ihtiyaçları ve o ihtiyaçların karşılanması zorunluluğu ile sahibine kâr ve topluma sosyal fayda sağlamaktır.

İşletme kurma sebepleri;

 bağımsızlık isteği,

 kazanç isteği,

 miras isteği,

 saygınlık isteği,

 başka fırsatların yokluğu,

 bir düşünce veya bir varlığın işlenmesi ve

 topluma hizmet ve sosyal mesuliyet düşüncesi.

İşletmenin Temel Özellikleri



İşletme kâr veya sosyal fayda amacıyla üretim faktörlerinin bir araya getirildiği ekonomik bir birimdir.



İşletme toplum içerisinde faaliyet gösterdiği için sosyal bir birimdir.



İşletme teknik bir çalışma birimidir.



İşletme karar sistemlerini etkilediği ve onlardan etkilendiği için siyasi bir birimdir.



İnsan ihtiyaçlarını karşılamak ve varlığını sürdürmek için sürekli üretim yapan dinamik bir birimdir.



Çevresiyle sürekli alış-veriş içinde olan açık bir sistemdir.

İşletmenin Amaçları

İşletmenin amaçlarını temel, özel ve sosyal amaçlar olarak inceleyebiliriz.

TEMEL AMAÇLAR

 Karlılık,

 Satış geliri sağlama amacı,

 Sosyal sorumluluk amacı,

 Varlığını sürdürme

 Büyüme

İşletmenin Amaçları

Karlılık: Kar, işletmenin belirli bir dönemindeki faaliyet sonucu olup, toplam gelirlerin toplam giderlerden farkı olarak düşünülür.

Satış geliri sağlama amacı: İşletme yöneticilerinin satış gelirini maksimum düzeye çıkarmaya çalışmasıdır.

Topluma hizmet ve sosyal sorumluluk: Günümüzde işletmeler topluma yararlı çalışmalar (enerji tasarrufu, doğaya saygı, insana değer kavramları gibi) ile gündeme gelmektedir.

İşletmenin varlığını sürdürmesi: işletmenin sürekliliği, büyüme ve

gelişmesi vazgeçilmez bir işletme amacıdır. Bunu yapabilmeleri

için çevreden sürekli girdiler alarak, bunlara göre stratejiler

geliştirerek, dinamik dengeleri korumaya çalışırlar.

İşletmenin Amaçları

Büyüme;

İşletmenin kendi öz kaynaklarından yararlanarak ve dış kaynakları değerlendirerek kendi yapısının genişlemesi sonucu ortaya çıkan büyüme İÇ BÜYÜME olarak adlandırılır.

İşletmenin yeni işletmeler kurması veya mevcut başka

işletmelerle birleşmesine ise DIŞ BÜYÜME denilmektedir.

İşletmenin Amaçları

ÖZEL AMAÇLAR:

 Kaliteli mal ve/veya hizmet sunmak,

 Çalışanların çalışma koşullarını geliştirip, iyileştirmek,

 Hizmet içi eğitimleri ile çalışanlarını geliştirme ve meslekte ilerleme olanaklarına ve fırsatlarına kavuşmalarını sağlamak,

 Çalışanlarına sürekli istihdam sağlamak.

İşletmenin Amaçları

SOSYAL AMAÇLAR:

 Doğanın ve kültürel mirasın korunması,

 Eğitim, kültür ve sanat faaliyetlerinin desteklenmesi,

 Toplumsal değerler ve iş ahlakı,

 Çalışma hayatının niteliğinin geliştirilmesi,

 Sosyal faydayı arttıracak yatırımın yapılması,

 Tüketicinin korunması.