GENEL TEKRAR
HAFTA 12
İŞLETME
Toplumun ihtiyaçlarını karşılamak için üretim faktörlerini (emek, sermaye, doğa, girişimci ve bilgi) bir araya getirerek ve kullanarak iktisadi mal ve hizmet üreten, ekonomik (en az çabayla en çok verim almaya çalışan) yapılardır.
İşletmenin faaliyet konusunu oluşturan mal ve hizmetler, iktisadi mal ve hizmetlerdir.
İKTISADI MAL VE HIZMETLER IÇIN ŞU ÖZELLIKLER ÖNEM TAŞIMAKTADIR.
• İktisadi mallar ihtiyaca göre kıttırlar. Doğada sınırsız olarak
bulunmazlar. Bulunanlar bile tükenme aşamasına geldiklerinde bir ekonomik mal veya hizmet konusu olabilirler.
• Ekonomik mallar, talep eden kişinin ihtiyacını gidermek için vardır. Bu nedenle fayda yaratırlar.
• İktisadi mallar doğada hazır bulundukları durumlarıyla değil, ancak belirli çabalar harcandıktan sonra insan ihtiyaçlarını karşılayabilecek duruma gelirler
İKTISADILIK PRENSIBI
İktisadilik prensibi, iki alt prensipten oluşmaktadır. Bunlar; tutumluluk ve talebe dönüklük prensipleridir.
1- Tutumluluk prensibi, maksimum veya minimum prensibi şeklinde ortaya çıkmaktadır.
• Maksimum prensibi, işletmeye ayrılan belirli miktardaki kaynaklarla üretilecek mal ve hizmet miktarlarının, maksimum kılınmasının hedeflendiğini ifade etmektedir.
• Minimum prensibinde ise, bunun tersine, belirli seviyedeki mal ve hizmet üretimi için harcanacak kaynak miktarının minimum kılınması hedefi anlatılmaktadır.
2- Talebe dönüklük alt prensibi ise işletme için, esas itibarıyla çok farklı insan
ihtiyaçlarının karşılanmasında hangi mal ve hizmetlerin, hangi seviyelerde üretilmesi konusunda bir seçim ölçütüdür.
MALIYETLER
• Maliyet: Bir amaca ulaşmak için katlanılan ekonomik fedakârlıkların tümüdür. Amaç, satış gelirini maksimize etmek olduğunda (iktisadilik prensibi açısından nimet tarafı) maliyet, bunun için katlanılması gereken her şey olarak tanımlanabilir.
Maliyet Çeşitleri:
• • Sabit maliyet – Değişken maliyet
• • Toplam maliyet – birim maliyet
• • Gerçek (fiili) maliyet – fırsat (alternatif) maliyeti
• • Fiili maliyet – tahmini maliyet
• • Batık maliyet – farklılaşan maliyet
• • Üretim faktörlerine göre maliyetler
• • Nakit çıkışı gerektiren ve gerektirmeyen maliyetler
• • Standart Maliyet – Fiili (Gerçek) Maliyet
İŞLETMENIN TEMEL AMAÇLARI
• 1- Karlılık
• 2- Süreklilik
• 3- Toplumsal Fayda
İŞLETME VE ÇEVRESİ
İşletme Dış Çevresi
• • Ekonomik Çevre
• • Sosyo-Kültürel Çevre
• • Politik Çevre
• • Teknolojik Çevre
• • Yasal Çevre
• • Doğal Çevre
İŞLETME TÜRLERİ
• Hukuki Yapılarına Göre İşletmeler
• İşletmelerin Uluslararasılaşma Dereceleri (Pazar Alanları) Bakımından Sınıflandırılması
• Büyüklüklerine Göre İşletmeler
• Mülkiyet Yapılarına Göre İşletmeler
• İşletmelerin İşletmeler arası Anlaşmalar Bakımından Sınıflandırılması
• Faaliyet Alanlarına ve Ürettikleri Malın Niteliğine Göre İşletmeler
• Teknik Özelliklerine Göre İşletmeler 1-