TÜRKİYE NİN OCAK 2014 HUBUBAT VE YEM GÜNCELLEME RAPORU

(1)

TÜRKİYE’NİN OCAK 2014 HUBUBAT VE YEM

GÜNCELLEME RAPORU

Hazırlayan : Samet Serttaş, Tarımsal Pazarlama Uzmanı Onaylayan: Jess K. Paulson, Tarımsal Ataşe

(2)

Türkiye’nin birçok bölgesi kurak hava koşullarıyla mücadele etmektedir. Kuraklığın etkisi Çukurova Bölgesi, GAP Yöresinde ve İç Anadolu’da görülmektedir; ancak Trakya ve Ege Bölgeleri de kuraklıktan etkilendi. Tacirler gelecek hasat dönemi için endişelerini ifade etmektedirler. Rusya’daki buğday fiyatlarının yüksek olmasından dolayı 2013 Aralık’ta ABD buğdayı daha ilgi çekici hale geldi ancak genetiği değiştirilmiş mısır ve soya bulundurma olasılığı ithalatları engelliyor. Pirinç ve tüm baklagillerin fiyatları arttı. Türkiye Merkez Bankası 28 Ocak 2014’te gıda fiyat enflasyonunu %8 olarak öngördü.

ÜRETİM Buğday

Buğday üretim alanları Çukurova ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde artış gösterdi.

Özellikle Çukurova, Güneydoğu Anadolu ve İç Anadolu Bölgeleri’nde olmak üzere Türkiye’nin tüm bölgelerinde kurak hava koşulları etkiliydi. 2014 sezonu için buğday üretiminin 15,5 milyon ton olacağı tahmin ediliyor.

2012 Sezonu 2013 Sezonu 2014 Sezonu Bölgeler

2010 Sezonu Ortalama

Verim (Ton/Hektar)

2011 Sezonu Ortalama

Verim (Ton/Hektar)

Uzun Vadeli Ortalama

Verim (Ton/Hektar)

Hasat

Zamanı Hasat Edilen

Alan (ha)

Üretim (Ton)

Hasat Edilen

Alan (ha)

Üretim (Ton)

Hasat Edilen

Alan (ha)

Üretim (Ton) Çukurova 3,5-4,5 4,7 4,5-5,5 Mayıs 10

– Haz 10 260.000 1.250.000 250.000 1.300.000 260.000 1.100.000

Hatay

3 4,7 5-5,5

Mayıs 25-Haz

25 85.000 250.000 85.000 280.000 86.000 200.000

Güneydoğu

2 2,9 3-3,5 Mayıs 15-Haz

15

900.000 2.250.000 930.000 2.500.000 948.000 2.300.000

İç Anadolu _{2 2,38}_1,5-2^{Haz 25-}

Tem 25 2.990.000 4.500.000 2.905.000 6.200.000 2.950.000 4.800.000

Polatlı 2,8-3 3,4 3,3 Haz 15-

Tem 20 130.000 300.000 130.000 450.000 130.000 30.000

Ege 2-2,5 3 3 Mayıs

25-Haz 25

550.000 1.500.000 500.000 1.650.000 500.000 1.650.000

Aydın

4,5 4 4 Mayıs

20-Haz 10

6.000 45.000 6.000 45.000 6.000 45.000

Trakya 3,5 4,1 4,1 Haz 15-

Tem 15 600.000 2.450.000 600.000 2.500.000 600.000 2.300.000

Diğer 1,3 1,4 1,5 Haz 15-

Tem 15 2.300.000 3.200.000 2.300.000 3.075.000 2.320.000 3.075.000

Toplam

2,12 2,3 2,3 Mayıs 15-Tem

15

7.821.000 15.745.000 7.706.000 18.000.000 7.800.000 15.500.000

Çukurova Bölgesi

Çukurova Bölgesi Kasım ve Aralık aylarını neredeyse hiç yağmur almadan tamamladı. 2012 yılında Kasım ayında 133,9 kg yağmur almışken, Aralık ayında ise 108,7 kg yağmur almıştı.

Bazı çiftçiler hali hazırda buğdayı yeniden ekerken, diğerleri ise mısır ekmek için bahara kadar bekliyorlar. Çukurova çiftçisi 30 yıldır ilk kez kışlık buğdayı sulama ihtiyacı duydular.

Aşağıdaki resim Osmaniye’de bir buğday tarlasından 2014 Ocak ayında çekilmiştir. Normal

(3)

bir sezonda buğdayın 40 cm ulaşması beklenirdi, ancak tarlada neredeyse hiç filiz bile yoktu.

Bölgede 2014 yılında buğday üretiminin yaklaşık olarak %20 oranında azalması bekleniyor.

Bölgede ilk yağmur 25 Ocak 2014 tarihinde yağdı ki bu yağmur da bazı tarlaları kurumaktan kurtardı. Bu durum bölgedeki mısır ekim alanlarının artmasını sağlayacaktır. Çiftçiler buğday ekimi sırasında buğday tohumuna 0,9 TL/kg (0,40 $/kg) ve gübreye 0,8 TL/kg ($0,36/kg), ayrıca sulama ve yakıt masrafı da yaptıkları için her türlü zarar edeceklerdir.

İç Anadolu Bölgesi

İç Anadolu’daki çiftçiler 2013 Ekim’de buğday ekimini tamamladılar. Don olayları ve kuru hava tohumlara zarar verdi ve bölgede üretim konusunda kayıplar olacaktır. Kuraklıktan etkilenen bölgeler; Aksaray, Nevşehir, Niğde, Konya’nın kuzey kesimleri, Polatlı ve Ankara yöreleridir. Aşağıdaki resim 10 Ocak 2013 tarihinde Konya yöresindeki Cihanbeyli’den alınmıştır ve bu yörede çiftçilerin sulama yaptıkları görülmektedir. Bahar yağmurunun bazı alanları kurtarmasının beklenmesine rağmen, kuru arazilerdeki buğday üretiminin %20 oranında azalması bekleniyor.

Karapınar ve Konya’nın güney bölgeleri şu anda kuraklıktan çok da etkilenmiyorlar.

Aşağıdaki resim Karapınar’dan çekilmiştir. Az sayıda bölge Karapınar gibi şanslıydı.

(4)

Bölgeyle ilgili tahminlerde kalitenin yüksek, buğdayın boyunun da küçük olacağı düşünülüyor.

Güneydoğu Anadolu Bölgesi

Bölgede buğday üretiminin artması bekleniyor. Bölge sürekli olarak buğday ve mısır dönüşümüne adapte olmaya çalışıyor. Kuraklıktan en çok etkilenen bölgeler Şanlıurfa ve Mardin idi. Aşağıdaki resim bölgedeki en iyi buğdayın üretildiği yerlerden olan Mardin Kızıltepe’de çekilmiştir. Sulama imkanı olan çiftçiler normalden 3 ya da 4 ay daha erken olarak Ocak ayında sulamaya başladılar. Bölgedeki diğer bir problem ise Harran’daki çiftçilerin buğday yerine pamuk ekmeleriydi. Bu bölgelerde sulama imkanı bulunmasına rağmen, bu bölgelerde buğday yerine pamuk ekiliyor.

(5)

Trakya Bölgesi

Trakya kuraklıktan etkilenmeyen şanslı bölgelerden biriydi. Ancak Lüleburgaz ve Tekirdağ gibi bazı alanlar normalden daha kurak bir sezon geçirdiler. Aşağıdaki resim 5 Ocak 2014 tarihinde bölgedeki en verimli buğday arazilerinden olan Kırklareli’nde çekilmiştir.

Kırklareli’ndeki buğday neredeyse mükemmel bir durumdaydı ve sulamaya gereksinim duymuyordu. Ancak, bu resim bölgedeki durumla ilgili yanlış bir fikir oluşturabilir. Bir sonraki resim Tekirdağ’da çekilmiştir ve bölgedeki buğdayın ortalama durumunu yansıtmaktadır.

(6)

Aşağıdaki buğday tarlası resmi de Tekirdağ’da çekilmiştir ve bölgedeki kuraklıktan az etkilenen kuru arazileri temsil etmektedir.

Döviz kurundaki risklerden dolayı Türkiye çok miktarda buğday ithal etmiyor. Şu anda tüccarlar yerine ihracat tabanlı sanayiciler daha çok buğday ithal ediyor çünkü işlerini yürütmek için günlük olarak buğdaya ihtiyaç duyuyorlar. Limanlardaki silolar neredeyse tamamen buğday ile doludur. Rusya’nın 13,5 protein buğdayı ortalama 290 $/ton fiyatla olmak üzere 280 $/ton fiyata kadar işlem görmüştür. Sanayiciler, Mart ayında Rusya buğdayının fiyatının daha da düşmesini bekliyorlar. Bazı sanayiciler de Türkiye’nin kuraklıktan dolayı buğday üretiminin düşmesinden endişe ediyorlar, ancak un ihracatçıları Rusya’dan ve Avrupa Birliği’nden sağlayacakları kaynakları sayesinde önümüzdeki yıl sorun yaşamayacaktır. Daha önceden Rusya’dan satın alınan buğdayın bir kısmı da hala gümrükte bekliyor. Hektolitrenin düşük olmasından dolayı Kazakistan buğdayı pek ilgi görmüyor.

(7)

Türkiye’nin en önemli hububat ticaret firmalarından biri 2014 Ocak’ta iflas açıkladı. Kurdaki değişimden dolayı bu firma banka borçlarını ödeyemedi. Bu açıklama tüccarlar arasında endişelerin yayılmasına neden oldu.

DSİ verilerine göre 1 Ekim 2013 ve 2 Ocak 2014 tarihleri arasında ortalama yağış miktarı bir önceki yıla göre çok büyük oranda azaldı ve uzmanlar endişeli durumda çünkü Türkiye bu yıl kar ve yağmurun az yağmasından dolayı ciddi bir kuraklıkla karşı karşıyadır.

DSİ verilerine göre, 1 Ekim 2013 ve 2 Ocak 2014 tarihleri arasındaki ülke genelindeki ortalama yağış miktarı uzun vadedeki ortalamaya göre % 31,4 azalma gösterdi, 2012 yılına göre ise % 41,6 oranında azaldı.

7 Ocak’ta Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker bir basın toplantısında kendisine yağışın az olmasıyla ilgili yöneltilen sorulara “Mevcut durumda Türkiye’de tarımsal kuraklık bulunmamaktadır. Ancak, hali hazırda meteorolojik olarak kuraklıktan söz edebiliriz. Geçen yıl düşen yağış miktarı bir önceki yıllara göre oldukça düşüktü. Endişelerimiz bulunmaktadır.

Bahar yağışları tarımsal kuraklık açısından oldukça önemlidir. Özellikle hububat ürünleri açısından da bahar yağışları elzemdir. Bahar dönemini beklemeye devam edeceğiz. Ekim konusunda hali hazırda endişeler bulunmamaktadır.” diye belirtti.

Genel olarak bu kuraklığın İç Anadolu ve Çukurova Bölgeleri’ni olumsuz yönde etkileyerek 2014 hasat döneminde üretimi %20 oranında düşürmesi beklenmektedir. Şu anda tüccarların önünde iki engel bulunmaktadır. Bunlardan biri yaklaşan hasat dönemi, diğeri ise doların, Türk Lirası önünde aşırı değer kazanması ve kur dengesinin bozulmasıdır. 27 Ocak 2014’te 1 dolar 2,30 Türk Lirası (TL) idi. Bu oran Ağustos 2013’te 2,01 TL, Nisan 2013’te ise 1,79 TL seviyesindeydi.

Türk Un Sanayisi, ABD’den buğday ithal etmek istemesine rağmen; Türkiye Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ABD’den gelen tüm gemileri genetiği değiştirilmiş ürünler açısından inceliyor. Genetiği değiştirilmiş ürünler onaydan geçemezken, Türkiye tüm gemiler için pozitif/negatif test uygulamaktadır. Sonuç olarak, ABD’den buğday gelmesi beklenmiyor. Bu durum Türkiye’deki un ihracatçıları için arz zinciri problemi oluşturmaktadır çünkü sadece Rusya ve Karadeniz ülkelerine daha bağımlı hale gelmektedirler. Bakanlık, bu testleri sadece ABD’den gelen buğday için uygulamaktadır, Karadeniz ülkeleri ve diğer ülkelerden gelen buğdaylara test uygulamamaktadır.

Türk un sanayisi Brezilya piyasasını da keşfetmektedir ve Brezilya’ya ilk ihracat Ekim 2013’te yapılmıştır. Türkiye’nin gıda ihracatı 12 milyar dolara ulaştı ve 2023 yılında 40 milyar dolar seviyesine ulaşacağı umut edilmektedir. Türk un sektörü de 2023 yılında 2,5 milyar dolar ihracat yapmayı planlamaktadır.

Arpa

Arpa ekim alanları azaldı ve İç Anadolu ve Güneydoğu Anadolu’da da arpa ekimi yapılan bölgeler kuraklıktan olumsuz yönde etkilendi. 2014 sezonunda arpa üretiminin 6 milyon ton olması öngörülüyor. 2013 sezonunda 7,3 milyon ton olan arpa üretiminin, uzun vadedeki ortalama üretim miktarı da 6,5 milyon tondur.

(8)

Mısır

Buğday ekimi yapılan bazı alanlarda mısır ekimi yapılmasıyla beraber Çukurova’daki ve GAP Bölgesi’ndeki mısır ekim alanları artış göstermiştir. Üreticiler açısından en karlı ürün olduğu için, Türkiye’deki mısır üretiminde artış olacağı belirtiliyor. Ek olarak, 2013 sezonunda olduğu gibi fiyatların düşmesi durumunda üreticiler, Toprak Mahsulleri Ofisi (TMO)’nin müdahalede bulunacağını biliyorlar.

Alıcı ve satıcılar arasındaki fiyat farklarından dolayı şu anda mısır ithalatı yavaş durumdadır, ancak tüccarlar satışların Mart ve Nisan aylarında artış göstermesini bekliyorlar. 2013 pazarlama sezonunda Toprak Mahsulleri Ofisi büyük rol oynadı ve şu anda TMO’nun 200.000 ton mısır ihracatından sonra 900.000 ton mısır stoku bulunmaktadır. Kuraklık endişesinden dolayı TMO’nun mısır stoklarının bir kısmını kapanış stokları olarak artırması bekleniyor.

Yumurta üreticileri tarafından mısıra büyük talep bulunmaktadır. Kümes hayvanı üretimi azalırken, yumurta üretimi arttı.

Hali hazırda 18 milyon ton kapasiteyle 712 adet yem fabrikası bulunmaktadır. Ek olarak, 4,5 milyon ton kapasiteli 247 yem fabrikası aktif durumda değildir. Özellikle kümes hayvancılığı sektöründeki talebin yüksek olmasından dolayı yem üretimi artış gösteriyor. Artan talep sektörde takviye yapılmasını tetikledi.

Mısır ekim alanları Türkiye’nin neredeyse her bölgesinde artış gösterdi, ancak Akdeniz Bölgesi’nde özellikle Adana, Mersin ve Hatay yörelerinde azalma gösterdi. Bu bölgeler ikinci ürün olarak pamuk ve soya fasulyesine geçiş yapıyorlar çünkü bu ürünler devlet tarafından daha çok destek görmektedir ve ikinci ürün mısır çeşitli hastalıklardan dolayı verim düşüklüğü yaşamaktadır. Bakanlık, mısırdaki zararlılarla mücadele etmek için havadan ilaçlamayı kısıtlamıştır ve çevre konusundaki endişelerden dolayı diğer metotların kullanımını tavsiye etmektedir. Ancak bu durumu bölgede ikinci ürün mısırdaki verimin azalmasına yol açmıştır. Diğer önemli faktör ise ürünlerin tozlaşma döneminde sıcaklığın çok yüksek olmasıdır. Çukurova’daki üreticiler geleneksel olarak daha çok nitratlı gübreleri tercih ediyorlar ki bu durum da maliyetlerin artması ve hastalıkları çekmesi açısından olumsuz sonuçlar doğurmaktadır. Yüksek sıcaklık, üreticilerin mısırı daha sık sulamalarına neden oluyor ve hastalıklara karşı duyarlılıklarını artırıyor.

Güneydoğu Anadolu’daki özellikle Mardin ve Şanlıurfa ikinci ürün mısır alanları her yıl artış gösteriyor. En önemli zorluğun ise tohum seçiminde olduğu belirtildi. Üreticilerin birçoğu farklı mısır tohumu çeşitlerinin ve onların büyüme oranları arasındaki farkları bilmemektedir.

İkinci ürün mısırın nem değerlerinin daha yüksek olmasının nedeni budur ki bu durum da mantar, küf ve üründe bozulma oranını arttırmaktadır.

Özellikle son iki yılda silajlık mısır üretimi artış göstermiştir. En önemli sebep ise hayvancılık sektöründeki talebin yüksek olmasıdır ve 2012 yılında devlet tarafından silajlık mısır destek miktarının 55 TL/da olarak belirlenmesidir. (2005’te 7 TL/da idi)

Diğer büyük endişe de mısır ekiminde üreticinin kararsız kalmasıdır. Çukurova Bölgesi’ndeki üreticiler şu anda bahar ekimi için mısır tohumu satın alıyor. Ancak, rezerv suyun seviyesi büyük problem. Yağışların yetersiz olması Türkiye’deki su rezervini büyük oranda düşürdü.

(9)

DSİ rezerv suyun %35,4 seviyesinde olduğunu belirtirken, Ocak 2013’te bu oran %64 düzeylerindeydi.

Tüccarlar hala Rusya ve Ukrayna’dan mısır ithal ediyorlar. TMO stoklarının yoğun olması Mart 2014’e kadar mısır ithalatını yavaşlatacaktır. 2013 pazarlama sezonunda toplamda 400.000 ton mısır ithalatı yapılması öngörülüyor.

Pirinç

Pirinç fiyatlarının yüksek olması özellikle Trakya Bölgesi’ndeki çiftçileri pirinç ekmeye yöneltti.

Yurt içindeki pirinç fiyatlarının yüksek olmasından dolayı TMO pirinç ithal etmeye karar verdi ve stoklarını açarak perakende piyasada kendi markası altında sattı.

TMO dört adet ithalat ihalesi uyguladı. İlk ihale 7 Ocak 2014’te yapıldı ve 10.000 ton çeltik Portekiz’den, 10.000 ton çeltik ise ABD’den ithal edildi. Ancak, firma şartları yerine getiremeyeceğini dile getirdi. TMO 14 Ocak 2014’te ikinci bir ihale düzenleyerek 13.000 tonluk işlenmiş pirinç ithal etti. 15 Ocak 2014’te TMO üçüncü bir ihale düzenleyerek 15.000 ton çeltik ABD’den ve 10.000 ton çeltik Portekiz’de ithal etti. Dördüncü ihale 30 Ocak 2014’te düzenlenecek.

Çok az sayıda firma (2-3) ihalelere ilgi gösterdi ve teklif verdi. Pirinç ithalatçıları, genetiği değiştirilmiş ürün de satın alabilme ihtimaline karşı çok endişeliler. İki adet ithalatçı ABD’den 2013 Nisan’da ithal ettikleri mısır/soya fasulyesinde genetiği değiştirilmiş ürün tespit edildiği için hala kendilerini aklamaya çalışıyorlar.

Firma Adı Miktar (Ton) Fiyat ($/Ton)

Tiryaki 3.000 (pirinç) 978

Tiryaki 5.000 (pirinç) 978

Tiryaki 15.000 (çeltik) 676

Yayla 10.000 (çeltik) 630

Tarımsal Politika Destek Politikası

Türkiye’nin 2014 yılındaki toplam tarımsal destek bütçesi 10 milyar TL (4,4milyar $) civarındadır. Devlet hayvancılık sektörünü de bu bütçeden desteklemeye devam edecek.

Devlet hayvancılık sektörünü desteklemek için toplam bütçeden 3 milyar TL ayırdı. Buna ek olarak, Türk devleti, tarımsal kredi kooperatifleri ve Ziraat Bankası için devlet destekli kredi bütçesini arttırdı. 2002 yılında tarımsal kredi miktarı 227 milyon TL iken 2013 yılında bu rakam 18 milyar TL’ye kadar yükseldi. 2002 yılında tarımsal kredi kooperatifleri çiftçilere kredi olarak 302 milyon TL kredi sağlarken, 2013 yılında kredi miktarı 4,2 milyar TL’ye yükseldi. 2002 yılında tarımsal kredide faiz oranı %59 iken 2012 yılında %8,25 seviyesine geriledi.

(10)

Kredi Politikası

Türk devleti, çiftçilere devlet destekli tarımsal kredi desteği sağlamaya devam edecek.

Damızlık sığır çiftliği kurmak için üst limit 20 milyon TL olarak belirlendi. 750.000 TL’ye kadar alınan kredilerde sıfır faiz uygulanacakken, işletme giderleri açısından da %50 faiz indirimi yapılacağı belirtildi. Devlet, besi sığır stoklarını arttırmak istiyor. Yatırım ve besi sığırcılığının yürütülmesi sırasında 0 faiz uygulanmaya devam edecektir.

TMO Politikası

TMO 2013 yılında ekmek israfını önlemek için kampanya başlattı. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, sonuçları paylaşmak için konferans düzenledi. TMO’nun

“Ekmeğini İsraf Etme” kampanyası 17 Ocak 2013’te başladı. 2012 yılında 5.950.000 adet 250-gram-ekmek israf edildi.

TMO’nun depo kapasitelerini arttırmaya yönelik politikası bulunmaktadır. 2013 pazarlama sezonunda, TMO özellikle Çukurova ve GAP Bölgeleri’ndeki mısırı depolamada sorunlar yaşadı. İç Anadolu Bölgesi’nde artan mısır üretimiyle birlikte, TMO Konya Çumra’da 60.000 ton kapasiteli tahıl ambarı inşa etmeye başladı.

Baklagiller

Üreticilerin buğday, mısır ve ayçiçeği gibi daha karlı ürünlere geçiş yapmasından dolayı baklagil üretim alanlarında azalma meydana geldi. Kuru fasulye ve nohut üretim alanları geçtiğimiz 5 yıl süresinde büyük oranda azaldı. 2009 yılında 500.000 ton olan nohut üretimi, 2013 sezonunda 350.000 ton seviyesine geriledi.

Toptan Satış Fiyatı (TL)

Haziran 2012 Haziran 2013 Ocak 2014

Kuru fasulye 3,20 4,15 6,50

Pirinç 1,90 2,45 3,50

Bulgur 1,20 1,45 1,60

Kırmızı Mercimek 1,75 2,00 2,50

Nohut 3,60 3,80 4,09

Kümes Hayvancılığı Sektörü

Beyaz et tüketimine karşı yürütülen medya kampanyalarından dolayı yurt içinde beyaz et tüketimi %5 oranında azaldı. Beslenme ve sağlık konusunda TV’de birçok program bulunmaktadır. Bu programların çoğu, kümes hayvancılarını GDO’lu yem kullanmakla ithaf ediyorlar. Bazı doktorlar tüketicilere hormonlu ve GDO’lu olduğu gerekçeşiyle beyaz et tüketmemelerini söylüyorlar. Bu mesajlar tüketicinin tüketim alışkanlığını değiştirme konusunda etkili oldu. Bakanlık da medyada sektörü korumadı.

Beyaz et tüketiminde azalmayla beraber, sektörün temsilcileri Suudi Arabistan gibi ülkelere yapılan ihracatı arttırma yollarını aramaya başladılar. 2012 Ocak ayında, Suudi Arabistan ve Türkiye beyaz et ihracatı konusunda anlaşmaya vardılar. Beyaz et ihracatçıları Suudi Arabistan’a 100.000 ton beyaz et ihracatı yapmayı hedefliyor.

(11)

Türkiye’nin beyaz et ihracatçıları, ürünleri için Japonya’da ve Çin’de yeni pazarlar aramaya başladılar. Türkiye’nin beyaz et ihracatı 2012 yılında 890 milyon dolar iken 2013 yılında 1 milyar dolar seviyesine yükseldi.

Yumurta sektörü takvim yılı olarak 2013 yılında çok iyi bir dönem geçirdi. 2012 yılındaki yumurta üretimi 15,6 milyar iken 2013 yılında 16 milyar seviyesine yükseldi.

(12)

Yem Sektörü

Kümes hayvancılığı sektöründeki tüketimin azalmasından dolayı, yem sektöründeki talep azaldı. Son on yıl içerisinde yem sektöründeki büyüme oranı ortalama %10 iken, 2013 yılında yem üretimi %3 artış gösterdi. 2012 yılında yem üretimi 14,5 milyon ton seviyesindeyken, 2013 yılında bu rakam 15 milyon ton olarak gerçekleşti. Yem sektörü yaklaşık olarak 5 milyon ton ham madde soya fasulyesi ve küspe ithalatı gerçekleştirdi.

Kırklareli’ndeki Alpulu şeker fabrikasında, Trakya yöresinin yem konusundaki ham maddesi olan şeker tortusu üretimi durdu. Devlet özel kredi programı uyguladığı için, Trakya yöresinde büyük mandıra işletmeleri kuruldu. Trakya yöresindeki firmalar şeker tortusunu İç Anadolu’dan almak zorunda kaldılar ki bu durum da üretim maliyetlerinin artmasına neden oldu. Sonuç olarak, devlet şeker tortusundaki gümrük vergisini 31 Aralık 2013’te %31,5’ten yüzde sıfıra indirdi. Yem ham maddelerindeki yeni gümrük vergileri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

Hayvancılık

Türkiye, 2013 yılında Türkmenistan’a damızlık sığır ihracatına başladı. Kontrata göre, Türkiye Türkmenistan’a 2018 yılına kadar 6.000 adet gebe düve tedarik edecektir. Hali hazırda ABD’den damızlık sığır ithalatı için talep bulunmaktadır, ancak piyasa doygunluğa ulaştığı için ithalatın hızı yavaşlayacaktır. Devletin özellikle Türkiye’nin doğu kısmında besi sığır yetiştiriciliğini arttırma isteği ABD’li ihracatçılar için bir fırsat olabilir. Bu durum bölgedeki yem üretimine olan talebi de tetikleyecektir.

(13)

ÜRETİM & ARZ & TALEP TABLOLARI

2012/2012 2013/2014 2014/2015 Sezon Başlangıcı:

Haziran 2012 Sezon Başlangıcı:

Haziran 2013 Sezon Başlangıcı:

Haziran 2014 Buğday Türkiye

ABD Tarım Bakanlığı

Resmi Yeni

Tahmin ABD Tarım Bakanlığı

Resmi Yeni

Resmi Yeni Tahmin

Hasat Edilen Alan 7.800 7.800 7.700 7.706 7.800

Başlangıç Stokları 3.062 3.062 1.242 1.242 1.492

Üretim 15.500 15.500 18.000 18.000 15.500

Sezon İthalatı 3.622 3.622 3.700 3.500 4.600

Tüm Yıl İthalatı 3.312 3.312 3.800 3.500 4.600

ABD'den İthalat 347 347 0 0 0

Toplam Arz 22.184 22.184 22.942 22.742 21.592

Sezon İhracatı 3.442 3.442 3.700 3.500 3.400

Tüm Yıl İhracatı 3.583 3.583 3.700 3.500 3.400

Yemlik Kullanım 700 700 850 850 700

Diğer Kullanım 16.800 16.800 16.900 16.900 16.700

Toplam Kullanım 17.500 17.500 17.750 17.750 17.400

Kapanış Stokları 1.242 1.242 1.492 1.492 792

Toplam Dağılım 22.184 22.184 22.942 22.742 21.592

1000 HEKTAR, 1000 TON, TON/HEKTAR

Haziran 2012

Sezon Başlangıcı:

Haziran 2013

Sezon Başlangıcı:

Haziran 2014 Arpa Türkiye

Resmi Yeni

Hasat Edilen Alan 3.300 3.300 3.330 3.330 3.250

Başlangıç Stokları 910 910 469 469 919

Üretim 5.500 5.500 7.300 7.300 6.000

Sezon İthalatı 259 259 50 50 50

Tüm Yıl İthalatı 266 266 50 50 50

ABD'den İthalat 0 0 0 0 0

Toplam Arz 6.669 6.669 7.819 7.819 6.969

Sezon İhracatı 0 0 50 50 0

Tüm Yıl İhracatı 0 0 50 50 0

Yemlik Kullanım 5.300 5.300 5.900 5.900 5.800

Diğer Kullanım 900 900 950 950 950

Toplam Kullanım 6.200 6.200 6.850 6.850 6.750

Kapanış Stokları 469 469 919 919 219

Toplam Dağılım 6.669 6.669 7.819 7.819 6.969

(14)

Eylül 2012 Sezon Başlangıcı:

Eylül 2014 Mısır Türkiye

Resmi Yeni

Hasat Edilen Alan 525 525 580 580 590

Başlangıç Stokları 345 345 370 370 470

Üretim 4.400 4.400 5.000 5.100 5.200

Sezon İthalatı 1.700 1.700 750 650 800

Tüm Yıl İthalatı 1.600 1.600 750 650 800

ABD'den İthalat 0 0 0 0 0

Toplam Arz 6.445 6.445 6.120 6.120 6.470

Sezon İhracatı 25 25 200 200 50

Tüm Yıl İhracatı 25 25 200 200 50

Yemlik Kullanım 5.100 5.100 4.500 4.500 5.000

Diğer Kullanım 950 950 950 950 950

Toplam Kullanım 6.050 6.050 5.450 5.450 5.950

Toplam Dağılım 6.445 6.445 6.120 6.120 6.470

Mayıs 2014 Pirinç Türkiye

Resmi Yeni

ABD Tarım Bakanlığı

Resmi

Yeni Tahmin

Hasat Edilen Alan 103 103 98 98 100

Başlangıç Stokları 270 270 204 204 224

İşlenmiş Üretim 483 483 500 500 490

Ham Üretim 721 721 746 746 731

İşlenme Oranı

(.9999) 6.700 6.700 6.700 6.700 6.700 6.700

Sezon İthalatı 245 245 280 330 300

Tüm Yıl İthalatı 250 250 280 330 300

ABD'den İthalat 0 0 0 120 100

Toplam Arz 998 998 984 1.034 1.014

Sezon İhracatı 34 34 10 60 50

Tüm Yıl İhracatı 10 10 10 60 50

Toplam Kullanım 760 760 770 750 750

Toplam Dağılım 998 998 984 1.034 1.014