6 . HAFTA: RESMİ YAZIŞMA KURALLARI MEVZUAT
Ülkemizde yazışmalar konusunda yapılan çalışmalar, doğrudan ve dolaylı
çalışmalar olmak üzere iki grup altında ele alınabilir. Bütün kurum ve
kuruluşlarda uygulanmak üzere Başbakanlık tarafından yazışma
kurallarının belirlendiği genelgeler ve Türk Standartları Enstitüsünün
hazırlamış olduğu standartlar, yazışmalarla doğrudan ilgili çalışmalar
olarak değerlendirilebilir.
RESMİ YAZIŞMA KURALLARI MEVZUAT
Yazışmalar konusunda Başbakanlık tarafından hazırlanan genelgelerin
tarihsel gelişimi şu şekilde özetlenebilir: 1961 yılında yayımlanan genelge
ile kurum ve kuruluşlarda üretilen yazışmaların üçer kopya olmasına, 1966
yılında ise kopya sayısının iki ile sınırlandırılmasına karar verilmiştir
(Özdemirci, 1996:159). 1981 yılında ise yazışma kurallarının gösterildiği
ve kurumların bu kurallara uyması konusunda uyarıldığı dört ayrı genelge
daha yayımlanmıştır.
RESMİ YAZIŞMA KURALLARI MEVZUAT
Yine aynı yıl içerisinde bütün kurum ve kuruluşlarda kullanılmak üzere
‘Resmi Yazışma Kuralları Yönergesi’ yayımlanmıştır. 1982 yılında
‘Yazışma Usulleri’ adıyla Cumhurbaşkanlığı Makamı ile yapılacak olan
yazışmalarda uyulması gereken kurallar (Başbakanlık …, 1991:268), 1984
yılında ise ‘Yazışma Dili’ adıyla üretilen yazılarda kullanılacak olan
Türkçe dil kuralları iki ayrı genelge ile yayımlanmıştır (Başbakanlık …,
1991:361).
RESMİ YAZIŞMA KURALLARI MEVZUAT
Ayrıca 1994 yılına kadar yazışmalarda kullanılan kod sistemi (Ar, 1994:109), bakanlıklar arasında yapılacak olan yazışmalarda dikkat edilmesi gereken kurallar ve çeşitli konularda yazılan dilekçelerin işleme konma esaslarını gösteren dört ayrı genelge daha yayımlandıktan sonra Başbakanlık, yine aynı yıl içerisinde günümüzde hala geçerliliğini koruyan
‘Resmi Yazışma Kurallarını Belirleyen Esaslar’ adlı bir genelge daha
yayımlamıştır.
RESMİ YAZIŞMA KURALLARI MEVZUAT
Başbakanlık tarafından yayımlanan genelgelerden sonra Türk Standartları Enstitüsünün hazırlamış olduğu standartlar da, ülkemizde yazışmalar konusunda yapılmış önemli çalışmalar olarak değerlendirilebilir. İlk olarak 1968 yılında kabul edilen ve 1988 yılında yenilenen TS 506 numaralı
‘Baskı ve Yazı Kağıtları Boyutları’ standardı bu konuda hazırlanan ilk standarttır (Baskı …,1988). Yazışmalara yönelik ikinci standart 1973 yılında kabul edilerek 1975 yılında yeniden düzenlenen TS 1390 numaralı
‘İş Yazışmalarının Düzenlenmesi’ standardıdır (İş …, 1975).
RESMİ YAZIŞMA KURALLARI MEVZUAT
1973 yılında kabul edilen diğer bir standart ise TS 1391 kodlu ‘Resmi Yazışma Kuralları’ adını taşıyan standarttır (Resmi …, 1990). Bu standart, 1990 yılında gözden geçirilerek yeniden yayımlanmıştır. Yazışmaları doğrudan ilgilendiren bir başka standart ise 1972 yılında kabul edilen TS 1212 numaralı ‘Yazılı Belgelerde Bölüm ve Alt Bölümlerin Numaralandırılması’ adlı standarttır (Yazılı …, 1972).
Son yıllarda kabul edilen bir başka standart ise ‘Kağıt-Baskı ve Yazışma Kağıdı- Sürekli Kağıtlar İçin Özellikler’ adında TS EN 12858 numaralı standarttır (Kağıt- baskı …, 2004).
RESMİ YAZIŞMA KURALLARI MEVZUAT
Ayrıca bu standartlar dışında TS 5735 numaralı ‘Yazışma Kağıtları’, TS 948 numaralı ‘İşlenmiş Yazı Kağıdı ve Bazı Basılmış Formların İfade Metodu’ adlı standartlar da yazışmalarla ilgisi bulunan standartlardır. Yazışmalarla ilgili diğer standartlar, 1971 yılında yayımlanan TS 927 ve TS 928 numaralı standartlardır.
Bunlar yazışma iletişiminde kullanılan zarfların boyutları ve zarf üzerine yapıştırılan pul ve damgaların yerlerini gösteren standartlardır (Standartlar, 2004). Ülkemizde yazışma kurallarını belirleyen yasal düzenleme, 1994 yılında Başbakanlık İdareyi Geliştirme Başkanlığı tarafından yayımlanan ‘Resmi Yazışma Kurallarını Belirleyen Esaslar’ adlı genelgedir.
RESMİ YAZIŞMA KURALLARI MEVZUAT
Bunun dışında yazışmaları da içerecek biçimde belgesel işlemlere yönelik hazırlanan yasal düzenlemelerden ikisi, yazışmaların kurumsal ve arşivsel süreçte gireceği işlemlere yön vermesi açısından önemlidir. Bunlardan ilki 3473 sayılı
‘Muhafazasına Lüzum Kalmayan Evrak ve Malzemenin Yok Edilmesi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun’, ikincisi ise ‘Devlet Arşiv Hizmetleri Hakkında Yönetmelik’tir. Genel olarak söz konusu iki düzenleme de yazışmaların güncel evresi ile değil, daha çok güncelliklerini yitirdikleri evrelerde gireceği işlemlerin ilkelerini belirlemeye yönelik olarak hazırlanmıştır.
RESMİ YAZIŞMA KURALLARI MEVZUAT
Ayrıca elektronik yazışmalarda kullanılmak üzere 23 Ocak 2004 tarihinde yayımlanan Elektronik İmza Yasası, bu alanda çıkarılan son yasal düzenlemelerden biridir. Ancak yayımlandığı tarihten altı ay sonra yürürlüğe girecek olan Yasaya ilişkin yönetmelik henüz hazırlanmamıştır ve bu alanda yapılacak uygulamalar konusunda belirsizlikler sürmektedir.
RESMİ YAZIŞMA KURALLARI MEVZUAT
https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/3.5.20147074.pdf https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.5070.pdf
https://tse.org.tr/IcerikDetay?ID=946&ParentID=1217 http://beyas.ankara.edu.tr/category/mevzuat/