Serumda Alkalen fosfataz tayini

(1)

Serumda Alkalen fosfataz tayini

(2)

Klinik enzimoloji

 Vücut sıvılarında ve doku ekstrelerinde enzim aktivitesinin tayini ile çeşitli hastalıklar teşhis edilebilmektedir.

(3)

Klinik enzimoloji- materyaller

 Kan

 İdrar

 Seröz effüzyon ve diğer vücut sıvıları

 Dokular

(4)

 Normal koşullarda,

- Enzim aktivitesi sağlıklı kişilerde sabittir.

- Bazı enzimlerin aktiviteleri şartlara göre geçici artışlar gösterebilir.

- Ağır kas eksersizlerinden sonra kreatin kinaz veya yemekten sonra alkalen fosfatazın intestinal

izoziminin geçici olarak artması gibi.

(5)

Plazma enzim aktivitesinde ar tış

 Hücrelerin nekrozu veya ağır harabiyeti

 Hücre yenilenmesinin hızlandığı durumlar (osteoblastik aktivite)

 Hücre içinde enzim konsantrasyonunun yükselmesi

 Kanal tıkanması (amilaz)

(6)

Fosfatazlar

 Organik fosfat esterleri ile reaksiyona girerler.

 Fosfoester bağlarını hidroliz ederler.

 İnorganik fosfat iyonunu serbest hale geçirirler.

 Optimum etkinlik gösterdikleri pH’ a göre adlandırılırlar. (Asit/Alkalen)

(7)

Alkalen fosfataz

 pH 9-10,5 arasında maksimum aktivite gösterirler.

 Karaciğer, kemikler, plasenta ve bağırsaklarda izozimleri bulunur.

(8)

Alkalen fosfataz aktivitesinin arttığı durumlar

 Kemik hastalıkları (Paget hastalığı, hiperparatiroidizm, rikets, osteomalazi)

 Karaciğer hastalıkları

 Kanser

 Gebelik

 Yağlı besin alımı

(9)

Düşük plazma alkalen fosfataz aktivitesi

 Hipofosfatazi → idrarda aşırı miktarda fosforil etanolamin bulunur.

(10)

Serumda alkalen fosfataz tayini (King-Armstrong yöntemi)

 Disodyum fenil fosfatın, fosfataz enzimiyle hidrolizi sonucunda açığa çıkan fenol saptanır^.

 Alkalen fosfataza ait 1 King Armstrong Ünitesi:

37°C’de 15 dakikada spesifik substrattan (pH 10) 1 mg fenol açığa çıkaran fosfataz miktarıdır.

(11)

Deneyin yapılışı

1.Tüp (Kontrol) 2.tüp (Örnek)

Tamponlanmış alkalen substrat (10 ml)

37⁰C de bekletme

Örnek tüpü su banyosundan alarak

serum ilavesi (1ml) tekrar su banyosuna koyma

15 dakika bekleme (Her iki tüp su banyosundan çıkarılır)

(12)

Deneyin Yapılışı

+1 ml serum -

+5 ml seyreltik +5 ml seyreltik fenol ayıracı fenol ayıracı

1.Tüp 2.tüp (kontrol) (örnek)

(13)

Deneyin Yapılışı

3.Tüp 4.tüp (standart) (kör)

1 ml seyreltik fenol standardı 2 ml seyr fenol ayracı 3,2 ml distile su 4,2 ml distile su

2 ml seyreltik fenol ayracı

(14)

Deneyin Yapılışı

ÖRNEK KONTROL STANDART KÖR

Tüplerden 2 ml alınır +8 ml sodyum karbonat (%6’lık Na2CO3)

660 nm’de optik dansite ölçümü

(15)

 Alkalen fosfataza ait 1 King Armstrong Ünitesi:

37°C’de 15 dakikada spesifik substrattan (pH 10) 1 mg fenol açığa çıkaran fosfataz miktarıdır.

 K.A.Ü.= [(OD örnek – OD kontrol) /OD standart] x 25

Normal Değerler: 4.5-9.5 K.A.Ü

(16)

Kaynaklar

 Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Biyokimya Pratik Föyü-2004

 Practical Biochemistry (2015). Aljebory, A., And Alsalman, A.

 A Laboratory Text Book of Biochemistry, Molecular Biology and Microbiology (2014)

 Lehninger Principles of Biochemistry- 5th Edition (2008)

 King, E. J., Abul-Fadl, M. A. M., & Walker, P. G. (1951). King- Armstrong Phosphatase Estimation by the Determination of Liberated Phosphate. Journal of Clinical Pathology, 4(1), 85–

91.doi:10.1136/jcp.4.1.85