K K T C
S A Y IŞ T A Y B A Ş K A N L IĞ I
DENETİM RAPORU MD 3/2018
9 Mart 2018
Spor Dairesi Müdürlüğü Piyangolar Birimi 2014 Mali Yılında Devlet Piyangosu Kasa ve Banka Hesaplarından Yapılan İkram iye ve Prim
melerine İlişkin Araştirma Raporu
Bu rapor, değiştirilmiş şekli ile18/1978 sayılı Sayıştay Yasası'nın 3. maddesi uyarınca hazırlanmıştır.
9 Mart 2018
Raporu Hazırlayanlar
Kıdemli Denetçi
Dr. Feray TÜRKER YÜKSEKBAŞ Denetçİ
İpek KEREM
KKTC Sayıştay Başkanlığı, değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası uyarınca, mali denetim yapmaya yetkili olduğu alanlarda kamu gelir, gider ve işlemlerini denetleyen,
sonucu bir raporla KKTC Cumhuriyet Meclisine, Bakanlar Kuruluna ve gerekmesi halinde Hukuk Dairesine bildiren Anayasal bir organdır. Sayıştay Başkanlığı, mali denetim yapmaya
yetkili olduğu alanlarda hesap verme sorumluluğu çerçevesinde, kamu kaynaklarının; etkin, verimli ve tutumlu kullanılıp kullanılmadığını da denetlemekte ve sonucu KKTC Cumhuriyet Meclisine sunmaktadır. Sayıştay Başkanı Osman Korahan Sayıştayın en üst amiri olup; 2 Üye, 38 Denetçi, 23 de diğer personelden ve Kurumun çalışmasından sorumludur.
İçindekiler
1. Giriş ... 1
2. Piyangolar Birimi Hakkında Genel Bilgi ... 1
2.1 Piyangolar Birimi’nin Kuruluş Amacı ve Faaliyetleri ... 1
2.2 Piyangolar Biriminde İkramiye ve Prim Ödeme İşlemlerindeki Sistematik Uygulama ... 2
3. Bulgular... 2
3.1. Yasal Mevzuata Aykırı Olarak Yapılan İkramiye ve Prim Ödemelerine İlişkin Bulgular ... 2
3.1.1.Yasal Mevzuata Aykırı Olarak Piyangolar Birimi Devlet Piyangosu Banka ve Kasa Hesaplarından Yapılan İkramiye ve Prim Ödemeleri... 3
3.1.2. Yasal Mevzuata Aykırı Olarak Yapılan İkramiye ve Prim Ödeme İşlemlerine İlişkin Evraklardaki Kontrol Sistemi Hususundaki Bulgular ... 4
3.2 Bulgulara İlişkin Sorulan Sorular ve Gelen Cevaplar ... 6
3.3 Diğer Hususlar ... 17
4. Öneriler ve Sonuç ... 19
4.1 Öneriler ... 19
4.2 Sonuç ... 19
Rapor toplam 21 sayfa ve 21 ek’ten oluşmaktadır.
1. Giriş
1.1 Spor Dairesi Müdürlüğü Piyangolar Birimi’nde, 2014 mali yılında “kasa” ve “banka”
hesaplarından devlet piyangosu ikramiye ve prim ödemesi olarak yapılan ödemelere ilişkin, Sayıştay Başkanlığı tarafından tevdi edilen göreve istinaden yapılan araştırma tamamlanmış ve bu rapor hazırlanmıştır.
Denetim; tarafımıza ibraz edilen tüm evraklar, kayıt, bilgi ve belgeler ışığında, değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası’nda belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde gerçekleştirilmiştir.
1.2 Bu Rapor, Spor Dairesi Müdürlüğü’ne bağlı olan Piyangolar Birimi Devlet Piyangosu kasa ve banka hesaplarından 2014 mali yılında yapılan ikramiye ve prim ödemelerini kapsamaktadır.
Sayıştay Başkanlığı’nın 30 Ocak 2018 tarih ve SAY.0.00-B.8.14.000-18/53 sayılı yazısı ile, taslak rapor, Piyangolar Birimi’nin Spor Dairesi Müdürlüğü’ne bağlı alt bir birim olması nedeniyle Spor Dairesi Müdürlüğü’ne gönderilmiş ve taslak rapordaki denetim sonuçları hakkındaki yorumların, değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası’nın 27.maddesi uyarınca en geç 19 Şubat 2018 tarihine kadar Başkanlığımıza sunulması talep edilmiştir.
Verilen süre dolmuş olmasına rağmen, raporun yayınlandığı tarih itibariyle Spor Dairesi Müdürlüğü’nden Başkanlığımıza konuya ilişkin yazılı bir cevap gelmemiştir.
2. Piyangolar Birimi Hakkında Genel Bilgi
2.1 Piyangolar Birimi’nin Kuruluş Amacı ve Faaliyetleri
Piyangolar Birimi’nin faaliyetleri; Türkiye Cumhuriyeti Milli Piyango İdaresince düzenlenen piyango çekilişlerinin biletlerinin satışını KKTC sınırları içerisinde yapmak veya bayi veya ajanlar aracılığıyla yaptırmak bunun yanında Devlet Piyangosuna ve şans oyunlarına ilişkin biletlerin KKTC sınırları içinde basımını, satışını yapmak veya bayi veya ajanlar aracılığıyla yaptırmak, ikramiye ödeme ve önceden belirlenmiş olan ikramiyeleri kazanacak numaraların tespitine ilişkin usul ve esasları düzenlemek, müşterek bahislerle ilgili işlemleri yapmak şeklinde özetlenebilir.
Piyangolar Birimi muhasebesi kendi içerisinde, Milli Piyango, Devlet Piyangosu, Sayısal Loto, Hemen - Kazan, At Yarışları ve Müşterek Bahisler bölümlerine ayrılmıştır. Her bölümde aktif çalışan kasa bulunmakta olup bölümler, konularına ilişkin işlemleri ve hesapları uyuşturmakla yükümlüdürler.
2.2 Piyangolar Biriminde İkramiye ve Prim Ödeme İşlemlerindeki Sistematik Uygulama Devlet Piyangosu İkramiye Kazanan Numaraların Belirlenmesi ve İkramiye Ödeme Yönetmeliği’nin 22. maddesine istinaden, Devlet Piyangoları ikramiye ödemesi yapan “ajan”, öncelikle ikramiye kazanan numaranın ikramiye kazanıp kazanmadığını çekiliş tarihine göre
‘Devlet Piyangosu Çekiliş İkramiye Listesi’nden kontrol etmek suretiyle teyit eder ve bileti ibraz eden kişiye ikramiye ödemesini yapar. İkramiye kazanan biletler, çekiliş tarihi, kaç adet olduğu ile ödenen ikramiye tutarları bilgilerini içerecek şekilde “muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti biletler bordrosu”na ajan tarafından iki nüsha olacak şekilde yazılır, ödemeyi yapan Piyangolar Birimi’ndeki görevli kişiye (Piyangolar Birimi’ndeki ifadesi ile
“amortici” kişiye) ibraz edilir. İkramiye bordrosunun ikinci nüshası ile buna ilişkin ikramiye kazanan biletler kasada muhafaza edilir. Görevli kişi (amortici) birinci nüsha ikramiye bordrosu ile ikinci nüsha ikramiye bordrosunun birebir aynı olup olmadığı, biletlerin adet sayısının bilet ikramiye bordrolarına yazılan adet sayısı ile uyuşup uyuşmadığı, çekiliş tarihine göre ikramiye kazanıp kazanmadığı ve kazandığı ikramiye tutarlarının doğru tutar olup olmadığı hususunda ilk kontrolü yapar ve anılan yönetmelik gereği %2 prim tutarını da ikramiye tutarına ilave ederek ajana öder. Ödeme, ajanın talebi doğrultusunda kasadan nakit olarak, kasada yeterli nakit tutarın olmaması durumunda çek veya bazen de ajanın kurumdan alacağına karşılık
tutarda milli piyango bileti, devlet piyangosu bileti, kazı - kazan veya şans oyunları bileti (at yarışları, sayısal loto, süper loto, v.b.) alınarak ve alınan kasalardan mahsuplaştırılarak
gerçekleştirilir. Daha sonra ikramiye bordrolarının iki nüshası da muhasebe kayıtlarına alınması amacıyla muhasebeye sevk edilir.
3. Bulgular
3.1. Yasal Mevzuata Aykırı Olarak Yapılan İkramiye ve Prim Ödemelerine İlişkin Bulgular
1985 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Piyangolar Tüzüğü’nün “Biletlere isabet eden
ikramiyelerin ödenmesi, ödeme süresi ve talep edilmeyen ikramiyeler” yan başlıklı 17. maddesi;
“Devlet Piyangosu, hamiline aittir. İkramiye veya amorti ödenmesi için biletlerin ibrazı şarttır. Çekilişten önce veya sonra her ne suretle olursa olsun bayi olduğu bildirilen biletlerin sahipleri için bilet ibraz edilmedikçe ikramiye veya amorti verilemez…” demektedir.
Anılan Tüzüğün 32. maddesi altında yapılan Devlet Piyangosu İkramiye Kazanan Numaraların
Belirlenmesi ve İkramiye Ödeme Yönetmeliği’nin “Bilet ibraz zorunluluğu” yan başlıklı 17. maddesi ;
“ Biletler hamiline ait olup, bir bilete isabet eden ikramiye, bileti ibraz edene ödenir…” demektedir.
Anılan yönetmeliğin “İkramiye ödeme primleri” yan başlıklı 22. maddesi ise;
“Bayi ve ajan1 ödeme yetkisinde olup, bayi ve ajanlar tarafından talihlilere ödenen ikramiyeler, bayilere ilgili evrakı düzenlemek suretiyle bayi ve ajanlara (% 2 prim ilave etmek suretiyle) ikramiye son üç rakamına kadar ödenen ikramiye toplamları tutarları ödenir.”
şeklindedir.
Spor Dairesi Müdürlüğü Piyangolar Birimi’nde 2014 mali yılı ikramiye ve prim ödemelerine ilişkin yapılan denetimde, 34 ajan adına “muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti
biletler bordroları”nın üzerine yazılan, 6,503 adet bilet karşılığı toplam 83.041,93 TL (EK-1) tutarın yukarıda açıklanan yasal mevzuat hilafına, bilet ibrazı olmamasına rağmen
ve /veya hesaplama hatası sonucu ikramiye ve prim olarak, Piyangolar Birimi’nin devlet piyangosu kasa ve/veya banka hesaplarından ödendiği tespit edilmiştir. EK 12
3.1.1.Yasal Mevzuata Aykırı Olarak Piyangolar Birimi Devlet Piyangosu Banka ve Kasa Hesaplarından Yapılan İkramiye ve Prim Ödemeleri
1985 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Piyangolar Tüzüğü’nün 17. maddesi ile Devlet Piyangosu İkramiye Kazanan Numaraların Belirlenmesi ve İkramiye Ödeme Yönetmeliği’nin 17. maddesi hilafına, bilet ibrazı olmamasına rağmen ikramiye ve prim olarak ödeme işlemi yapıldığı tespit edilen toplam 83.041,93 TL tutarın 23.828,42 TL kısmının, Piyangolar Birimi devlet piyangosu banka hesaplarından ödendiği saptanmıştır (EK 2).
1 Ajan: Hemen-Kazan biletlerini idareden veya bağlı bulunduğu Bayiden toptan veya perakende olarak satmak, idarece belirlenecek şart ve esaslar içinde ikramiye ödemek ve sabit ya da geçici olarak faaliyet göstermek üzere idarece Ajanlık ruhsatı verilen gerçek kişiyi anlatır.(Bkz. Kuzey KıbrısTürk Cumhuriyeti Hemen - Kazan Oyunu Tüzüğü)
‘Ajan’ ifadesi devlet piyangosu ve milli piyango biletlerini satan kişi için de kullanılmaktadır.
2Denetimin özeti olan konuya ilişkin rakamsal analiz Ek 1’deki liste ve ekindeki tablolarda verilmiştir. Ek 1’deki listenin çok detaylı ayrıntıları ise Ek 1’in ekinde dijital ortamda ‘CD’ olarak verilmiştir.
Piyangolar Birimi devlet piyangosu banka hesaplarından ikramiye ve prim olarak ödenen toplam 23.828,42 TL tutarın; (Bkz. EK 2)
11.852,40 TL kısmındaki çeklerin üzerinde 02 Temmuz 2009-27 Mart 2014 tarihleri arasında birim sorumlusu olarak görev yapan Sn. Mustafa Piro ile devlet piyangosu muhasebe personeli Sn. Cüneyt Medih’in birlikte imzalarının olduğu,
11.165,12 TL kısmındaki çeklerin üzerinde devlet piyangosu muhasebe personeli Sn. Cüneyt Medih ile dönemin Spor Dairesi Müdürü Sn. Hüseyin Cahitoğlu’nun birlikte imzalarının olduğu,
810,90 TL kısmındaki çekin üzerinde dönemin Spor Dairesi Müdürü Sn. Hüseyin Cahitoğlu ile Piyangolar Birimi memuru Sn. Ramadan Toz’un birlikte imzalarının olduğu,
tespit edilmiştir.
Bilet ibrazı olmamasına rağmen yasal mevzuata aykırı ikramiye ve prim olarak ödeme işlemi yapıldığı tespit edilen toplam 83.041,93 TL tutarın 59.213,51 TL kısmının ise, Piyangolar Birimi devlet piyangosu kasa hesaplarından ödendiği saptanmıştır. Anılan yasa hilafına Kurum kasalarından ödemesi yapılan bu tutarın, kasa görevlilerinin kasa zimmetine ve kasa devrine ilişkin yazılı belgelerinin olmaması, evraklar üzerinde işlemleri yapanların kimler olduğunu ortaya koyacak imzaların atılmamış olması nedenleriyle hangi kasa ve/veya kasalardan kim ve /veya kimler tarafından ödendiği saptanamamıştır.
3.1.2. Yasal Mevzuata Aykırı Olarak Yapılan İkramiye ve Prim Ödeme İşlemlerine İlişkin Evraklardaki Kontrol Sistemi Hususundaki Bulgular
Denetimde, yasal mevzuata aykırı olarak 34 ajan adına “muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti biletler bordroları”nın üzerine yazılan 6,503 adet bilet karşılığı toplam 83.041,93 TL tutarın;
Dökümünü içeren “muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti biletler bordroları”nın büyük bir kısmının birinci nüshaları yazılmış olmasına rağmen ikinci nüsha ikramiye bordrolarının hazırlanmadığı,
Birinci nüsha bordroda dökümü olan biletlerin mevcut olmadığı veya eksik olduğu,
Bordroların çok büyük bir kısmında, kimin tarafından hazırlandığını gösteren isim veya herhangi bir imza ile kontrol edildiğine ilişkin onayın bulunmamasına rağmen ikramiye ve prim ödeme işlemlerinin yapıldığı,
tespit edilmiştir (Bkz. EK 1 ekindeki CD).
Uygulamada “muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti biletler bordro” larının iki nüsha olacak şekilde “ajan” tarafından hazırlanması ve imzalanması gerekmektedir. Fakat bordroların çok büyük bir kısmının ajanlar tarafından imzalanmadığı saptanmıştır. Tek nüsha olarak hazırlanan ikramiye bordrolarının çok büyük bir kısmının sahte evrak olarak düzenlenmiş olabilmesi şüphesini uyandırması ve yazı stiline göre kim ve/veya kimler tarafından hazırlandığının tespitinin Sayıştay Başkanlığının uzmanlık alanına girmediği cihetle, hazırlanan bordrolardaki yazı stili analizlerinin KKTC Polis Genel Müdürlüğündeki ilgili birimler tarafından yapılmasının daha sağlıklı sonuçlar doğuracağı kanısına varılmıştır.
“Ajan” tarafından hazırlanan ikramiye ödeme bordrolarına ikramiye kazanan biletlerin seri numaralarının tek tek yazılmasının adet olarak çok yoğun miktarda bilet sayısı olması nedeniyle (yüzlerce bilet olabildiği cihetle) zor olduğu, bu sebeple ikramiyenin hangi numaralı biletin karşılığı olarak ödendiği hususundaki kontrolü (ilk kontrol) sadece amortici olarak nitelendirilen görevli yapmakta, bu husus da kontrollerde yetersizlik oluşturmaktadır. Raporun 3.1 bölümünde yer alan yasal mevzuatta da belirtildiği üzere, ikramiye ödemesinde bilet ibrazının olması şarttır. Bu husustan hareket edildiğinde, tek nüsha halinde yazılan ve ikramiye kazanan biletlerin seri numaralarının açık açık belirtilmesi gerekirken belirtilmediği cihetle, ikramiye ödeme bordrolarında kontrol sistemindeki eksiklikten faydalanılarak ikramiye kazanan biletlerin bir defadan fazla ibraz edilmiş olabileceği, böylelikle aynı biletlere bir defadan fazla ikramiye ve prim ödeme işlemi yapılmış olabileceği şüphesi oluşmaktadır.
Denetimde ayrıca;
İkramiye kazanan biletlerin dökümünü içeren “muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti biletler bordrosu” şablonunda yer alan üç farklı imza ile yapılan ödeme işleminin doğruluğunu ilk ödemeyi yapan kişinin onayından sonra, ikinci kontrolü yapan kişinin onayının zorunlu kılındığı birbirine bağlantılı bir kontrol sistemi olduğu, fakat sistemin çok büyük boyutta uygulanmadığı veya eksik uygulandığı,
“Ajan” ismi bazında ödenen ikramiye tutarlarının toplu dökümünü içeren “ikramiye ödeme icmal cetveli”nin birçok mahsup fişinin ekinde oluşturulmadığı, oluşturulanların ise çok büyük bir kısmında evrak üzerinde yer alan ikramiye ödeme memuru ile yetkilinin onayını zorunlu kılan imzaların, ilgili personel ve yetkili tarafından imzalanmadığı,
İkramiye ve prim ödeme işlemlerinin kasa veya banka hesaplarından yapıldığını belirten diğer bir ifade ile yapılan işlemi muhasebede mahsuplaştıran “mahsup fişi” evrağının üzerinde yer alan yetkili imzaların hiçbir mahsup fişinde imzalanmadığı, buna rağmen konu kontrol aşamaları gerçek anlamda gerçekleşmeden ikramiye ve prim ödeme işlemleri yapıldığı saptanmıştır (Bkz. EK 1’in ekindeki CD).
3.2 Bulgulara İlişkin Sorulan Sorular ve Gelen Cevaplar
3.1 bölümünde açıklanan bulgular kapsamında Piyangolar Birimi’nde denetim yılında konuyla ilgili görev yapan kişilerden yasal mevzuat hilafına yapılan ikramiye ve prim ödemelerine ilişkin izahatları değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası’nın 25. ve 26.
maddelerine atfen yazılı olarak talep edilmiştir.
Bu bağlamda:
1-Dönemin Spor Dairesi Müdürü Sn. Hüseyin Cahitoğlu’na hitaben yazılan 8 Aralık 2017 tarih ve SAY.0.00-B.8.11.104-17/907 sayılı yazıda özetle yasal mevzuat hilafına yapılan uygulamalara ilişkin izahatları, talep edilmiştir (EK 3).
Sn. Hüseyin Cahitoğlu’na hitaben Başkanlığımızca yazılan yazıda ibraz edilmeyen bilet karşılığı toplam 4.676,70 TL tutarındaki miktarın ödenmesinde, “Muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti biletler bordrosu” üzerinde ikinci kontrolü yapan kişi olarak imzası bulunması sebebiyle kontrolün ne şekilde yapıldığının izahatı da sorulmuştur.
Sn. Hüseyin Cahitoğlu’ndan raporun yazıldığı tarih itibariyle konuya ilişkin Başkanlığımıza herhangi bir yazılı veya sözlü cevap gelmemiştir.
Sn. Hüseyin Cahitoğlu’nun değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası hilafına yazımıza cevap vermemesinin KKTC Hukuk Dairesi’nin bilgisine getirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Spor Dairesi Piyangolar biriminde 01 Nisan 2014-15 Ekim 2014 tarihleri arasında atanmış
“Piyangolar Birim Sorumlusu” olmamasından dolayı bu dönemde Piyangolar Biriminin sorumluluğu dönemin Spor Dairesi Müdürü olan Sn. Hüseyin Cahitoğlu’na ait olmuştur. Bu nedenle, sorumluluğunun olduğu dönemde, muhasebe bölümü kontrol sistemindeki eksik ve/veya yetersiz uygulamalardan, evrakların imzalanmamasının göz ardı edilmesi ile oluşan iç kontrol eksikliğinin sorumlu olarak giderilmesini sağlamamasından “idari anlamda”
sorumludur.
2- Piyangolar Biriminde 2 Temmuz 2009 – 27 Mart 2014 tarihleri arasında Birim Sorumlusu olarak görev yapan ve Milli Piyangolar ve Spor Toto Hizmet Birimi Yönetmeliğinin
‘Sorumluluk’ yan başlıklı 10. maddesinde Spor Dairesi Müdürü ile Genel Yönetim Kuruluna Hizmet Birimi Sorumlu Muhasibi olarak sorumlu olan Sn. Mustafa Piro’ya hitaben yazılan 8
Aralık 2017 tarih ve SAY.0.00-B.8.11.104-17/914sayılı yazıda özetle yasal mevzuat hilafına yapılan uygulamalara ilişkin izahatları, talep edilmiştir (EK 4).
Sn. Mustafa Piro’dan cevaben gelen 4 Ocak 2018 tarihli yazıda özetle; (EK 5).
Kendisine verilen yetkilerin tüzüğe göre değil, Spor Dairesi Müdürü’nün talimatları ile onun yönetimi, denetimi ve gözetimi ile yerine getirildiği,
Yetkisinin personelin geliş gidiş saatlerini kontrol etmek, kazanan ikramiyelerin ödenmesine onay vermek, personelin aylık maaşlarının ödenmesine onay vermek ve devlet piyangosu çekilişlerinin yapılmasını organize etmek ile sınırlandırıldığı,
Birimde ödemelerin ve işleyişin usulüne uygun olarak yapılmasının sağlandığı,
Birim Sorumlusu ve/veya Spor Dairesi Müdürüne A imza atma yetkisinin verildiği, bu sayede gerek ikramiye gerekse cari harcamaların ödenmesinin sağlandığı,
“Ajanın” elinde bulunan amorti ve/veya küçük ikramiye kazanan biletlerle ilgili olarak iki suret bordro hazırladığı, “ajan” tarafından imzalandıktan sonra kazanan biletlerin üzerine kazandı mührü vurulduğu ve bordronun ekinde biletler ile birlikte amorti işlerinden sorumlu olan Sn. Narin Haliloğlu ile Sn. Hüseyin Sporcuoğlu’na kontrol için sunulduğu,
Bordro ile ekindeki biletleri alan amortiden sorumlu personel, biletlerin kazanıp kazanmadığını kontrol ettikten sonra, bordroya kendi imzasını atmak ve daireye ait mührü vurmanın zorunlu olduğu ve bu işlemin biletlerin eksizsiz ve bir tamam alındığının göstergesi olduğu,
Sorumlu personelin (amortici) kendisine “ajan” tarafından ibraz edilen biletlerin amorti veya ikramiye kazanıp kazanmadığını kontrol ettiği ve “ajan” tarafından hazırlanan listenin aslını “ajana” verdiği, suretinin ise muhafaza edildiği,
Piyangolar Biriminde Milli Piyangolar, Devlet Piyangosu, Sayısal Loto ve Hemen Kazan (kazı kazan) olmak üzere dört ana kasanın bulunduğu, sorumlunun izinde olması durumunda yerine aynı kasada görevli diğer personelin baktığı,
“Ajanın” kendisine ödenmesi gereken miktar için, onaylanmış belgeyi bilet alacağı kasalara ibraz ederek, ödenecek miktar karşılığını farklı kasalardan bilet şeklinde alabileceği gibi alacağının tümünü nakit veya çek olarak da alabileceği,
Kasalarda sorumlu olanların ödediği ikramiye veya amorti bordrolarını kendi aralarında takas ettikleri ve ödemelerden kaynaklanan farklar konusunda mahsuplaştıkları, her kasacının kendi hesabına ait bilet karşılıklarını günlük olarak yaptığı ikramiye veya harcamalardan (ödemelerden) düşerek hesabı kapattığı, bilet satışlarından ödenen ikramiyeler düşüldükten sonra geriye kalan paranın birimin banka hesabına yatırıldığı ve hesapların kapatılarak evrakların muhasebeciye teslim edildiği,
Muhasebecinin amorti sorumlusundan delinmiş şekilde aldığı biletleri ileride kontrolü yapılmak üzere arşivlediği akabinde muhasebeden sorumlu personelin banka uyuşmalarını yaptıktan sonra genel gider hesaplarının ve aylık mizanların hazırlandığı,
Kasalarda nakit paranın olmadığı durumlarda “ajana” ödemenin çek olarak yapıldığı,
Çekle ödemelerde çek miktarının bordro tutarına göre muhasebe tarafından hazırlandığı ve çeklerin muhasebe sorumlusu tarafından imzalandıktan sonra Piyangolar Birim sorumlusu veya Spor Dairesi Müdürü tarafından imzalandığı, muhasebeci tarafından imzaya getirilen çeklerin öncesinde yapılan tüm işlemlerin “amorticiler” ve muhasebe sorumlusu tarafından kontrol edilip onaylanarak tamam bulunduğu anlamını taşıdığını düşündüğü,
Piyangolar Birim sorumlusu olarak, imzalanmak üzere getirilen çekler ile ilgili bordro detaylarının görülmediği,
Biletlerin ödenmesinin devlet garantisi altında olması sebebiyle, biletin ibrazı halinde derhal ödenmesinin yasal zorunluluk olduğu bu sebeple çekleri imzaladığı,
Çekler bayiler adına çıktığından ve muhasebeci tarafından ilk imzaları atılarak kendisine veya müdüre getirildiğinden usulsüzlük veya yolsuzluk olabileceğinden şüphelenilmediği, bu nedenle bu eksiklerin izahatının muhasebeci ve/veya amortici personelden istenmesi gerektiği,
Dairenin tadilat nedeniyle birçok kez taşınmaya maruz kalmasından ötürü birtakım evrak ve dokümanın kayıp olabileceği,
“Sn. Hüseyin Sporcuoğlu tarafından hazırlanan listeler çalmak amacı güdülerek hayali olarak hazırlandığından dolayı ekinde olması gereken biletler de muhtemelen ibraz edilememiştir …” şeklinde düşündüğü,
Şüpheli mevcut çeklerin kim/kimler tarafından bankalara ibraz edilerek bozdurulduğunun tespit edilmesinin denklemin çözümünde yardımcı olacağını düşündüğü,
belirtilmiştir.
Sn. Mustafa Piro’ya tarafımızca yazılan yazıda kontrol aşamalarının eksik uygulanmasına ilişkin izahat istenmiş ve gelen cevap yazısında kontrol aşamalarının uygulanmaması veya eksik uygulanması ile ilgili olarak Sn. Hüseyin Sporcuoğlu, Sn. Narin Haliloğlu ve Sn. Cüneyt Medih’in sorumlu olduğunu belirtmiştir. Fakat mahsup fişlerinde yer alan “yetkili” imzalardaki eksikliklerin nedenlerine ilişkin ise bir izahat yapılmamıştır.
Değiştirilmiş şekliyle Piyangolar Yasası’nda (Fasıl 74, 23/81 ve 23/95 sayılı yasalarla değiştirilmiş şekliyle) Piyangolar Birim Sorumlusunun yetkileri hususunda herhangi bir ifade yer almamasına rağmen, anılan yasanın tahtında yer alan “Milli Piyango ve Spor Toto Tüzüğü”nün 4(6) maddesinin verdiği yetkiye dayanılarak yapılan “Milli Piyango ve Spor Toto Hizmet Birimi Yönetmeliği”nin sorumluluk yan başlıklı 10. maddesi;
“Hizmet Birimi sorumlu muhasibi, Spor Dairesi Müdürü ile Genel Yönetim Kuruluna, diğer personel sorumlu muhasibe karşı sorumludur”
şeklindedir.
Yönetmeliğin 10. maddesinden anlaşılacağı üzere, Piyangolar Birim sorumlusu aynı zamanda Birimin “sorumlu muhasibi” olmaktadır. 02 Temmuz 2009-27 Mart 2014 tarihleri arasında birim sorumlusu olarak görev yapan Sn. Mustafa Piro Başkanlığımıza cevaben yazdığı 4 Ocak 2018 tarihli yazısında da, kazanan ikramiyelerin ve harcamaların ödenmesine onay vermenin yetkilerinin arasında olduğunu belirtmiştir.
Bu açıdan bakıldığında Sn. Mustafa Piro, muhasebe bölümü kontrol sistemindeki eksik ve/veya yetersiz uygulamalardan ve evrakların imzalanmamasının göz ardı edilmesi ile oluşan işlemlerdeki iç kontrolün sağlanamamasından “idari anlamda” sorumludur.
Banka hesaplarından ödenen 11.852,40 TL tutarı,
Muhasebe personeli Sayın Cüneyt Medih,
ile birlikte çekleri imzalayarak ödenmesine onay vermeleri nedeniyle, ayrıca konu bordroları kim ve/veya kimler tarafından hazırlandığının Polis Genel Müdürlüğünde görevli yazı
uzmanları tarafından saptanmasından sonra bordroları hazırlayan kişilerle birlikte Sn. Mustafa Piro’nun müştereken sorumlu tutulması gerekmektedir.
3- Piyangolar Birimi Muhasebe personeli Sn. Cüneyt Medih’e (Devlet Piyangosu muhasebe sorumlusu) hitaben yazılan 8 Aralık 2017 tarih ve SAY.0.00-B.8.11.104-17/908 sayılı yazıda özetle yasal mevzuat hilafına yapılan uygulamalara ilişkin izahatları, değiştirilmiş şekliyle
18/1978 sayılı Sayıştay Yasası’nın 25. ve 26. maddelerine atfen yazılı olarak talep edilmiştir (EK 6).
Sn. Cüneyt Medih’den cevaben gelen 21.12.2017 tarihli yazıda özetle: (EK 7)
Çek ile yapılan ikramiye ödemelerinde ikramiye ödeme icmal cetvelinin oluşturulmadığı, mahsup fişinin üzerine çekle ödeme yapılan “ajanın” isminin yazıldığı ve uygulamanın çok eskiden beri süregeldiği,
1997 yılından 2015 yılına kadar muhtelif çekilişlere ait ödenen ikramiye ve amorti bilet bordrolarının üzerinde hiçbir zaman bayi ve amorti memuru imzası olmadığı,
Milli piyangoya ait amorti ödemelerinin devlet piyangosu hesapları içerisinde yer almasının açıklaması ise kendisinin bu konuda milli piyango memuru tarafından uyarılmadığı ve eksikliklerden dolayı hesapları teslim almadığından dolayı tespit edilemediği,
Amorti ikramiyesi ödemelerindeki eksikliklerden tamamen Sn. Narin Haliloğlu ve Sn.
Hüseyin Sporcuoğlu’nun sorumlu olduğunu düşündüğü,
Çalıştığı dönemde Piyangolar Biriminde olmadığı zamanlarda muhasebe bölümünde çek işlemlerinin yapılabilmesi açısından bazen çek defterini boş olarak imzalayarak, izne çıktığı dönemde ise aynı nedenle çek defterini güvendiği için Sayısal Loto muhasebecisi Sn. Ramadan Toz’a bıraktığı,
Piyangolar Biriminde büyük yönetim boşluğunun olduğunu düşündüğü,
İkramiye ödemelerinin karşılığı olan tutarı öderken, ikramiye kazanan biletlerin kapalı kutu içinde olması sebebiyle sayılmadığı ve kontrol edilmediği,
Amorti hesaplarındaki eksiklikler ile ilgili olarak Sn. Hüseyin Sporcuoğlu ile birlikte başka şahısların da işbirliği yaptığına inandığı,
belirtilmiştir.
Evrakların üzerinde gerekli kontrol aşamalarının gerçekleştirildiğine ilişkin imzalı onay olmamasına rağmen yapılan işlemlerin doğru olduğu varsayılarak konu ödemelerin yapılmasına çeki imzalayarak onay vermek çok dikkat çekici ve çelişkili bir durumdur.
Sn. Cüneyt Medih 11.508,76 TL tutarın bankadan ödenmesine;
• 5,582.56 TL’lik kısmından Sn. Hüseyin Cahitoğlu
• 5,926.20 TL’lik kısmından Sn. Mustafa Piro
ile birlikte çekleri imzalayarak onay verdiğinden, konu bordroları kim ve/veya kimler tarafından hazırlandığının Polis Genel Müdürlüğünde görevli yazı uzmanları tarafından saptanmasından sonra, bordroları hazırlayan kişilerle ve yukarıda ismi geçen şahıslarla birlikte müştereken sorumlu tutulması gerekmektedir.
4- Piyangolar Birimi personeli Sn. Feriha Adıgüzel’e hitaben yazılan 8 Aralık 2017 tarih ve SAY.0.00-B.8.11.104-17/910 sayılı yazıda özetle yasal mevzuat hilafına yapılan uygulamalara ilişkin izahatları, değiştirilmiş şekliyle Sayıştay Yasası’nın 25. ve 26. maddelerine atfen yazılı olarak talep edilmiştir (EK 8).
Sn. Feriha Adıgüzel’den cevaben gelen 03.01.2018tarihli yazıda özetle (EK 9).
2014 yılının Mart ayında T.C. Milli Piyangosu muhasebe görevine getirildiğini,
Milli piyangoya ait ikramiye bordrolarının devlet piyangosu hesabında kapatılarak muhasebeleştirilmesi işleminin hata olduğu fakat bunun devlet piyangosu muhasebesi ve milli piyango amorti bölümü tarafından tespit edilerek, hataların düzeltilebileceği, hataların kendisi tarafından tespit edilmesinin imkansız olduğu,
Kendisinin tutmuş olduğu hesaplarda kapanan amorti bordrolarının ve bilet karşılıklarının tam ve eksiksiz olarak T.C.Milli Piyangolar Başkanlığı ile uyuşturularak kapatıldığı,
belirtilmiştir.
5- Piyangolar Birimi personeli Sn. Nazım Yapıcıoğlu’na hitaben yazılan 8 Aralık 2017 tarih ve SAY.0.00-B.8.11.104-17/915 sayılı yazıda özetle yasal mevzuat hilafına yapılan uygulamalara ilişkin izahatları, değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası’nın 25. ve 26.
maddelerine atfen yazılı olarak talep edilmiştir (EK 10).
Sn. Nazım Yapıcıoğlu’na hitaben Başkanlığımızca yazılan yazıda ibraz edilmeyen biletler karşılığında ödenen toplam 6.698,73 TL tutarındaki miktarın ödenmesinde, “İkramiye Ödeme İcmal Cetveli” ile “İkramiye Ödeme Formu” üzerinde ikramiye ödeme memuru ile yetkili kişi olarak imzası bulunması sebebiyle kontrolün ne şekilde yapıldığının izahatı da sorulmuştur.
Sn. Nazım Yapıcıoğlu’ndan cevaben gelen 18.12.2017 tarihli yazıda özetle (EK 11).
Amorti biletlerinin kontrolünün tarafından yapıldığı, eksik veya yanlış olan amorti biletlerinin ajanın bilgisine getirilerek, yerine başka bilet alındığı ve gerekli düzeltmenin bordrolar üzerinde de yapıldığı,
Bilet satışları, ikramiye kazanan amorti biletler ve bunlara ilişkin bordrolar ile bankaya yatırılan dekontların Lefkoşa’ya merkeze gönderildiği,
Bordrolar üzerindeki ikinci kontrolün Lefkoşa Merkezde bulunan görevli personel tarafından yapıldığı ve hesapların kapatıldığı,
Gazimağusa bölgesinde amorti ve satış kasası altında bir adet kasanın bulunduğu,
Kasanın kişiye zimmetinin yazılı olarak Birim Sorumlusu ve Spor Dairesi Müdürü tarafından bildirildiği,
Kasayı kullananın izne çıkması halinde yerine kimin bakacağının izin belgesinin altına yazılmak suretiyle bildirildiği,
Milli Piyango veya Devlet Piyangosu hesabı kapatılırken ilgili hesaba ait olmayan amorti ikramiyelerinin o hesaba ikramiye tutarında çek yazmak veya nakit koymak suretiyle kapatıldığı,
belirtilmiştir.
6- Piyangolar Birimi personeli Sn. Narin Haliloğlu’na hitaben yazılan 8 Aralık 2017 tarih ve SAY.0.00-B.8.11.104-17/913 sayılı yazıda özetle yasal mevzuat hilafına yapılan uygulamalara ilişkin izahatları, değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası’nın 25. ve 26.
maddelerine atfen yazılı olarak talep edilmiştir (EK 12).
Sn. Narin Haliloğlu’na hitaben Başkanlığımızca yazılan yazıda ibraz edilmeyen bilet karşılığı toplam 1.774,80 TL tutarındaki miktarın ödenmesinde, “muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti biletler bordroları”nın üzerinde, “muhtelif çekilişlerde ilk kontrolü yapan” memur sıfatıyla imzası bulunması sebebiyle kontrolün ne şekilde yapıldığının izahatı da sorulmuştur.
Sn. Narin Haliloğlu’dan cevaben gelen 15.01.2018 tarihli yazıda özetle; (EK 13)
Devlet Piyangolarında 2007 yılında bet ofislerin denetimini yapmak üzere göreve başladığı, 2010 yılında kısa süreliğine milli piyangoların amorti kontrolünü yaptığı, 2011 yılından beri Devlet Piyangosu amorti bölümünde görev yaptığı,
Birime gelen “ajan” ve bayilerin ibraz ettiği biletleri tek tek ikramiye kazanıp kazanmadığı, adet sayısı ve tutarları açısından kontrol ettiği ve doğru olduğunu teyit ettikten sonra ilk kontrolör olarak imza attığı,
Amorti bordrolarının “ajan” veya bayi tarafından iki nüsha olarak hazırlandığı orijinal olanın kontrolden sonra bayiye verildiği, diğer kopyanın içine ikramiye kazanan biletlerin sarıldığı,
“Ajan” kendisinden orijinal bordroyu aldıktan sonra birimde aktif olarak çalışan devlet piyangosu bileti satış kasası, milli piyango satış kasası, kazı kazan satış kasası ve şans oyunları satış kasası olmak üzere hizmet veren kasalardan ihtiyacına göre bilet almak için bordroları ibraz ettiği,
Bilet alınmaması durumunda “ajanların” bordrolardaki tutarın karşılığını nakit veya muhasebeden çek olarak temin ettiği,
Kasalarda yapılan işlevlerle ilgili hiçbir bilgisinin olmadığı,
İkinci nüsha bordroya sarılı biletlerin kasada muhafazasını, Piyangolar Birimi personellerinden Sn. Hüseyin Sporcuoğlu ile birlikte yaptığını ve her çekiliş sonucu ikramiye kazanan biletleri çekiliş tarihine göre muhasebeye teslim etmesi için kasasına alması suretiyle Sn. Hüseyin Sporcuoğlu’na bir tamam teslim ettiği ve Sn. Hüseyin Sporcuoğlu’nun bu biletleri kasasında muhafaza ettiği,
Görevini yaparken “ajan” ve/veya bayilerle muhatap olduğu için biletlerin muhasebeye teslim işinin Sn. Hüseyin Sporcuoğlu tarafından yapıldığı fakat biletleri Sn. Hüseyin Sporcuoğlu’na teslim ettikten sonra nasıl bir prosedür izlediğini bilmediği,
Bayi veya “ajanın” kontrolden geçip doğruluğu onaylanan orijinal bordroyu aldıktan sonra Birimden alacağı tutarı kendi isteğine göre birimde aktif olan kasalardan bilet veya kazı kazan olarak, biletin alınmaması durumunda da tutarın karşılığını çek veya nakit olarak aldığı,
Geçmişte milli piyango amortilerini yapan memurlar hasta veya izinli olduğu dönemde, milli piyangolar amortilerinin kontrolünü de yaptığı ve imza attığı,
Amorti biletlere ilişkin bordronun ekinde biletleri görmeden hiçbir bordroya imza atmadığı,
Devlet piyangosuna ait ikramiye kazanan biletlerin ayrı bir kasada muhafaza edildiği ve kasanın anahtarının kendisinde olmadığı,
Kasa anahtarını tutan personelin kontrol edilmemesi sonucunda usulsüzlüklerin meydana geldiği,
belirtilmiştir.
7- Piyangolar Birimi personeli Sn. Hüseyin Sporcuoğlu’na hitaben yazılan 08 Aralık 2017 tarih ve SAY.0.00-B.8.11.104-17/911 sayılı yazıda özetle yasal mevzuat hilafına yapılan uygulamalara ilişkin izahatları, değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası’nın 25. ve 26. maddelerine atfen yazılı olarak talep edilmiştir (EK 14).
Sn. Hüseyin Sporcuoğlu’ndan cevaben gelen 26.12.2017 tarihinde arşive intikal eden yazıda özetle; (EK 15)
Milli Piyango ikramiye bordrolarına ait ödemelerin hata sonucu Devlet Piyangosu ikramiye ödemelerinden yapıldığı ve Devlet Piyangosu hesabına girdiğini,
Kendisinin veya başka bir memurun hesapları kapattıktan sonra hesap kapama dökümleri ile biletleri muhasebeye teslim ettiği,
Hesap teslimlerinde herhangi bir eksiklik olması durumunda, ilgili muhasebe memurunun hesapları teslim almadığı,
Hesapların muhasebe memuruna teslim edilmesinden sonra oluşacak herhangi bir noksanlığın ilgili muhasebe memurunun sorumluluğunda bulunduğu,
Kasa zimmetinin olmamasından “Birim Sorumlusu”nu sorumlu tuttuğu,
Ajanların getirdiği ikramiye kazanan biletler ile, bunlara ilişkin ajanın yazdığı ödeme fişinin kontrol edildiği ve uygun olması durumunda karşılığının kasadan, çekle veya bilet alacaksa ödemesinden düşüldüğü,
Bazı zamanlarda ajanların bordro yazmadıkları ve kendilerinin ajan adına bordro yazdıkları,
belirtilmiştir.
Sn. Hüseyin Sporcuoğlu’na hitaben Başkanlığımızca yazılan yazıda ibraz edilmeyen bilet karşılığı toplam 1.918,70 TL tutarındaki miktarın ödenmesinde, “muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti biletler bordrosunda” ilk kontrolü yapan memur sıfatıyla imzası bulunması sebebiyle kontrolün ne şekilde yapıldığının izahatı da sorulmuştur. Konuya ilişkin cevaben gelen yazıda eksik bilet olmasının imkansız olduğu, bilet ve bordroları muhasebe memuruna eksiksiz teslim ettiği ve sonrasında herhangi bir sebeple bilet adetleri eksilen bordrolardan ilgili muhasebe memurunun sorumlu olduğu belirtilmiştir.
8- Piyangolar Birimi personeli Sn. Kamile Özer’e (Sarıkaya) hitaben yazılan 08 Aralık 2017 tarih ve SAY.0.00-B.8.11.104-17/909 sayılı yazıda özetle yasal mevzuat hilafına yapılan uygulamalara ilişkin izahatları, değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası’nın 25. ve 26. maddelerine atfen yazılı olarak talep edilmiştir (EK 16).
Sn. Kamile Özer’den (Sarıkaya) cevaben gelen 27.12.2017 tarihinde arşive intikal eden yazıda özetle; (EK 17)
2014 yılında kazı-kazan muhasebesinde görevli olduğu, devlet piyangosu muhasebesinde görevli olmadığı,
belirtilmiştir.
9- Piyangolar Birimi personeli Sn. Ramadan Toz’a hitaben yazılan 08 Aralık 2017 tarih ve SAY.0.00-B.8.11.104-17/912 sayılı yazıda özetle yasal mevzuat hilafına yapılan uygulamalara ilişkin izahatları, değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası’nın 25. ve 26.
maddelerine atfen yazılı olarak talep edilmiştir (EK 18).
Sn. Ramadan Toz’dan cevaben gelen 21.12.2017 tarihli yazıda özetle; (EK 19)
Bilet ikramiyelerine ve primlerine kasadan nakit olarak yapılan ödemelerin iki şekilde yapıldığı,
Birinci şekilde yapılan nakit ödemede; bayilerin getirmiş olduğu biletler ile orijinal (birinci nüsha)bordro ve ikinci nüsha bordroların, devlet ve/veya milli piyango amorti kontrolü yapan kişiler tarafından kontrol edildiği, orijinal bordronun bayiye verildiği, ikinci nüshanın da biletler ile birlikte sarılarak kontrol yapan personelin kasasına koyulmak suretiyle muhafaza edildiği,
Orijinal bordroyu alan bayinin Sayısal Loto, Kazı-Kazan, Devlet Piyangosu veya Milli Piyango satın almak için bu bölümlerde görevli personele ikramiye kazanan bordroları vermek suretiyle işlemlerini yaptığı, veya bayinin herhangi bir bilet ve/veya şans oyunu almak istememesi halinde ilgili nakit kasadan bordrodaki tutar kadar nakit parasını aldığı,
Bu işlemler sonucunda ilgili kasadaki personelin bordroları kasalarda kapatarak muhasebecilere devrettiği, Devlet Piyangosu bordrolarının Devlet Piyangosu muhasebecisine, Milli Piyango bordrolarının Milli Piyango muhasebecisine devredildiği,
Devlet Piyangosu muhasebesini yapan personel tarafından orijinal (birinci nüsha) nakit ödemelerine ilişkin bordrolar ile orijinal (birinci nüsha) çeklerin yazılmış olduğu bordroların ay sonlarında ve/veya yıl sonunda, Devlet Piyangosu kontrolünü yapan personel ile uyuşturulduğu ve çekiliş tarihine göre torbalar haline getirilerek muhafaza edildiği,
Muhafaza edilmiş torbaların sorumluluğunun Devlet Piyangosu muhasebesini yapan kişide olduğu,
İkinci şekilde yapılan kontrolde ise; bayiler tarafından hazırlanan orijinal (birinci nüsha) bordro ve ikinci nüsha bodroların biletler ile birlikte ilgili kontrolcüye verildiği, bordroların kontrolcü tarafından kontrol edildikten sonra ikinci nüshası ile biletleri kasasına koyduğu, orijinal (birinci nüsha) bordronun da ilgili muhasebeciye getirildiği, ilgili muhasebecinin de bordro üzerinde aritmetik kontrolü yaparak çeki yazdığı ve
“B”imzasını attığını, yazılan çek ve orijinal bordronun “A” imza sahibi sorumluya imzalattırıldığı,
Yazılan çekin ilgili kişiye ya da amorti kontrolü yapan personele verildiği, ve bordroların genel kapatma işlemlerinin yine birinci şekilde yapıldığı,
Kontrol edilen bordrolar için yazılan çeklerde imzası bulunan “A” ve ”B” yetkisi olan kişilerin biletleri görmediği, yalnızca aritmetik olarak bordroların kontrol edildiği,
Tüm bölgelerde kasaların bulunduğu, aktif olan kasaların sayısal loto, devlet piyangosu, milli piyango ve hemen kazan kasaları olduğu, ayrıca amorti kontrolü yapan Milli Piyango ve Devlet Piyango personeline ait ikinci nüsha bordrolar ile biletleri muhafaza etmek için kasa bulunduğu,
Kasanın kişiye zimmetine ve/veya kasa devrinin nasıl yapıldığına ilişkin ise herhangi bir yazının olmadığı,
Her kasayı bir kişinin kullandığı, aktif satış yapan personelin şahsına ait kasası bulunduğu, ancak ilgili personel izine çıktığı zaman yerine bakacak olan kişiye devlet piyangosu biletlerinin devredildiği, kasanın devredilmediği,
Piyangolar Birimi banka hesabından ödendiği tespit edilen meblağa ait çek üzerindeki imzanın kendisine ait olduğu, bordro üzerinde sadece aritmetik kontrolün yapıldığı ve buna ilişkin çekin imzalandığı,
belirtilmiştir.
10- Piyangolar Birimi personeli Sn.Turgut Sunalp’a hitaben yazılan 12 Aralık 2017 tarih ve SAY.0.00-B.8.11.104-17/937 sayılı yazıda özetle yasal mevzuat hilafına yapılan uygulamalara ilişkin izahatları, değiştirilmiş şekliyle 18/1978 sayılı Sayıştay Yasası’nın 25. ve 26.
maddelerine atfen yazılı olarak talep edilmiştir (EK 20).
Sn. Turgut Sunalp’dan cevaben gelen 17.01.2018 tarihli yazıda özetle; (EK 21)
2014 yılı Mart-Kasım ayları arasında Devlet Piyangosu kasasında geçici olarak görev aldığı,
Kurumda Devlet Piyangosu, Milli Piyango, Kazı-Kazan ve Sayısal Loto’ya ait dört adet kasa bulunduğu, kasa zimmeti ile ilgili herhangi bir evrak bulunmadığı,
Kasaya getirilen ikramiye ödemelerine ilişkin bordroların kasa görevlisi tarafından ödendiği, “ajanların” bordroları imzalamayı unuttuğu bazı zamanlarda ikramiyelerin imzasız da ödenmiş olabileceği,
Milli Piyango ikramiye bordrolarına ait ödemelerin hata sonucu Devlet Piyangosu ikramiye ödemelerinden yapıldığı ve yanlışlıkla Devlet Piyangosu hesabına girmiş olabileceği,
belirtilmiştir.
3.3 Diğer Hususlar
• Denetimde, 180 no’lu mahsup fişi ekinde bulunan “ödenen ikramiye ve amorti biletler bordrosu” üzerindeki ibarelerden milli piyangolara ait biletler oldukları düşünülmesine rağmen, devlet piyangoları hesabından ödendiği tespit edilmiştir.
Konuya ilişkin olarak dönemin Piyangolar Birim sorumlusu Sn. Mustafa Piro’ya, Piyangolar Birimi devlet piyangosu muhasebe görevlisi Sn.Cüneyt Medih’den, Piyangolar Birimi memurları Sn. Feriha Adıgüzel, Sn. Narin Haliloğlu, Sn. Hüseyin Sporcuoğlu, Sn. Turgut Sunalp ve Sn. Kamile Özer’den Başkanlığımızca yazılan yazılarla konuya ilişkin açıklama istenmiştir.
Sn. Mustafa Piro’dan cevaben gelen 04.01.2018 tarihli yazıda konuya ilişkin herhangi bir açıklama yapılmamıştır.
Sn. Cüneyt Medih’den cevaben gelen 21.12.2017 tarihli yazıda konuya ilişkin, ikramiye ödeme icmal cetvelinin arkasındaki muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti bordrolarının kasada kapatılırken sorgulanması gerektiği halde sorgulanmadığı, bundan kaynaklanan hatalar oluştuğu belirtilmiştir.
Sn. Feriha Adıgüzel’den cevaben gelen 03.01.2018 tarihli yazıda konuya ilişkin, bu gibi hataların Devlet Piyangosu muhasebesi ve Milli Piyango amorti bölümü tarafından tespit edilebileceği, kendisinin bu hataları tespit etmesinin mümkün olmadığı, kendisi tarafından kapatılmış olan amorti bordroları ve bilet karşılıklarının tam ve eksiksiz olarak T.C. Milli Piyangolar Başkanlığı tarafından kapatıldığı, Devlet Piyangosu muhasebesinde kapatılan Milli Piyango biletleri ve bordrolarının Milli Piyango muhasebesinde kapatılmadığı belirtilmiştir.
Sn. Narin Haliloğlu’ndan cevaben gelen 15.01.2018 tarihli yazıda konuya ilişkin herhangi bir açıklama yapılmamıştır.
Sn. Hüseyin Sporcuoğlu’ndan cevaben gelen 26.12.2017 tarihinde arşive intikal eden yazıda konuya ilişkin, Milli Piyango ödemesinin hata sonucu Devlet Piyangosu ikramiye ödemelerinin hesabına girmiş olabileceği belirtilmiştir.
Sn.Turgut Sunalp’dan cevaben gelen 17.01.2018 tarihli yazıda hata sonucu Milli Piyango ödemesinin Devlet Piyangosuna ait hesaptan ödenmiş olabileceği belirtilmiştir.
Sn. Kamile Özer’den (Sarıkaya) cevaben gelen 27.12.2017 tarihinde arşive intikal eden yazıda konuya ilişkin herhangi bir açıklama yapılmamıştır.
Yukarıda açıklanmış olan hatalı kalemden yapılan ödemeler, Piyangolar Birimindeki kontrol eksikliğinden kaynaklanmakta ve çifte ödeme yapılma ihtimalini de beraberinde getirmektedir.
Devlet Piyangosu biletlerine ait ödemelerin Devlet Piyangosu hesabından, Milli Piyangolar biletlerine ait ödemelerin Milli Piyangolar hesabından ödenmesi gerekmektedir. Bu husus hazırlanan mali tabloların doğruluğu açısından büyük önem arz etmektedir.
• Denetimde ayrıca Piyangolar Biriminde mevcut olan kasalardan “ajanlara” alacağı karşılığı yapılan çekle ödeme işlemlerinde, ödeme yapılan “ajan” ve/veya bayi bazında ve miktar olarak birebir uyuşacak şekilde mahsuplaşmanın yapılmadığı saptanmıştır.
• 1985 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Piyangolar Tüzüğü’nün “Bayilik ve ajanlık sözleşmeleri”
yan başlıklı 9(1) maddesi;
“Bayiliği onaylanan kişilerle Müdürlük arasında bu Tüzük kuralları ve Bakanlığın talimatları çerçevesinde bayilik sözleşmesi yapılır. Bayilik sözleşmelerini imzalama yetkisi müdüre aittir.” ;
Anılan Tüzüğün “Bayilik ve Ajanlık Ruhsatları ve Harçları” yan başlıklı 11(3) maddesi ise;
“Bayi ve ajan ruhsatları yıllık olarak düzenlenir ve bu süre içinde iptal edilmeyen ruhsatlar süre sonunda yenilenir…”
şeklindedir.
Yukarıda belirtilen yasal mevzuat hilafına, 2014 mali yılında “ajanlarla” Müdürlük arasında imzalanan yasal geçerliliğe haiz herhangi bir “ajanlık” sözleşmesi tarafımıza sunulmamıştır.
• Denetimde ayrıca, orijinal (birinci) bordro ile eşleşmeyen, “muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti biletler bordrosu”nun ikinci kopyası ile bunlara ilişkin biletler olduğu saptanmıştır. Konu bordrolara ilişkin mahsup fişleri hazırlanmamış olduğundan bunlara ilişkin tutarlar devlet piyangosu hesaplarına intikal ettirilmemiştir.
4. Öneriler ve Sonuç 4.1 Öneriler
Amorti ikramiyesi kazanan biletlerin adet sayısı olarak çok yüksek oranda olması nedeniyle “muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti biletler bordrosu”na dökümün bilet numarası bazında yapılmaması ve/veya yapılamaması sonucunda aynı numaralı bilete birden fazla amorti ikramiyesi ödenmesi olasılığını oluşturabileceğinden, amorti ikramiyesi ödenen biletlerin numaralarına göre kayıt altına alınmasını sağlayacak bilgi-işlem sisteminin veya buna eşdeğer bir sistemin (örneğin barkot sistemi v.b.) kurulması,
Hesaplar arası mahsuplaşmanın her yönüyle birebir uyuşma olacak şekilde yapılması ve bunun evraklarda açık bir şekilde gösterilmesinin denetim esnasında işlemin anlaşılmasında kolaylık sağlayacağından bu husustaki düzenlemenin yapılması hususunda devlet piyangoları muhasebe görevlisinin bilgilendirilmesi,
Birimde kullanılan kasalarda görev yapan personele kasaların yazılı ve onaylı olarak zimmetlenmesi, izinli olunan dönemlerdeki kasa devirlerinin hangi tarihte, kime yapıldığının yazılı ve onaylı olarak kayıt altında tutulması,
Çekle ödenen ikramiye ve primlere ilişkin mahsup fişlerinin üzerindeki ajan isimleri ile bunlara ilişkin hazırlanan çeklerdeki isimlerin birebir uyuşacak şekilde yazılması,
Yapılan işlemlerdeki kontrol mekanizmasının gerçekleştiğini teyit eden evraklar üzerindeki imza yerlerinin, işlemi gerçekleştiren ilgili ajan, personel ve yetkili kişiler tarafından her aşamada imzalanması,
1985 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Piyangolar Tüzüğü’nün 9(1) maddesi ile 11(3) maddeleri gereği, ajanlar ile yapılan sözleşmelerin takibinin yapılarak süresi biten sözleşmelerin yasal geçerliliğe haiz olacak şekilde yenilenmesi,
önerilmektedir.
4.2 Sonuç
“Milli Piyango ve Spor Toto Hizmet Birimi Yönetmeliği”nin sorumluluk yan başlıklı
10. maddesine göre Piyangolar Biriminin sorumlu muhasibi olması nedeniyle 02 Temmuz 2009-27 Mart 2014 tarihleri arasında birim sorumlusu olarak görev yapan
Sn. Mustafa Piro’nun, Piyangolar Birim sorumlusunun atanmadığı 01 Nisan 2014-15 Ekim 2014 döneminde dönemin Spor Dairesi Müdürü Sn.Hüseyin Cahitoğlu’nun, 16 Ekim 2014-31 Aralık 2014 tarihleri arasında da birim sorumlusu olarak görev yapan Sn.Yudum Mişon’un
muhasebe bölümü kontrol sistemindeki eksik ve/veya yetersiz uygulamalardan, evrakların imzalanmamasının göz ardı edilmesi ile oluşan iç kontrol eksikliğinin sorumlu olarak giderilmesini sağlamamasından “idari anlamda” sorumludurlar.
1985 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Piyangolar Tüzüğü’nün 17. maddesi ile anılan tüzüğün 32. maddesi tahtında yapılan “Devlet Piyangosu İkramiye Kazanan Numaraların Belirlenmesi ve İkramiye Ödeme Yönetmeliği”nin 17. maddesi hilafına, bilet ibrazı olmamasına rağmen, ve /veya hesaplama hatası sonucu , “muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti biletler bordrosu”na 34 “ajan” adına yazılan 6.503 adet bilet karşılığı toplam 83.041,93 TL tutarında, Spor Dairesi Müdürlüğü Piyangolar Birimi Devlet Piyangosu “kasa” ve “banka” hesaplarından ikramiye ve prim olarak ödeme işleminin gerçekleştiği saptanmıştır.
Yukarıda belirtilen 83.041,93 TL tutarın, 59.213,51 TL kısmının Piyangolar Birimi devlet piyangosu “kasa” hesaplarından, 23.828,42 TL kısmının ise Piyangolar Birimi devlet piyangosu “banka” hesaplarından ödendiği tespit edilmiştir.
Bu bağlamda raporun bulgular bölümünde de ayrıntılı olarak izah edildiği üzere;
11.165,12 TL kısmında, dönemin Spor Dairesi Müdürü Sn. Hüseyin Cahitoğlu ile Piyangolar Birimi devlet piyangosu muhasebe personeli Sn. Cüneyt Medih’in,
810,90 TL kısmında, dönemin Spor Dairesi Müdürü Sn. Hüseyin Cahitoğlu ile Piyangolar Birimi personeli Sn. Ramadan Toz’un,
11.852,40 TL kısmında, dönemin Birim sorumlusu Sn. Mustafa Piro ile Piyangolar Birimi devlet piyangosu muhasebe sorumlusu Sn. Cüneyt Medih’in,çek üzerlerinde müşterek imzalarının olduğu cihetle konu ödemelerin yapılmasına onay verdikleri, Yukarıdaki açıklamalar ışığında,
Banka hesaplarından ödemesi yapılan 23.828,42 TL tutarındaki miktarın;
• 5.988,01 TL kısmından dönemin Spor Dairesi Müdürü Sn. Hüseyin Cahitoğlu’nun,
• 5.926,20 TL kısmından dönemin Piyangolar Birim Sorumlusu Sn. Mustafa Piro’nun,
• 11.508,76 TL kısmından Piyangolar Birimi muhasebe personeli Sn. Cüneyt Medih’in,
• 405,45 TL kısmından Piyangolar Birimi personeli Sn. Ramadan Toz’un,
“konu bordroları kim ve/veya kimler tarafından hazırlandığının Polis Genel Müdürlüğünde görevli yazı uzmanları tarafından saptanmasından sonra, bordroları hazırlayan şahıs ve/veya şahıslarla müştereken sorumlu tutulmalarının gerektiği,
Bilet ibrazı olmamasına rağmen yasal mevzuata aykırı ikramiye ve prim olarak Piyangolar Birimi devlet piyangosu kasa hesaplarından ödeme işlemi yapıldığı saptanan 59.213,51 TL tutarın, kasa görevlilerinin kasa zimmetine ve kasa devrine ilişkin yazılı belgelerinin olmaması, evraklar üzerinde işlemleri yapanların kimler olduğunu ortaya koyacak imzaların atılmamış olması nedenleriyle hangi kasa ve/veya kasalardan kim ve /veya kimler tarafından ödendiği saptanamamıştır. Bu nedenle konu miktara ilişkin
“muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti biletler bordro” larının iki nüsha olacak şekilde “ajan” tarafından hazırlanması gerektiği bilgisi ışığında, bordroların yazı stillerine göre kim ve /veya kimler tarafından hazırlandığının Polis Genel Müdürlüğü’nce saptanması ve tespit edilen kişi ve / veya kişilerin anılan miktardan sorumlu tutulmalarının gerektiği,
Başkanlığımıza cevaben gelen yazılarda belirtilen ve raporun bulgular bölümünde ayrıntılı olarak açıklandığı üzere Piyangolar Birimi personellerinin de konu ile ilgili olarak Sn. Hüseyin Sporcuoğlu’nu işaret ettikleri, ikramiye kazanan biletlerin çekiliş tarihine göre muhasebeye teslim etmesi için Sn. Hüseyin Sporcuoğlu’na teslim edildiği, Sn. Hüseyin Sporcuoğlu’nun kendisine muhasebeye teslim etmesi için verilen, ikramiyesi ödenmiş devlet piyangosu biletlerinden ayrı olarak, bilet olmadan imzasız ve tek nüsha halinde “hayali” “muhtelif çekilişlerde ödenen ikramiye ve amorti biletler bordroları” düzenlediğinin iddia edildiği ve bunun da Sn. Hüseyin Sporcuoğlu’nun bu bordroları kendi el yazısı ile düzenlemiş olabileceği şüphesini oluşturduğundan Polis Genel Müdürlüğü’nce yapılacak araştırmada dikkate alınmasının gerektiği,
Başkanlığımıza cevaben gelen yazılarda, amorti kontrol memurlarının (amortici) Sn.
Hüseyin Sporcuoğlu ile Sn. Narin Haliloğlu’nun olduğu ve adı geçen kişilerin Piyangolar Biriminde olmadığı zamanlarda ise amorti bilet kontrolleri ile bunlara ilişkin işlemleri “diğer personelin yaptığının” belirtildiği, bu nedenle konunun Polis Genel Müdürlüğünce yapılacak araştırmada dikkate alınmasının gerektiği,
sonucuna varılmıştır.
Bilgilerinize saygı ile arz olunur.
