T.C.
DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI
EĞİTİM HİZMETLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ (Program Geliştirme Daire Başkanlğ)
DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI
PERSONEL YETERLİKLERİ
ANKARA 2014
Diyanet İşleri Başkanlğ Personel Yeterliklerinin uygulanmas,
Başkanlk Makamnn 20.05.2014 tarihli ve 462 sayl onay ile uygun görülmüştür.
İÇİNDEKİLER
TAKDİM ... 5
YETERLİKLERİN BELİRLENMESİNDEKİ TEMEL ESASLAR ... 8
ORTAK GENEL KÜLTÜR YETERLİKLERİ ... 10
I. DİYANET İŞLERİ UZMAN YARDIMCISI VE UZMAN YETERLİKLERİ ... 11
A. Diyanet işleri uzman yardmcs yeterlikleri ... 11
a. Temel Yeterlikleri ... 11
b. Özel Yeterlikleri ... 11
B. Diyanet işleri uzman yeterlikleri ... 11
a. Temel Yeterlikleri ... 11
b. Özel Yeterlikleri ... 12
II. MÜFTÜ YETERLİKLERİ ... 12
a. Temel Yeterlikleri ... 12
b. Özel Yeterlikleri ... 13
III. EĞİTİM GÖREVLİSİ YETERLİKLERİ ... 14
a. Temel Yeterlikleri ... 14
b. Özel Yeterlikleri ... 14
IV. VAİZ UZMAN VAİZVE BAŞ VAİZ YETERLİKLERİ ... 15
A. Vaiz yeterlikleri ... 15
a. Temel Yeterlikleri ... 15
b. Özel Yeterlikleri ... 16
B. Uzman vaiz yeterlikleri ... 16
a. Temel Yeterlikleri ... 16
b. Özel Yeterlikleri ... 17
C. Baş vaiz yeterlikleri ... 17
a. Temel Yeterlikleri ... 17
b. Özel Yeterlikleri ... 17
V. DİN HİZMETLERİ UZMANI YETERLİKLERİ ... 18
a. Temel Yeterlikleri ... 18
b. Özel Yeterlikleri ... 18
VI. EĞİTİM UZMANI YETERLİKLERİ ... 19
a. Temel Yeterlikleri ... 19
b. Özel Yeterlikleri ... 19
VII. REHBER ÖĞRETMEN YETERLİKLERİ ... 19
a. Temel Yeterlikleri ... 19
b. Özel Yeterlikleri ... 20 PERSONEL YETERLİKLERİ
3
VIII. KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİSİ UZMAN ÖĞRETİCİ VE BAŞ ÖĞRETİCİ
YETERLİKLERİ ... 20
A. Kur’an kursu öğreticisi yeterlikleri ... 20
a. Temel Yeterlikleri ... 20
b. Özel Yeterlikleri ... 21
B. Kur’an kursu uzman öğreticisi yeterlikleri ... 21
a. Temel Yeterlikleri ... 21
b. Özel Yeterlikleri ... 22
C. Kur’an kursu baş öğreticisi yeterlikleri ... 22
a. Temel Yeterlikleri ... 22
b. Özel Yeterlikleri ... 23
IX. İMAM-HATİP UZMAN İMAM-HATİP VE BAŞ İMAM-HATİP YETERLİKLERİ ... 23
A. İmam-hatip yeterlikleri ... 23
a. Temel Yeterlikleri ... 23
b. Özel Yeterlikleri ... 23
B. Uzman imam-hatip yeterlikleri ... 24
a. Temel Yeterlikleri ... 24
b. Özel Yeterlikleri ... 24
C. Baş imam-hatip yeterlikleri ... 25
a. Temel Yeterlikleri ... 25
b. Özel Yeterlikleri ... 25
X. MÜEZZİN-KAYYIM VE BAŞ MÜEZZİN-KAYYIM YETERLİKLERİ ... 25
A. Müezzin-kayym yeterlikleri ... 25
a. Temel Yeterlikleri ... 25
b. Özel Yeterlikleri ... 26
B. Baş müezzin-kayym yeterlikleri ... 26
a. Temel Yeterlikleri ... 26
b. Özel Yeterlikleri ... 27
4
TAKDİM
İnsan hayat, özellikle de toplumsal hayat denince akla ilk gelen kavramlardan biri değişimdir. Çağmzda her alana ilişkin değişim hz kazanmştr. Üstelik bir alanda gerçekleşen değişim, hemen diğer alanlara sirayet etmekte, oralarda da değişikliklere yol açmaktadr. Küreselleşme olgusu ise, her hangi bir yerdeki değişikliğin hemen global nitelik kazanmasna neden olmaktadr.
Toplumlarn değişmesine paralel olarak insanlarn ihtiyaçlar farkllaşmakta, çeşitlenmekte ve çoğalmaktadr. Buna bağl olarak da, beklentileri, talepleri değişmekte ve artmaktadr. Bu değişikliklerin sonucunda toplumlarn bireylerden beklediği beceriler de sürekli farkllaşmaktadr. Dolaysyla bu talepleri, ihtiyaçlar karşlayacak kişilerin/personelin de buna paralel olarak farkl ve yeni baz niteliklerle/yeterliklerle donanmas gerekli olmaktadr.
Dinî inançlar ve yaşantlar alannda da söz konusu değişimin etkileri ister istemez kendini göstermektedir. İnsanlar her gün yeni bir dinî soru veya sorunla karşlaşmakta, tartşmakta, cevap ve çözüm üretmek için çalşmaktadrlar. Bu nedenle toplumu din konusunda aydnlatmakla sorumlu olanlarn da görev yaparken, bu değişim ve çeşitlilik sonucu doğmas muhtemel soru ve sorunlara karş hazr olmalar ve dinî ihtiyaçlara cevap verebilmeleri için gerekli donanma/yeterliklere sahip olmalar, sürekli kendilerini yenilemeleri gerekmektedir.
Bu yüzden günümüzde örgün eğitim kadar yaygn eğitim, hizmet öncesi eğitim kadar hizmet içi eğitim de önem kazanmştr. "Sürekli eğitim", "hayat boyu eğitim" gibi kavramlar eğitimciler tarafndan tartşlmakta ve eğitimin sürekliliği vurgulanmaktadr.
Ayn şekilde örgün din eğitimiyle birlikte yaygn din eğitimi alan da her geçen gün önemini artrmaktadr. Çünkü din konusunda bilgilenme ihtiyac, çocukluk ve gençlik dönemlerinde olduğu gibi yetişkinlik döneminde de artarak önemini korumaktadr. Bu nedenle, örgün din eğitimi alannda olduğu gibi, yaygn din eğitimi alannda da görev alacak elemanlarn iyi yetiştirilmeleri ve hizmetlerini başaryla yerine getirebilmelerini sağlayacak donanma sahip olmalar, göreve hazrlanmalar fevkalade önem arz etmektedir.
Din hizmeti veren görevlinin, toplumun din konusundaki ihtiyaçlarna yeterince cevap verememesi hurafelerin yaylmasna neden olacaktr. Bu nedenle din hizmetlerini yürütenlerin temel alan bilgisi yannda iletişim, genel kültür, eğitim-öğretim gibi alanlarda da baz bilgi ve becerilere sahip olmas, her geçen gün daha çok hissedilen bir ihtiyaç durumundadr. Bu ihtiyacn karşlanmas hizmetin verimini ve kalitesini artracaktr.
Dolaysyla bu mesele, Diyanet İşleri Başkanlğ’nn üzerinde önemle durduğu bir konudur.
Bireylerin iletişim ve teknoloji alanndaki gelişmeler sonucu hayat standardnn yükselmesi, toplumun beklentilerinin farkllaşmas vb. hususlar din hizmetlerinin kalitesinin artrlmasn gerekli klmaktadr. Bugünün insannn ihtiyaç duyduğu din hizmetini sunabilmek;
Mesleki bilgi donanmna sahip,
Bu bilgiyi çağn imkânlar ile geliştirebilen,
5
PERSONEL YETERLİKLERİ
Görevinde etkin biçimde uygulayabilen,
Meslek ahlakna sahip ve davranşlaryla örnek olan,
Toplumu din konusunda aydnlatan,
Mesleğinin gerektirdiği dinî pratikleri uygulayan,
Türk tarihini, kültürünü kavramş, evrensel ve demokratik değerlerle donanmş,
İnsan haklarna saygl, yaşadğ çevreye duyarl,
Bilgiyi deneyimlerine göre yorumlayp, sosyal ve kültürel bağlam içinde kullanan ve problem çözen,
Sosyal katlm becerileri gelişmiş; hak ve sorumluluklarn bilen,
Sosyal yaşamda, etkin, üretken, uzlaştrc
personel yetiştirmekle mümkündür.
Bu süreçte Diyanet İşleri Başkanlğ bünyesinde görev yapmaya hazrlanan ve yapan personelin görevlerini daha etkin biçimde yerine getirebilmeleri için sahip olmalar
gereken yeterliklerin/niteliklerin belirlenmiş olmasna ihtiyaç duyulmaktadr.
Din görevlisi, din hizmeti ve yaygn din eğitimi-öğretimi süreçlerinin temel öğelerinden birisidir. Her yaştan insanla ve özellikle yetişkinle devaml etkileşim halinde bulunan, dinî konularda danşmanlk yapan, gerektiğinde din ile ilgili bütün süreçlere aktif katlan kişidir. Din görevlisinin nitelikleri, bu süreçlerin niteliğini de büyük ölçüde etkilemektedir.
Başkanlk personelinin hangi niteliklere sahip olmas gerektiği ile ilgili olarak görev tanmlar bulunmaktadr. Bununla birlikte Diyanet İşleri Başkanlğ, personel yeterliklerini ortaya koyan ayrntl bir çalşmann, personelin yetiştirilmesi, seçimi, denetlenmesi ve istihdam gibi hususlarda bir standart oluşturacağ ve verimliliği artracağ
kanaatindedir.
Bünyesinde görev yapan personelin yeterliklerini belirlemeyen bir kurumun başarl
olmas mümkün değildir. Zira yeterlik;
Bütün çalşmalarn temel hareket noktasdr.
Yaplanlarn sistemli ve mantk bütünlüğü içinde yaplmasnn anahtardr.
Bu anlamda din görevlilerinin yeterlikleri belirlenirken din görevliliğinin çok boyutluluğu yannda;
Ölçülebilirlik,
Genellik,
Bütünlük,
Tekrarlanabilirlik,
İşlevsellik
ilkeleri daima göz önünde bulundurulmuştur.
6
Ölçülebilirlik ilkesi, yeterliklerin gözlenebilir, dolaysyla ölçülebilir olmasdr.
Ölçülebilirlik; her yeterliğin işlem sürecinde gözlenebilmesi ya da süreç sonunda ortaya çkan karar, hizmet ya da ürünün nitelik ve/veya uygunluğunun belirlenebilmesi biçiminde alnmştr.
Genellik ilkesiyle; yeterliklerin söz konusu olan din görevliliği alan için ortak olmasna dikkat edilmiştir. Ancak gerektiğinde kademelendirmeye gidilerek ilgili görev alannn mahiyetine göre yeterlikler farkllaştrlmştr.
Bütünlük ilkesiyle yeterliklerin kendi içlerinde bir bütün oluşturmalarna özen gösterilmiştir. Bunlarn her birinin belirli bir başlangc ve sonu vardr. Yeterlik, bu iki nokta arasnda bir bütündür.
Tekrarlanabilirlik ilkesi gereği her bir yeterliğin personel tarafndan sk veya seyrek, ama mutlaka tekrarlanabilir özellikte olmasna dikkat edilmiştir.
İşlevsellik ilkesi ile de; her yeterliğin yaplmasyla ya bir ürün ya bir süreç ya da bir kararn ortaya çkmas amaçlanmştr.
Yeterlikler sralanrken en basitten karmaşğa doğru bir düzenlenmeye gidilmiştir.
Bu sralamada sk kullanlanlara önce, az kullanlanlara ise daha sonra yer verilmiştir.
Belirlenen yeterlikler, değişmez nitelikler olarak görülmemektedir. Süreç içinde ihtiyaçlar, imkân ve koşullara bağl olarak mevcut yeterliklerden bazlar ortadan kalkabilecek, bazlar değişebilecek veya bunlara yenileri eklenebilecektir. Bu bağlamda belirlenen yeterliklerin, personelin yetiştirilmesi, istihdam ile ilgili bütün taraflarn görüş ve önerileri doğrultusunda daha da yetkin bir hale getirilebileceği görüşü benimsenmiştir.
T.C. Anayasas'nn 136. maddesi ve 633 sayl Diyanet İşleri Başkanlğ'nn Kuruluş ve Görevleri Hakknda Kanun ve bu kanunu revize eden 01.07.2010 tarihli 6002 sayl Kanun’un öngördüğü çerçevede Diyanet İşleri Başkanlğ'na bağl olarak din hizmetlerini yürüten personelin görevlerini yerine getirmek için sahip olmalar gereken yeterlikler, "Temel Yeterlikler", "Özel Yeterlikler” ve Genel Kültür Yeterlikleri” olmak üzere üç başlk altnda toplanmştr. Kariyer basamaklar olan din hizmeti veren personel de ayn başlklar altnda yaplandrlmştr.
Yürürlüğe konulan Personel Yeterlikleri, başlca şu etkinliklerde klavuzluk işlevi görecektir:
Personel seçiminde,
Personele yönelik bütün program geliştirme çalşmalarnda,
Personelin hizmete hazrlk (adaylk) eğitiminde,
Personelin denetlenmesi ve performanslarnn değerlendirilmesinde,
Personelin hizmet içi eğitimlerinde,
Personelin kendilerini geliştirmesinde.
Yeterlikler sayesinde, personele yönelik hiçbir etkinlikte rastgeleliğe, gelişigüzelliğe, öznelliğe, keyfiliğe yer verilmeyerek; bütün iş ve işlemlerin nesnel ölçütler klavuzluğunda düzenlenmesi sağlanacaktr.
7
PERSONEL YETERLİKLERİ
Bu yeterlikler, sadece Diyanet İşleri Başkanlğ’nn gerçekleştireceği etkinliklere klavuzluk etmekle kalmayacak; bu kurumun istihdam edeceği elemanlar yetiştiren eğitim kurumlarnn (İmam-Hatip Liseleri, İlahiyat Fakülteleri) çalşmalarna da katk
sağlayacaktr. Söz konusu eğitim kurumlar, program geliştirme çalşmalarnda ve o programlar uygulamada bu yeterliklerden istifade edebileceklerdir.
Diyanet İşleri Başkanlğ, hizmet anlayşnda yeni bir ufuk açacağna inandğmz Personel Yeterliklerinin uygulanmaya konulmasyla; personelimizle ilgili yürütülecek olan bütün iş ve işlemler, mantksal iç tutarllğa sahip bir sistem bütünlüğü ile gerçekleştirebilecek; dolaysyla nitelikli personel yetiştirilmesinde ve kaliteli din hizmeti sunulmasnda önemli gelişmeler sağlayacaktr.
YETERLİKLERİN BELİRLENMESİNDEKİ TEMEL ESASLAR
1. T.C. Anayasas'nn 136. maddesi ve 633 Sayl Diyanet İşleri Başkanlğ
Kuruluş ve Görevleri Hakkndaki Kanun’un öngördüğü çerçevede, Diyanet İşleri Başkanlğna bağl olarak din hizmetlerini yürüten personelin görevlerini etkili ve verimli bir biçimde yerine getirebilmek için sahip olmalar gereken bilgi, beceri ve tutumlar belirlenmiş ve yeterlikler olarak ifade edilmiştir.
2. Yeterlikler üç başlk altnda toplanmştr. Bunlar:
a- Genel Kültür Yeterlikleri b- Temel Yeterlikler c- Özel Yeterliklerdir
3. Din hizmetlerini yürüten tüm personelin sahip olmas gerekli ortak bilgi, beceri ve yetkinlikler olan Genel Kültür Yeterlikleri en başta bir kez verilmiş ve her görevli için tekrar edilmemiştir.
4. İslam ilimleriyle ve din hizmetleri ile ilgili temel nitelikteki bilgi, beceri ve yetkinlikleri ifade eden Temel Yeterlikler ve icra edilen meslek alan ile ilgili kişide bulunmas istenen bilgi, beceri ve yetkinlikler anlamndaki Özel Yeterlikler her görev alan için ayr ayr belirlenmiştir.
5. Kariyer basamaklar olan görev alanlar binişik yani birbirinin ön şart konumunda yaplandrlmştr. Başka bir ifadeyle Uzman İmam-Hatibin, İmam-Hatip yeterliklerini; Baş İmam-Hatibin ise hem İmam-Hatibin hem de Uzman İmam-Hatibin sahip olmas gereken yeterlikleri taşmas öngörülmüştür. Dolaysyla ilk kariyer basamağndaki yeterlikler bir sonrakilerde tekrar edilmemiştir.
6. Kariyer basamaklarn oluşturan yeterlikler, ilgili görevlinin hizmet srasnda zamanla kendini geliştirerek elde edeceği yeterlikler olarak öngörülmüştür
7. Yeterlikler belirlenirken, göreve yeni alnacak personelin seçiminde bunlarn klavuzluk etmesi, ayrca din hizmeti yürüten personelin farkl görev alanlarna yönelik hizmet öncesi ve hizmet içi eğitim programlarn geliştirme çalşmalarna ve belirlenecek hedef davranşlarn nasl kazandrlacağ konusundaki düzenlemelere rehberlik etmesi öngörülmüştür.
8
{9}
8. Yeterlikler cümle şeklinde ifade edilmiş olup, ölçülebilir nitelikteki bilişsel, duyuşsal ve psikomotor alan fiilleri kullanlmştr. Ölçülebilirlik özelliğinden dolay her bir yeterlik tek bir fiille ifade edilmiş olup, fiillerin özellikle kariyer basamağ olan görevlerde aşamal snflamasna yani basitten karmaşğa doğru bir yap oluşturacak şekilde düzenlenmesine dikkat edilmiştir. Örneğin “Temel dinî kavramlar tanr.” yeterliği
“Temel dinî kavramlar yorumlar.” yeterliğinden daha alt boyutta bir yeterliktir. Birincisi görevlinin sadece dinî kavramlar sorulduğunda tanmasn veya anmsamasn
gerektirirken; ikincisi görevlinin dinî bir kavram ya başka bir ifadeye çevirmesini ya ona açklk kazandrmasn ya da o kavramdan yeni bir anlam çkarmasn gerektiren bir yeterlik boyutunu içermektedir.
9. Her görev alan için Temel ve Özel Yeterlikler belirlenirken, bu yeterliklerle ilgili kuramsal ve/veya uygulamal ‘bilgi’, bu bilgileri kullanabilmeyi gerektiren “beceri”
ile bilgi ve becerileri görev alannda uygulamay ifade eden “yetkinlikler” gruplandrma yaplmakszn birlikte verilmiştir.
10. Anlan çerçevede hazrlanan yeterlikler; Diyanet İşleri Uzman, Diyanet İşleri Uzman Yardmcs, Müftü, Eğitim Görevlisi, Rehber Öğretmen, Vaiz, Uzman Vaiz, Baş Vaiz, Din Hizmetleri Uzman, Eğitim Uzman, Kur’an Kursu Öğreticisi, Kur’an Kursu Uzman Öğreticisi, Kur’an Kursu Baş Öğreticisi, İmam-Hatip, Uzman İmam-Hatip, Baş İmam-Hatip, Müezzin-Kayym, Baş Müezzin-Kayym unvanlar için tespit edilmiştir.
11. Bu yeterlikler; 31 Aralk 2013 tarihli ve 1750 sayl makam onay ile kurulan ve aşağda isimleri yer alan komisyon üyeleri tarafndan hazrlanmştr:
a. Prof. Dr. Mehmet Emin ÖZAFŞAR Başkan Yardmcs
b. Prof. Dr. Ali ERBAŞ Genel Müdür
c. Bünyamin ALBAYRAK Daire Başkan
d. Kadir DİNÇ Daire Başkan
e. Dr. Ulvi ATA Daire Başkan
f. Recep SÖNMEZ Daire Başkan
g. Dr. M. Ali ASAR Daire Başkan
h. Dr. Gazi ERDEM Daire Başkan
i. Prof. Dr. N. Yaşar AŞIKOĞLU Cumhuriyet Ünv. Öğretim Üyesi j. Prof. Dr. Recai DOĞAN Ankara Ünv. Öğretim Üyesi k. Prof. Dr. Süleyman AKYÜREK Erciyes Ünv. Öğretim Üyesi l. Dr. M. Şükrü KILIÇ Diyanet İşl. Uzman
m. Mustafa IRMAKLI Diyanet İşl. Uzm. Yrd.
Personel Yeterliklerinin hazrlanmasnda güncellenmesinde emeği geçen Başkanlk personeline, akademisyenlere ve katkda bulunan herkese teşekkür ederiz.
DİYANET İŞLERİ BAŞKANLIĞI
9
PERSONEL YETERLİKLERİ
ORTAK GENEL KÜLTÜR YETERLİKLERİ (Tüm görevliler için) 1. Din-birey-toplum-kültür ilişkisini açklar.
2. Türkiye’nin yönetim yapsn ana hatlaryla özetler.
3. Diyanet İşleri Başkanlğ’nn tarihini ve idari yap içerisindeki yerini değerlendirir.
4. Görevinin gerektirdiği düzeyde İslam’n evrensel değerlere, barş ve uzlaşma kültürüne katklarn açklar.
5. Görevinin gerektiği düzeyde ulusal ve uluslararas güncel dinî gelişmeleri takip eder.
6. Başkanlktaki görev yetki ve sorumluluklarn açklar.
7. Başkanlğn teşkilat yapsn ve görevlerini açklar.
8. Görevinin gerektirdiği düzeyde Müslümanlarn bilim, kültür ve medeniyete katklarn açklar.
9. Türkçe’yi doğru ve etkili biçimde kullanr.
10. Türkiye’nin ve görev yaptğ bölgenin sosyo-ekonomik, kültürel ve dinî özelliklerini tanr.
11. Bilişim teknolojilerini kullanma becerisine sahiptir.
12. Görevinin gerektirdiği düzeyde İslam bilimleriyle diğer bilimleri ilişkilendirir.
13. Görev alan ile ilgili mevzuat açklar.
14. Alanyla ilgili yaynlar takip eder.
10
I. DİYANET İŞLERİ UZMAN YARDIMCISI VE UZMAN YETERLİKLERİ A. Diyanet işleri uzman yardmcs yeterlikleri
a. Temel Yeterlikleri
1. Kur’an- Kerim’i usulüne uygun olarak okur.
2. Ayetleri ve hadisleri tarihi ve güncel yaklaşmlar çerçevesinde yorumlar.
3. İslamî ilimlerin tarihsel gelişim sürecini ana hatlaryla açklar.
4. İslamî ilimlerle ilgili temel kavramlar tanmlar.
5. İslamî ilimlerle ilgili temel kaynaklar kullanr.
6. İslam düşüncesindeki belli başl yorum farkllklarnn temel özelliklerini belirtir.
7. İnanç-ibadet- ahlak ilişkisini açklar.
8. Vaaz ve irşat becerisine sahiptir.
9. Din-bilim-felsefe ilişkisini değerlendirir.
10. Yaşayan dünya dinlerinin temel özelliklerini karşlaştrr.
11. İslam tarih ve medeniyetinin gelişim aşamalarn açklar.
12. Güncel dinî meseleleri açklar.
13. Güncel dinî oluşumlar açklar.
14. Etkili iletişimin din hizmetlerindeki yeri ve önemini değerlendirir.
b. Özel Yeterlikleri
1. Başkanlğn hizmet alanna ilişkin sorunlar tespit etme bilgi ve becerisine sahiptir.
2. İlgili yönetmeliğin öngördüğü dillerden en az biriyle düşüncelerini anlatr.
3. Görev alan ile ilgili konularda sorun çözme yöntemlerini kullanr.
4. Ders, konferans, seminer sunma bilgi ve becerisine sahiptir.
5. Bilimsel araştrma süreçlerini açklar.
6. Araştrma ve rapor yazma tekniklerini açklar.
7. Görev alan ile ilgili konularda rapor hazrlama süreçlerini açklar.
8. Alan ile ilgili araştrma ve inceleme yapma süreçlerini açklar.
9. Proje hazrlama ve yürütme sürecini açklar.
10. Alan ile ilgili örnek eylem planlar geliştirir.
11. Görev alan ile ilgili gelişmeleri izler.
12. Yönetim ve organizasyon süreçlerini açklar.
13. Diyanet İşleri Başkanlğ’nn tarihsel gelişimini açklar.
B. Diyanet işleri uzman yeterlikleri a. Temel Yeterlikleri
1. İslamî ilimlerin tarihsel gelişim sürecini ana hatlaryla değerlendirir.
2. İslamî ilimlerle ilgili temel kavramlar analiz eder.
3. İslam düşüncesindeki belli başl yorum farkllklarnn temel özelliklerini karşlaştrr.
4. İnanç-ibadet- ahlak ilişkisini analiz eder.
5. Din hizmetlerini etkin bir şekilde yapar.
11
PERSONEL YETERLİKLERİ
6. İslam tarih ve medeniyetinin dünya medeniyeti içindeki yerini açklar.
7. Güncel dinî meseleleri analiz eder.
8. Güncel dinî oluşumlar değerlendirir.
b. Özel Yeterlikleri
1. Görev yaptğ birimin hizmet alanna ilişkin sorunlara yönelik öneriler geliştirir.
2. Yönetmelikte öngörülen yabanc dillerden en az birini etkin bir biçimde kullanr.
3. Personel eğitimi ile ilgili süreçleri planlar.
4. Ortaya çkan ihtiyaçlar doğrultusunda Başkanlğn hizmet alanlaryla ilgili projeler üretir.
5. Başkanlğn stratejik plan ve hedeflerine yönelik teklifler hazrlar.
6. Başkanlğn hizmet alanlaryla ilgili projeleri yürütür.
7. Alanyla ilgili araştrma ve inceleme yapar.
8. Görev alan ile ilgili gelişmeleri değerlendirir.
9. Araştrma ve incelemelerini raporlaştrr.
10. Birim eylem planlar hazrlar.
11. Birim faaliyeti ile ilgili bütçeleme ve harcama süreçlerini uygular.
12. Grup yönetimi becerisine sahiptir
13. İslamî bilimlerle diğer bilimler arasnda ilişki kurar.
14. Din hizmetlerini yürütürken diğer bilimlerin verilerinden yararlanr.
15. Ulusal ve uluslararas güncel dinî gelişmeleri yorumlar.
16. Protokol kurallarna uyar.
17. Anayasa, 657, 633 sayl kanunlar görev alann ilgilendiren diğer mevzuatla ilişkilendirir.
II. MÜFTÜ YETERLİKLERİ a. Temel Yeterlikleri
1. Kur’an- Kerim’i usulüne uygun okur.
2. Kur’an- Kerim’den belli ayet ve sûreleri ezbere okur.
3. İslamî ilimler ile ilgili temel kaynak ve kavramlar açklar.
4. İslam düşüncesindeki belli başl yorum farkllklarn analiz eder.
5. Fkhî hükümleri delilleri ile birlikte açklar.
6. İslam inanç, ibadet ve ahlaknn esaslarn temel kavramlaryla açklar.
7. İslâm’n inanç, ibadet ve ahlak esaslarnn birey ve toplum hayatndaki yeri ve önemini açklar.
8. Anlam-bağlam bütünlüğü içinde ayet ve hadisleri yorumlar.
9. İslam bilimlerinin gelişimini ana hatlaryla açklar.
10. Fkh mezheplerini; oluşumlar, temsilcileri, kaynaklar ve yöntemleriyle açklar.
11. Fkh metodolojisi çerçevesinde güncel problemlere ilişkin yeni yaklaşmlar bilir.
12. Fetva verme ilke ve yöntemlerini açklar.
12
13. Dinî metinleri ve meseleleri Kur’an, sünnet, akl-bilim ve İslam’n tarihi tecrübesi şğnda değerlendirir.
14. Din İşleri Yüksek Kurulu’nun karar, fetva ve mütalaalarn değerlendirir.
15. Yaşayan dünya dinleri ve yeni dinî oluşumlar kritik eder.
16. İslâm dünyasndaki farkl dinî -sosyal yaplar açklar.
17. Müftülük görevinin tarihi gelişimini açklar.
18. Görevinin gerektirdiği düzeyde Arapça ve Osmanlca bilir.
19. Modern ve klasik dinî metinleri değerlendirir.
20. Mesleğiyle ilgili gelişmeleri ve bilimsel yaynlar takip eder.
21. Vaaz ve hutbe hazrlama, sunma ve değerlendirme becerisine sahiptir.
b. Özel Yeterlikleri
1. Sorun çözme becerisine sahiptir.
2. Mesleği ile ilgili yeni projeler yürütür.
3. Yaygn din eğitim ve öğretiminde yeni yaklaşm, yöntem ve tekniklerin farknda olur.
4. Rehberlik ve denetim ilke ve yöntemlerini uygular.
5. Müftülüğün gerektirdiği liderlik becerisini sahiptir.
6. Kurum personeli ile etkili iletişim kurmann din hizmetlerindeki öneminin farknda olur.
7. Üst makam ve diğer kurumlarla olumlu iletişim kurar.
8. Din hizmetlerinin planlanmas, yürütülmesi ve değerlendirmesinde çağdaş yönetişim ilkelerine göre hareket eder.
9. Din hizmetlerinin verimliliğini artrmada ve karar süreçlerinde personelin görüşlerinden yararlanr.
10. Halkn dinî ihtiyaçlarn analiz eder.
11. Paydaşlarla işbirliği yapar.
12. Verilen hizmetin sonuçlarn değerlendirir.
13. Din hizmetlerinin yürütülmesinde yerel ve bölgesel dinamiklerin farknda olur.
14. Din hizmetlerinin yürütülmesinde ilgili kişi, birim, kurum ve kuruluşlarn katlm ve desteğini sağlar.
15. Katlmc bir yönetim anlayşna sahiptir.
16. Görev alanyla ilgili iş analizi yapar.
17. Mesleki açdan personelinin güçlü ve zayf yönlerini belirler.
18. Kurum personelinin uyumlu çalşmas için gerekli şartlar oluşturur.
19. Toplantlar amacna uygun yönetir.
20. İş önceliğine göre kaynak planlamas yapar.
21. Hizmet alanyla ilgili yeni projeler üretir.
22. Kurumun güçlü ve zayf yönlerini belirler.
23. Hizmet planlamasnda neyi, ne zaman, niçin, kiminle, nasl yapacağn
tasarlar.
24. Başkanlğn stratejik plan doğrultusunda eylem planlar hazrlar.
25. Din hizmetlerini yürütürken diğer bilimlerin verilerinden yararlanr.
26. Kişisel ve mesleki gelişimine katkda bulunacak bilimsel ve kültürel etkinliklere katlr.
13
PERSONEL YETERLİKLERİ
27. Görev alan ile ilgili rapor hazrlar.
28. Bütçeleme ve harcama süreçlerini yürütür.
III. EĞİTİM GÖREVLİSİ YETERLİKLERİ a. Temel Yeterlikleri
1. Kur’an- Kerim’i usulüne uygun okur.
2. Kur’an- Kerim’den belli ayet ve sûreleri ezbere okur.
3. Tecvid kurallarn örneklerle açklar.
4. Temel İslam ilimlerinin tarihsel gelişim sürecini değerlendirir.
5. Temel İslamî kavramlar açklar.
6. İslam bilimleriyle ilgili temel kaynaklar kullanr.
7. İslam düşünce ekollerini temel özellikleriyle açklar.
8. İslam düşüncesindeki belli başl yorum farkllklarnn temel özelliklerini karşlaştrr.
9. Fkhî hükümleri delilleriyle açklar.
10. İman-ibadet-ahlak ilişkisini açklar.
11. Anlam-bağlam bütünlüğü içinde ayet ve hadisleri yorumlar.
12. Kur’an- Kerim tarihini açklar.
13. Din-akl-bilim ilişkisini açklar.
14. Yaşayan dünya dinlerinin temel özelliklerini açklar.
15. Arapça klasik metinleri çözümler.
16. İslâm’n inanç, ibadet ve ahlak esaslarn delilleriyle açklar.
17. Fkh ilminin temel amaç ve ilkelerini açklar.
18. Arap dilinin belağat ve fesahat özelliklerinden yararlanr.
19. Kur’an meali yapabilme bilgi ve becerisine sahiptir.
20. Dinî ilimlerdeki yeni yönelimleri açklar.
21. Dinî metinlerdeki olgu ve yorumlar ayrt eder.
22. Dinî metinlerin tahlil ve tenkidine ilişkin yaklaşmlar açklar.
23. Görevinin gerektirdiği düzeyde yabanc bir dili kullanr.
24. Dinî problemlerde akl yürütme ve tartşmann kural ve ilkelerinden yararlanr.
25. Dinî metinleri anlama ve yorumlamada tarihi ve güncel yaklaşmlar
değerlendirir
26. Fetva verme yöntem ve ilkelerini bilir.
27. Din İşleri Yüksek Kurulu’nun karar, mütalaa ve fetvalarn bilir.
28. Analitik ve eleştirel düşünme becerisine sahiptir.
29. Temel İslam bilimlerinden hareketle güncel problemleri yorumlar.
b. Özel Yeterlikleri
1. Bireyin gelişim basamaklarn (zihinsel, duyuşsal, kültürel, dinî ve ahlakî vb.) açklar.
2. Kişisel ve mesleki gelişimine katkda bulunacak bilimsel ve kültürel yayn ve etkinlikleri takip eder.
3. Kursiyerin bireysel ilgi, ihtiyaç ve yetenekleri ile öğrenme özelliklerini belirler.
14
4. Kursiyerlerin güçlü ve zayf yanlarn fark etmesini ve kendini geliştirmesini sağlayacak ortamlar oluşturur.
5. Kursiyerlerin sorunlarnn çözümü için ilgili kişi ve uzmanlarla işbirliği yapar.
6. Kursiyerlere mesleki rehberlik yapar.
7. Yaygn din eğitim ve öğretimi etkinliklerini planlar.
8. Başkanlğn öğretim programlarn (amaçlar, süresi, niteliği vb. açlardan) açklar.
9. Öğretim materyalleri geliştirir.
10. Amaçlar doğrultusunda öğrenme-öğretme ortamlarn düzenler.
11. Öğrenme-öğretme sürecini değerlendirir.
12. Öğrenme-öğretme sürecinde bireysel farkllklar dikkate alr.
13. Temel İslam bilimlerinin öğretimine yönelik özel öğretim ilke, yöntem ve tekniklerini uygular.
14. Kur’an öğretimi yöntem ve tekniklerini uygular.
15. Yaygn din eğitimi ile ilgili kavram, ilke, kuram ve kaynaklar yorumlar.
16. Bilimsel araştrma yöntem ve tekniklerini alanna uygular.
17. Hitabet çeşitlerini ve farkllklarn açklar.
18. Cami içi ve cami dş dinî hitabetin özelliklerini açklar.
19. Hutbe ve vaaz hazrlama, sunma ve değerlendirme tekniklerini uygular.
20. İletişim ve dinî danşmanlğn temel ilkelerini açklar.
21. Mesleği ile ilgili projeler üretir.
22. Eğitim süreçlerinde yerel ve bölgesel dinamiklerin farknda olur.
IV. VAİZ UZMAN VAİZ VE BAŞ VAİZ YETERLİKLERİ A. Vaiz yeterlikleri
a. Temel Yeterlikleri
1. Kur’an- Kerim’i usulüne uygun okur.
2. Kur’an- Kerim’den belli ayet ve sûreleri ezbere okur.
3. Tecvid kurallarn örneklerle açklar.
4. Temel İslam ilimlerinin tarihsel gelişim sürecini ana hatlaryla değerlendirir.
5. Temel İslamî kavramlar açklar.
6. İslam bilimleriyle ilgili temel kaynaklar kullanr.
7. İslam düşünce ekollerini ana hatlaryla açklar.
8. Fkhî hükümleri delilleriyle açklar.
9. İman-ibadet-ahlak ilişkisini açklar.
10. Anlam-bağlam bütünlüğü içinde ayet ve hadisleri yorumlar.
11. Kur’an- Kerim tarihini açklar.
12. Dinî metinleri anlama ve yorumlamada tarihi ve güncel yaklaşmlar
açklar.
13. Din-akl-bilim ilişkisini açklar.
14. Yaşayan dünya dinlerinin temel özelliklerini açklar.
15. Arapça klasik metinleri çözümler.
16. İslâm’n inanç, ibadet ve ahlak esaslarn delilleriyle açklar.
17. Hz. Peygamberin dindeki konumunu açklar.
15
PERSONEL YETERLİKLERİ
18. Fkh ilminin temel amaç ve ilkelerini açklar.
19. Fkhî meselelere ilişkin mezheplerin görüşlerini açklar.
20. Fetva verme yöntem ve ilkelerini bilir.
21. Din İşleri Yüksek Kurulu’nun karar, mütalaa ve fetvalarn bilir.
22. Analitik düşünme becerisine sahiptir.
23. Temel İslam bilimlerinden hareketle güncel dinî problemleri açklar.
24. İslâm inanç, ibadet ve ahlaknn birey ve toplum hayatndaki yerini açklar.
25. İslâm dünyasndaki dinî akmlar ana hatlaryla tanr 26. Vaizlik görevinin tarihi gelişimini açklar.
27. Görevinin gerektirdiği düzeyde Arapça ve Osmanlca’y kullanr.
b. Özel Yeterlikleri
1. Sorun çözme becerisine sahiptir.
2. Alanyla ilgili gelişmeleri takip eder.
3. Alanyla ilgili bilimsel ve kültürel etkinliklere katlr.
4. Görev yaptğ bölgenin demografik, sosyo-ekonomik, kültürel ve dinî özelliklerini tanr.
5. Vaaz ve hitabetin ilke, yöntem ve tekniklerini uygular.
6. Yaygn din eğitimi ve öğretimiyle ilgili yeni yaklaşm, yöntem ve tekniklerden yararlanr.
7. Rehberlik ve dinî danşma ilke ve yöntemlerini uygular.
8. Eğitim ve bilişim teknolojisindeki yeniliklerden yararlanr.
9. Vaaz ve irşat faaliyetlerini ayet ve hadislerin yan sra, ibretli/hikmetli söz, kssa, menkbe, mesel, şiir, güvenilir tarihi bilgiler ile zenginleştirir.
10. Vaaz ve irşat faaliyetinde kullandğ ayet, hadis, mesel, şiir ve güvenilir tarihi bilgileri günümüzle ilişkilendirir.
11. Din hizmetlerinin planlanmas, yürütülmesi ve değerlendirmesinde çağdaş yönetim ilkelerini uygular.
12. Vaaz ve irşat faaliyetlerini hedef kitlenin ilgi, ihtiyaç ve beklentilerini dikkate alarak düzenler.
13. Müftülük personelinin irşat hizmetlerinin geliştirilmesine yönelik eğitim çalşmalarn koordine eder.
14. Vaazlarda kullanlan geleneksel kaynaklar temel özellikleri ile açklar B. Uzman vaiz yeterlikleri
a. Temel Yeterlikleri
1. Temel İslamî kavramlar analiz eder.
2. İslam düşüncesindeki belli başl yorum farkllklarnn temel özelliklerini karşlaştrr.
3. Kur’an- Kerim tarihini analiz eder.
4. Dinî metinleri anlama ve yorumlamada tarihi ve güncel yaklaşmlar
değerlendirir.
5. Yaşayan dünya dinlerini inanç, ibadet ve ahlak esaslarn karşlaştrr.
6. Dinî ilimlerdeki yeni yönelimleri açklar.
7. Dinî metinlerdeki olgu ve yorumlar ayrt eder.
16
8. Dinî problemlerde akl yürütme ve tartşmann kural ve ilkelerinden yararlanr.
9. Fkhî meselelere ilişkin mezheplerin görüşlerini delilleriyle yorumlar.
10. Fetva verme yöntem ve ilkelerini yorumlar.
11. İslâm dünyasndaki dinî akmlar analiz eder.
12. Vaazlarda kullanlan geleneksel kaynaklar kritik eder.
b. Özel Yeterlikleri
1. Görev yaptğ bölgenin demografik, sosyo-ekonomik, kültürel ve dinî özelliklerini analiz eder.
2. Farkl irşat alanlar (medya, konferans, kürsü vb.) için gerekli olan dil ve üslubu kullanr.
3. İrşat hizmetlerinin etkililiğini analiz eder.
4. Din hizmetlerinin planlanmas, yürütülmesi ve değerlendirmesinde çağdaş yönetim ilkelerini uygular.
5. Başkanlğn vaaz ve irşat hizmetleri alanlarndan birini uzmanlk alan
olarak seçerek alanyla ilgili çalşmalar yapar.
6. Din hizmetleri alannn özelliklerine uygun özgün vaaz ve irşat metinleri üretir.
7. Müftülük personelinin irşat hizmetlerinin geliştirilmesine yönelik eğitim çalşmalarn değerlendirir.
C. Baş vaiz yeterlikleri a. Temel Yeterlikleri
1. Temel İslam ilimlerinin tarihsel gelişim sürecini ana hatlaryla değerlendirir.
2. Yaşayan dünya dinlerinin inanç, ibadet ve ahlak esaslarn değerlendirir.
3. Arap dilinin belağat ve fesahat özelliklerinden yararlanr.
4. Kur’an meali yapabilme bilgi ve becerisine sahiptir.
5. Dinî metinlerin tahlil ve tenkidine ilişkin yaklaşmlar yorumlar.
6. Fkhî meselelere ilişkin mezheplerin görüşlerini delilleriyle değerlendirir.
7. Analitik ve eleştirel düşünme becerisine sahiptir.
8. Temel İslam bilimlerinden hareketle güncel dinî problemleri değerlendirir.
9. İslâm dünyasndaki dinî akmlar değerlendirir.
b. Özel Yeterlikleri
1. Alanyla ilgili projeler üretir.
2. Görev yaptğ bölgenin demografik, sosyo-ekonomik, kültürel ve dinî özelliklerini değerlendirir.
3. İrşat hizmetlerinin etkililiğini değerlendirir.
4. Saha incelemelerine dayal olarak yerel ve bölgesel düzeydeki din hizmetlerine şk tutacak raporlar hazrlar.
5. Başkanlğn vaaz ve irşat hizmetleri alanlarndan birini uzmanlk alan
olarak seçerek alanyla ilgili çalşmalar değerlendirir.
6. Din hizmetleri alannda üretilmiş özgün vaaz ve irşat metinlerini değerlendirir.
17
PERSONEL YETERLİKLERİ
7. Müftülük personelinin irşat hizmetlerinin geliştirilmesine yönelik eğitim çalşmalarn değerlendirir.
8. Vaaz ve irşat hizmetlerinin etkin ve verimli yürütülmesine yönelik rehberlik yapar.
9. Yönetim ve organizasyon becerisine sahiptir.
V. DİN HİZMETLERİ UZMANI YETERLİKLERİ a. Temel Yeterlikleri
1. Kur’an- Kerim tarihini ana hatlaryla açklar.
2. Kur’an- Kerim’i usulüne uygun olarak okur.
3. Kur’an- Kerim’den belli ayet ve sureleri ezbere okur.
4. Kur’an- Kerim’in ana konularn açklar.
5. İtikat, ibadet, ahlak ve İslam tarihi ile ilgili temel kavramlar açklar.
6. Temel İslam bilimleri ile ilgili belli başl kaynaklar kullanr.
7. İtikadi ve fkhî ekolleri temel özellikleriyle açklar.
8. İnanç-ahlak-ibadet ilişkisini açklar.
9. Ayet ve hadisleri açklarken anlam-bağlam bütünlüğüne özen gösterir.
10. İslam ilimlerinin gelişimini ana hatlaryla açklar.
11. Din İşleri Yüksek Kurulu’nun karar, mütalaa ve fetvalarn takip eder.
12. Dinî sorular cevaplarken konu ile ilgili ayet, hadis ve kültürel miras
birlikte değerlendirir.
13. Güncel dinî oluşumlar temel özellikleriyle tanr.
14. Yaşayan dünya dinlerini ana hatlaryla açklar.
15. İrşat hizmetlerinde kullanlan eserleri kritik eder.
16. Görevinin gerektirdiği düzeyde Arapça ve Osmanlca’y kullanr.
b. Özel Yeterlikleri
1. Sorun çözme becerisine sahiptir.
2. Etkili iletişim ilke, yöntem ve tekniklerini uygular.
3. Dinî rehberlik ve danşmanlğn temel ilke ve yöntemlerini açklar.
4. Rehberlik ve danşma ile ilgili temel kavram ve süreçleri açklar.
5. Danşma ortamnn gerektirdiği şartlar oluşturur.
6. Rehberlikteki bilgi toplama tekniklerini uygular.
7. Dinî danşmanlk sürecini etkin yürütür.
8. Alanda karşlaştğ sorunlarn çözümüne yönelik öneriler geliştirir.
9. Alanyla ilgili projeler hazrlar.
10. Hedef kitlenin (çocuk, ergen, yetişkin) gelişim ve öğrenme özelliklerini açklar.
11. Hedef kitlenin ilgi, ihtiyaç ve beklentilerine göre din hizmetlerini yürütür.
12. Vaaz hazrlama, sunma yöntem ve tekniklerini uygular.
13. Konferans, sempozyum, seminer vb. etkinliklerin hazrlanmasna ve yürütülmesine katkda bulunur.
14. Yaygn din eğitimi ve öğretimiyle ilgili yeni yaklaşm, yöntem ve tekniklerden yararlanr.
18
VI. EĞİTİM UZMANI YETERLİKLERİ a. Temel Yeterlikleri
1. Kur’an- Kerim’i yüzünden okur.
2. Kur’an- Kerim’den Duha’dan Nas’a kadar olan surelerle birlikte Bakara 1- 5, 255, 285-286, Haşr Suresi 20-24. ayetleri ezbere okur.
3. Kur’an’n ana konularn açklar.
4. İman, ibadet ve ahlak ile ilgili temel kavram ilke ve esaslar açklar.
5. Hz. Peygamberin hayatn genel hatlaryla açklar.
6. Yaşayan dünya dinlerini ana hatlaryla açklar.
7. Güncel dinî akm ve yorumlar tanr.
8. Bilimsel araştrma yöntem ve tekniklerini açklar.
9. Eğitim ile ilgili kaynaklar kullanr.
10. Analitik ve eleştirel düşünme becerisine sahiptir.
b. Özel Yeterlikleri
1. İletişim ve sorun çözme becerisine sahiptir.
2. Başkanlk personelinin eğitim ihtiyaçlarnn tespitine yönelik araştrma raporlar hazrlar.
3. Başkanlğn yürüttüğü eğitim-öğretim programlarna yönelik rapor hazrlar.
4. Kurslarn ve eğitim programlarnn planlanmas, uygulanmas ve geliştirilmesi çalşmalarna katkda bulunur.
5. İhtiyaç halinde alanyla ilgili ders, seminer, konferans vb. faaliyetleri gerçekleştirir.
6. Din eğitimine ilişkin materyal geliştirme çalşmalar yapar.
7. Hizmet içi eğitime yönelik raporlar hazrlar.
8. Tarihi süreç içerisinde ortaya çkan belli başl eğitim anlayş ve uygulamalarn bilir.
9. Mesleği ile ilgili yeni projeler üretir.
10. Bireylerin gelişim özelliklerini açklar.
VII. REHBER ÖĞRETMEN YETERLİKLERİ a. Temel Yeterlikleri
1. Bireyin ilgi ve yeteneklerini tespit eder.
2. Bireylerin gelişim düzeylerine göre eğitim ilke, yöntem ve tekniklerini uygular
3. Ölçme ve değerlendirme araçlarn açklar.
4. Dinî tartşmalarn bireysel ve toplumsal yansmalarn fark eder.
5. Sistematik ve disiplinli çalşma yöntem ve tekniklerini bilir.
6. Kur’an- Kerim’i yüzünden okur.
7. Kur’an- Kerim’in tarihini ve içeriğini ana hatlaryla bilir.
8. Temel dinî kavramlar açklar.
9. İman, ibadet ve ahlak ile ilgili temel kavram ilke ve esaslar bilir.
10. Hz. Peygamberin hayatn genel hatlaryla açklar.
11. Hz. Peygamberin tutum ve davranşlarndan örnekler verir.
12. Yaşayan dünya dinlerini ana hatlaryla tanr.
19
PERSONEL YETERLİKLERİ
13. Din-toplum-birey-kültür ilişkisini açklar.
14. Güncel dinî akm ve oluşumlar tanr.
15. Kur’an ve din öğretimi süreçlerini tanr.
16. Kur’an kurslar öğretim programlarn açklar.
17. Başkanlk teşkilat yapsn ve hizmet alanlarn açklar.
b. Özel Yeterlikleri
1. Sorun çözme tekniklerini uygular.
2. Danşma (yedme) tekniklerini etkili kullanr.
3. Danşma ve rehberlikle ilgili temel kavramlar açklar.
4. Bireysel, grup ve aile danşmanlğ ile ilgili temel kuram, ilke ve yöntemleri açklar
5. Aile, okul ve çevrenin rehberlikteki önemini değerlendirir.
6. Rehberlikte bilgi toplama tekniklerini uygular.
7. Bireyin motivasyonunu artrma tekniklerini uygular.
8. Bireyin yetenekleri doğrulusunda meslek seçimi konusuna öneriler geliştirir.
9. Bireyde sorumluluk bilinci gelişmesine katk sağlar.
10. Bireyin kendini tanmas ve kendine güven geliştirmesi için destek teknikleri uygular.
11. Bireyin kayg, korku, öfke gibi sorunlarn kontrol etmesi ve yenmesi için önerilerde bulunur.
12. Danşma ve rehberlik sürecinde gizlilik ilkesine uyar.
13. Danşma süreçlerinde belirlediği problemlerin çözümü için bağl
bulunduğu üst kurumlara öneri ve proje sunar.
14. Aile ve bireylere yönelik bilgilendirme toplantlar yapar.
15. Mesleği ile ilgili yeni projeler uygular.
16. Yaygn din eğitimi ortamlarndaki grup psikolojisinin bireyler üzerindeki etkisini açklar.
17. Danşma ortamnn gerektirdiği şartlar oluşturur.
VIII. KUR’AN KURSU ÖĞRETİCİSİ UZMAN ÖĞRETİCİ VE BAŞ ÖĞRETİCİ YETERLİKLERİ
A. Kur’an kursu öğreticisi yeterlikleri a. Temel Yeterlikleri
1. Kur’an- Kerim’i “Maharic-i Huruf”a ve “Tecvit” kurallarna riayet ederek okur.
2. Kur’an- Kerim tarihini ana hatlaryla açklar.
3. Kur’an- Kerim’in 30. Cüzü ile Yasin, Mülk, Hucurat, Fetih ve Rahman sureleriyle, Bakara 1-5, 255, 285-286, Haşr Suresi 20-24. ayetleri ezbere okur.
4. Tecvit kurallarn örneklerle açklar.
5. Kur’an- Kerim’den ezbere okuduğu ayet ve surelerin anlamlarn açklar.
6. Kur'an- Kerim’in temel özelliklerini ve ana konularn açklar.
7. Kur'an- Kerim’le ilgili temel kavramlar açklar
20
8. Temel İslam Bilimleri ile ilgili belli başl Türkçe kaynaklardan etkin biçimde yararlanr.
9. İtikat, ibadet, ahlak ve siyerle ilgili dinî kavramlarn anlamlarn açklar.
10. İtikadî ve fkhî mezhepleri ana hatlaryla açklar.
11. İnanç, ibadet ve ahlak esaslarn açklar.
12. Hz. Peygamberin hayatn açklar.
13. İslam’n doğduğu ortamn dinî, kültürel, siyasi, toplumsal vb. özelliklerini açklar.
14. Hz. Peygamberin söz, tutum ve davranşlarndan örnekler verir.
15. Ayet ve hadisleri yorumlarken günün şartlar, ihtiyaçlar ve sorunlaryla ilişki kurar.
16. Ayet ve hadisleri yorumlarken diğer bilimlerin verilerinden yararlanr.
17. Yaşayan dünya dinlerini ana hatlaryla açklar.
18. Görevinin gerektirdiği düzeyde Arapça’y kullanr.
b. Özel Yeterlikleri
1. Bireyin gelişim basamaklarn (zihinsel, duyuşsal, kültürel, sosyal, dinî ve ahlakî vb.) açklar.
2. Öğrencinin bireysel ilgi, ihtiyaç ve yetenekleri ile öğrenme özelliklerini belirler.
3. Öğrencilerin gelişimine uygun öğrenme-öğretme ortamlar oluşturur.
4. Öğrencilerin sorunlarnn çözümü için ilgili kişi ve uzmanlarla işbirliği yapar.
5. Uyguladğ eğitim programlarnn temel özelliklerini açklar.
6. Öğretimi öğrencilerin ihtiyaçlarna ve öğretimin amaçlarna uygun planlayarak yürütür.
7. Kur’an- Kerim’in yüzüne ve ezbere öğretiminin ilke ve yöntemlerini kullanr.
8. Din öğretimi ilke, yöntem ve tekniklerini kullanr.
9. Öğrenenlerin özelliklerine uygun materyalleri seçerek, etkili bir şekilde kullanr.
10. Gerçekleştirdiği din eğitiminin etkililiğini belirlemeye yönelik ölçme- değerlendirme teknik ve araçlarn etkili bir biçimde kullanr.
11. Eğitim hizmetlerinde yerel ve bölgesel dinamiklerin farknda olur.
12. Öğrenme-öğretme sürecini değerlendirir.
13. Öğretim sürecindeki eksiklikleri belirleyerek tedbir alr 14. Zaman etkili ve verimli kullanr.
15. Görevi çerçevesinde dinî konularda danşmanlk ve rehberlik yapar.
16. İletişim ve dinî danşmanlğn temel ilkelerini açklar.
17. Hedef kitle ile (çocuk, ergen, yetişkin) etkili iletişim kurma becerisine sahiptir.
18. Kurs kaynaklarn etkili kullanr.
19. Sorun çözme becerisine sahiptir.
B. Kur’an kursu uzman öğreticisi yeterlikleri a. Temel Yeterlikleri
1. Kur’an- Kerim’i “tahkik”, “tedvir” “hadr” usullerine göre yüzünden okur.
2. Kur’an- Kerim hafzdr.
3. Belli başl Türkçe meal ve tefsirlerden yararlanr.
21
PERSONEL YETERLİKLERİ
4. Kur’an- Kerim meallerini usulüne uygun kullanr.
5. Kur'an- Kerim’le ilgili temel kavramlar ve aralarndaki ilişkileri açklar.
6. Belli başl Türkçe meal ve tefsirleri ana özellikleri ile açklar.
7. İtikat, ibadet, ahlak ve siyerle ilgili dinî kavramlar analiz eder.
8. Temel İslam bilimleri ile ilgili belli başl kaynaklar etkili bir şekilde kullanr.
9. Güncel dinî akm ve oluşumlar ana özellikleriyle açklar.
10. İtikadî ve fkhî mezheplerin güncel dinî akm ve oluşumlarla ilişkisini açklar.
11. Yaşayan dünya dinlerini ana hatlaryla analiz eder.
12. İbadetlerin dayandğ fkhî delilleri açklar.
13. İbadetlerle ilgili farkl mezhep görüşlerini yorumlar.
14. İnanç-ibadet -ahlak ilişkisini kurar.
15. İlk dönem İslam tarihindeki olaylar sebep-sonuçlaryla açklar.
16. Görevinin gerektirdiği düzeyde Arapça ve Osmanlca’y kullanr.
17. Hz. Peygamberin söz, tutum ve davranşlarndan ilkeler çkarr.
b. Özel Yeterlikleri
1. Öğrencinin bireysel ilgi, ihtiyaç ve yetenekleri ile öğrenme özelliklerini analiz eder.
2. İletişim ve rehberlik ilke, yöntem ve tekniklerini hedef kitlenin ihtiyacna uygun kullanr
3. Kur’an- Kerim’in yüzüne ve ezbere öğretiminin ilke ve yöntemlerini analiz eder.
4. Öğretimin amaçlarna uygun öğretim materyalleri geliştirir.
5. Öğretim ortamn, öğretimin amaçlar doğrultusunda analiz eder.
6. Kursu ve eğitim faaliyetlerini geliştirici projeler üretir
7. Gerektiğinde eğitim-öğretim faaliyetlerinin planlanp uygulanmasnda ilgili kişi, birim, kurum ve kuruluşlarn desteğini alr.
8. Hedef kitlenin (çocuk, ergen, yetişkin) sosyo-ekonomik, kültürel ve dinî özelliklerini analiz eder.
9. Yönetici durumunda olan öğreticiler, kurs hizmetlerinin planlanmas, yürütülmesi ve değerlendirmesinde çağdaş yönetim ilkelerini yorumlar.
C. Kur’an kursu baş öğreticisi yeterlikleri a. Temel Yeterlikleri
1. Kur’an kraatn Aşere-takrib-tayyibe düzeyinde uygular.
2. Dinî musiki bilgi ve becerisine sahiptir.
3. Tefsir, hadis ve fkh kaynaklarndan yararlanmayla ilgili temel ilkeleri ve yöntemleri etkili bir şekilde kullanr.
4. İtikadî ve fkhî mezheplerin temel özelliklerini açklar.
5. Güncel dinî akm ve oluşumlar değerlendirir.
6. İlk dönem İslam tarihindeki olaylar sebep-sonuçlaryla analiz eder.
7. Kur'an- Kerim’in temel özelliklerini ve ana konularn analiz eder.
8. İbadetlerin dayandğ fkhî delilleri analiz eder.
9. Din-ahlak ilişkisini analiz eder.
22
b. Özel Yeterlikleri
1. Gerçekleştirdiği din eğitiminin etkililiğini belirlemeye yönelik ölçme- değerlendirme teknik ve araçlar geliştirir.
2. Kursu ve eğitim faaliyetlerini geliştirici projeler yürütür.
3. Yönetici durumunda olan öğreticiler kurs hizmetlerinin planlanmas, yürütülmesi ve değerlendirmesinde çağdaş yönetim ilkelerine göre hareket eder.
4. Kur’an kursundaki din eğitiminin etkililiğini belirlemeye yönelik yeni ölçme- değerlendirme teknik ve araçlar geliştirir.
5. Öğretimi planlama ve düzenlemede meslektaşlarna rehberlik eder.
6. Din öğretiminde kullanlabilecek araç-gereç ve materyallerin geliştirilmesi hususunda meslektaşlarna rehberlik eder.
IX. İMAM-HATİP UZMAN İMAM-HATİP VE BAŞ İMAM-HATİP YETERLİKLERİ
A. İmam-hatip yeterlikleri a. Temel Yeterlikleri
1. Kur’an- Kerim’i usulüne uygun okur.
2. Yasin, Mülk, Rahman ve Nebe sureleriyle Buruc’dan Nâs’a kadar olan sureleri, Bakara Suresi 1-5, 255, 285-286, Haşr Suresi 20-24. ayetleri ezbere okur.
3. Kur’an- Kerim’den ezbere okuduğu sure ve ayetlerin anlamlarn bilir.
4. Tecvit kurallarn örneklerle açklar.
5. Kur'an- Kerim’le ilgili temel kavramlar açklar.
6. Kur'an- Kerim’in temel özelliklerini ve ana konularn açklar.
7. Belli başl Türkçe meal, tefsir, hadis, itikat, ibadet, siyer ve İslam tarihi ile ilgili kaynaklardan yararlanr.
8. İtikat, ibadet, ahlak ve siyerle ilgili dinî kavramlarn anlamlarn açklar.
9. İtikadî ve fkhî mezhepleri ana hatlaryla açklar.
10. İslam inanç, ibadet ve ahlaknn temel esas ve ilkelerini açklar.
11. İnanç-ibadet-ahlak ilişkisini açklar.
12. Hz. Peygamberin hayatn ana hatlaryla açklar.
13. Hz. Peygamberin söz, tutum ve davranşlarndan örnekler verir.
14. Ayet ve hadisleri yorumlarken günün şartlar, ihtiyaçlar ve sorunlaryla ilişki kurar.
15. Yaşayan dünya dinlerini ana hatlaryla açklar.
b. Özel Yeterlikleri
1. Namazlar usulüne uygun kldrr.
2. İlkelerine uygun hutbe ve vaaz sunar.
3. Vaaz ve hutbelerin muhatap kitle üzerindeki etkililik düzeyini değerlendirir.
4. Cenaze ile ilgili dinî görevleri usulüne uygun yapar.
5. Yaplmas mutad olan dualar (nişan, nikâh, hatim, yemek, yağmur, açlş, vb.) usulüne uygun yapar.
23
PERSONEL YETERLİKLERİ
6. Din hizmetlerinde hedef kitleye uygun rehberlik ve dinî danşmanlk ilke, yöntem ve tekniklerini uygular.
7. Önemli gün ve gecelerde program düzenler.
8. Mesleğiyle ilgili gelişmeleri ve yaynlar takip eder.
9. Kişisel ve mesleki gelişimine katkda bulunacak bilimsel ve kültürel etkinliklere katlr.
10. Hedef kitlenin (çocuk, ergen, yetişkin) gelişim ve öğrenme özelliklerini açklar.
11. Hedef kitlenin (çocuk, ergen, yetişkin) ilgi, ihtiyaç ve beklentilerini tespit eder.
12. Kur’an’ Kerim’i yüzünden ve ezberden öğrenme-öğretme strateji, ilke ve yöntemlerini uygular.
13. Yaygn din eğitim ve öğretimi süreçlerini temel özellikleriyle açklar.
14. Yaygn din eğitiminde kullanlan strateji, yöntem ve teknikleri uygular.
15. Uyguladğ eğitim programlarnn temel özelliklerini (amaçlarn, ilkelerini, uygulama süreçlerini vb.) açklar.
16. Öğrenenlerin özelliklerine uygun araç-gereç ve öğrenme-öğretme materyalleri kullanr.
17. Öğrenenlerin kendilerini fiziki ve psikolojik açdan rahat ve güvende hissetmelerini sağlayacak olumlu bir öğrenme ortam oluşturur.
18. Zaman etkili ve verimli kullanr.
19. Gerçekleştirdiği din hizmetlerinin etkililiğini değerlendirir.
20. Caminin bulunduğu çevrenin sosyo-ekonomik, dinî ve kültürel özelliklerini açklar.
21. Sosyal iletişim becerisine sahiptir.
22. Sahip olduğu bilgi, beceri, görgü ve aile hayat ile çevresine örneklik eder.
B. Uzman imam-hatip yeterlikleri a. Temel Yeterlikleri
1. Kur’an- Kerim’i “tahkik”, “tedvir” ve “hadr” usullerine göre yüzünden okur.
2. Kur’an- Kerim hafzdr.
3. Sesini ayetlerin anlamna uygun olarak kullanr.
4. Kur’an- Kerim’den okuduğu sure ve ayetleri açklar.
5. Belli başl Türkçe meal ve tefsirleri analiz eder.
6. İtikat, ibadet, ahlak ve siyerle ilgili dinî kavramlar analiz eder.
7. İslami ilimlerin usul ve tarihini analiz eder.
8. İslam inanç ve ibadet esaslarn nasslardaki dayanaklaryla analiz eder.
9. Güncel dinî akm ve oluşumlar ana özellikleriyle açklar.
10. Ayet ve hadisleri yorumlarken diğer bilimlerin verilerinden yararlanr.
11. Yaşayan dünya dinlerini ana hatlaryla analiz eder.
12. Orta düzeyde Arapça ve Osmanlca’y kullanr.
b. Özel Yeterlikleri
1. Örnek hutbe ve vaaz hazrlar.
2. Hedef kitlenin (çocuk, ergen, yetişkin) gelişim ve öğrenme özelliklerini analiz eder.
24
3. Hedef kitlenin (çocuk, ergen, yetişkin) ilgi, ihtiyaç ve beklentilerini tespit edip analiz eder.
4. Yaygn din eğitim ve öğretimi süreçlerini analiz eder.
5. Uyguladğ eğitimin temel özelliklerini (amaçlarn, ilkelerini, uygulama süreçlerini vb.) değerlendirir.
6. Caminin bulunduğu çevrede bulunan diğer kurum, kuruluşlarla (Müftülük, Kur’an Kursu, İmam Hatip Lisesi, İlâhiyat Fakültesi, vb.) iletişim kurar.
7. Din hizmetlerindeki problemlere yönelik araştrmalar yapar.
8. Din hizmetlerini geliştirici projeler üretir.
9. Din hizmetleri ve yaygn din eğitim-öğretimi süreçlerinin planlanmas
konusunda meslektaşlarna rehberlik eder.
10. Din hizmetleri ve yaygn din eğitim-öğretiminde kullanlabilecek araç-gereç ve materyallerin kullanm hususunda meslektaşlarna rehberlik eder.
C. Baş imam-hatip yeterlikleri a. Temel Yeterlikleri
1. Kur’an kraatn Aşere-takrib-tayyibe düzeyinde uygular.
2. Ayetleri anlamlarna uygun okuma bilgi ve becerisine sahiptir.
3. Belli başl Tefsir, Hadis, Fkh, Kelam, Tasavvuf, Siyer ve İslam Tarihi ile ilgili kaynaklarn temel özelliklerini değerlendirir.
4. İslamî ilimlerin usul ve tarihini değerlendirir.
5. İtikadî ve fkhî mezheplerin görüşlerini analiz eder.
6. İslam inanç ve ibadet esaslarn nasslardaki dayanaklaryla değerlendirir.
7. İslam ahlaknn temel esas ve ilkelerini değerlendirir.
b. Özel Yeterlikleri
1. Hedef kitlenin (çocuk, ergen, yetişkin) ilgi, ihtiyaç ve beklentilerini tespit ederek değerlendirir.
2. Yaygn din eğitim ve öğretimi süreçlerini değerlendirir.
3. Din hizmetleri ve yaygn din eğitim ve öğretimindeki problemleri belirlemeye yönelik araştrmalar yaparak raporlaştrr.
4. Din hizmetlerini geliştirici projeler üreterek uygular.
5. Eğitim teknolojisindeki gelişim ve değişimlerin din hizmetleri alanlarnda kullanlabilirliği konusunda araştrmalar yapar.
6. Din hizmetleri alannda özgün çalşmalar yaparak meslektaşlaryla paylaşr.
X. MÜEZZİN-KAYYIM VE BAŞ MÜEZZİN-KAYYIM YETERLİKLERİ A. Müezzin-kayym yeterlikleri
a. Temel Yeterlikleri
1. Kur’an- Kerim’i usulüne uygun okur.
2. Yasin, Mülk, Hucurat, Fetih, Rahman ve Nebe sureleriyle Buruc’dan Nâs’a kadar olan sureleri, Bakara Suresi 1-5, 255, 285-286, Haşr Suresi 20-24.
ayetleri ezbere okur.
3. Kur’an- Kerim’den ezbere okuduğu ayetlerin anlamlarn açklar.
25
PERSONEL YETERLİKLERİ
4. Tecvit kurallarn örneklerle açklar.
5. Kur'an- Kerimle ilgili temel kavramlar açklar.
6. Kur'an- Kerim’in temel özelliklerini ve ana konularn açklar.
7. Kur’an- Kerim meallerinden yararlanr.
8. İtikat, ibadet, ahlak ve siyerle ilgili dinî kavramlarn anlamlarn açklar.
9. İtikat, ibadet, ahlak ve İslam tarihi ile ilgili belli başl Türkçe kaynaklardan yararlanr.
10. İslam inanç ve ibadet esaslarn ana hatlaryla açklar.
11. Belli başl itikadi ve fkhî mezhepleri ana hatlaryla açklar.
12. İnanç-ibadet-ahlak ilişkisini açklar.
13. Hz. Peygamberin hayatn ana hatlaryla açklar.
14. Sesini ve nefesini doğru ve etkili kullanma becerisine sahiptir.
15. Hz. Peygamberin söz, tutum ve davranşlarndan örnekler verir.
16. Yaşayan dünya dinlerini ana hatlaryla tanr.
b. Özel Yeterlikleri
1. Usulüne uygun müezzinlik yapar.
2. Elektronik ses sistemleri kullanm bilgi ve becerisine sahiptir.
3. Namazlar usulüne uygun kldrr.
4. Hutbe ve vaaz sunma bilgi ve becerisine sahiptir.
5. Cenaze ile ilgili dinî görevleri usulüne uygun yapar.
6. Yaplmas mutad olan dualar (nişan, nikâh, hatim, yemek, yağmur, açlş, vb.) usulüne uygun yapar.
7. Cami merkezli yaygn din eğitim-öğretimi faaliyetlerinin yürütülmesine katkda bulunur.
8. Önemli gün ve gecelerde program düzenlenmesine katkda bulunur.
9. Din hizmetlerinin etkili yürütülmesi için katkda bulunur.
10. Görevinin gerektirdiği düzeyde iletişim, rehberlik bilgi ve becerisine sahiptir.
11. Mesleğiyle ilgili gelişmeleri ve yaynlar takip eder.
12. Kişisel ve mesleki gelişimine katkda bulunacak bilimsel ve kültürel etkinliklere katlr
13. Caminin bulunduğu çevrenin sosyo-ekonomik, dinî ve kültürel özelliklerinin farkndadr.
14. Ezan ve salay usulüne uygun olarak okur.
B. Baş müezzin-kayym yeterlikleri a. Temel Yeterlikleri
1. Kur’an- Kerim’i “Maharic-i Huruf”a ve “Tecvit” kurallarna riayet ederek,
“tahkik”, “tedvir” ve “hadr” usullerine göre yüzünden okur.
2. Kur’an- Kerim hafzdr.
3. Kur'an- Kerim’in, tarihini, temel özelliklerini ve ana konularn açklar.
4. Musiki bilgi ve becerisine sahiptir.
5. İslam inanç, ibadet ve ahlak esaslarn ve dindeki yerini ana hatlaryla açklar.
6. İnanç-ibadet-ahlak ilişkisini analiz eder.
7. Yaşayan dünya dinlerini temel özellikleriyle analiz eder.
26
8. Yeni dinî hareket ve oluşumlar tanr.
9. Güncel dinî problemlere ilişkin yaklaşmlar değerlendirir.
10. Müezzinliğin tarihi gelişimini açklar.
b. Özel Yeterlikleri
1. Ezanlar makamlarla okuma bilgi ve becerisine sahiptir.
2. Yaygn din eğitim-öğretimi süreçlerini, ilke, strateji, yöntem ve tekniklerini açklar.
3. Ezan ve salay usulüne uygun okuma konusunda meslektaşlarna rehberlik eder.
4. Kur’an- Kerim’den konularna uygun aşrlar okur.
27
PERSONEL YETERLİKLERİ