ESKİŞEHİR SMMM ODASI
Chamber of Certified Public Accountants of Eskişehir
ESKİŞEHİR SMMM ODASI
Chamber of Certified Public Accountants of Eskişehir
Geçici, Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanlarında Özellikli
Durumlar Geçici, Gelir ve Kurumlar Vergisi Beyanlarında Özellikli
Durumlar
M U S TA F A U Ç K A Ç
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
M U S TA F A U Ç K A Ç
Serbest Muhasebeci Mali Müşavir
ALİ KARAKUŞ
Yeminli Mali Müşavir
ALİ KARAKUŞ
Yeminli Mali Müşavir
Geçici VergiGeçici Vergi
Geçici vergi Geçici vergi
• Gelir vergisi mükellefleri; ticari ve mesleki kazancın tespitine ilişkin olarak, geçici vergiye tabi kazançlarının belirlenmesinde GVK hükümlerine uymak zorundadırlar.
• Kurumlar vergisi mükellefleri; dönem kazançlarının belirlenmesinde GVK hükümleri yanı sıra KV hükümlerini de dikkate alarak safi kurum kazancını tespit edecektir.
• Tasfiye halindeki sermaye şirketlerinde ve kooperatiflerde geçici vergi beyanı yoktur.
Geçici vergiye esas kazançların tespitinde Gelir ve Kurumlar
Vergisi Mükellefleri «değerleme işlemleri» için VUK hükümlerine tabidirler.Geçici vergiye esas kazançların tespitinde Gelir ve Kurumlar
Vergisi Mükellefleri «değerleme işlemleri» için VUK hükümlerine tabidirler.Banka kayıtları Banka kayıtları
• Mevduat hesaplarındaki işlem masrafları ile faiz gelirleri ve bunlardan kesilen vergilere ilişkin kayıtlar kontrol edilmelidir.
• Kredi hesaplarındaki işlem masrafları ile faiz giderlerine ilişkin kayıtlar kontrol edilmelidir.
• Kredi hesaplarına ilişkin faizlerin «bu dönemle ilgili olup olmadığı» kontrol edilmelidir.
• Yansıtma sonrası 660 ve 661 hesaplara kaydedilen «finansman giderleri» mutlaka kullanılan kredi faizleri olmalıdır. (Banka işlem masrafı veya komisyon ücreti gibi giderler olmamalıdır.)
Banka kayıtları Banka kayıtları
• Gerçek kişi mükelleflerin kullanmış olduğu bireysel kredilerin «işi ile ilgili olup olmadığı» kontrol edilmeli, ticari faaliyeti ile ilgili değilse «özellikle faiz ve masrafları» kayda alınmamalıdır.
Banka kayıtları Banka kayıtları
• Kredi kartlarının kullanımında da şahsi ve ticari kart ayırımı yapılıp yapılmadığı test edilmelidir;
• KV mükelleflerinde şahsi kartını şirket için kullanan ortak ya da müdürlerin kredi kartı faiz ve masrafları «gider olarak» dikkate alınmamalıdır.
• Aynı şekilde şirket kartını «şahsi harcamaları için» kullanan ortak ya da müdürlerde de «şahsi harcamalarının maliyetleri»
ayıklanmalıdır.
• GV mükelleflerinde, kredi kartı kullanımında mükellefin «şahsi harcamalarının» ve «bu harcamalara ilişkin faiz ve masraf gibi maliyetlerin» ayıklanmasına dikkat edilmelidir.
Banka kayıtları Banka kayıtları
• Gerek kredi kartlarının kullanımından ve gerekse işyerindeki POS kullanımından elde edilen puan ve bonus gibi gelirler «gelir olarak» dikkate alınmalı ve kayda alınmalıdır.
• Örneğin şirketin POS kullanımından elde ettiği puanların karşılığında 1.000,00 TL harcama hakkı elde ettiği veya doğrudan hesap ekstresine aktarıldığını varsayalım.
• Elde edilen bu bedel «gelir olarak» dikkate alınacak ve «diğer gelirler» arasında gösterilecektir.
• Elde edilen «gelirin» faiz benzeri olması nedeniyle fatura düzenlenmesi ve KDV hesaplanması konusunda herhangi bir yükümlülük bulunmamaktadır.
Banka kayıtları Banka kayıtları
• Maddi duran varlık edimine ilişkin kredilerde; ilk takvim yılı sonuna kadar ödenen faizlerin «maliyet»
olarak dikkate alınması gerekir.
2012 2013 2014
Maliyet Maliyet veya Gider Kredi
Kullanımı İlk Takvim
Yılı Sonu Vade Sonu
Banka kayıtları Banka kayıtları
• Stok edimine ilişkin kredilerde; stokların giriş tarihine kadar olan faizlerin «maliyet» olarak dikkate alınması gerekir.
2012 2013 2014
Maliyet Maliyet veya Gider Kredi
Kullanımı Fatura
Tarihi Vade
Sonu
Dövizli hesaplar Dövizli hesaplar
• Eğer dövizli hesaplar var ise bunların her geçici vergi
öncesi gerekli değerlemeleri yapılmalıdır.• Söz konusu değerleme farkları 646 ve 656 hesaplarda gösterilmelidir.
• Son geçici vergi dönemi dışında «1 gün önceki TCMB döviz kurları» dikkate alınır.
• 1. dönem için; 31.03.200x değil > 30.03.200x
• 2. dönem için; 30.06.200x değil > 29.06.200x
• 3. dönem için; 30.09.200x değil > 29.09.200x
Son geçici vergi döneminde; «Maliye Bakanlığı’nın yayınla-
dığı» döviz kurları dikkate alınacaktır. (Şayet yayınlanmaz iseTCMB döviz kurları kullanılır.)
Son geçici vergi döneminde; «Maliye Bakanlığı’nın yayınla-
dığı» döviz kurları dikkate alınacaktır. (Şayet yayınlanmaz iseTCMB döviz kurları kullanılır.)
Dövizli hesaplar Dövizli hesaplar
• Yurtdışı satışlardan doğan kur farkları hasılat olarak değerlendirilir ve «yurtdışı satışlar hesabına» ilave edilir.
• Oluşacak farklar «kambiyo kârı ya da kambiyo zararı» olarak dikkate alınmaz.
• Yurtdışından dövizli mal ve MDV alımlarından doğan kur farkları da «maliyet» olarak muhasebeleştirilir.
• Oluşacak farklar «kambiyo kârları ya da kambiyo zararı» olarak dikkate alınmaz.
Reeskont işlemleri Reeskont işlemleri
• Eğer «alacak senetleri» için reeskont uygulanıyorsa «borç senetleri» içinde reeskont hesaplanacaktır.
• Kısmi reeskont işlemi yapılmaz.
• Kampanyalı (ön ödemeli) satışlardan alınan senetler, hatır senetleri, yıllara sari inşaatlar için alınan senetler, müflisten alınacak senetler için reeskont uygulanmaz.
• Vadeli çeklerde reeskont uygulanmaz. (VUK, 41 seri no.lu tebliğ)
• Reeskont «iç ıskonto formülü» kullanılarak hesaplanır;
• Senet üzerinde yazılı değilse faiz oranı «T.C.M.B. Reeskont ve Avans İşlemlerinde Uygulanacak Faiz Oranları Hakkındaki Tebliğine» göre belirlenir.
• Yabancı paralı senetlerde «LİBOR oranları» esas alınır.
Maddi duran varlıklar Maddi duran varlıklar
• Maddi duran varlıklara ilişkin kayıtlarda yer alan bilgiler ile fiziki olarak bulunanlar karşılaştırılır ve fiili envantere uygun hale getirilir.
• Varsa fiili sayım farklarına ilişkin kayıtlar yapılmalıdır.
• Binek otomobil alışlarında ödenen KDV’nin «hesaplanan KDV’den indirilmediği» kontrol edilmelidir.
(KDVK, m.30/b)• İndirim konusu yapılamayan KDV, gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınabilir. (23 seri no.lu KDV Genel Tebliği)
• Aynı şekilde ÖTV de maliyet bedeline ithal edilebilir veya giderler arasında gösterilebilir. (VUK, m.270)
Maddi duran varlıklar Maddi duran varlıklar
• Maddi duran varlıklara ilişkin kayıtlarda yer alan bilgiler ile fiziki olarak bulunanlar karşılaştırılır ve fiili envantere uygun hale getirilir.
• Varsa fiili sayım farklarına ilişkin kayıtlar yapılmalıdır.
• Binek otomobil alışlarında ödenen KDV’nin «hesaplanan KDV’den indirilmediği» kontrol edilmelidir.
(KDVK, m.30/b)• İndirim konusu yapılamayan KDV, gider veya maliyet unsuru olarak dikkate alınabilir. (23 seri no.lu KDV Genel Tebliği)
• Aynı şekilde ÖTV de maliyet bedeline ithal edilebilir veya giderler arasında gösterilebilir. (VUK, m.270)
Maddi duran varlıklar – Finansal kiralama Maddi duran varlıklar – Finansal kiralama
• Finansal kiralama yoluyla edinilen maddi duran varlıklarda;
• Anapara tutarının «maddi olmayan duran varlık»
• Dönemsel faiz giderlerinin «finansman gideri»
• Anapara ve faiz borçlarının «kısa ve uzun vadeli borçlar»
olarak muhasebeleştirildiğine dikkat edilmelidir.
Amortisman kayıtları Amortisman kayıtları
• Amortisman oranları «VUK, 333, 339, 389 vd. seri no.lu Genel Tebliğlerinde» belirlenen «faydalı ömürlerine»
göre belirlenir.
• Bu listelerde yer alan oranlardan daha az oranlarda amortisman ayrılarak «amortisman süresinin» uzatılması mümkün değildir.
• Amortismanın herhangi bir yılda ayrılmamasından veya ilk uygulanan orandan daha düşük bir oranın ayrılması ile
«amortisman süresi» uzatılamaz.
2004 yılından önce alınan (aktife giren) Maddi Duran Varlıkların amortisman ayırma işlemleri devam ediyorsa eski hükümlere tabidir.
Amortisman kayıtları Amortisman kayıtları
• «Normal» yöntemden «azalan bakiyelere» geçiş mümkün değildir.
• Ancak «azalan bakiyeler» yönteminden «normal» yönteme geçilebilir. (Bu geçiş dipnotlarda açıklanmalıdır.)
• Azalan bakiyeler yönteminde ayrılacak amortisman oranı
«%50’den fazla» olamaz.
• 2012 yılı için 770,
00TL’nin altındaki maddi duran varlıklar
«doğrudan gider» yazılabilir.
• Binek otomobillerin amortismanları «kıst dönem» olarak uygulanmalıdır.
Amortisman kayıtları Amortisman kayıtları
• «Normal» yöntemden «azalan bakiyelere» geçiş mümkün değildir.
• Ancak «azalan bakiyeler» yönteminden «normal» yönteme geçilebilir. (Bu geçiş dipnotlarda açıklanmalıdır.)
• Azalan bakiyeler yönteminde ayrılacak amortisman oranı
«%50’den fazla» olamaz.
• 2012 yılı için 770,
00TL’nin altındaki maddi duran varlıklar
«doğrudan gider» yazılabilir.
• Binek otomobillerin amortismanları «kıst dönem» olarak
uygulanmalıdır.
Amortisman kayıtları Amortisman kayıtları
• Amortisman kayıtlarında «fonksiyonel giderler» dikkate alınmalıdır;
• 7/A seçeneğinde «amortisman giderleri» duran varlığın
«işletmede gördüğü fonksiyon dikkate alınarak» ilgili hesapta muhasebeleştirilecektir.
Gider Yeri Maliyet Hs. Yansıtma Hs. Sonuç Hesabı Üretim 710‐720‐730 711‐721‐731 (151‐152) 620
Hizmet 740 741 (151‐152) 622
Ar‐ge 750 751 630
Pazarlama 760 761 631
Yönetim 770 771 632
Amortisman kayıtları Amortisman kayıtları
• Amortisman kayıtlarında «fonksiyonel giderler» dikkate alınmalıdır;
• 7/B seçeneğinde 796 hesap kullanılacak, ancak duran varlığın
«işletmede gördüğü fonksiyon dikkate alınarak» ilgili alt hesaplar açılarak sonuç hesaplarına yansıtılacaktır.
Gider Yeri Maliyet Hs. Yansıtma Hs. Sonuç Hesabı
Üretim 79* 799 (151‐152) 620
Hizmet 79* 799 (151‐152) 622
Ar‐ge 79* 798 630
Pazarlama 79* 798 631
Yönetim 79* 798 632
Satışların maliyetleri Satışların maliyetleri
• Aralıklı envanter yöntemini seçenler «mal çeşidinin ve miktarının çok olması nedeniyle» 1., 2. ve 3. geçici vergi dönemlerinde fiili envanter yapmadan «işletmenin ortalama karlılığını» dikkate alarak satışların maliyeti hesaplanabilir.
Mal Grupları Satışlar Kâr Oranı
Kâr Oranına Göre Satılan Mal [Satışlar – (Kâr oranı x Satışlar)]
Temel Gıda 5.000 TL %10 4.500 TL
Muhtelif Gıda 10.000 TL %10 9.000 TL
Temizlik 10.000 TL %15 8.500 TL
Özel Matrah 20.000 TL %5 19.000 TL
Toplam 45.000 TL 41.000 TL
Satışların maliyetleri Satışların maliyetleri
• Üretim işletmelerinde «doğrudan maliyet hesaplarına kayıt yapılmaması» önce stok kaydının yapılması, üretim yapıldıkça stokların maliyete alınması gerekmektedir.
• Maliyetlerde biriken
• İlkmadde ve malzeme giderleri
• Direkt işçilik giderleri
• Genel üretim giderleri
yarımamul veya mamul hesaplarına «yansıtma hesapları» aracılığıyla aktarılmalıdır.
Satışların maliyeti Satışların maliyeti
• Üretimde kullanılmak üzere ilkmadde ve malzeme alımı;
Örnek Örnek
/
150 İLKMADDE VE MALZEME 5.000,00
191 İNDİRİLECEK KDV 900,00
320 SATICILAR 5.000,00
İlkmadde ve malzeme alımı.
/
Satışların maliyeti Satışların maliyeti
• Stokların üretime gönderilmesi;
Örnek Örnek
/
710 DİREKT İLKMADDE VE MALZEME 18.000,00
150 İLKMADDE VE MALZEME 18.000,00 İlkmadde ve malzeme giderleri
/
Satışların maliyeti Satışların maliyeti
• Giderlerin yarı mamul maliyetlerine alınması;
Örnek Örnek
/
151 YARI MAMULLER ‐ ÜRETİM 35.500,00
711 İLKMADDE VE MALZ. GİD. YAN. 18.000,00 721 DİREKT İŞÇİLİK GİD. YAN. 12.000,00 731 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ YAN. 5.500,00 Giderlerin yarı mamullere yansıtılması
/
Satışların maliyeti Satışların maliyeti
• Yansıtma hesaplarının kapatılması
Örnek Örnek
/
711 İLKMADDE VE MALZ. GİD. YAN. 18.000,00 721 DİREKT İŞÇİLİK GİD. YAN. 12.000,00 731 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ YAN. 5.500,00
710 İLKMADDE VE MALZ. GİDERLERİ 18.000,00 720 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ 12.000,00 730 GENEL ÜRETİM GİDERLERİ 5.500,00 Yansıtma hesaplarının kapatılması
/
Satışların maliyeti Satışların maliyeti
• Mamul üretimi;
Örnek Örnek
/
152 MAMULLER 35.500,00
151 YARI MAMULLER ‐ ÜRETİM 35.500,00 Yarı mamullerin maliyetlere aktarılması
/
Satışların maliyeti Satışların maliyeti
• Satışların maliyeti;
Örnek Örnek
/
620 SATILAN MAMUL MALİYETLERİ 24.200,00
152 MAMULLER 24.200,00
Mamullerin satışların maliyetine aktarılması /
Hizmet maliyetleri Hizmet maliyetleri
• Hizmet işletmelerinde de «ilkmadde ve malzemeler»
öncelikle «stoklara» alınmalıdır.
• Hizmet üretim maliyetlerini oluşturan;
• İlkmadde ve malzeme giderleri
• Direkt işçilik giderleri
• Genel üretim giderleri
740 HİZMET ÜRETİM MALİYETİ hesabında muhasebeleştirilir.
Sadece hizmet üreten bir işletme de 710 – 720 – 730 gibi maliyet hesaplarında herhangi bir kayıt olmamalıdır.
Hizmet maliyetleri Hizmet maliyetleri
• Hizmet üretimde kullanılmak üzere ilkmadde ve malzeme alımı;
Örnek Örnek
/
150 İLKMADDE VE MALZEME 5.000,00
191 İNDİRİLECEK KDV 900,00
320 SATICILAR 5.000,00
İlkmadde ve malzeme alımı.
/
Hizmet maliyetleri Hizmet maliyetleri
• Stokların hizmet üretimine gönderilmesi;
Örnek Örnek
/
740 HİZMET ÜRETİM MALİYETİ 18.000,00 740.0 İlkmadde ve Malzemeler 18.000,00
150 İLKMADDE VE MALZEME 18.000,00 İlkmadde ve malzeme giderleri
/
Hizmet maliyetleri Hizmet maliyetleri
• Hizmet üretim maliyetlerinin yansıtılması;
Örnek Örnek
/
621 SATILAN HİZMET MALİYETİ 35.500,00
741 HİZMET ÜRETİM MAL. YAN. 35.500,00 741.0 İlkmadde ve Malzeme Gid. 18.000,00
741.1 Direkt İşçilik Giderleri 12.000,00
741.2 Hizmet Üretim Giderleri 5.500,00 Hizmet üretim maliyetlerinin yansıtılması
/
Hizmet maliyetleri Hizmet maliyetleri Örnek
Örnek
/
741 HİZMET ÜRETİM MAL. YAN. 35.500,00 741.0 İLKMADDE VE MALZ. GİD. YAN. 18.000,00 741.1 DİREKT İŞÇİLİK GİD. YAN. 12.000,00 741.2 HİZMET ÜRETİM GİDERLERİ YAN. 5.500,00
740 HİZMET ÜRETİM MALİYETLERİ 35.500,00 740.0 İLKMADDE VE MALZ. GİDERLERİ 18.000,00 740.1 DİREKT İŞÇİLİK GİDERLERİ 12.000,00 740.2 HİZMET ÜRETİM GİDERLERİ 5.500,00 Yansıtma hesaplarının kapatılması
/
Hizmet maliyetleri Hizmet maliyetleri
• Geçici vergi veya dönem sonu itibariyle
«tamamlanmamış hizmet maliyetleri» olabilir.
• Henüz satışı yapılmayan bu maliyetlerin (stoklar gibi) bilançoda gösterilmesi için 151 YARI MAMULLER – ÜRETİM hesabı kullanılır.
Hizmet maliyetleri Hizmet maliyetleri
• İşletmenin dönem sonunda «hizmet üretim maliyetinde» birikmiş tutarı 13.560,00 TL’dir. Hizmet henüz tamamlanmamıştır.
Örnek Örnek
/
151 YARI MAMULLER ‐ ÜRETİM 13.560,00
741 HİZMET ÜRETİM MALİYETİ YAN. 13.560,00 Tamamlanmamış hizmet maliyetleri.
/
Gelecek aylara ait giderler (gelirler) Gelecek aylara ait giderler (gelirler)
• Her bir geçici vergi döneminde «gelecek aylara ait giderler gibi» hesaplarda bekleyen giderlerin ve gelirlerin döneminin gelip gelmediği kontrol edilmelidir.
• Böylece her bir gider ve gelir kaleminin kendi döneminde
«gelir tablosuna» alınması sağlanmış olacaktır.
• Gelecek yıllara ait giderler (ve gelirler) gibi bilanço hesaplarının da kendi döneminin gelip gelmediği kontrol edilmeli ve kendi dönemine isabet edenler aktarılmalıdır.
Gelecek aylara ait giderler (gelirler) Gelecek aylara ait giderler (gelirler)
• İşletmenin mizanı kontrol edildiğinde sigorta giderlerinin aylar itibariyle aşağıdaki gibi olduğu görülmüştür;
• Ocak 2012; 480,00TL
• Şubat 2012; 620,00TL
• Mart 2012; 510,00TL
Örnek Örnek
31.03.2012
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 1.610,00
180 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER 1.610,00 Gelecek aylara ait giderlerin devri
/
Gelecek aylara ait giderler (gelirler) Gelecek aylara ait giderler (gelirler)
• 30.06.2012 tarihinde yapılan sayımda 920,00 TL’lik kırtasiye malzemesinin kullanılmadığı tespit edilmiştir.
• Kırtasiye malzemeleri alım esnasında gider hesabında muhasebeleştirilmektedir.
Örnek Örnek
31.03.2012
180 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER 920,00
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 920,00 Gelecek aylara ait giderlerin devri
/
Kanunen kabul edilmeyen giderler Kanunen kabul edilmeyen giderler
• Esas olarak Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesinde
«ticari kazancın tespitinde» indirilecek giderler sayılmış ve burada sayılmayan ve bu özellikleri taşımayan
giderlerin tümü «kanunen kabul edilmeyen gider» olarak dikkate alınmasının zorunluluğu bulunmaktadır.
• Ayrıca bazı giderler «kanunen kabul edilmeyen giderler»
olarak
• KURUMLAR VERGİSİ KANUNU’nun 11. maddesinde ve
• GELİR VERGİSİ KANUNU’nun 41. maddesinde
sayılmıştır.
Kanunen kabul edilmeyen giderler Kanunen kabul edilmeyen giderler
• Yine KVK ve GVK’nun diğer maddelerinde ve diğer
kanunlarda da sayılan «kanunen kabul edilmeyen giderler»
bulunmaktadır;
• Yasal sınırları aşan bağış ve yardımlar (KVK, m.10/c)
• KV’den istisna edilen kazançlara ait giderler (KVK, m.5‐i/3)
• Binek araçlara ait MTV (MTVK, m.14)
• KKEG için ödenmiş olan KDV (KDVK, m.29)
• VUK’na uygun olmayan ve fazla ayrılan amortismanlar (VUK, m.313‐
321) ‐ VUK’na uygun olmayan ve fazla ayrılan karşılıklar (VUK, m.323‐329) ‐ Alınan vadeli çekler için hesaplanmış olan reeskontlar (VUK, m.281‐285)
• Ödenmemiş olan kıdem tazminatları (GVK, m. 40/2)
• Ödenmemiş SGK primleri (GVK, m.40/2 ve SSK, m.40)
Kanunen kabul edilmeyen giderler Kanunen kabul edilmeyen giderler
• Elektrik, su, telefon ve doğalgaz bedellerinin geç ödenmesi nedeniyle hesaplanan «gecikme zamları» bir sözleşmeye dayandıklarından «tazminat olarak değerlendirilmeli» ve «safi kazancın tespitinde gider olarak» dikkate alınmalıdır.
(GVK, m.41)• Aynı kapsamda gecikme zamlarına ilişkin ödenen KDV varsa
«indirim konusu» yapılacaktır.
• 5510 sayılı Kanunun 87. maddesine göre «kuruma fiilen ödenmeyen prim tutarları KVK ve GVK açısından gider yazılamaz.»
/
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 73,00
191 İNDİRİLECEK KDV 6,00
100 KASA 79,00
Cep telefonu faturası.
/
Kanunen kabul edilmeyen giderler Kanunen kabul edilmeyen giderler
• İşletme cep telefonu faturasını ödemiştir.
Örnek Örnek
900 NAZIM HESAP (KKEG) 11,00
950 NAZIM HESAP (KKEG BORÇLAR) 11,00 Kanunen kabul edilmeyen gider (ÖİV tutarı)
/
/
770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 73,00
191 İNDİRİLECEK KDV 6,00
100 KASA 79,00
Cep telefonu faturası.
/
Kanunen kabul edilmeyen giderler Kanunen kabul edilmeyen giderler
• İşletme cep telefonu faturasını ödemiştir.
Örnek Örnek
900 NAZIM HESAP (KKEG) 10,00
950 NAZIM HESAP (KKEG BORÇLAR) 11,00 Kanunen kabul edilmeyen gider (ÖTV tutarı)
/
Kanunen kabul edilmeyen giderler Kanunen kabul edilmeyen giderler
• İşletmenin Temmuz ayı SGK primini ödemediği tespit edilmiştir.
Örnek Örnek
/
900 NAZIM HESAP (KKEG) 980,00
950 NAZIM HESAP (KKEG BORÇLAR) 980,00 Ödenmeyen SGK priminin KKEG’e devri
/
360 ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KST. 980,00
368 ÖDENECEK SGK VS. 980,00
Ödenmeyen SGK priminin ertelenmesi.
/
Kanunen kabul edilmeyen giderler Kanunen kabul edilmeyen giderler
• İşletmenin Temmuz ayı SGK primini ödemediği tespit edilmiştir.
Örnek Örnek
/
900 NAZIM HESAP (KKEG) 590,00
950 NAZIM HESAP (KKEG BORÇLAR) 580,00 Ödenmeyen SGK priminin KKEG’e devri
/
360 ÖDENECEK SOSYAL GÜVENLİK KST. 980,00
368 ÖDENECEK SGK VS. 980,00
Ödenmeyen SGK priminin ertelenmesi.
/
Kanunen kabul edilmeyen giderler Kanunen kabul edilmeyen giderler
• Kurumlar vergisi mükelleflerinde geçici vergi beyanında KKEG gösterilmesi;
Örnek Örnek
Kanunen kabul edilmeyen giderler Kanunen kabul edilmeyen giderler
• Gelir vergisi mükelleflerinde geçici vergi beyanında KKEG gösterilmesi;
Örnek Örnek
Ticari kazanç
«kanunen kabul edilmeyen giderler» dikkate alınarak
yazılacak.
Mizan çıkarılması Mizan çıkarılması
• Ters bakiye kontrolü;
• 1 ve 2 ile başlayan hesaplar «alacak bakiyesi» vermemelidir.
(Düzenleyici hesaplar hariç)
• 3‐4 ve 5 ile başlayan hesaplar «borç bakiyesi» vermemelidir.
(Düzenleyici hesaplar hariç)
• 60 – 64 ve 67 ile başlayan hesapların «borç kayıtları» listelenmeli ve bu kayıtlar sadece «dönem sonu işlemlerinden» (örneğin yansıtma işlemlerinden) veya «düzeltme kayıtlarından» oluştuğu kontrol edilmelidir.
• 61‐62‐63‐65‐66 ve 68 ile başlayan hesapların «alacak kayıtları»
listelenmeli ve bu kayıtlar sadece «dönem sonu işlemlerinden»
(örneğin yansıtma işlemlerinden) veya «düzeltme kayıtlaırndan»
oluştuğu kontrol edilmelidir.
Mizan çıkarılması Mizan çıkarılması
• Ters bakiye kontrolü;
• 1 ve 2 ile başlayan hesaplar «alacak bakiyesi» vermemelidir.
(Düzenleyici hesaplar hariç)
• 3‐4 ve 5 ile başlayan hesaplar «borç bakiyesi» vermemelidir.
(Düzenleyici hesaplar hariç)
• 60 – 64 ve 67 ile başlayan hesapların «borç kayıtları» listelenmeli ve bu kayıtlar sadece «dönemsonu işlemlerinden» (örneğin yansıtma işlemlerinden) veya «düzeltme kayıtlarından» oluştuğu kontrol edilmelidir.
• 61‐62‐63‐65‐66 ve 68 ile başlayan hesapların «alacak kayıtları»
listelenmeli ve bu kayıtlar sadece «dönemsonu işlemlerinden»
(örneğin yansıtma işlemlerinden) veya «düzeltme kayıtlaırndan»
oluştuğu kontrol edilmelidir.
Mizan çıkarılması Mizan çıkarılması
• Ters bakiyeli hesapların kapatılması;
• Geçici vergi döneminde «ara dönem bilançosu»
düzenlenmeyecek ise «bilanço hesaplarından» ters bakiye veren hesapların düzeltilmesi «dönem sonuna» bırakılabilir.
• Ancak «gelir tablosu hesaplarından» ters bakiye verenler varsa mutlaka kontrol edilmeli ve gerekli düzeltmeler yapılmalıdır.
• Geçici vergi haricen düzenlenebilir.
• Bu durumda ilgili çalışma kağıtlarının da diğer belgelerle birlikte saklanması ve istenildiğinde gösterilmesi gerekmektedir.
• Geçici vergi haricen düzenlenebilir.
• Bu durumda ilgili çalışma kağıtlarının da diğer belgelerle birlikte saklanması ve istenildiğinde gösterilmesi gerekmektedir.
Mizan çıkarılması Mizan çıkarılması
• Ters bakiye veren 120 ve 320 hesapların düzeltilmesi;
Örnek Örnek
31.03.2012
120 ALICILAR 3.550,00
340 ALINAN AVANSLAR 3.550,00
Ters bakiyeli hesabın ilgili hesaba virmanı /
159 VERİLEN SİPARİŞ AVANSLARI 7.000,00
320 SATICILAR 7.000,00
Ters bakiyeli hesabın ilgili hesaba virmanı /
Mizan çıkarılması Mizan çıkarılması
• İşletmenin bankadaki kredili mevduat hesabı 31.12.2012 tarihinde (‐) 4.430,00 TL bakiye vermiştir.
Örnek Örnek
31.12.2012
102 BANKALAR 4.430,00
300 BANKA KREDİLERİ 4.430,00
Ters bakiyeli hesabın ilgili hesaba virmanı /
Vergi matrahının hesaplanması Vergi matrahının hesaplanması
• Gelir tablosundaki gelir hesapları ile maliyet hesapları ve gelir tablosundaki gider hesapları karşılaştırıldığında
«vergi matrahı» bulunacaktır.
• Vergi matrahının bulunmasında «kanunen kabul edilmeyen giderler» dikkate alınmalıdır.
• KV mükelleflerinde nazım hesaplarında biriken KKEG’ler
«beyanname üzerinde ilgili satırda gösterilerek» matraha ilave edilir.
• GV mükelleflerinde ise «ticari kâra ilave edilerek» beyannamede gösterilecektir.
Vergi matrahının hesaplanması Vergi matrahının hesaplanması Örnek
Örnek
• İşletmenin 31.03.2012 tarihli mizanından alınan veriler şöyledir;
Gelir hesapları (TL) Gider hesapları (TL)
600 50.000,00 610 2.000,00
602 5.000,00 611 2.500,00
642 5.000,00 621 40.600,00
647 3.000,00 657 3.500,00
649 2.500,00 689 1.500,00
679 4.500,00 760 5.000,00
770 2.700,00
780 2.200,00
Gelirler 70.000,00 Giderler 60,000,00
Vergi matrahının hesaplanması Vergi matrahının hesaplanması Örnek
Örnek
• Ticari kârın hesaplanması;
• Ticari Kâr = Gelirler – Giderler
• Ticari Kâr = 70.000,00TL – 60.000,00 TL = 10.000,00TL
• Mali Kârın hesaplanması;
• Mali Kâr = Ticari Kâr + KKEG
• Mali Kâr = 10.000,00TL + 2.000,00TL = 12.000,00TL
• Ödenecek verginin hesaplanması;
• Vergi Matrahı = 12.000,00TL x %20 = 2.400,00TL
• Stopaj Yoluyla Ödenen Vergiler = 400,00TL
• Ödenecek Vergi = 2.400,00TL – 400,00TL = 2.000,00TL
Geçici vergi kayıtları Geçici vergi kayıtları
• Geçici vergi döneminde yapılacak kayıtlar aşağıdaki gibidir;
• (Yapılmamışsa) Satışların maliyetinin kaydı
• Maliyet hesaplarının yansıtılması
• Yansıtma kayıtlarının kapatılması
• Gelir tablosunun düzenlenmesi
• Ödenecek verginin kaydı
Geçici vergi kayıtları Geçici vergi kayıtları
• İşletmenin satışlarının maliyeti 40.600,00 TL olarak hesaplanmıştır;
Örnek Örnek
31.03.2012
621 SATILAN TİCARİ MALLAR MALİYETİ 40.600,00
153 TİCARİ MALLAR 40.600,00
Satılan ticari malların maliyet devri /
Geçici vergi kayıtları Geçici vergi kayıtları
• İşletmenin 31.03.2012 tarihli mizanı aşağıdaki gibidir;
Örnek Örnek
Hesap B A Bakiye Hesap B A Bakiye
600 50.000 50.000 679 4.500 4.500
602 5.000 5.000 689 1.500 (1.500)
610 2.000 (2.000) 760 5.000 (5.000)
611 2.500 (2.500) 770 2.700 (2.700)
642 5.000 5.000 780 2.200 (2.200)
621 40.600 (40.600)
647 3.000 3.000
649 2.500 2.500
657 3.500 (3.500)
Geçici vergi kayıtları Geçici vergi kayıtları
• Yansıtma işlemleri;
Örnek Örnek
31.03.2012
631 PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞ. GİD. 5.000,00 632 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 2.700,00 660 KISA VADELİ BORÇLANMA GİD. 2.200,00
761 PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞ. YAN. 5.000,00 771 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ YAN. 2.700,00 781 FİNANSMAN GİDERLERİ YAN. 2.200,00 Giderlerin yansıtma kayıtları
Geçici vergi kayıtları Geçici vergi kayıtları
• Yansıtma sonrası mizanın görünümü;
Örnek Örnek
Hesap B A Bakiye Hesap B A Bakiye
600 50.000 50.000 660 2.200 (2.200)
602 5.000 5.000 679 4.500 4.500
610 2.000 (2.000) 689 1.500 (1.500)
611 2.500 (2.500) 760 5.000 (5.000)
642 5.000 5.000 761 5.000 5.000
621 40.600 (40.600) 770 2.700 (2.700)
631 5.000 (5.000) 771 2.700 2.700
632 2.700 (2.700) 780 2.200 (2.200)
647 3.000 3.000 781 2.200 2.200
Geçici vergi kayıtları Geçici vergi kayıtları
• Yansıtmaların kapatılması;
Örnek Örnek
31.03.2012
761 PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞ. YAN. 5.000,00 771 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ YAN. 2.700,00 781 FİNANSMAN GİDERLERİ YAN. 2.200,00
760 PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞ. GİD. 5.000,00 770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 2.700,00 780 FİNANSMAN GİDERLERİ 2.200,00 Yansıtma hesaplarının kapatılması.
/
Geçici vergi kayıtları Geçici vergi kayıtları
• Yansıtmaların kapatılması sonrası mizanın görünümü;
Örnek Örnek
Hesap B A Bakiye Hesap B A Bakiye
600 50.000 50.000 660 2.200 (2.200)
602 5.000 5.000 679 4.500 4.500
610 2.000 (2.000) 689 1.500 (1.500)
611 2.500 (2.500) 760 5.000 5.000 0
642 5.000 5.000 761 5.000 5.000 0
621 40.600 (40.600) 770 2.700 2.700 0
631 5.000 (5.000) 771 2.700 2.700 0
632 2.700 (2.700) 780 2.200 2.200 0
647 3.000 3.000 781 2.200 2.200 0
649 2.500 2.500
657 3.500 (3.500)
Geçici vergi kayıtları Geçici vergi kayıtları
• Gelir Tablosu düzenlenmesi;
Örnek Örnek
GELİR TABLOSU TL GELİR TABLOSU (Devam) TL
Yurtiçi Satışlar 50.000 Faiz Gelirleri 5.000
Diğer Gelirler 5.000 Reeskont Faiz Gelirleri 3.000
Satıştan İadeler (‐) (2.000) Diğer Olağan Kâr/Zarar 2.500 Satış İskontoları (‐) (2.500) Reeskont Faiz Giderleri (‐) (3.500) Satılan Ticari Mallar Mal. (‐) (40.600) Kısa Vadeli Borçlanma Gid. (2.200) BRÜT SATIŞ KÂRI/ZARARI 9.900 OLAĞAN KÂR/ZARAR 7.000 Pazarlama, Satış ve Dağ.Gid. (5.000) Diğer O.dışı Gelir/Kârlar 4.500 Genel Yönetim Giderleri (2.700) Diğer O.dışı Gid/Zararlar (‐) (1.500) FAALİYET KÂRI/ZARARI 2.200 DÖNEM KÂRI/ZARARI 10.000
Geçici vergi kayıtları Geçici vergi kayıtları
• Vergi matrahının kaydı;
Örnek Örnek
31.03.2012
193 PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR 2.000,00
360 ÖDENECEK VERGİ VE FONLAR 2.000,00 Geçici vergi (1. dönem) tahakkuku.
/
Geçmiş Yıl Zararları ve Ar-Ge İndirimleri Geçmiş Yıl Zararları ve Ar-Ge İndirimleri
• Geçici vergi beyannameleri kümülatif matrahtan oluştuğu için «geçmiş yıl zararlarına ilişkin indirimler» her geçici vergi döneminde gösterilmeli ve matrahtan indirilmelidir.
• Ar‐Ge indirimleri «zarar olsa dahi indirilecek istisna»
kapsamındadır. Dolayısıyla «Ar‐Ge Harcamaları»
beyanname üzerinden matrahtan indirilebilir.
Bağkur Primlerinin İndirimi Bağkur Primlerinin İndirimi
• Mükellefler, geçici vergiye tabi kazançlarının tespitinde, söz konusu kazançlarını yıllık beyanname ile beyan etmeleri halinde yararlanabilecekleri tüm indirim ve istisnaları dikkate alabilirler.
(GVK, 217 seri no.lu Genel Tebliğ)• 5510 sayılı Kanunun 4/b maddesinde belirtilen sigorta primlerinin ilgili dönemlere ilişkin olup, ödenmiş olması ve tevsik edilmesi şartıyla, ilgili dönem geçici vergi beyannamesinin 21. satırında yer alan «diğer indirimler»
bölümünde gösterilip indirim konusu yapılabilir.
Ancak şirket ortaklarının ödemiş oldukları bağkur primleri Kurumlar Geçici Vergi beyanında «indirim» konusu yapılamaz
.Ancak şirket ortaklarının ödemiş oldukları bağkur primleri
Kurumlar Geçici Vergi beyanında «indirim» konusu
yapılamaz
.DönemsonuDönemsonu
Dönemsellik Kontrolü Dönemsellik Kontrolü
• Mizan üzerinde 180, 280, 300, 400 gibi «gelecek yılları»
ilgilendiren hesaplar varsa kontrol edilmeli, gerekiyorsa dönemler arası aktarma işlemleri yapılmalıdır.
• Yapılmamışsa önceki dönem kapanış fişinden gelen 590 veya 591 hesaplardaki tutarlar 570 veya 580 hesaplara aktarılmalıdır.
• Varsa 120 ve 320 hesaplardaki ters bakiyeler 159 ve 340 hesaplarda avans olarak gösterilmelidir.
• 31.12.2012 tarihi mizanda 280 GELECEK YILLARA AİT GİDERLER hesabının 10.000,00TL bakiyesinin 5.000,00TL’sinin 2013 yılına ait olduğu tespit edilmiştir.
Örnek Örnek
31.12.2012
180 GELECEK AYLARA AİT GİDERLER 5.000,00
280 GELECEK YILLARA AİT GİDERLER 5.000,00 Uzun vadeli giderlerin kısa vadeli giderlere aktarılması.
/
Dönemsellik Kontrolü Dönemsellik Kontrolü
• 31.12.2012 tarihi mizanda 400 BANKA KREDİLERİ hesabının 30.000,00TL bakiyesinin 15.000,00TL’sinin 2013 yılına ait olduğu tespit edilmiştir.
Örnek Örnek
31.12.2012
400 BANKA KREDİLERİ 15.000,00
300 BANKA KREDİLERİ 15.000,00
Uzun vadeli kredilerin kısa vadeli kredilere aktarılması.
/
Dönemsellik Kontrolü Dönemsellik Kontrolü
• 31.12.2012 tarihi mizanda 590 DÖNEM NET KÂRI hesabında 2011 yılı kârı gözükmektedir.
Örnek Örnek
31.12.2012
590 DÖNEM NET KÂRI 18.700,00
570 GEÇMİŞ YILLAR KÂRLARI 18.700,00 2011 yılı Kârının devri
/
Dönemsellik Kontrolü
Dönemsellik Kontrolü Maliyet Hesaplarının Kapatılması Maliyet Hesaplarının Kapatılması
• Dönem sonunda maliyet hesaplarının kapatılması için gerekli yansıtma kayıtları yapılmalıdır.
MALİYET HESAPLARI YANSITMA HESAPLARI BİLANÇO VE SONUÇ HESAPLARI
7/A 7/B 7/A 7/B
710 720
730 790
791 792 793 794 795 796 797
711 721 731
798 799
151 152
740 741 622
170
750 751 630
760 761 631
770 771 632
660
Gelir tablosu hesaplarının kapatılması Gelir tablosu hesaplarının kapatılması
• Dönem sonunda gelir tablosu hesaplarının ters işlem ile kapatılması ve 690 DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI hesabına
aktarılması gerekir.
• X A.Ş.’nin 31.12.2012 tarihi mizanında yer alan GELİR TABLOSU HESAPLARI aşağıdaki gibidir;Örnek Örnek
Gelir tablosu hesaplarının kapatılması Gelir tablosu hesaplarının kapatılması
Hesap B A Bakiye Hesap B A Bakiye
600 50.000 50.000 632 2.700 (2.700)
602 5.000 5.000 647 3.000 3.000
610 2.000 (2.000) 649 2.500 2.500
611 2.500 (2.500) 657 3.500 (3.500)
642 5.000 5.000 660 2.200 (2.200)
621 40.600 (40.600) 679 4.500 4.500
631 5.000 (5.000) 689 1.500 (1.500)
Örnek Örnek
31.12.2012
600 YURTİÇİ SATIŞLAR 50.000,00
602 DİĞER GELİRLER 5.000,00
642 FAİZ GELİRLERİ 5.000,00
647 REESKONT FAİZ GELİRLERİ 3.000,00 649 DİĞER OLAĞAN GELİR VE KÂRLAR 2.500,00 679 DİĞER O.DIŞI GELİR VE KÂRLAR 4.500,00
690 DÖNEM KÂR VEYA ZARARI 70.000,00 Gelir hesaplarının DÖNEM K/Z hesabına devri.
/
Gelir tablosu hesaplarının kapatılması Gelir tablosu hesaplarının kapatılması
Örnek Örnek
31.12.2012
690 DÖNEM KÂR VEYA ZARARI 60.000,00
610 SATIŞTAN İADELER 2.000,00
611 SATIŞ İSKONTOLARI 2.500,00
621 SATILAN TİCARİ MALLAR MAL. 40.600,00 631 PAZARLAMA, SATIŞ VE DAĞ. 5.000,00 632 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 2.700,00 657 REESKONT FAİZ GİDERLERİ 3.500,00 660 KISA VADELİ BORÇLANMA GİD. 2.200,00 689 DİĞER O.DIŞI GİDER VE ZARAR. 1.500,00 Gider hesaplarının DÖNEM K/Z hesabına devri.
/
Gelir tablosu hesaplarının kapatılması Gelir tablosu hesaplarının kapatılması
Örnek Örnek
Gelir tablosu hesaplarının kapatılması Gelir tablosu hesaplarının kapatılması
690 DÖNEM KÂRI VEYA ZARARI
2.000,00 50.000,00
2.500,00 5.000,00
40.600,00 5.000,00
5.000,00 3.000,00
2.700,00 2.500,00
3.500,00 4.500,00
2.200,00 50.000,00
1.500,00 5.000,00
60.000,00 70.000,00
Vergi karşılıklarının ayrılması Vergi karşılıklarının ayrılması
• Kurumlar vergisi mükelleflerinde «hesaplanan kurumlar vergisi» için karşılık ayrılmalıdır.
• Kurumlar Vergisinin tahakkuk zamanı, izleyen yıldaki NİSAN ayıdır.
Dolayısıyla «ödenecek verginin» 360 hesaplarda «vergi borcu olarak gösterilmesi» için gerekli kayıt (tahakkuk kaydı) ancak NİSAN ayında yapılabilecektir.
• Ancak dönem sonu bilançosunda «ihtiyatlılık» ve «tam açıklama» kavramları gereği hesaplanan kurumlar vergisinin de
«gelecekte doğacak bir borç olarak» gösterilmesi gerekmektedir.
• Bu nedenle «kısa vadeli yabancı kaynak hesapları olan» 370 ve 371 hesaplarda gerekli kayıtlar yapılmalı ve hesaplanan kurumlar vergisi gösterilmelidir.
• 31.12.2012 tarihinde kurumlar vergisi 2.400,00TL olarak hesaplanmıştır. Daha önce ödenen geçici vergiler ise 400,00TL’dir.
Örnek Örnek
/
691 DÖNEM KÂRI YASAL YÜK. KAR. 2.400,00
370 DÖNEM KÂRI YASAL YÜK. KAR. 2.400,00 Kurumlar vergisi karşılığı ayrılması.
/
Vergi karşılıklarının ayrılması Vergi karşılıklarının ayrılması
371 DÖNEM KÂRININ PEŞİN ÖD. VER. 400,00
193 PEŞİN ÖDENEN VERGİ VE FONLAR 400,00 Geçici verginin karşılıklara alınması.
/
Örnek Örnek
31.12.2012
690 DÖNEM KÂR VEYA ZARARI 10.000,00
691 DÖNEM KÂRI YASAL YÜK. KAR. 2.400,00 692 DÖNEM NET KÂR VEYA ZARARI 7.600,00 DÖNEM K/Z hesabının DÖNEM NET K/Z hesabına devri.
/
Kalan hesapların kapatılması Kalan hesapların kapatılması
692 DÖNEM KÂRI YASAL YÜK. KAR. 7.600,00
590 DÖNEM NET KÂRI 7.600,00
DÖNEM NET K/Z hesabının bilançoya devri.
/
Vergi karşılıklarının ayrılması Vergi karşılıklarının ayrılması
• Gelir vergisi mükelleflerinde dönem kârı üzerinden vergi karşılığı ayrılmaz.
• Ancak ertesi yıl beyanname verildiğinde «işletme sahibine veya ortağa aktarılacak paradan» mahsup yapılabilir.
Ticari Zarardan Mali Kârın Doğması Ticari Zarardan Mali Kârın Doğması
• Dönem sonunda ticari zarar varken, bu zarara KKEG ilavesiyle «mali kâr» oluşursa «kurumlar vergisi»
ödenecektir.
• Dolayısıyla «dönem zararının» gösterilmesinin yanı sıra
«vergi karşılıklarının da» gösterilmesi söz konusu olacaktır.
• X A.Ş.’nin dönem sonu ticari zararı 10.000,00 TL, kanunen kabul edilmeyen giderleri 20.000,00 TL’dir. (Daha önce ödenmiş geçici vergi yoktur.)
• Vergi karşılığının ayrılması;
Örnek Örnek
31.12.2012
691 DÖNEM KÂRI YASAL YÜK. KAR. 2.000,00
370 DÖNEM KÂRI YASAL YÜK. KAR. 2.000,00 Dönem vergi karşılığının ayrılması.
/
Ticari Zarardan Mali Kârın Doğması Ticari Zarardan Mali Kârın Doğması
• X A.Ş.’nin dönem sonu ticari zararı 10.000,00 TL, kanunen kabul edilmeyen giderleri 20.000,00 TL’dir. (Daha önce ödenmiş geçici vergi yoktur.)
• Dönem K/Z hesabının «dönem net K/Z hesabına» devri;
Örnek Örnek
31.12.2012
692 DÖNEM NET KÂRI VEYA ZARARI 12.000,00
691 DÖNEM KÂRI YASAL YÜK. KAR. 2.000,00 690 DÖNEM KÂR VEYA ZARARI 10.000,00 DÖNEM K/Z hesabının DÖNEM NET K/Z hesabına devri.
Ticari Zarardan Mali Kârın Doğması
Ticari Zarardan Mali Kârın Doğması
• X A.Ş.’nin dönem sonu ticari zararı 10.000,00 TL, kanunen kabul edilmeyen giderleri 20.000,00 TL’dir. (Daha önce ödenmiş geçici vergi yoktur.)
• Dönem Net K/Z hesabının «bilançoya» devri;
Örnek Örnek
31.12.2012
591 DÖNEM NET ZARARI 12.000,00
692 DÖNEM NET KÂR VEYA ZARARI 12.000,00 DÖNEM NET K/Z hesabının bilançoya devri.
/
Ticari Zarardan Mali Kârın Doğması Ticari Zarardan Mali Kârın Doğması
Di ğer Konular Di ğer Konular
Resim şu anda görüntülenemiyor.
Örtülü sermaye Örtülü sermaye
• KVK m.12 gereğince ortak veya ortakla ilişkili kişi veya kurumlardan temin edilen borçlanmalar ilgili hesap döneminin herhangi bir tarihinde öz sermayenin 3 katını geçmesi halinde bu borçlanma «örtülü sermaye» olarak değerlendirilecektir.
Örtülü sermaye tespit katsayısı Örtülü sermaye tespit katsayısı
• Öz sermayenin 3 katını aşan kısım «örtülü sermaye» olarak hesaplanır.
• Hesaplanan örtülü sermayenin toplam borç tutarına bölünmesi ile «örtülü sermaye tespit katsayısı»
bulunacaktır.
• Bu katsayı «borçlanma karşılığında varsa eğer faiz ve/veya kur farkı – vade farkı gibi ödemelerde» her bir ödemeye isabet eden örtülü sermayenin tutarını bulmaya yarar.
Örtülü sermaye ödemelerinin kaydı Örtülü sermaye ödemelerinin kaydı
• Örtülü sermayeyi kullanan (borç alan) açısından;
• Faiz, kur ve vade farklarının örtülü sermayeye isabet eden kısımları «kanunen kabul edilmeyen gider» olarak dikkate alınacaktır.
• Örtülü sermayeyi kullandıran (borç veren) açısından;
• Faiz, kur ve vade farklarının örtülü sermayeye isabet eden kısmı
«iştiraklerden temettü gelirleri» olarak kayda alınacaktır.
• Eğer faizler «faiz gelirlerine», kur farkları «kambiyo kârlarına» veya vade farkları «diğer gelirlere» alınmışsa gerekli düzeltme kayıtları yapılmalıdır.
• Şirketin sermayesinin 20.000 TL iken ortak ve ortakla ilişkili kişilerden alınan borçların toplamı 85.000 TL’dir;
Örtülü sermaye = 85.000 TL – (20.000 TL x 3) Örtülü sermaye = 25.000 TL
Örtülü sermaye tespit katsayısı = 25.000 TL / 85.000 TL Örtülü sermaye tespit katsayısı = 0,29
• Şirket 2.000 TL kur farkı ve 10.000 TL faiz ödemesinde bulunmuştur;
Kur farkı gideri = 2.000 TL x 0,29 = 580 TL Faiz gideri = 10.000 TL x 0,29 = 2.900 TL
Örnek Örnek
Örtülü sermaye ödemeleri
Örtülü sermaye ödemeleri
• Kur farkı gideri = 580 TL
• Faiz gideri = 2.900 TL
Örnek (Devam) Örnek (Devam)
Örtülü sermaye ödemeleri Örtülü sermaye ödemeleri
/
780 FİNANSMAN GİDERLERİ 12.000,00
102 BANKALAR 12.000,00
Ortaklara ödenen faiz ve kur farkı.
/
900 NAZIM HESAP (KKEG) 3.480,00
950 NAZIM HESAP (KKEG BORÇLAR) 3.480,00 Örtülü sermayeye isabet eden faiz ve kur farkı.
/
• Karşı şirketin yevmiye kayıtları;
Örnek (Devam) Örnek (Devam)
Örtülü sermaye ödemeleri Örtülü sermaye ödemeleri
/
102 BANKALAR 12.000,00
642 FAİZ GELİRLERİ 8.100,00
646 KAMBİYO KÂRLARI 1.420,00
640 TEMETTÜ GELİRLERİ 2.480,00
Ortaklardan alınan faiz ve kur farkı.
/
• Karşı şirketin yevmiye kayıtları;
Örnek (Devam) Örnek (Devam)
Örtülü sermaye ödemeleri Örtülü sermaye ödemeleri
/
102 BANKALAR 12.000,00
642 FAİZ GELİRLERİ 8.100,00
646 KAMBİYO KÂRLARI 1.420,00
640 TEMETTÜ GELİRLERİ 2.480,00
Ortaklardan alınan faiz ve kur farkı.
/
Örtülü kazanç dağıtımı Örtülü kazanç dağıtımı
• Bir anonim veya limited şirket ortağı şirketten çeşitli şekillerde para çekebilir;
• Şirketin bir mal alımı ya da yaptıracağı hizmet nedeniyle, ödemede bulunmak için para çekebilir. Avans niteliğindeki bu ödeme, daha sonra alınan mal veya hizmet faturası ile kapatılır.
• Şirket ortaklarına «kâr dağıtımı» kararı alır. Ortağa, kâr payı (temettü) olarak bir ödeme yapılır.
• Şirket ortağına, faizsiz olarak ya da çok düşük faizle borç para verir.
Örtülü kazanç dağıtımı Örtülü kazanç dağıtımı
• Örtülü sermaye niteliğindeki alacağı nedeniyle faiz geliri elde etmiş olan kurumların, bu faizleri herhangi bir faiz geliri gibi göz önüne almaları gerekir.
• Buna göre faiz geliri elde eden;
• Bir kurum veya ticari işletme ise KDV’li fatura kesilmesi gerekir ve faiz de hasılata dahil olur.
• Faizi elde eden gerçek kişi ise ve faiz menkul sermaye iradı niteliğinde ise (ticari kazanç değilse) alacak faizi olarak gelir vergisi beyannamesinde beyan edilir.
• Yabancı kurumlarca elde edilen faiz gelirleri genel esaslar çerçevesinde vergilendirilir.
Örtülü kazanç dağıtımı Örtülü kazanç dağıtımı
• Örtülü sermaye niteliğindeki alacağı nedeniyle faiz geliri elde etmiş olan kurumların, bu faizleri herhangi bir faiz geliri gibi göz önüne almaları gerekir.
• Buna göre faiz geliri elde eden;
• Bir kurum veya ticari işletme ise KDV’li fatura kesilmesi gerekir ve faiz de hasılata dahil olur.
• Faizi elde eden gerçek kişi ise ve faiz menkul sermaye iradı niteliğinde ise (ticari kazanç değilse) alacak faizi olarak gelir vergisi beyannamesinde beyan edilir.
• Yabancı kurumlarca elde edilen faiz gelirleri genel esaslar çerçevesinde vergilendirilir.
Örtülü kazanç dağıtımı Örtülü kazanç dağıtımı
• Bilindiği üzere «öz sermaye üzerinden faiz ödenemeyeceği» esastır.
• Bu esasın, kuruma borçlanma yolu ile konulmuş «örtülü sermaye» üzerinden de faiz ödenemeyeceği esası ile tamamlanmadıkça geçerliliğini büyük ölçüde kaybeder.
• Çünkü kurumun ortaklarının «sermaye» olarak koymaları gereken miktarı koymayarak, bu miktarları kuruma borç olarak verip, karşılığında faiz alırlar ise, kurum bünyesinde oluşan «kurum kazancı vergilendirilmeden» ortaklara dağıtılmış olur.
Transfer Fiyatlandırması Transfer Fiyatlandırması
• Kurumların ilişkili kişilerle «emsallere uygunluk ilkesine aykırı olarak» tespit ettikleri bedel veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alım ya da satımında bulunmaları durumunda, kazanç tamamen veya kısmen «transfer fiyatlandırması yoluyla örtülü olarak dağıtılmış»
sayılacaktır.
Transfer Fiyatlandırması Transfer Fiyatlandırması
• Transfer fiyatlandırması düzenlemeleri ile şirketlere;
• İlişkili kişilerle
• Emsallere uygunluk ilkesine
göre mal ve hizmet alım – satımı yapılması yükümlülüğü getirilmektedir.
• Aksi halde;
• Uygulanan fiyatla ‐ emsal fiyat arasındaki fark
«örtülü kazanç» sayılmakta ve vergilendirilmektedir.
• Yani;
• Transfer fiyatı, emsal fiyatına eşit veya eşite yakın olsun,
• Değilse «haklı gerekçeniz» olsun!
Transfer Fiyatlandırması Transfer Fiyatlandırması
• Transfer fiyatı ile emsal bedeli birbirinden farklı ise;
• Farkı alan yönünden «KKEG»
• Farkı ödeyen yönünden «kâr dağıtımı»
söz konusu olacaktır.
X şirketi Z şirketine mal satar;
Emsal değeri; 1.100 TL Transfer fiyatı; 1.000 TL Örtülü kazanç; 100 TL 100 TL örtülü kazanç «KKEG»
olarak matraha ilave edilecektir.
Z şirketi X şirketine mal alır;
Emsal değeri; 1.100 TL Transfer fiyatı; 1.000 TL Örtülü kazanç; 100 TL 100 TL örtülü kazanç «kâr payı» olarak dikkate alınacaktır.
Yıl aşıldıktan sonra gelen fatura Yıl aşıldıktan sonra gelen fatura
• Kendilerine yapılan teslim ve hizmetler nedeniyle
hesaplanarak düzenlenen fatura vb. vesikalarda gösterilen KDV indirim konusu yapılabilir;
• İndirim hakkı vergiyi doğuran olayın vukuu bulduğu takvim yılı aşılmamak şartıyla, ilgili belgelerin yasal defterlere «kaydedildiği dönemde» kullanılabilir. (KDVK, m.29)
• İndirimin fatura ve benzeri vesikalarda ayrıca gösterilerek belgelendirilmesi ve bu vesikaların kanuni defterlere kaydedilmesi şartıyla indirilebilir. (KDVK, m.34)
• Dolayısıyla takvim yılı aşıldıktan sonra gelen faturada yer alan KDV’nin indirim konusu yapılması mümkün değildir.
• 2012 yılında düzenlenen faturadaki KDV; 2013 ve izleyen yıllarda
«indirim konusu» yapılamaz.
Grup şirketlerinde yansıtma Grup şirketlerinde yansıtma
• Grup şirketi tarafından alınan banka kredisinin taksitlerinin (faiz ve kur farkı vs. dahil) diğer grup şirketine «aynen yansıtılması halinde» işlem KDV’ye tabi olmayacaktır.
• Aynı şekilde taraflardan birinin ödediği damga vergisini diğer tarafa fatura ile yansıtılmasında KDV
uygulanmayacaktır.
Finansal kiralama şirketlerinin, kiracılarına yansıttıkları
«motorlu taşıtlar vergisi» ve «emlak vergisi» finansal
kiralama sözleşmesinde geçerli olan oran üzerinden KDV’ye tabi tutulacaktır.
Finansal kiralama şirketlerinin, kiracılarına yansıttıkları
«motorlu taşıtlar vergisi» ve «emlak vergisi» finansal