1 KONU 5: ULAŞTIRMA MODELLERİ – III
Duyarlılık Analizleri
Bir ulaştırma probleminde zamanla değişme gösterecek katsayılar sadece c ve b katsayılarıdır. Bu katsayılarda değişiklik olması, en iyi çözümü nasıl etkiler?
c katsayılarında meydana gelen değişim Burada iki durum söz konusudur.
i. Xij temel değişkeninin cj katsayısındaki değişim
Örnek 5.1: Bir ulaştırma probleminin MODİ testi sonrasında bulunan en iyi çözüm tablosu (optimal atama miktarları) aşağıdaki gibidir.
Maliyet Tablosu Depolar Kapasite D1 D2 D3 D4 Fabrikalar F1 75 F2 55 F3 25 Talep 20 40 50 45 155 Buna göre,
i. X temel değişkenine ait 22 c maliyeti 22 kadar artırılırsa optimal çözüme nasıl bir
etkisi olur? Optimal çözüm değişir mi? Optimal çözümün değişmemesi için c 22
parametresinin sınırları ne olmalıdır?
ii. X temel dışı değişkenine ait 11 c maliyeti 11 kadar artırılırsa optimal çözüm nasıl etkilenir?
Çözüm:
i. X temel değişkeninde yapılacak 22 değişiminden etkilendiği düşünülen satır ve
sütundaki (2. Satır ve 3. kolon) temel dışı değişkenlere ilişkin ui vj cij 0 olup olmadığı kontrol edilerek değişim aralığı belirlenir.
2 2 4 24 29 18 68 0 21 u v c 3 3 33 54 11 16 75 0 10 u v c olup, buradan 10 5 dir. 22 22 22 22 ˆ ˆ c c c c
olmak üzere, yeni fiyat değeri ˆc 22 222222 10 5 ˆ 10 5 ˆ 45 60 c c c
bu sınırlar arasında olursa en iyi çözüm değişmez.
ii. Z11cˆ110 olmalı.
1 1 11 0 0 16 20 0 4 u v c 11 11 11 11 11 ˆ ˆ 4 ˆ 16 c c c c ciçin en iyi çözüm değişmez.
b katsayılarında meydana gelen değişim Burada iki durum söz konusudur.
- Eğer, Xij temel değişken ise, Xij kadar artırılır.
- Eğer, Xij temel dışı değişken ise, Xijyi içeren bir döngü veya çevrit oluşturulur.
3
Yukarıda optimal atama tablosu verilen minimum maliyetli ulaştırma problemi için,
i. 1. Kaynaktan 2. Hedefe 2 birimlik bir artış olduğunda ( 2) amaç fonksiyonunun yeni değeri ne olur?