BAL ARISI
HASTALIKLARI
ve
Arıların yer kürede ilk defa
ortaya çıkması bitki
örtüsünün geliştiği 3.
Jeolojik dönemde yani
milyonlarca yıl öncesine
dayanmaktadır.
Myanmar’da kehribar taşının
içinde 100 milyon yıllık en
eski arı fosili bulunmuştur.
Balarılarının kökeni
muhtemelen tropikal
Afrika’dır.
İlk çağlarda
ormanlardaki ağaç
gövdelerinde, oyuk ve
kaya kovuklarında yabani
bir hayat süren arılar
daha sonra insanlar
Arkeolojik araştırmalar
sonucunda arıcılığın
insanlığın ilk dönemlerine
kadar uzandığı ortaya
çıkarılmıştır.
İspanya’nın PAUKA
mağaralarında bundan
12.000 yıl önce çizilmiş taş
duvar resimlerinde bunu
Eski Mısır’da balın önemli bir yeri
olduğu yapılan kazılarda ortaya
çıkarılmış ve Firavun mezarlarının
içinde yaklaşık 4000 yıllık ballara
rastlanmıştır.
Ayrıca arı işareti ise kral
hanedanlarının bir sembolü
olmuştur.
Bal Antik Mısır’daki üst sınıflarda
tatlandırıcı olarak, firavunlarda
ve diğer seçkin sınıflarda ikram ve
aynı zamanda inanç ve tıbbi
Binlerce yıldır arıcılık
yapılan Anadolu’da arı
ve insanın hikayesi çok
eskilere dayanmaktadır.
Anadolu, bulunduğu
coğrafik konum
Anadoluda yaşamış en eski medeniyetlerden olan Hitit
uygarlığında arıcılığın önemli bir zirai faliyet olduğu Boğazköy
kazılarında elde edilen tarihi belgelerde ortaya çıkmıştır.
Yapılan kazılarda çıkarılan İÖ. 1300 yıllarına ait bir el yazması tablette arıcılıkla ilgili çeşitli
kanun ve yaptırımların bulunduğu görülmüştür.
Helenistik dönemde Yunanlıların arıcılıkla uğraştığı bilinmektedir.
Aristo (İÖ. 384-322), “Hayvanlar Tarihi” adlı eserinde arılardan ve hastalıklarından detaylı bir şekilde
bahsetmiştir.
Ayrıca antik Yunanlıların saplardan örülmüş sepet kovan ve tahta kovanları kullandıkları bilinmektedir.
Roma döneminde de arıcılıkla ilgili önemli bilgiler içeren çalışmalar olduğu görülmüştür.
Pisagor uzun yaşamasını, bal yemesine borçlu olduğunu
iddia etmiştir. Aynı şeyi 100 yaşını dolduran Demokritos’ta söylemiştir.
Osmanlı dönemindeki padişahlardan Fatih
Sultan Mehmet, Yavuz Sultan Selim ve Kanuni
Sultan Süleyman dönemlerinde çıkarılan
kanunnamelerde arıcılığa ait hükümler de
mevcuttur.
Arı ve bala İncil ve Kur’an gibi kutsal
kitaplarda da yer verilmiştir. Kur’an-ı Kerimin
16. suresi olan Nahl suresi (özellikle 68. ve 69.
ayetleri) arıdan bahsetmektedir.
Hz. Muhammed “bal yiyin, şifa bulacaksınız”
tavsiyesinde bulunmuştur.
İsrail’in kuzeyindeki Tel Rehov
kentinde yapılan kazılarda
daha önce eşi benzeri olmayan
bir arılık keşfedilmiştir.
1997 yılından beri yapılan
arkeolojik kazılarda bal arısı
kovanları şehrin kuzeybatı
Bölgede muazzam şeklide
inşa edilmiş sıra sıra
arılıklara rastlanmıştır.
Ayrıca arılıkta değişik
dinsel ritüellerin de
yapıldığı tespit edilmiştir.
Dünyanın en eski arılığı
olan bu yerde yapılan
incelemeler sonucunda arı
ırkı olarak Apis mellifera
anatolica arısının
Araştırmalar bitki örtüsünün bulunduğu hemen her yerde
arıcılığın yaygın olduğunu ortaya koymuştur.
İnsanoğlu arıyı ilkel kovan ve ağaç kovuklarından alıp bugünkü
modern çerçevelere yerleştirmesi uzun yıllar almıştır.
Verimi yüksek ırk ve modern kovanlar sayesinde çeşitli
ülkelerde bal verimi giderek artmaktadır.
Arıcılığın Tarım
İçerisindeki Yeri ve Önemi
Arıcılık tarım işletmeleri arasında bir
üretim kolunu oluşturmaktadır.
Genelde 2. bir iş olarak yapılan arıcılıktan
yan gelir elde edilmektedir.
Tarım işletmeleri tarla ziraati, bağ-bahçe
ve hayvancılık olmak üzere 3 bölüme
Arıların Çiçeklerin
Tozlaşmasındaki Yeri ve
Önemi
Çiçekli bitkilerde ve meyve ağaçlarında tozlaşmaya dolayısıyla da bitki
popülasyonunda artışa neden olurlar. Bu şekilde yer yüzündeki bitkilerin %80’inin tozlaşmasında rol oynarlar. Arıların tozlaşma yoluyla sağladıkları ürünün değeri bal ve diğer bal arısı
Arıcılığın Ülke
Ekonomisindeki Yeri ve
Önemi
Arıcık ile; 1. Bal (beslenme) 2. Balmumu (sanayi) 3. Arı ve ana arı4. Arı sütü (ilaç)
5. Çiçek tozu (beslenme) 6. Arı zehiri (ilaç)
7. Propolis (ilaç) üretilmektedir.
Arı ürünlerinin üretilmesinden pazarlanmasına kadar her
Arıcılığın yoğun olarak yapıldığı
ülkemiz, koloni varlığı ve bal
üretiminde dünyada Çin Halk
Cumhuriyeti’nden sonra 2.
ülkedir.
Ayrıca km
2ye düşen koloni sayısı
bakımından dünyada 1.
sıradadır.
Fakat ülkemizde kovan başına
düşen üretim dünya
Bugün dünyada bilinen bal arısı
ırklarının %20’sinin anavatanının
Anadolu olduğu bilinmektedir.
Dünyanın pek çok ülkesinde
belirgin bir arı ırkı ve bal çeşidi ön
plana çıkarken ülkemize çok
sayıda bal arısı ırkı ve ekotipi
bulunmuştur.
Türkiye tüm dünyada gezginci
arıcılığın 9 ay yapılabildiği ve bal
hasatı edilebildiği ender ülkelerden
biridir.
Arıların Evrimi
Anadolu çok çeşitli iklim
koşullarına sahip olması, bölgeden bölgeye büyük farklılıklar
gösteren jeolojik yapısı ve Afrika, Avrupa ve Asya arasında doğal bir köprü oluşturması nedeniyle bir çok canlı türünün evriminde
önemli rol oynamıştır.
Bal arıları geçirdikleri evrim
sırasında yerel iklim koşullarına ve floraya uyum sağlamışlardır. Onların bu uyumlarını insanlar