20 Ocak 2022
Dolaylı Vergiler Departmanı
PwC Türkiye
TAREKS VE İHRACAT VE İTHALAT
ÜRÜN GÜVENLİĞİ DENETİMLERİNDE
SIK KARŞILAŞILAN SORUNLAR
TAREKS
İHRACATTA/İTHALATTA TİCARİ KALİTE DENETİMLERİ İTHALATTA ÜRÜN GÜVENLİĞİ DENETİMLERİ
CE ve E İŞARETLERİ
ÜRÜN GÜVENLİĞİ MEVZUATI ÖNEMLİ HATIRLATMALAR
İçerik
3 2
4
2 1
3 4 5
46
TAREKS
DIŞ TİCARETTE RİSK ESASLI KONTROL SİSTEMİ
DIŞ TİCARETTE RİSK ESASLI KONTROL SİSTEMİ
Ürün güvenliği ve teknik düzenlemeler mevzuatı uyarınca yürütülen denetim, uygunluk ve izin işlemlerinin elektronik ortamda ve risk esaslı olarak yapılması amacıyla kurulan internet tabanlı uygulamadır
Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi Tebliği (Ürün Güvenliği ve Denetimi: 2011/53
29/12/2011 tarihli ve 28157 sayılı Resmî Gazete
TAREKS BAŞVURUSU
6
Yetkilendirilmiş Kullanıcı
Manuel Giriş / Kaydedilmiş Başvuru XML ile Başvuru
Risk Analizi
DOĞRUDAN REFERANS NUMARASI (KABUL)
Veya KABUL: RİSK ANALİZİ SONUCU
BELGE YÜKLEYİNİZ
BAŞVURU FİİLİ DENETİME YÖNLENDİRİLDİ
TAREKS BAŞVURUSU
MEVZUAT
KAMU KURUMU ULULARARASI SİTEM
CANAVAR
D E Ğ İ L D İ R
TAREKS BELGESİ
➢ 23 Haneli Bir Sayı ile Temsil Edilen Elektronik Belgedir
➢ TPS Tarafından Üretilir
➢ Gümrük Beyannamesinin 44 Numaralı Hanesine Yazılır
➢ Tek Model Ürün ve Fatura İçin Geçerlidir
➢ Düşümlü Kullanılabilir- Bir Yıl Geçerlidir
20212383614968016241234/1
(E-Belge / Referans Numarası / Gümrük Belge No /
TPS …. Belgesi)
TAREKS EKRANI
9
Başvuru No
*TAREKS Tarafından Oluşturulur
*Başvuru İmzalandığında Görülür
*Başvuru Sonuçlanıncaya Kadar Takip (Bilgi – İtiraz – İşlem) İçin Kullanılır
*Değişmez
Referans Numarası Gümrük Belge No TPS …. Belgesi
*TPS Tarafından Oluşturulur
*Başvuru Olumlu Sonuçlanırsa Görülür
*44 Nolu Haneye Yazılır
Başvurunun Durumu (KABUL / RED / İPTAL )
Görüntülenir
TİCARİ KALİTE
DENETİMLERİ
Taze Gıda Ürünlerinde Denetimler
Ticari Kalite Denetimi
(Ticaret Bk)
Gıda Güvenliği (Tarım Bk)
Zirai Karantina
(Tarım Bk)
Tarım Ürünleri Dış Ticaretinde Ticari Kalite Denetimleri
(2022/22) Sayılı ÜGD Tebliği - Bazı Tarım Ürünlerinin İthalatında ve İhracatında Ticari Katile Denetimi Tebliği
KAPSAM (148 GTİP, 77 Standart)
EK 1A –Bitkisel yemeklik yağlar (zeytin yağı, fındık yağı, pamuk yağı, ayçiçek yağı vb.) EK 1B – Kuru ve Kurutulmuş Ürünler (kuru kayısı, ceviz, antep fıstığı, fındık, badem vb.) EK 1C –Yaş Meyve ve Sebzeler (elma, biber, domates vb.)
EK 1D – Standardı Olan Diğer Ürünler (tavuk yumurtası)
EK 2 – Standardı Olmayan Diğer Ürünler (defne yağı, bal, sofralık zeytin)
Tarım Ürünleri Dış Ticaretinde Ticari Kalite Denetimlerinin Amacı
İhracatta
Tüketicilerin doğru bilgilendirilmesini sağlamak Üreticilerimizi tağşişli ve kalitesiz ithal ürünlerin yarattığı haksız rekabetten korumak.
Türk ürünlerinin uluslararası piyasalardaki imajını
iyileştirerek muhafaza etmek, böylece istikrarlı ihracat
pazarları yaratmak.
Uluslararası Mevzuata Uyum Sağlamak
İthalatta
İhracatta Ticari Kalite Denetimlerinin Risk Esaslı Yapılması Amacıyla Firmaların Sınıflandırılmasına İlişkin Tebliğ (2021/22)
Firmaların Denetime Düşme Oranları Sınıflarına Göre Değişmektedir
Sınıf Sınıflandırma Kriterleri
A
Tescilli markası ile üretim ve ihracat yapan, Kalite Sistem Belgesine sahip
Ürünün işlenmesinde gerekli teknik altyapıya sahip, Sorumlu Denetçi çalıştıranlar
B
Kalite Sistem Belgesine sahip,
Ürünün işlenmesinde gerekli teknik altyapıya sahip, Sorumlu Denetçi çalıştıranlar
C Ürünün işlenmesinde gerekli teknik altyapıya sahip, Sorumlu Denetçi çalıştıranlar
D A, B veya C sınıflarına girmeyenler
Tarım Ürünleri Dış Ticaretinde Ticari Kalite Denetimleri
İHRACATÇI/
İTHALATÇI
ÜGD MÜDÜRÜ
TİCARET DENETMENİ ELEKTRONİK
BAŞVURU
GÖREVLENDİRME DENETİM
RİSK ANALİZİ
FİRMA SINIFI
TAREKS REFERANS NUMARASI
NUMUNE ALMA/
LAB. ANALİZİ TAREKS
REFERANS NUMARASI
İTHALATTA ÜRÜN
GÜVENLİĞİ
DENETİMLERİ
RİSK ESASLI DENETİM
TAREKS ÜZERİNDEN ÇALIŞAN TEBLİĞLER
DENETİM
BİRİMİ ÜRÜN GRUBU İLGİLİ TEKNİK
MEVZUAT DENETİM ŞEKLİ YETKİLİ KURULUŞ
TSE
Ara Mallar (2022/1) Türk Standartları Test / Rapor
Sanayi Bk Sanayi Ürünleri (2022/9) CE İşareti Yön + İDY Belge ve İşaret / Test
Otomotiv Parçaları
(2022/25) E İşareti (Tip Onayı) Belge ve İşaret
Ticaret Bk (DTS)
Telekom (2022/8), Oyuncak (2022/10)
KKD(2022/11) , Yapı Mz (2022/14)
Tıbbi Cihazlar (2022/16)
CE İşareti Yön + İlgili
Dikey Yönetmelik Belge ve İşaret / Test
BTK, Ticaret Bk, Çalışma Bk,
Şehircilik Bk, TİTCK
Pil/Akü (2022/14) APAK Yönetmeliği Rapor / Test Çevre / Sanayi Bk
Tüketici(2022/12),
Tekstil/Ayakkabı(2022/18)
GÜGY / REACH /
Standart Rapor / Test Ticaret Bk
2022 Yılı ÜGD Tebliğleri 31/12/2021 – 31352 (4. Mükerrer) Sayılı Resmi Gazete
DENETİM SÜRECİ
MUAFİYET VE İSTİSNALAR
MUAFİYET / İSTİNA TEBLİĞ DAYANAK
Kapsam Dışı Bütün Tebliğler (12 ve 18 Hariç) Tebliğ + Denetim Rehberi
Parti Teşkil Etmez (PTE) 2022/1 Tebliğ (Madde 6)
A.Tr Muafiyeti(?) Bütün Tebliğler Tebliğ (Madde 6)
AQAP/GMP 1 – 8 – 9 –15 – 25 Tebliğ (Madde 6)
Üretim Girdisi Muafiyeti 9 –25 Tebliğ (Madde 6)
Otomotiv İmalat / TSE Markası / Yatırım Teşvik
2022/1 Tebliğ (Madde 6)
Numune / Geri Gelen Bütün Tebliğler Tebliğ + Gümrük Mevzuatı
GTİP KAYNAKLI KAPSAM DIŞI ÖRNEKLERİ
GTİP MADDE ADI İLGİLİ YÖNETMELİK(LER)
7321.11.90.00.12 Hem gaz ve hem diğer yakıtlı olanlar (sadece gaz
yakıtlı olanlar) Gaz yakan cihazlar
8413.70.21.90.00 Diğerleri (motorlu kara taşıtlarında
kullanılanlar hariç) Makine, LVD, EMC
8418.21.59.00.00 Gömme tip olanlar (ev ve iş yerlerinde kullanılmak üzere tasarlanmış olanlar)
LVD, EMC, ENERJİ
ETİKETLEMESİ, ECO-DESIGN
8539.29.98.00.11
Cam kavanoz çapı 25 mm.den az minyon ampuller (25 mm.ve oto ampulleri hariç) (motorlu kara taşıtlarında kullanılanlar hariç)
LVD, ENERJİ ETİKETLEMESİ, ECO-DESIGN
8438.10.10.00.00 Ekmek, pasta, bisküvi imaline mahsus olanlar
(sadece ekmek dilimleme makineleri) Makine (LVD Yok) 8443.32.10.10.00 İnk jet tipi yazıcılar (ev ve iş yerlerinde
kullanılmak üzere tasarlanmış olanlar) Makine, LVD, EMC
TAREKS RİSK ANALİZİ
Risk analizi: Ek-1’de yer alan ürünlerin risk derecesini ve fiili denetime yönlendirilip yönlendirilmeyeceğini belirlemek amacıyla, TAREKS’te
Firma hakkındaki bilgiler
Geçmişte yapılan ithalat denetimleri ile piyasa gözetimi ve denetim sonuçları
Ürünün cinsi Markası
Modeli Fiyatı ve miktarı
Üretici veya ithalatçı firma ya da kullanıcısı
Giriş gümrüğü
Menşe, çıkış, sevk veya ticaret yapılan ülke
risk tespiti için kullanılabilecek diğer bilgilerden hareketle
yapılan işlemi,
«Ürün» Değil «Durum»
YYS SAHİBİ FİRMALARA AYRICALIK
Bakanlığımız tarafından ithalat denetimlerinde Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası bulunan firmalara bu sertifikaya sahip olmayan firmalara kıyasla
TAREKS risk analizi
aracılığıyla daha ayrıcalıklı
uygulamalar sağlanmaktadır.
FİİLİ DENETİME YÖNLENDİRİLEN BAŞVURU
Belge Yükleyiniz
2 + 10 İş Günü
TAREKSE Yüklenecek Belgeler
• Taşıma / Gümrük Belgesi
• Fatura
• Vekaletname
• Tebliğe Özel
Belgeler
FİİLİ
DENETİM
Yüklendi
İPTAL BELGE EKSİKLİĞİ SONUCU
MUAFİYET Yüklenmedi
TAREKS ÜZERİNDEN ÇALIŞMAYAN ÜGD TEBLİĞLERİ
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı
▪Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Atıkların İthalat Denetimi Tebliği (2022/3)
▪Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Kimyasalların İthalat Denetimi Tebliği (2022/6)
▪Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Katı Yakıtların İthalat Denetimi Tebliği (2022/7)
▪Çevrenin Korunması Yönünden Kontrol Altında Tutulan Metal Hurdaların İthalat Denetimi Tebliği (2022/23)
Sağlık Bakanlığı
▪Sağlık Bakanlığının Özel İznine Tabi Maddelerin İthalat Denetimi Tebliği (2022/4)
▪Sağlık Bakanlığınca Denetlenen Bazı Ürünlerin İthalat Denetimi Tebliği (2022/20)
Tarım ve Orman Bakanlığı
▪Tarım ve Orman Bakanlığının Kontrolüne Tabi ürünlerin İthalat Denetimi Tebliği (2022/5)
CE ve E
İŞARETİ
CE İŞARETİ
• Ürünlerin gerekli bütün uygunluk değerlendirme süreçlerinden geçtiğini, yani güvenli olduğunu gösteren bir uygunluk işaretidir.
• Belirli Ürün Grupları İçin Geçerlidir
• AB Gümrük Bölgesinde (Türkiye Dahil) Mecburidir
CE İŞARETİ-GÜVENLİK KARİNESİ
Ürün Testleri
(Güncel ve İlgili
Standartlara Göre)
(Tercihan EN) (Riske Göre Akredite Lb /
OK)
TEST
Test Raporları
(10 Yıl
)
Talep Halinde Erişim
TEST RAPORU
Uygunluk Beyanı
(
GüncelDirektif ve Standartlara
Atıf)
Hazır Olmalı / 10 Yıl UYGUNLUK
BEYANI
CE İşareti
(Usulüne Uygun)
Çıkmamalı Sonradan İliştirilemez CE İŞARETİ
DİKKAT
• Şekli Unsurlar
• Tarihler
• Eşleşme
CE İŞARETİ DENETİM SÜRECİ (2021/8-9-10-11-14-16)
CE İşareti + AT Uygunluk
Beyanı
Var Mı ?
Uygun Mu ?
EVET E VE T
KABUL
HAYIR
HAYIR Test
(Raporu)
Var Mı ?
EV ET
Uygun Mu ?
HAYIR
HAYIR
EVET
PGD ELLEÇLEME
RED
Tali Eksiklik
KOŞULLU KABUL
AT UYGUNLUK BEYANI (DoC)
✓ Sevk Tarihinden Önce Düzenlenmiş Olmalı
✓ Tebliğde GTİP’in Karşısındaki Yönetmeliklerin Tamamını İçermeli
✓ Direktifler Güncel Olmalı
✓ Marka / Model / Üretici Bilgisi TAREKS’e Girilen Bilgilerle ve Ürün Üzerindeki Bilgilerle Aynı Olmalı
✓ Beyan Cümlesi Olmalı
✓ Standartlar Güncel Olmalı
✓ İsim, İmza, Unvan Olmalı
✓ Bir «Notified Body» veya Test Raporuna Dayanıyorsa Belirtilmeli
-TAREKS’e Yüklenirken Kolay Bulunabilecek Bir Dosya Adı Olmalı
E İŞARETİ (2021/25)
«E» BM / AEK Regülasyonlarına
uygunluk işaretidir. Türkiye, Japonya, Rusya Dahil BM/AEK Üyesi Ülkelerde Geçerlidir.
Türkiye’de zorunludur (Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı)
«e» Bu İşretin AB’deki Muadilidir
Tip Onayı İşaretleri (”E” / “e”), kara taşıtlarının veya parçalarının ilgili güvenlik yönetmeliklerine uygun olduğunu gösterir.
Ülke Kodu
E İŞARETİ
E işareti, bir daire içinde "E" harfi ve yanında tip onayını vermiş olan ülkeye mahsus işaret ile gösterilir. E işareti onay numarasıyla birlikte yazılmalıdır.
Yukarıdaki aksam tip onayı işareti söz konusu parçanın 022439 onay numarası ile
Hollanda’da (E4) onaylanmış olduğunu göstermektedir. Onay numarasının ilk iki
rakamı (02) bu parçanın ilgili yönetmeliğin 2 numaralı değişiklik serisine göre
onaylandığını belirtmektedir.
E İŞARETİ
e işareti, bir dikdörtgen içinde "e" harfi ve yanında tip onayını vermiş olan ülkeye mahsus işaret ile gösterilir. Bu dikdörtgenin hemen yakınındaki bir yere, prototip için tamamlanmış onay sertifikasının numarasına tekabül eden tip onay numarası yazılır
Yukarıdaki aksam tip onayı işareti söz konusu parçanın 2439 onay numarası ile
Almanya’da (e1) onaylanmış olduğunu göstermektedir. İlk iki rakam (00) bu
parçanın yönetmeliğin ilk versiyonuna göre onaylandığını göstermektedir.
TİP ONAY BELGESİ
• Tip Onay Belgesi, tekerlekli araçlar ile bu araçlarda kullanılan bazı aksamların, Yönetmelikler (Direktifler) ve Teknik Düzenlemelere (Regülasyonlar) göre uygunluğunun onaylandığını gösterir belgedir.
• Firmalarca sunulan tip onay belgelerinin ilgili regülasyonlara taraf ülkelerce düzenlenip düzenlenmediği kontrol edilir.
• Tip onay belgesinde ürünün tabi olduğu ilgili regülasyona ilişkin bilgi bulunması gerekmektedir.
• BM/AEK’nın internet adresinde yer alan ilgili Status of the 1958 Agreement (and of the annexed regulations) dokümanı ve ilgili Regülasyonların metinleri denetimlerde esas alınır
https://www.unece.org/trans/main/wp29/wp29wgs/wp29gen/wp29fdocstts.html
. Uygulamada 1958 Cenevre Andlaşması hükümleri geçerlidir.
ORTAK İŞARETİ OLMAYAN ÜRÜNLER
ÜRÜN
GÜVENLİĞİ
MEVZUATI
Piyasada
• Depoda
• Mağazada Gümrükte
Müşteri Şikayetinde İhale veya
Sözleşme Aşamasında
Kullanımda (İş Güvenliği Teftişi)
• Şartnamede / Sözleşmede
• Teslimatta
Kaza Soruşturmalarında (İş Kazası)
Mahkemede
ÜRÜN GÜVENLİĞİ NEREDE KARŞINIZA ÇIKAR
Ürün Güvenliği ve Teknik Düzenelmeler Kanunu (7223)
CE İşareti Yönetmeliği
Ürün (Dikey) Yönetmelikleri - LVD - EMC
- Makine Emniyeti - Tıbbı Cihazlar - Oyuncaklar - KKD
- Radyo Ekipmanları - Yapı Malzemeleri
………..
Genel PGD
Yönetmeliği Yönetmeliği OK / UDK
DAKT Yönetmeli ği
TD Rejim Kararı
Bakanlık PGD Yönetmelikleri
Genel Ürün Güvenliği Yönetmeliği
ÜGD Tebliğleri E-PGD
Yönetmeliği
(Taslak)
Ürün Güvenliği Kanunu 7223 Yenilikler
• E-ticaret siteleri aracılığıyla satışı yapılan ürünler de Kanun kapsamına dahil edilmiş olup Ticaret Bakanlığı’nın bu alanda da denetim yapacağı hususu düzenlenmiştir.
• Zincirleme Sorumluluk (İzlenebilirlik) mekanizması sisteme dahil edilmiştir. Bu mekanizma ile, tedarik süreci içerisinde ürünün kimden alındığı ve kime satıldığının kaydı tutulacaktır.
• İzlenebilirliğin artırılmasıyla birlikte, kimi hallerde güvensiz ürünlerin tüketiciden geri çağrılması da zorunlu hale getirilmiştir.
• Kanun kapsamında tazminat sorumluluğu da özel olarak düzenlenmiş olup imalatçı veya ithalatçılar güvensiz ürünün sebep olduğu ölüm, yaralanma veya başka ürüne verilen zararlar sebebiyle, zarar görene karşı sorumlu tutulmuştur.
• Bakanlık tarafından yapılan denetim sonucunda, güvensiz ürün satanlara idari para cezası uygulanacak ve bu tutarlar her sene güncellenecektir. Ayrıca güvensiz ürün satışı yapan internet sayfalarına erişim de engellenebilecektir.
• Kanun uyarınca, imalatçı, ithalatçı, yetkili temsilci ve dağıtıcıların (iktisadi işletmeci) ürün güvenliğine ilişkin rolleri ayrı ayrı tanımlanmış ve sorumluluk kapsamları belirlenmiştir.
• Genel Ürün Güvenliği – Bütün ürünler kapsamda
ÜRÜN GÜVENLİĞİ – GÜMRÜK MEVZUATI BAĞLANTISI
Ürün Güvenliği Kanunu
(7223)
Gümrük Kanunu (4458)
Teknik Düzenlemeler RK (CBK)
Ürün Bazlı (Dikey) Direktif/
Yönetmelikler (LVD, EMC,
Oyuncak, Makine, KKD, REACH…) GÜG
CE İşareti Yönetmeliği (CBK)
Genel PGD Yönetmeliği
(CBK)
2009/154 81 (CBK) Gümrük Yönetmelği
TSE Genelge Denetim Rehberleri
ÜGD Tebliğleri
TPS
TAREKS
TSE Belge Net Bakanlık PGD
Yönetmeliği
PGD BİS
TAREKS ve
ÜGD Mevzuatı Önemli
Hatırlatmalar
TAREKS BUNLARI HİÇ SEVMEZ!
İPTAL RED
Firma En Az Bir Kere Denetime Düşer
Ürün «mimlenir»
MÜKERRER BAŞVURU
Firma En Az Bir Kere Denetime Düşer
Kullanıcı Askıya Alınır Firma Denetime Düşer 235??!!
OTOMATİK İPTAL
• Fiili denetime yönlendirilen ürünler için Tebliğ‟in Ek-2‟sinde yer alan dokümanların, başvuru günü dâhil iki iş günü içerisinde elektronik ortamda TAREKS’e eksiksiz olarak yüklenmesi gerekmektedir. Firmaya talebi halinde sistem üzerinden ilave 10 gün süre verilir.
• Bu sürede belge yüklenmez ise başvuru TAREKS tarafından otomatik olarak “İptal: Belge Eksikliği Sonucu” ile sonuçlandırılır.
• Bu şekilde sonuçlandırılan ürünler için kullanıcılar TAREKS’e yeniden başvuru yapabilir.
• Bir sonraki başvuru denetime düşer
BELGELER ve ÜRÜN (DENETİME) HAZIR OLMALI
RED İLE SONUÇLANAN BAŞVURULAR
• Red alan ürünler için yeniden başvuru yapılamaz!
• Firmanın başvurunun “Red” ile sonuçlandırılmasını talep etmesi halinde yazılı başvurması ya da süre sonuna kadar beklemesi gerekir.
• Belgelerin zamanında sunulamaması veya talep üzerine red ile sonuçlandırılan başvurular, Bakanlıkça yapılacak değerlendirme sonucunda bir defaya mahsus olmak üzere yeniden denetime açılabilir.
• Ek süre verilmez, eksik belgenin ivedilikle sunması gerekir.
• İşaretleme eksikliği sebebiyle red alan başvurular yeniden denetime açılmaz.
MÜKERRER BAŞVURU
• Denetimi RED ile sonuçlandırılmış başvuruların ya da denetimi devam eden bir başvuru/başvuru kalemi konusu ürünler için denetimden kaçınmak amacıyla TAREKS üzerinden yeni bir başvuru yapılması/kalem açılması mükerrer başvuru kabul edilir.
• Bu durum firmaların red alması gereken başvurularının risk analizinden geçmesi gibi sonuçlar doğurabildiği için arzu edilmeyen bir durumdur.
• Tespit edilmesi halinde kullanıcıya ve firmaya ayrı ayrı müeyyide
uygulanır.
TAREKSTE KÜÇÜK(?) DETAYLAR
Sanayici, İhracatçı, YYS olduğunuzu TAREKS Biliyor mu ? AQAP, GMP, A.TR Belgeleriniz Yüklü mü?
Dahili Kullanıcı / Kullanıcı Sayısı Yetki Süresi / E-İmza Süresi
Adresler Güncel mi?
Başvuru Ücretine KDV Dahildir
© 2018 PwC Türkiye. Tüm hakları saklıdır. Bu belgede “PwC” ibaresi, her bir üye şirketinin ayrı birer tüzel kişilik olduğu PricewaterhouseCoopers International Limited’in bir üye şirketi olan PwC Türkiye’yi ifade etmektedir. “PwC Türkiye”, PwC Bağımsız Denetim ve Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik A.Ş., PwC Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş. ve PricewaterhouseCoopers Danışmanlık Hizmetleri Ltd. Şti. ticari unvanları ile Türkiye'de kurulmuş tüzel kişiliklerden oluşan PwC Türkiye organizasyonunu ifade ve temsil etmektedir.
© 2018 PwC Turkey. All rights reserved. In this document, “PwC” refers to PwC Turkey which is a member firm of PricewaterhouseCoopers International Limited, each member firm of which is a separate legal entity.
