Nüfus taraması Rahim ağzı kanseri
Davet
2
Bu nüfus taraması neden yapılmaktadır?
Ülkemizde her yıl yaklaşık 800 kişide rahim ağzı kanseri tespit edilmektedir. Yine her yıl 200 kişi bu hastalıktan vefat etmektedir.
Rahim ağzı kanseri daha çok 30 ile 60 yaş arası bayanlarda görülmektedir. Bu nedenle bu kişileri bu nüfus taramasına davet ediyoruz.
Bu nüfus taramasıyla kişinin rahim ağzı kanserine yakalama riski
araştırılmaktadır. Rahim ağzı kanseri erken teşhis ile önlenebilmektedir.
Nüfus taramasına katılan kişilerin rahim ağzı kanserine yakalanma riski azalmaktadır.
Bu broşür neler içerir?
Bu broşür rahim ağzı kanseri nüfus taraması hakkında bilgi içermektedir.
Aynı zamanda bu araştırmaya katılıp katılmama tercihiniz için size araştırma hakkında bilgi vermek amaçlıdır.
Rahim ağzı kanseri erken teşhis ile önlenebilmektedir.
3 Rahim ağzı kanseri nasıl oluşmaktadır?
Rahim ağzı kanseri human papilloma virüsü (HPV) adlı bir virüsüne bulaşıp bunun uzun süre devam etmesi sonucu oluşmaktadır.
HPV çok yaygın görülür. Neredeyse her erkek ve kadına hayatlarında bir kez HPV ile bulaşmaktadır. Vücut neredeyse her zaman bu virüsü kendisi temizler. Bazen ise bunda başarısız kalır. Örneğin, bağışıklık sisteminin zayıf olması durumunda. Bağışıklık sisteminin zayıf olmasına belli ilaçlar ve sigara içme neden olabilir.
Vücut bu virüsü kendisi temizleyemezse, rahim ağzında bulunan hücreler değişebilir. Anormal hücreler rahim ağzı kanserinin bir ön evresine dönüşebilmektedir. Bu durum henüz kanser evresine geçmemiştir ve tedavi edilebilmektedir. Tedavi edilirken kanserin oluşması önlenmiş olur.
Bir ön evre bazen rahim ağzı kanserine dönüşebilmektedir. Bu süreç çok yavaş ilerlemektedir. Çoğu durumlarda 10 ile 15 yıl arası sürer.
• Yaklaşık 10 kişiden 8’ine hayatlarında bir kez HPV bulaşmaktadır.
• Virüs daha çok cinsel ilişki ile bulaşmaktadır.
• HPV taşıyıcısı iseniz, halen rahim ağzı kanserine yakalanma riskiniz düşüktür.
4
HPV enfeksiyonu
rahim yumurtalıklar rahim boyunu &
rahim ağzı
rahim ağzında bulunan sağlıklı hücrelerin
büyütülmüş şekilleri
vajina rahim ağzı
Vücut hafif veya orta derecedeki anormal hücreleri kendisi atabilmektedir.
HPV çok yaygın görülür. 10 bayandan 8’inde vücut HPV enfeksiyonunu yine kendisi temizlemektedir.
5
Vücut genellikle bu virüsü kendisi temizler
HPV Anormal hücre
HPV hücreye yerleşmektedir
HPV rahim ağzında bulunan hücreleri
değiştirebilmektedir
Vücut genellikle bu virüsü 2 yıl içinde kendisi temizler
Vücut bazı durumlarda bu virüsü veya hücreleri ortadan kaldıramaz
Hafif ile orta derecedeki anormal hücreler
Orta ile ağır derecedeki anormal hücreler
En sonunda rahim ağzı kanseri
oluşabilmektedir. Çoğu durumlarda bu 10 ile 15 yıl arası sürer.
Rahim ağzı kanseri
6
Araştırma nasıl yapılmaktadır?
Yayma (smear) testi
Aile hekimliğinde yayma testi için kendiniz randevu alırsınız.
Bu araştırmayı çoğunlukla bayan doktor asistanı yapmaktadır. İlkin size birkaç soru sorar. Akabinde alt tarafınızın çıplak kalacak şekilde
giysilerinizi çıkarırsınız. Doktor asistanı muayeneyi spekulum denilen özel bir araçla yapmaktadır. Bunu dikkatlice vajinanıza yerleştirir. Bir fırça yardımıyla rahim ağzından birkaç hücre alır. Bunları laboratuvara göndermek üzere bir kaba koyar. Randevu yaklaşık 10 dakika sürer.
Laboratuvarda yayma HPV açısından araştırılır. Bu virüs mevcut ise, hemen yayma içinde anormal hücre bulunup bulunmadığına bakılır. Bu değerlendirmeden sonra aile hekimliğinde bir kontrol için yayma veya jinekologda ileri araştırma yaptırılmasının gerekli olup olmadığını bilebiliriz.
Bu araştırma konusunda içiniz rahat değil mi? Bunu yayma testi
yaptırırken anlatın. Aile hekiminiz veya doktor asistanı bunu göz önüne alırlar.
Özel uygulama seti
Yayma testi yaptırmak canınızı çok mu sıkıyor? Ve bu nedenle nüfus taramasına katılmak istemiyor musunuz? O halde özel uygulama testini kendiniz yapabilirsiniz. Bu test hakkında daha detaylı bilgi ve bunun avantaj ve dezavantajlarını öğrenmek için
www.bevolkingsonderzoekbaarmoederhalskanker.nl adlı web sitesine bakınız.
7 Daveti ne zaman alırsınız?
30-60 yaş arasında iseniz her 5 yılda bir, otomatik olarak ücretsiz nüfus taramasına davet edilirsiniz.
40-50 yaş arasında olup araştırmadan sizde HPV bulunmadığı sonucunu mu çıkıyor?
O halde 10 yıl sonra size tekrar yeni bir davet gönderilir. Sizde HPV tespit edilmedi ise, 10 yıl içerisinde rahim ağzı kanserine yakalamanızın riski çok düşüktür. O kadar düşüktür ki ancak 10 yıl sonra bir daha katılmanız yeterlidir.
Nasıl katılabilirsiniz?
• Aile hekimliğinde yayma testi için kendiniz randevu alırsınız.
• Yayma testini regl olmadığınız bir günde yaptırın.
• Mesanenizin ya da bağırsaklarınızın dolu olması yayma testi esnasında kendinizi rahat hissetmenizi önler. Bu nedenle testi yaptırmadan önce tuvalete gitmek iyi olur.
Araştırmaya katılmamak veya daha sonra katılmak
Hamile iseniz veya yeni doğum yaptıysanız araştırmaya katılmamanızı tavsiye ediyoruz. Araştırmaya (henüz) katılmamak için başka tıbbi nedenler de olabilir. Örneğin, rahim ağzınız alınmışsa durum böyledir.
Tereddüdünüz varsa aile hekiminize danışın.
Daha sonra katılmak ya da vazgeçmek mi istiyorsunuz? Bunu
Bevolkingsonderzoek Nederland’a bildirin. Telefon numarası ve e-posta adresi davet yazısında mevcuttur.
Muayenehanelerin çoğunda bayan doktor asistanı ya da bayan doktor yayma testi yapmaktadır. Aile hekimliğinizde bu mümkün değil mi ve bunu özellikle mi istiyorsunuz? Bu durumda başka bir aile hekimliğiyle irtibata geçin. Konu hakkında sorularınız var mı? Bilgi hattını arayın.
Telefon numarası davet yazısında mevcuttur.
8
Araştırma nasıl yapılmaktadır?
1 DAVET YAZISI
Evinize bir davet yazısı gelir ve akabinde aile hekimliğinden yayma testi için kendiniz randevu alırsınız.
Randevuya giderken davet yazısını beraberinizde getirin. Etiketler araştırma için gereklidir.
Randevu yaklaşık 10 dakika sürer.
2 DOKTOR ASİSTANI
Bu araştırmayı genellikle doktor asistanı yapmaktadır. İlkin size birkaç soru sorar.
Araştırmadan çekindiğinizde bunu açıkça anlatın.
3 SOYUNMA
Vücudunuzun alt kısmı çıplak kalacak şekilde soyunmanız gerekmektedir.
9 4 YAYMA TESTİ
Doktor asistanı bu muayeneyi spekulum denilen özel bir araçla yapmaktadır.
Doktor asistanı bir fırça yardımıyla rahim ağzından bir miktar rahim mukozası alır.
vajina fırça Rahim ağzı
5 BİTTİ
Giyinebilirsiniz, araştırma bitmiştir.
Sonuç yazısı 4 hafta içinde elinize ulaşacaktır.
10 Şikayetleriniz varsa aile hekiminize gidin
Nüfus taramasının sonucu %100 kesin değildir. Bu nedenle HPV veya anormal hücrelerin keşfedilmemesi her zaman mümkündür.
Aşağıdaki şikayetlerden biri sizde bulunuyor mu?
• Cinsel ilişkiden hemen sonra kanamalar,
• Menopozdan sonra kanamalar, örneğin bir yıldan daha uzun bir süre regl olmadığınızda,
• İki regl arasında kanamalar,
• Vajinanızdan anormal akıntı.
Bu durumda aile hekiminizle iletişime geçin. Aile hekimi sizinle birlikte size en uygun araştırmanın hangisi olduğunu belirleyebilir.
Kendi kararınız
Her tıbbi araştırma gibi nüfus taramasının da avantajları ve dezavantajları vardır. Devlet bu nüfus taramasının avantajları
dezavantajlarından daha fazla olduğu için bunu size sunmaktadır. Ancak bu size göre şahsen farklı olabilir.
Araştırmaya katılıp katılmamak sizin kişisel kararınızdır. Nüfus taraması vasıtasıyla daha çok kanserin ön evreleri tespit edilmektedir. Ön evrenin tedavisi rahim ağzı kanserinin oluşmasını önler. Bu bir avantajdır.
Nüfus taramasının dezavantajları da vardır. Ön evre her ihtimale karşı neredeyse her zaman tedavi edilir. Ancak, bu durum bazen kendiliğinden de geçebilir. Bu durumda bir tedavinin uygulanması gereği ortadan kalkar.
Araştırmanın ücreti nedir?
Aile hekimliğinde yapılan nüfus taraması yayma testi sizin için
ücretsizdir. Bu araştırmayı devlet karşılar. Jinekologda yapılan bir yayma testi veya ileri araştırma, nüfus taramasına dahil değildir. Bunun
masrafları sağlık sigortanızın kapsamına girer. Bunun masraflarının tümünü veya bir kısmını kendiniz ödemek zorunda kalabilirsiniz. Bu da kendi katkı payınızın ne kadar olduğuna ve bundan ne kadarını tüketmiş olduğunuza bağlıdır. Konu hakkındaki sorular için sağlık sigortanızla iletişime geçin.
11
Sonuç ne olabilir?
Araştırmadan sonra 4 hafta içinde sonucu bildiren bir yazı alırsınız.
Sonuçlar aşağıdaki gibi olabilir:
İleri araştırmaya gerek yok.
Rahim ağzı kanserine yakalanmaya dair yüksek risk taşımıyorsunuz. İleri araştırmaya gerek yok. Bir sonraki araştırmaya davet edildiğinizde nüfus taramasına yine katılabilirsiniz.
100 katılımcıdan 90’ı bu sonucu almaktadır.
Aile hekimliğinde kontrol amaçlı bir yayma testi yapılması gereklidir.
Bu yayma testini belli bir süre sonra tekrar yaptırmak önemlidir. Bu durumda hücrelerinizi bir daha kontrol edebiliriz. Bunun için altı ile on iki ay sonra Bevolkingsonderzoek Nederland adlı kurumdan otomatik olarak bir davet alacaksınız.
100 katılımcıdan 7’si bu sonucu almaktadır.
Jinekologda ileri araştırma gereklidir.
Aile hekimi sizi jinekoloğa sevk etmektedir. İleri araştırma yapıp tedavinin gerekli olup olmadığına o bakmaktadır.
100 katılımcıdan 3’ü bu sonucu almaktadır.
Olası sonuçlar hakkında daha fazla bilgi almak mı istersiniz?
www.bevolkingsonderzoekbaarmoederhalskanker.nl adlı siteye bakınız.
12 Gizlilik
Nüfus taramasını uygulamak için bilgilerinizi işlememiz gerekir. Bunu yaparken gizlilik mevzuatlarına uygun olarak çalışırız. Sizi davet
edebilmek amacıyla belediyeden isminizi, adresinizi ve doğum tarihinizi aldık. Bilgilerinizi ayrıca araştırma ve bunun sonuçları için de
işlemekteyiz. Araştırmanızın sonuçları nüfus taramasını iyileştirmek için de yardımcı olabilir. Tüm katılımcıların sonuçları hep bir arada bir çok bilgi vermektedir. Bu nedenle araştırma ve bakım kurum ve
kuruluşlarıyla bilgi alışverişinde bulunmaktayız. Gizlilik yönetmeliğinde verilerinize ne yapıldığı yazar.
Vücut materyalinin arta kalanlarına ne olur?
Testten sonra vücut materyalleri arta kalır. Nüfus taramasının kalitesini koruyabilmek ve iyileştirebilmek amacıyla bu materyaller birkaç ay boyunca saklanır. Bundan sonra imha edilirler veya jinekolojik kanser konulu bilimsel araştırma için kodlanırlar. Bilimsel araştırmada
araştırmacının verilerin veya vücut materyalinin kime ait olduğunu bilinmemesini sağlarız.
İtiraz
Nüfus taramasının uygulanmasından sonra kişisel bilgilerinizin ve/veya vücut materyallerinizin kalite araştırması veya bilimsel araştırma için kullanılmasını istemiyor musunuz? O halde tarama örgütü vasıtasıyla bunu itiraz ediniz. Bunu nüfus taramasına katılmadan önce yapmanız önemlidir. İrtibat verilerini bu broşüre ek olan yazıda bulursunuz. Gizlilik, gizlilik yönetmeliği ve itiraz etme hakkında daha fazla bilgi almak için bakınız: www.bevolkingsonderzoeknederland.nl/privacy.
13
‘Evet,
katılıyorum.’ Daniëlle (53) ‘Katılmak konusunda herhangi bir tereddüdüm yok. Aslında hiç de olmadı. Anormal hücrelerim oluşmadan önce bile araştırmaya katılmıştım. İnsanin tek bir hayatı ve tek bir vücudu var. Buna da iyi bakılması gerektiğini düşünüyorum.’
‘Katılım konusunda kararsızım.’
Lisa (31) ‘Davet yazısı bir yılı aşkın masamda duruyor. Aslında bu bir ayrıcalık fakat bir şeyler beni engelliyor. Belki de bir şeylerin yolunda gitmediği hakkında endişeleniyorum? Bir de
yapılan muayenenin hoş olmaması da beni tedirgin ediyor. O engeli cidden aşmam gerekiyor.’
‘Evet,
katılıyorum.’ Annerieke (37) ‘Randevu yapmayı sürekli erteliyordum. Hamileliğimden sonra da buna bir öncelik tanımadım. Daha evvel buna zaman ayırmalıydım. Sonuç iyi geldi. Bunu bilmek güzel bir şey, beni rahatlattı.’
‘Hayır
katılmıyorum.’ Judith (46) ‘Hiç katılmadım. İlk başlarda yayma testini rahatsız edici bulduğum için katılmadım.
Şimdi ise HPV riskimin çok düşük olduğunu düşündüğüm için katılmıyorum.’
14
Daha fazla bilgi
Bu broşürdeki bilgileri katılımla ilgili bir tercih yapmak için
kullanabilirsiniz. Avantajları ve dezavantajları, HPV, rahim ağzı kanseri ve araştırma hakkında daha fazla bilgiyi
www.bevolkingsonderzoekbaarmoederhalskanker.nl adlı sayfada bulabilirsiniz.
Nüfus taraması hakkında sorularınız, öneriniz veya şikayetiniz mi var?
Nüfus taramasını Bevolkingsonderzoek Nederland adlı kurum devlet adına uygulamaktadır.
Araştırma hakkında sorularınız, öneriniz veya şikayetiniz mi var? Bu durumda Bevolkingsonderzoek Nederland ile iletişime geçiniz.
İrtibat verilerini davet yazısında ve
www.bevolkingsonderzoeknederland.nl adlı sitede bulursunuz.
Bevolkingsonderzoek Nederland’ın şikayet prosedürüne sahiptir.
Bu broşürdeki rakamlar önceki yıllarda yapılan nüfus taramalarına ve incelemelere dayanmaktadır.
15 Nüfus taraması
Nüfus taraması, hastalıkları erken evrede tespit etmek amaçlı ücretsiz olarak yapılan tıbbi bir araştırmadır. Devlet, kanser hakkında üç adet nüfus taraması sunmaktadır.
Bunlar rahim ağzı kanseri, meme kanseri ve bağırsak kanseri nüfus taramalarıdır. Bu hastalıklar, henüz şikayetler başlamadan, erken evrede tespit edilebilmektedir.
Bu broşürün hazırlanmasında son derece hassas davranılmıştır. İçeriği ile ilgili herhangi bir hak iddia edilemez.
16 Diğer dillerde mevcut olan bilgiler:
Bu bilgiyi İngilizce / Türkçe / Arapça olarak şu internet sitesinde okuyabilirsiniz:
www.bevolkingsonderzoekbaarmoederhalskanker.nl/vertalingen Bu broşür aşağıdakilerin katkılarıyla tarafınıza sunulmuştur:
Yayımlayan:
Rijksinstituut voor Volksgezondheid (Devlet Halk Sağlığı ve Çevre Enstitüsü)
Postbus 1 | 3720 BA Bilthoven www.rivm.nl
Ocak 2022
Yarının bakımı bugünden başlar
